Top 50 Hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa (hay nhất)

---

---

Tổng hợp các bài văn Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa hay nhất, ngắn gọn với dàn ý chi tiết giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.

Top 50 Hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa (hay nhất)

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 1

Bài thơ Tiếng gà trưa của tác giả Xuân Quỳnh là một sáng tác độc đáo. Tác phẩm cho thấy những cảm nhận tinh tế của nhà thơ về cuộc sống về nhiệm vụ chiến đấu. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó, khi những kỉ niệm tuổi thơ ùa về cũng là lúc hình ảnh của một người bà tần tảo, hết sức yêu thương, chở che cho cháu được hiện lên.

Tiếng gà trưa cất lên, phá vỡ sự yên lặng của không gian, làm cho ánh nắng bị xao động; làm dịu đi nhưng mệt mỏi trên đường hành quân xa. Và điều kì diệu hơn, tiếng gà trưa đã khởi dậy, làm cho những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ ùa về. Trải qua bao nhiêu năm xa cách kí ức về đàn gà vẫn còn vẹn nguyên: con gà mái mơ, con gà mái vàng. Những kí ức tuổi thơ đó thật đẹp đẽ và đáng trân trọng.

Tiếng gà còn gợi nhắc người lính nhớ về một thứ tình cảm vô cùng thiêng liêng, ấy là tình bà cháu. Chỉ trong bốn khổ thơ nhưng tác giả đã gói gém đầy đủ nỗi nhớ về những năm tháng được sống cùng bà dưới mái nhà yên ấm. Trong con mắt của cháu, bà hiện lên thật dung dị với biết bao phẩm chất tốt đẹp.

Trước hết bà là người tần tảo, chắt chiu. Trong cảnh nghèo khó, thiếu thốn nhưng bà luôn cố gắng chắt chiu dành cho cháu những điều tốt đẹp nhất. Những hình ảnh, chi tiết như: “Tay bà khum soi trứng/ Dành từng quả chắt chiu” hay “Bà lo đàn gà toi/ Mong trời đừng sương muối” đó là những hành động giản dị, mong ước thiết thực của bà cốt cũng để dành cho cháu những điều cháu muốn, đó là bộ quần áo mới mỗi độ tết đến xuân về. Cả đời bà tảo tần, vất vả chỉ luôn nghĩ và hi sinh vì con vì cháu, bà chưa một lần nghĩ cho mình, nghĩ vì mình. Hình ảnh người bà trong bài thơ cũng là hình ảnh của biết bao người bà Việt Nam, luôn dành trọn tình yêu thương, chăm lo, chi chút cho cháu.

Bà là người luôn ở bên cháu, bảo ban nhắc nhở, có đôi khi trách mắng cũng là trách mắng yêu thương:

“Có tiếng bà vẫn mắng

Gà đẻ mà mày nhìn

Rồi sau này lang mặt”.

Tiếng gà trưa đã gợi cho cháu nhớ lại những năm tháng nhọc nhằn, vất vả mà đầy yêu thương và tươi vui ấy. Qua những lời thơ chân thành ta thấy được một hình ảnh người bà vất vả, tảo tần và luôn yêu thương, lo lắng cho cháu. Tay bà nâng niu từng quả trứng không phải chỉ là nâng niu thành quả lao động của mình mà con chính là nâng niu, trân trọng từng ước mơ, hạnh phúc nhỏ bé, đơn sơ của cháu. Tiếng gà nhảy ổ và niềm hạnh phúc mà bà mang lại đã trở thành nguồn động lực, cổ vũ động viên cháu chiến đấu vì quê hương, vì tổ quốc.

Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ, nhịp điệu linh hoạt. Giọng văn nhẹ nhàng, sâu lắng và tha thiết. Ngôn từ giản dị, giàu sức biểu cảm. Sử dụng linh hoạt nghệ thuật điệp ngữ đã nhấn mạnh cảm giác, niềm xúc động khi được nghe tiếng gà và nhớ về những kí ức tuổi thơ đẹp đẽ gắn với người bà tảo tần.

Qua lớp ngôn từ giản dị mà giàu sức biểu cảm, bài thơ đã gợi lại những kỉ niệm trong sáng, đằm thắm của tuổi thơ. Đồng thời còn cho thấy hình ảnh của người bà tảo tần qua những chi tiết thật bình thường, giản dị nhưng xúc động, chân thành. Những tình cảm về bà và quê hương chính là động lực để cháu vững tay súng, quyết tâm chiến đấu vì độc lập, tự do của tổ quốc.

Dàn ý Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa

1. Mở bài:

- Giới thiệu tác phẩm

2. Thân bài:

- Mở ra bằng tiếng gà trên đường hành quân đã gợi về cả một tuổi thơ hồn nhiên, ấm áp bên người bà của người chiến sĩ.

- Người bà hiện lên là một người phụ nữ điển hình của dân tộc Việt Nam.
- Bà là người yêu thương cháu vô bờ bến, khuyên răn dạy bảo cháu:
+ Mắng yêu khi cháu nhìn gà đẻ "Gà đẻ mà mày nhìn/ Rồi sau này lang mặt".
+ Bà luôn theo sát từng bước chân của cháu, yêu thương cháu

- Bà là người tần tào, chịu thương chịu khó:
+ Nhặt nhạnh từng quả trứng nhỏ
+ Chăm sóc đàn gà nhỏ
+ Gom góp từng chút để cháu có được đồ mới khi tết về
+ Cả đời bà là sự hy sinh cho cháu, không ngơi nghỉ.

- Tiếng gà trưa đã gợi lại tất cả những gì đẹp đê nhất của tuổi thơ người chiến sĩ giải phóng quân
- Nó là nguồn động lực to lớn để người chiến sĩ đó lên đường bảo vệ Tổ quốc.

3. Kết bài:

Cảm nghĩ chung: Người bà của người chiến sĩ là đại diện cho hàng triệu người bà trên khắp đất nước Việt Nam.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 2

Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh là một bài thơ hay. Bài thơ đã khẳng định giá trị và sức sống của nó qua thời gian. Bài Tiếng gà trưa nổi trội mạch cảm xúc và âm thanh tiếng gà ngân vang, như thả neo vào lòng người đọc. Âm thanh Tiếng gà trưa là hình tượng nổi bật xuất hiện và chiếm lĩnh toàn bộ tác phẩm.

Bài thơ được mở đầu bằng tiếng gà Cục.. .cục tác cục ta vang lên xao động tâm hồn người chiến sỹ trên đường hành quân ra chiến trường đánh giặc:

Tiếng gà ai nhảy ổ:

Cục...cục tác cục ta

Nghe xao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ.

Chỉ nghe một tiếng gà trưa gióng lên giữa chút thời gian ngắn ngủi mà bao nhiêu cảm xúc ùa về ào ạt, chắc chắn âm thanh đó đã chạm khắc vào tâm hồn nhà thơ ? Điệp từ “nghe” láy đi láy lại 3 lần biểu hiện sinh động nỗi xúc động trào dâng và như sợi dây vô hình níu giữ cho âm thanh tiếng gà lắng vào chiều sâu tâm linh, ngân rung nơi nốt nhớ, xôn xao gọi về kỷ niệm êm đềm, đầm ấm đã qua. Đó là một tuổi thơ mang bao nỗi niềm, đầy thân phận: thiếu mẹ, vắng cha, sống với bà. Chỗ nương tựa chính của người chiến sĩ là người bà già nua, khắc khổ ở một làng quê nghèo. Thiếu vắng tình cảm của mẹ, của cha, người chiến sĩ được bù đắp bởi tình bà. Trong hồi ức người lính tình cảm của bà hàm chứa cả tình mẹ bao dung, đa mang, thương con hết mực, tình cha nghiêm khắc, nặng sâu. Tấm thân gầy guộc của bà ôm trùm hết thảy mọi thứ tình cảm mà cuộc đời không ưu ái dành cho tuổi thơ người lính. Bà buộc phải dồn ghép nghĩa vụ, tình cảm, bồi đắp yêu thương cho những mất mát, thiếu hụt, tổn thất tinh thần nơi đứa cháu. Người cháu sớm nhận ra bao nhiêu vất vả, nhọc nhằn đều đổ lên đôi vai mỏng mảnh, yếu ớt nơi bà. Thương cháu bà dành tất cả tình cảm nồng đượm, lo lắng, chăm chút nhất để mong cháu nên người.

Nghe tiếng gà trưa, tác giả hình dung dáng liêu xiêu của bà khum soi trứng:

Dành từng quả chắt chiu

Cho con gà mái ấp.

Nhà thơ cũng đọc được nỗi lo lắng của bà khi mùa đông tới:

Bà lo đàn gà toi

Mong trời đừng sương muối

Để cuối năm bán gà

Cháu được quần áo mới.

Hiện về trong cánh đồng ký ức tuổi thơ còn là tiếng bà vẫn mắng như lời nhắc nhở, chăm chút từng ly ti, luôn giữ gìn dung nhan cháu bé. Đó chẳng phải là lời dặn dò, thủ thỉ, sự quan tâm hết mực của bà? Lời trách mắng sao mà đầy yêu thương đến thế. Tất cả như khảm vào hoài niệm ngọt ngào. Qua âm thanh tiếng gà hiện lên cuộc đời vất vả, tần tảo, chịu thương chịu khó của người bà. Nghĩa là bao nhiêu kỷ niệm tuổi thơ, tình cảm bà - cháu đều gắn với âm thanh tiếng gà.

Đồng hiện cùng ký ức tuổi thơ còn là hình ảnh những con gà mái vàng, mái mơ với ổ trứng hồng đẹp như tranh lụa. In đậm trong cõi lòng nhà thơ vẫn còn ôm trọn cái màu nắng lóng lánh nơi chùm lông những mẹ gà đốm trắng và kỉ niệm tuổi dại thơ tò mò xem trộm gà đẻ trứng. Rồi những khát khao của tuổi thơ mong được quần áo mới có từ tiền bán gà. Chữ “ ôi” nghe tha thiết, đằm sâu một nỗi nhớ không nguôi về những tháng năm khốn đốn, khó nhạt nhòa. Cái âm thanh bình dị, thân quen, dân dã ấy sao bỗng trở nên thiêng liêng kỳ lạ trong tâm hồn thi sĩ khi nó gắn với tình cảm bà - cháu và tình quê hương đất nước.

Nhưng tất cả đó mới chỉ là phần nổi của tảng băng trôi, là cảm xúc chân thành, gần gũi của đời sống thường nhật trong gia đình. Bề nổi bài thơ vẫn là tình cảm bà - cháu đằm thắm, sáng trong và vô vàn yêu thương trìu mến. Phần chìm, bên trong bài thơ là âm thanh tiếng gà gắn với biểu tượng của cuộc sống yên bình, hạnh phúc, tượng trưng cho ấm no, nảy nở sinh sôi, rộn ràng, nơi làng quê đông đúc, êm đềm. Đó cũng là khát vọng muôn đời của nhân loại. Bài thơ ra đời trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ, kẻ thù đang tâm phá hoại cuộc sống yên lành của cả dân tộc. Khi chúng ta cầm súng đánh giặc thì âm thanh đó còn là niềm khát khao mong đợi, là ý nghĩa cao cả của cuộc chiến đấu. Mỗi khi bầu trời và mặt đất không lúc nào ngơi tiếng súng tiếng bom giặc, một chút thanh bình có lẽ cũng là niềm khát khao lớn của con người. Âm thanh tiếng gà trở thành niềm mong đợi chung của mọi con người trong cuộc chiến. Đó cũng là tình cảm chung của thời đại, là sức mạnh chính nghĩa của dân tộc chống kẻ thù hung bạo. Bài thơ còn là lời cổ vũ động viên sức mạnh chiến đấu. Chiều sâu tư tưởng mà nhà thơ muốn gửi gắm chính là ở chỗ đó. Lắng lại lần nữa qua âm thanh tiếng gà, ta bắt gặp hình tượng tác giả với con người công dân đậm chất sử thi, đồng hiện cùng con người thế sự, đời tư được thể hiện ở phần cuối bài thơ:

Cháu chiến đấu hôm nay

Vì tình yêu Tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác

Ổ trứng hồng tuổi thơ

Hướng hẳn về người bà để tâm sự, chủ thể trữ tình đã thông qua đó giãi bày được nỗi niềm da diết nhớ, lời yêu thương, lòng kính trọng bà và nguyên nhân của hành động ra trận. Điệp từ vì đi liền nhau, đứng đầu các dòng thơ cùng với các cụm từ khu biệt cung bậc cụ thể tính mục đích càng thể hiện rõ nội dung tư tưởng lớn lao và sâu sắc của bài thơ. Từ âm thanh tiếng gà trưa, tác giả đã triển khai diễn biến tâm trạng trôi theo dòng chảy cảm xúc từ tình bà - cháu, từ kỷ niệm tuổi thơ về hội tụ thành tình yêu quê hương đất nước. Cuồn cuộn trong tình ruột thịt, gia đình là tính cộng đồng, dân tộc. Chúng ta chiến đấu để bảo vệ non sông gấm vóc, để gìn giữ bình yên cho mỗi ngôi nhà, cho âm thanh tiếng gà vang mãi không thôi.

Bài thơ viết theo thể ngũ ngôn - một thể thơ bắt nguồn từ thể hát giặm Nghệ -Tĩnh và vè dân gian, lại được Xuân Quỳnh sáng tạo, biến cách linh hoạt về số chữ, số dòng thơ nhưng điều đáng nói là nó hồn nhiên, dung dị chân chất như cuộc sống mà vẫn lay động lòng người. Cả bài thơ nhắc lại 4 lần 3 chữ Tiếng gà trưa, nó ngân rung theo mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên của chủ thể trữ tình và đồng thời có tác dụng liên kết các hình ảnh, sự kiện một cách hợp logic. Diễn biến tâm lý của chủ thể trữ tình cũng phát triển càng lúc càng đi vào chiều sâu theo âm thanh tiếng gà trưa. Trên đường hành quân người chiến sỹ nghe tiếng gà bỗng bâng khuâng, xao động, xúc cảm. Từ xao động, âm thanh tiếng gà rơi vào cõi nhớ để hồi tưởng về tình bà cháu, sống dậy hôi hổi kỷ niệm tuổi thơ. Âm thanh tiếng gà tiếp tục xuyên sâu vào tâm thức, lay vào vùng sóng suy nghĩ để tác giả luận suy bao điều về ý nghĩa cao cả của cuộc chiến.

Như vậy âm thanh tiếng gà trưa cứ được đẩy mãi vào miền ẩn kín, thẳm sâu của con người. Nó chuyển từ cảm nhận bằng cảm tính đến lý tính để con người nhìn nhận, đánh giá, hành động. Âm thanh tiếng gà bình dị, đơn sơ rất đời thường được lọc qua tâm hồn Xuân Quỳnh bỗng trở thành chất thơ ngọt ngào tạo hình, tạo nhạc cho bài thơ vượt thoát qua sự khắc nghiệt của thời gian, đứng vững trong lòng người đọc.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 3

Hình ảnh những người bà, người mẹ qua bao năm tháng vẫn luôn là một điều gì đó thiêng liêng trong lòng mỗi đứa con xa quê. Nếu như Bằng Việt mang nỗi nhớ bà vào hình ảnh của Bếp lửa thì Xuân Quỳnh lại nhớ về người bà của mình qua tiếng gà cục tác. Hình ảnh những người bà tần tảo hiện lên trong hai bài thơ: Bếp lửa và Tiếng gà trưa mang những nét đẹp vô ngần của người phụ nữ Việt Nam.

Như một quy luật nghiệt ngã của văn chương, của sáng tạo nghệ thuật, ai cũng muốn viết về tuổi thơ của mình nhưng vì thơ viết về kỷ niệm bao giờ cũng được bao bọc không khí nhớ thương, tiếc nuối những chuyện đã qua nên thường lan man, khó tìm thấy những chi tiết đặc sắc để lay động tâm hồn bạn đọc. Bằng Việt cũng viết về kỷ niệm ấu thơ thuở hoa còn là nụ nhưng nhà thơ đã chọn cho mình một chi tiết độc đáo, tuy bình dị nhưng không phải ai cũng nhận ra: "Bếp lửa". Nhớ về tuổi thơ, nghĩ về bếp lửa, tác giả lại nhớ, lại nghĩ đến hình ảnh người bà thương yêu – một hình ảnh xuyên suốt bài thơ, lúc nào cũng chập chờn lay động:

"Một bếp lửa chơi vơi sương sớm.

Một bếp lửa ấp iu nồng đượm.

Cháu thương bà biết mấy nắng mưa."

Hình ảnh "bếp lửa" được điệp lại đến hai lần, trở thành điệp khúc mở đầu bài thơ với giọng điệu sâu lắng, khẳng định hình ảnh "bếp lửa" là hình ảnh thân quen, khơi nguồn cảm xúc cho cháu, nó như một dấu ấn không bao giờ phai mờ trong tâm tưởng của nhà thơ. Từ láy "chờn vờn" tạc hình ngọn lửa, hay chính là kỷ niệm ùa về như ngọn lửa lòng thôi thúc người cháu. Nhớ về hình ảnh bếp lửa là nhớ về bàn tay gầy tỉ mẩn của người bà, chắt chiu, gìn giữ, lo lắng cho đứa cháu ruột rà. Vị nồng đượm của khói bay trên bếp vẫn còn đó, trong miền kí ức của cháu thơ. Và sâu trong hình ảnh ấy chính là bóng dáng của người bà kính yêu, nghĩ về bếp lửa cháu nhớ đến bà, cháu thương những năm tháng bà tần tảo, hy sinh.

"Cháu thương bà biết mấy nắng mưa"

Đọng lại trong câu thơ là chữ "thương", thể hiện tình cảm của người cháu dành cho bà. Bà vất vả, lặng lẽ trong khung cảnh "biết mấy nắng mưa", làm sao tính được có bao nhiêu mưa nắng khổ cực đã đi qua đời bà. Cháu thương người bà vất vả, tần tảo để khi nhớ về bà, trong kí ức của cháu hiện về những gian khổ thời còn bé! Bao kỉ niệm tuổi thơ bỗng sống dậy trong trái tim đong đầy nỗi nhớ trong cháu.

"Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói

Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi

Bố đi đánh xe, khô rạc ngựa gầy

Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháu

Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay."

Cuộc sống khốn khó những năm tháng ấy có lẽ là điều mà cháu không thể nào quên dù lúc chỉ vừa lên bốn. Cái đói, cái nhọc nhằn vất vả được thể hiện qua hình ảnh "khô rạc ngựa gầy", mùi khói trở thành thứ hương vị quen thuộc. Nạn đói năm 1945 đã khiến bao người phải chịu cảnh lầm than, phải chết đi. Sống trong hoàn cảnh ấy thì làm sao tránh được những cơ cực. Từ ghép "mòn mỏi" được chia tách ra, đan xen với từ đói đã gợi cái cảm giác nạn đói ấy vừa kéo dài và còn làm khô cạn sức người lẫn gia súc. Kỉ niệm đáng nhớ nhất đối với người cháu là khói bếp, luồng khói được hun từ bếp lửa thân thuộc. Khói hun nhèm lên mắt, vị khói khiến sống mũi cháu cay cay hay chính những khó khăn, đói khổ của năm tháng xưa khiến khi nghĩ về mà lòng nôn nao vừa xúc động, vừa xót xa. Bà vẫn âm thầm, lặng lẽ góp nhóm lửa với khói bếp hun nhèm mắt cháu mà đem tấm lòng mình, muốn đem những thứ tốt nhất để nuôi dưỡng cháu.

"Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa

Tu hú kêu trên những cánh đồng xa

Khi tu hú kêu bà còn nhớ không bà

Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế

Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế."

Cháu cùng bà trải qua bao năm tháng, cùng bà sống bên cánh đồng quê hương, cùng bà nhen nhóm yêu thương mỗi ngày bên bếp lửa thân thuộc. "Tám năm" - khoảng thời gian đủ dài để cháu khắc cốt ghi tâm những lời bà dạy, những câu chuyện kể của bà về ngày ở Huế, về những kỉ niệm xưa. Tiếng tu hú vang vọng trong bài thơ như gọi quá khứ trở về, khơi dậy những câu chuyện xưa. Bà giống như người mẹ hiền, thay vai trò của mẹ để nuôi dưỡng, chăm sóc và bảo ban cháu từng ngày. Có lẽ nỗi nhớ mong da diết và sự thiếu thốn tình cảm của bố mẹ khi xa nhà đã vơi bớt phần nào khi có sự đùm bọc, yêu thương che chở của người bà. Bà chính là tổ ấm, nơi che chở vững chắc, chỗ dựa thoải mái, bình yên cho cháu. Vì thế, bà trở thành ngọn nguồn ấm áp, vỗ về, nuôi nấng, chở che, giữ gìn tổ ấm gia đình và bà là sự kết hợp thiêng liêng cao quí của cha mẹ. Cho nên, người cháu luôn khắc ghi tình cảm thiêng liêng của bà: "Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc". Chữ "thương" đã tất cả tình yêu thương, sự kính trọng và niềm biết ơn sâu sắc, tình cảm mà người cháu dành cho bà. Bà phải khổ cực biết bao trong những năm đất nước có chiến tranh, những khó khăn, ác liệt, và cả bao mất mát:

Mẹ cùng cha công tác bận không về

Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe

Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học

Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc

Tu hú ơi, chẳng đến ở cùng bà

Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa! "

Có lẽ phải xa cha mẹ từ bé, sống bên bà bao năm mà tình cảm của cháu dành cho bà luôn lớn lao như thế. Cháu luôn trân trọng công dạy dỗ của bà, những ngày bà dạy cháu làm, bà ân cần chỉ cháu học. Cả những lần bà dặn cháu viết thư đừng kể ra những khó nhọc nơi quê nhà khiến ba mẹ phải để tâm lo lắng. Bà vẫn vậy, luôn lắng lo cho con cho cháu, dẫu có vất vả, có nhọc nhằn vẫn chẳng lời kêu than, trách oan. Hình ảnh tú hú vẫn kêu xa trên những cánh đồng, lại chẳng thể đến cùng bà phải chăng chính là hình ảnh của cháu lúc này, nỗi nhớ bà đã diết, tiếng gọi bà vọng về nhưng chẳng thể trở về bên bà, chỉ có thể gửi gắm nỗi nhớ qua từng lời thơ:

" Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi

Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi

Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh

Vẫn vững lòng bà dặn cháu đinh ninh:

"Bố ở chiến khu bố còn việc bố

Mày viết thư chớ kể này kể nọ

Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!"

Bà dù chịu khổ nhưng không muốn cho con biết. Đó phải chẳng là phẩm chất cao quí của những người mẹ Việt Nam anh hùng trong chiến tranh. Sự hi sinh thầm lặng, cao cả và thiêng liêng của người bà, người mẹ ở hậu phương luôn công lao to lớn nhất, là động lực cho những chiến sĩ mạnh mẽ đối mặt với cuộc kháng chiến chống quân xâm lược. Những dòng thơ cuối tuôn trào như nỗi xúc động tha thiết mãnh liệt khiến cho hình ảnh người bà cùng bếp lửa hiện lên càng chân thực và sống động. Bà là người nhóm lửa, giữ lửa và cũng là người khiến cho ngọn lửa ấy cháy sáng bất diệt, bà cũng là người nhóm lên ngọn lửa của yêu thương để sưởi ấm tuổi thơ cháu trong suốt cuộc đời, kỉ niệm về bà là những kỉ niệm tuyệt nhất, sâu sắc nhất. Và rồi, hình ảnh bà nhập vào ngọn lửa để sáng lên:

"Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen

Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn

Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng.."

Điệp ngữ "một ngọn lửa" ý muốn nhấn mạnh tình yêu thương ấm áp bà dành cho cháu. Hình ảnh bếp lửa mà bà nhen sớm sớm, chiều chiều không phải chỉ bằng nhiên liệu người ta vẫn thường dùng nhóm lửa mà đã sáng bừng lên ngọn lửa bất diệt, ngọn lửa của tình yêu thương luôn ủ sẵn trong lòng bà, ngọn lửa của niềm tin dai dẳng, ngọn lửa thắp sáng lên niềm tin, ý chí, hi vọng và nghị lực luôn bền bỉ và bất diệt. Qua từng dòng thơ, ta càng cảm nhận được hình ảnh người bà kiên cường, chẳng quản ngại hy sinh, vẫn luôn tin yêu vào ngày gia đình sum vầy, ngày đất nước hòa bình, thống nhất. Và bằng tất cả tình yêu thương, người cháu tiếp nhận ngọn lửa ấy, t iếp tục duy trì và bùng cháy ở ngày mai. Đến đây, ngọn lửa từ bếp lửa đã hóa thân thành biểu tượng của sức mạnh tinh thần, ý chí chiến đấu và niềm tin vĩnh hằng vào nguồn cội sinh tồn. Lửa là nguồn sống của vạn vật, của con người. Từ bàn tay bà, ngọn lửa được truyền tới muôn thế hệ mai sau. Bất chợt, nhà thơ trở về với những suy ngẫm riêng tư về người bà và bếp lửa:

"Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa

Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ

Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm

Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm,

Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi,

Nhóm nồi xôi gạo mới, sẻ chung vui,

Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ.."

Cụm từ "biết mấy nắng mưa" được lặp lại như để nhắc nhớ lại những gian khó, vất vả mà bà phải chịu đựng. Từ đó làm sáng lên những phẩm chất, vẻ đẹp cao quý của bà. Bà đã dành cả cuộc đời lận đận của mình để giữ ấm bếp lửa. Mấy chục năm trời việc trở mình dậy sớm nhóm lên bếp mỗi sớm mai đã trở thành thói quen, thành nếp sống. Bà nhóm lên ngọn lửa để làm ra cho cháu những bữa cơm no, những niềm vui ấm áp. Từ bếp lửa của bà, những bữa cơm, bữa cháo cứ đều đặn bất chấp khó khăn. Bếp lửa của bà kết nối xóm làng. Nhờ bếp lửa ấy mà người cháu biết cách sống ân nghĩa, thủy chung, biết mở lòng ra với mọi người xung quanh, biết sẻ chia, gắn bó với mọi người xung quanh. Một bếp lửa bình thường thôi mà ẩn giấu những điều phi thường. Bởi thế, nhà thơ cảm phục thốt lên:

"Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa!"

Kì lạ vì bếp lửa ấy đã cháy qua mấy mươi năm, bất chấp ngày mưa, ngày nắng, bất chấp giông bão, bất chấp sự hủy hoại của kẻ thù. Mấy mươi năm nó chưa bao giờ đứt đoạn và nó sẽ lại cháy lên rực rỡ hơn, mạnh mẽ hơn đến muôn đời sau. Giờ đây, khi ở nơi xa tổ quốc kỉ niệm tuổi thơ cứ bồi hồi trong lòng tác giả, thổn thức không ngui. Dù nay đã có muôn ánh lửa nhưng người cháu vẫn không quên ngọn lửa quê hương được nhóm lên từ đôi bàn tay cằn cỗi của người bà kính yêu. Kí ức xa xăm vẫn còn in đậm trong nỗi nhớ không thể nào quên:

"Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:

Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa?"

Những năm tháng sống ở nước ngoài, giữa ngọn khói trăm tàu, lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả, giữa những hoa mĩ, dễ hấp dẫn lòng người, nhưng nhà thơ tỏ ra không bị choáng ngợp. Có thể nói, tình cảm chủ đạo chi phối tâm não tác giả là những hình ảnh thân yêu quen thuộc của quê hương đất nước, đã từ lâu gắn bó với tuổi thơ. Vì thế nhà thơ đã gửi về bà – người bà rất đỗi kính yêu – như lời tâm tình chân thật, thiết tha: Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?

Đã có rất nhiều bài thơ viết về hình ảnh bếp lửa nhưng đến nay không có bài thơ nào vượt qua được bài Bếp lửa của Bằng Việt. Thành công của Bằng Việt là đã khắc họa và hình tượng hóa hình ảnh bếp lửa, nâng nó lên thành một biểu tượng nghệ thuật có sức biểu cảm mạnh mẽ. Đó là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa biểu cảm và miêu tả, tự sự và bình luận. Thể thơ tám chữ kết hợp với 7 chữ, 9 chữ phù hợp với việc diễn tả dòng cảm xúc và suy ngẫm về bà. Giọng điệu tâm tình, thiết tha, tự nhiên, chân thành. Sáng tạo hình ảnh bếp lửa – Hình ảnh vừa thực vừa mang ý nghĩa biểu tượng. Những câu thơ giản dị, dễ hiểu đã khắc họa một cách chân thực mà sâu sắc hình ảnh người bà, người mẹ Việt Nam tảo tần, chịu thương chịu khó, giàu đức hi sinh, niềm tin và nghị lực. Ta không chỉ trông thấy tình cảm thiêng liêng ấy ở bài Bếp lửa mà còn bắt gặp ở áng văn khác của thi nhân Xuân Quỳnh với bài thơ Tiếng gà trưa.

Bài thơ Tiếng gà trưa được viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, được in lần đầu trong tập thơ Hoa dọc chiến hào (1968) của Xuân Quỳnh.

Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước. Bài thơ được gợi mở bằng tiếng gà trên con đường hành quân của người chiến sĩ:

"Trên đường hành quân xa

Dừng chân bên xóm nhỏ

Tiếng gà ai nhảy ổ:

" Cục.. cục tác cục ta "

Nghe xao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ."

Tiếng gà ấy đã gọi dậy cả một tuổi thơ với những kỷ niệm êm đềm của người chiến sĩ giải phóng quân. Bao nhiêu cảm xúc, niềm vui, hoài niệm bùng lên trong phút giây ngắn ngủi được nghỉ ngơi. Tuổi thơ của người chiến sĩ trong thơ Xuân Quỳnh là một tuổi thơ với sự thiếu vắng người mẹ, xa bố và ở cùng với người bà tần tảo, phải bòn từng đồng bạc lo cho đứa cháu nhỏ. Tuổi thơ của người chiến sĩ ấy tuy không được sống trong tình yêu của mẹ nhưng lại được bao dung, bù đắp bởi tình yêu thương hết mực của người bà. Bà đã ôm ấp đứa cháu nhỏ, trao cho tất cả yêu thương, bồi đắp những thiếu hụt về tình cảm gia đình. Vậy nên tất thảy những khó khăn, vất vả đều đè lên đôi vai gầy guộc của bà. Ở bà, người ta thấy hiện lên tất cả những phẩm chất cao đẹp, đáng quý của một người phụ nữ Việt Nam mà trước tiên là tình yêu thương cháu vô bờ bến. Hình ảnh người bà già cả nhưng luôn ở sát bên dạy bảo, chăm lo cho đứa cháu nhỏ. Tiếng mắng yêu thương của người bà vang lên trong tiếng gà ấy:

"Tiếng gà trưa

Có tiếng bà vẫn mắng

- Gà đẻ mà mày nhìn

Rồi sau này lang mặt!

Cháu về lấy gương soi

Lòng dại thơ lo lắng."

Dân gian vẫn lưu truyền rằng gà đẻ mà nhìn thì sẽ bị "lang" mặt. Chính vì thế, người bà trong tác phẩm Tiếng gà trưa đã mắng yêu đứa cháu của mình khi nó vô tình nhìn thấy cảnh "gà đẻ". Điều đó đã cho thấy sự quan tâm, chăm sóc sát sao của người bà dành cho đứa cháu của mình. Bà ở bên cạnh cháu mọi lúc, lo lắng cho người cháu, dạy bảo cháu những điều hay. Không chỉ thế, ở bà, người ta còn thấy một sự tần tảo, chịu thương chịu khó vô cùng - một trong những phẩm chất đáng tự hào của người phụ nữ Việt. Gia cảnh nghèo khó, bà đã phải chắt chiu cho cháu từng chút một, dành cho cháu những điều tốt đẹp nhất. Những quả trứng gà mà con gà mái đẻ, bà cũng để dành, "chắt chiu từng quả:

" Tiếng gà trưa

Tay bà khum soi trứng

Dành từng quả chắt chiu

Cho con gà mái ấp. "

Những quả trứng gà ấy là cả một tương lai với đàn gà nhỏ khác, tiếp nối để lo thêm cho đứa cháu nhỏ. Mỗi quả trứng là một chú gà, là một tương lai của cháu, vậy nên bà nâng niu, trân trọng vô cùng. Đàn gà là kế sinh nhai, là bộ quần áo mới của đứa cháu nhỏ khi tết đến xuân về, chính vì thế, bà luôn chăm lo, cẩn thận chăm sóc đàn gà:

" Cứ hàng năm hàng năm

Khi gió mùa đông tới

Bà lo đàn gà toi

Mong trời đừng sương muối

Để cuối năm bán gà

Cháu được quần áo mới. "

Tất cả những điều bà làm, bà lo đều hướng về đứa cháu, chưa từng có phút giây nào bà nghĩ tới bản thân mình. Cả đời bà là sự tần tảo, hy sinh vì con vì cháu. Bà là hình ảnh của biết bao người bà khác ở đất nước Việt Nam ta, cả một đời ngậm đắng nuốt cay hy sinh cho con cái, cháu chắt.

Tiếng gà trưa vang lên gợi lại cho người chiến sĩ - người cháu tất cả những gì đẹp nhất, êm đềm nhất của tuổi thơ. Hình ảnh người bà in đậm trong tâm trí người chiến sĩ bởi cả tuổi thơ anh đã đi qua cùng bà. Mỗi lúc bà nâng niu từng quả trứng là nâng niu từng ước mơ, khát vọng và hạnh phúc của anh. Cả cuộc đời bà đã dành cho anh hết thảnh những gì tốt đẹp nhất trong những năm tháng bình yên nhất của cuộc đời nơi làng quê nghèo. Cũng chính vì thế, tình cảm bà cháu của anh đã hòa chung với tình yêu đất nước, đó chính là lý do để anh lên đường chiến đấu vì Tổ quốc:

" Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu Tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi, cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác

Ổ trứng hồng tuổi thơ "

Tiếng gà nhảy ổ, tiếng bà chỉ dạy bảo ban, những quả trứng hồng của một tuổi thơ êm đềm tươi đẹp đã trở thành nguồn động lực to lớn để người chiến sĩ ra đi để chiến đấu. Với thể thơ 5 chữ tạo nên cách diễn đạt tình cảm tự nhiên. Hình ảnh thơ bình dị, gần gũi mà chân thực. Nghệ thuật điệp từ, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác được Xuân Quỳnh sử dụng đã tạo nên cho bài văn những kỉ niệm đẹp về tuổi thơ, tình cảm gia đình, tình bà cháu đã làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương, đất nước.

Như vậy, cả hai bài thơ đã thể hiện tình cảm thắm thiết, tình bà cháu vô cùng thiêng liêng, cao cả. Hình ảnh người bà hiện lên trong kí ức của những người cháu, đó là người tần tảo sớm khuya, là người luôn lo lắng cho con cháu, là người với tình yêu thương cháu vô bờ bến. Tình cảm ấy đều bắt nguồn từ những sự vật bình thường, giản dị mà cũng rất đỗi quen thuộc trong đời sống, ấy là cái" bếp lửa "hay chỉ đơn thuần là một" tiếng gà "thân quen.

Cũng từ tình cảm bà cháu, tình cảm gia đình, tình yêu những sự vật giản dị đó mà các tác giả đã khẳng định tình yêu quê hương, đất nước sâu nặng trong trái tim mỗi con người. Tác giả cũng đã gửi gắm những triết lí vô cùng sâu sắc: Những gì gắn bó thân thiết với tuổi thơ đều có sức tỏa sáng, nâng đỡ con người suốt hành trình của cuộc đời. Và tình cảm thiêng liêng, biết ơn chân thành của người cháu đối với bà là một biểu hiện cụ thể của tình cảm gia đình, rộng ra đó là tình cảm với quê hương, với cội nguồn. Nhưng hai bài thơ này cũng có điểm khác biệt. Đó là" Bếp lửa "được Bằng Việt bộc lộ trực tiếp qua dòng cảm xúc, đó là nỗi lòng của người cháu xa quê. Còn trong" Tiếng gà trưa"có sự hóa thân kì diệu của nữ sĩ vào tâm hồn người lính trẻ để bộc lộ những suy ngẫm, tình cảm chân thành, đằm thắm, sâu sắc của người lính về tình bà cháu, tình yêu Tổ quốc thiêng liêng.

Có thể nói, tuổi thơ đã chắp cánh cho mỗi con người lớn khôn, chính vì thế những kỉ niệm sâu sắc về hai người bà của hai tác giả vẫn luôn sống mãi trong trái tim của những đứa cháu thân thương. Dù cuộc đời có bao sóng gió thì bà cũng đã từng là người cùng cháu vượt qua những sóng gió ấy, giúp cho cháu trưởng thành, lớn khôn. Vì thế, bà luôn là người mà cháu tôn kính và thương nhớ.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 4

Bài thơ "Tiếng gà trưa" đã để lại trong lòng em nhiều cảm xúc khó tả. Tiếng gà trưa được viết theo thể thơ 5 chữ nhưng cách gieo vần vẫn rất tự nhiên. Dù vậy những hình ảnh gần gũi, bình dị trong bài vẫn được nhà thơ Xuân Quỳnh phác họa một cách rõ nét và xúc động qua ngòi bút sắc sảo, chân thực của mình.

Mở đầu bài thơ:

"Trên đường hành quân xa...

Tiếng gà ai nhảy ổ...

Nghe gọi về tuổi thơ"

Đoạn thơ đầu đã khái quát nên khung cảnh làng quê vào buổi trưa hè thanh vắng, không gian tĩnh mịch bỗng nhiên có tiếng gà nhảy ổ. Tiếng gà xao xác gợi lại tất cả những kỉ niệm tuổi thơ, những ngày tháng được sống bên người bà yêu dấu của anh chiến sĩ.

"Này con gà mái mơ

Khắp mình hoa đốm trắng

Này con gà mái vàng

Lông óng như màu trắng."

Thật thú vị trước hình ảnh chị gà mái mơ, mái vàng được tả trong đoạn thơ thứ hai. Những chị gà mái đã trở thành một trong những kỉ niệm đẹp đẽ của anh chiến sĩ. Đối với tôi đó chỉ là những hình ảnh rất bình dị trong đời sống hằng ngày nhưng chỉ qua đoạn thơ trên mà tôi lại thấy yêu những hình ảnh thân quen đó, cũng như anh chiến sĩ trong bài đã xem hình ảnh đó là kỉ niệm làm khó quên trong tâm trí mình.

Cụm từ "tiếng gà trưa" đã gợi nhớ kỉ niệm làm anh chiến sĩ, xúc động: lén xem trộm gà đẻ để rồi bị mắng, nhưng bà cũng vì lo cho đứa cháu "cưng" của bà thôi! Lúc đó anh chiến sĩ cứ ngỡ như là thật nên vội vã lấy gương soi, vừa lo lắng, vừa sợ sệt. Ôi những kỉ niệm ấy sao mà thân thương sao mà ngây thơ đến thế!

"Có tiếng bà vẫn mắng

Gà đẻ mà mày nhìn...

Lòng dại thơ lo lắng"

Trong cuộc sống hằng ngày đã có những kỉ niệm vui để lại trong ta nhưng với anh chiến sĩ, ngoài kỉ niệm trên, anh làm sao có thể quên được sự thương yêu, đùm bọc của bà. Chính bàn tay thô và nhăn nheo ấy đã lom khom soi từng quả trứng hồng. Thương nhất là những lúc trời đầy sương muối, lạnh lẽo bà mong cho đàn gà thật khỏe mạnh để cuối năm bán gà có thể sắm quần áo mới cho cháu vui xuân. Nghĩ lại anh chiến sĩ thấy thương bà quá:

"Dành từng quả chắt chiu

...

Cháu được quần áo mới"

Yêu bà, anh chiến sĩ lại càng chiến đấu thật anh dũng để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ quê hương, bảo vệ xóm làng yêu dấu với tiếng gà cục tác thật thân thương:

"Cháu chiến đấu hôm nay

...

Bà ơi! cũng vì bà"

Những đoạn thơ thật ngắn gọn nhưng hàm chứa một tình cảm hết sức thiêng liêng "tình bà cháu". Chính những kỉ niệm thuở bé được sống bên bà, được bà thương yêu đã là một động lực to lớn để anh chiến sĩ lại thêm yêu Tổ quốc, quê hương. Qua đó, nhà thơ Xuân Quỳnh muốn gửi gắm tình yêu đất nước trong bài thơ với những hình ảnh tưởng chừng như bình dị trong cuộc sống nhưng lại mang những ý nghĩa thật cao đẹp.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 5

Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ khá nổi tiếng của nền thơ văn Việt Nam. Những sáng tác của bà mang đậm hơi hướng gia đình, tình yêu và con người. Một trong những tác phẩm làm nên tên tuổi của Xuân Quỳnh là bài thơ Tiếng gà trưa. Đây là một tác phẩm vô cùng độc đáo, thể hiện những cảm nhận tinh tế của nhà thơ về cuộc sống những năm tháng chiến đấu. Không chỉ dừng lại ở đó, khi những kỉ niệm tuổi thơ ùa về cũng là lúc hình ảnh người bà tần tảo, yêu thương và che chở cho cháu hiện lên xuyên suốt tác phẩm.

Trên đường hành quân xa, tiếng gà trưa cất lên làm cho khoang gian tĩnh lặng bị phá vỡ, mọi thứ dường như bị xáo động, xoa dịu sự mệt mỏi trong mỗi người lính. Và cũng chính âm thanh ấy, làm cho những kỉ niệm tuổi thơ đẹp đẽ được khơi dậy, cứ thế như dòng nước mát ùa về. Kí ức về đàn gà con vẫn còn nguyên vẹn trong tâm trí dù đã trải qua bao nhiêu năm tháng xa cách. Nào là con gà mái mơ, con gà mái vàng. Đó đúng là những kí ức đẹp và rất đáng trân trọng của một đời người.

Tiếng gà cũng gợi nhắc lại cho người lính một tình cảm thiêng liêng, đó chính là tình bà cháu. Chỉ trong bốn khổ thơ đầu, tác giả đã thể hiện rõ nỗi nhớ của nhân vật về những ngày tháng được sống cùng bà dưới mái nhà ấm êm. Trong mắt người cháu, bà hiện lên thật đẹp và vô cùng bình dị với biết bao sự yêu thương tảo tần một đời.

Điều đầu tiên chúng ta cảm nhận được từ người cháu thì đó là một người bà vô cùng tần tảo và chắt chiu. Bởi vì trong cảnh nghèo khổ, nếu không chắt chiu thì bà chẳng có gì để nuôi cháu. Bà luôn dành cho cháu những gì tốt đẹp nhất.

Những hình ảnh bình dị ấy được thể hiện qua những câu thơ “Tay bà khum soi trứng/Dành từng quả chắt chiu” hay “Bà lo đàn gà toi/Mong trời đừng sương muối”. Những câu thơ ấy thể hiện những mong ước nhỏ nhoi, thiết thực của bà là dành dụm để cho cháu có được bộ đồ mới ngày Tết.

Cả đời bà đã phải luôn tảo tần nhiều, dù bà có vất vả hay hy sinh như thế nào đi chăng nữa thì bà luôn dành sự yêu thương, chăm lo cho cháu từng chút một. Bà luôn là người ở bên cạnh cháu, nhắc nhở bảo ban. Có đôi lúc bà cũng trách mắng nhưng đó là những cái mắng yêu, mắng thương: “Có tiếng bà vẫn mắng/Gà đẻ mà mày nhìn/Rồi sau này lang mặt”

Tiếng gà trưa gợi lại cho người cháu nhớ những năm tháng mà bà đã phải nhọc nhằn sớm hôm, một mình vất vả nuôi cháu nhưng vẫn vui tươi, niềm nở, chưa một lần kêu ca. Tay bà luôn nâng niu những quả trứng không chỉ là nâng niu thành quả của mình, mà đó còn là sự nâng niu ước mơ, hạnh phúc nhỏ bé của cháu. Tiếng gà nhảy ổ và niềm vui bà mang lại chính là động lực để cháu lựa chọn con đường chiến đấu vì quê hương, đất nước.

Xuân Quỳnh thể hiện bài thơ theo thể thơ năm chữ vì vậy mà nhịp điệu khá linh hoạt. Giọng văn của bà cũng rất nhẹ nhàng, sâu lắng. Những ngôn từ bình dị, giàu sức biểu cảm khiến cho người đọc cảm nhận được tình cảm tha thiết trong bài thơ. Bên cạnh đó, việc sử dụng nghệ thuật điệp ngữ giúp nhấn mạnh và tạo sự xúc động sâu sắc cho nhân vật khi chỉ cần nghe tiếng gà, đã nhớ lại tuổi thơ gắn liền cùng người bà đáng kính.

“Tiếng gà ai nhảy ổ:

Cục…cục tác cục ta

Nghe xao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ.”

Tiếng gà trưa gióng lên trong một thời gian ngắn mà tác giả như nghe hết cảm xúc đang ùa về. Âm thanh ấy như vang vọng, khắc vào trong tâm trí của nhà thơ những kỷ niệm không hoen màu theo thời gian. Điệp từ “nghe” được nhà thơ dùng ba lần, như phép láy đi láy lại để thể hiện cho sự xúc động đang trào dâng không tả xiết.

Nó như một sợi dây vô hình đưa tiếng gà gáy trở thành những nốt rung nhung nhớ diệu kỳ. Gợi lại bao nhiêu kỷ niệm đầm ấm, êm đềm mà người cháu đã từng trải qua cùng bà của mình.

Tuổi thơ của anh mang bao nhiêu nỗi niềm về một tuổi thơ thiếu thốn. Thiếu mẹ, vắng cha, phải sống một mình cùng bà. Bà chính là chỗ dựa duy nhất mà anh có. Hai bà cháu phải nuôi nhau sống ở làng quê nghèo với bao thiếu thốn. Bà vừa là một người cha, vừa là một người mẹ, và hơn thế nữa, bà còn là một người bạn. Anh thiếu mọi thứ nhưng xem ra chỉ cần có bà ở bên cạnh, anh như

Bà như một người mẹ, với tình yêu dành cho con bao la, hy sinh hết mực, một người cha nghiêm khắc, sâu nặng cùng những lời dạy. Dưới tấm thân gầy guộc của bà là tình thương vô bờ bến dành cho người lính. Vì sự nghiệp đất nước thiêng liêng, bà giấu đi nỗi lòng thầm kín, để cho cháu đi thực hiện nghĩa vụ với tổ quốc. Biết là khi cháu đi lính, bà sẽ chẳng còn ai để nương tựa, bà cô đơn một mình trong căn nhà ấy.

Người cháu từ sớm đã nhận ra tình yêu thương mà bà dành cho mình. Nhìn bà nhọc nhằn với đôi vai nhỏ nhoi, yếu ớt. Cháu cố gắng ngoan vâng lời để bà vui lòng, để không phụ những công lao to lớn bà dành cho mình. Thông qua Tiếng gà trưa, tác giả có thể hình dung được hình dáng liêu xiêu của bà khi đang khum người soi trứng.

Bên cạnh đó, anh cũng biết rằng bà lo lắng rất nhiều khi mùa đông đến, sợ đàn gà bị gì, không có tiền để nuôi cháu.Đan xen với những ký ức tuổi thơ là hình ảnh con gà mái vàng, gà mái mơ cùng ổ trứng hồng đẹp như lụa như tranh.

Tất cả những điều trên chỉ là một phần mà tác giả muốn thể hiện. Phần chìm của tảng băng trôi trong bài thơ này chính là âm thanh tiếng gà gắn với biểu tượng của cuộc sống hạnh phúc, yên bình. Nó tượng trưng cho những ấm no, sự sinh sôi nơi làng quê êm ả.

Khát vọng hòa bình của toàn nhân loại. Xuân Quỳnh viết bài thơ này trong những năm đầu của thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Khi kẻ thù đang rắp tâm phá hoại cuộc sống yên bình của cả một dân tộc.

Chính vì vậy, những người con đã phải cầm lên ngọn súng, nổ những phát nổ đấu tranh để giành lại hòa bình, độc lập cho dân tộc. Đó chính là lý tưởng cao cả, là khát khao hòa bình. Cho đến khi nào bầu trời và mặt đất không còn tiếng súng đạn nữa. Đó có lẽ mới là lúc âm thanh tiếng gà gáy được mọi người nghe

Bài thơ chính là lời động viên sâu sắc nhất đến những con người Việt Nam lúc bấy giờ. Nó cổ vũ cho tinh thần đứng lên đấu tranh, giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước thoát khỏi xiềng xích nô lệ. Hình ảnh người cháu, đại diện cho những con người với tinh thần yêu nước nồng nàn. Sẵn sàng đứng lên để đấu tranh bảo vệ đất nước, mặc dù trong họ luôn chan chứa nỗi nhớ quê nhà, nỗi nhớ người thân.

Nhưng lý tưởng cống hiến trong họ cao hơn, đất nước bình yên thì gia đình mới có thể êm ấm, cuộc sống mới hạnh phúc.

“Cháu chiến đấu hôm nay

Vì tình yêu tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác

Ổ trứng hồng tuổi thơ”

Cuối bài thơ, tác giả hướng hẳn về người bà của mình như một lời gửi gắm tâm sự. Đó là nỗi nhớ da diết, những lời yêu thương chân thành. Là cả một tấm lòng kính yêu dành cho bà và nói rõ nguyên nhân ra chiến trường của anh lính trẻ. Thể hiện cho mục đích và tư tưởng lớn lao, sâu sắc của toàn bài thơ. Từ tiếng gà trưa, tác giả đã khéo léo diễn tả được cảm xúc thiêng thiêng của tình bà cháu, những kỷ niệm tuổi thơ và cả tình yêu dành cho quê hương đất nước.

Qua đó ta mới thấy được hết sức mạnh của tình yêu. Tình yêu gia đình, tình yêu quê hương đất nước luôn chảy mãi trong mỗi trái tim người Việt ta. Nó ăn sâu vào từng giọt máu, thớ thịt, gia đình chính là tế bào của xã hội. Chúng ta sẽ chiến đấu hết mình vì quê hương đất nước. Người còn nước còn, người mất nước mất. Đến cuối cùng, điều mà mỗi chúng ta mong muốn là đất nước được thanh bình, để tiếng gà gáy mỗi buổi trưa sẽ vang vọng đến khắp nơi của tổ quốc.

Thông qua bài thơ này, chúng ta – những thế hệ trẻ, những mầm non tương lai của đất nước trong thời bình cần ra sức nỗ lực học tập. Để sau này có thể sẵn sàng cống hiến sức mình khi tổ quốc gọi tên. “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”, đây chính là câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.

Là mỗi con người Việt Nam, chúng ta cần hiểu rằng chúng ta sống trong hòa bình ngày hôm nay, là đã biết bao nhiêu xương máu cha ông phải nằm xuống nơi chiến trường. Dành cho ta cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc, bình yên. Chúng ta không bao giờ được phép quên đi công ơn đó. Hãy cố gắng rèn luyện và học tập để trở thành những con người xứng đáng với tổ quốc. Đưa đất nước ngày càng phát triển, để sánh vai với các cường quốc, năm châu. Để cả thế giới biết rằng, Việt Nam tuy là một đất nước nhỏ, nhưng lòng tự hào dân tộc và tinh thần yêu nước không gì bằng được.

Sau khi phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh, chúng ta đã cảm nhận hết mọi thông điệp, tình cảm mà tác giả muốn truyền tải đến. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn xây dựng được bài văn riêng cho mình.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 6

Xuân Quỳnh là nhà thơ nữ xuất sắc của nền văn học hiện đại. Chị thường viết về những gì bình dị gần gũi trong đời sống thường ngày. Thơ của Xuân Quỳnh thường có giọng điệu sôi nổi trẻ trung mạnh bạo và giàu chất trữ tình. “Tiếng gà trưa” được viết vào thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ thể hiện tình yêu thương tổ quốc, quê hương trong đó sâu lặng và thắm thiết là tình bà cháu.

Được làm theo thể thơ năm chữ có sự biến đổi linh hoạt. Cách gieo vần liền ở những câu hai, bà xen kẽ là vần giãn cách. Thể thơ này thích hợp kể lại kí ức và kỷ niệm:

“Trên đường hành quân xa

Dừng chân bên xóm nhỏ

Tiếng gà ai nhảy ổ:

“Cục... cục tác cục ta”

Tiếng gà cục tác buổi trưa để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người chiến sĩ nó gắn với kỉ niệm sâu sắc tuổi ấu thơ. Chính vì vậy nó gắn với kỉ niệm sâu sắc tuổi ấu thơ. Cũng chính vì vậy trong vô vàn âm thanh của làng quê, người chiến sĩ nghe thấy rõ nhất là tiếng gà cục tác. Vào một buổi trưa hè tại một làng quê vắng vẻ, trên đường hành quân người chiến sĩ được tiếp sức từ tiếng gà trưa:

“Nghe xao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ”

Điệp từ “nghe” được đặt ở ba câu đầu liên tiếp để nhấn mạnh giàu cảm xúc mà tiếng gà trưa đem lại. Với lối ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác thay cho thị giác. Tiếng gà trưa đã làm xao động cả không gian làm xao động cả lòng người. Tiếng gà trưa làm thức dậy cả những kỉ niệm tuổi thơ. Cách hiểu nghĩa của cả hai câu thơ “Nghe xao động nắng trưa”, “Nghe gọi về tuổi thơ” thiên về nghĩa bóng thì câu thơ “Nghe bàn chân đỡ mỏi” thì thiên về nghĩa đen. Cách đảo trật tự ở các câu không giống nhau làm cho âm điệu các câu thơ thay đổi, tránh được sự nhàm chán và diễn tả sự bồi hồi xao xuyến của tâm hồn. Tiếng gà trưa được cảm nhận từ nhiều giác quan bằng cả tâm hồn.

Những câu thơ mở đầu không có ẩn ý hoàn toàn giản dị như một bài đồng dao nhưng nó làm cho lòng người đọc nhẹ lại vì sự trong trắng sinh động và thân thiết.

Những kỉ niệm tuổi thơ sau mỗi câu thơ "Tiếng gà trưa" lại gợi lên kỉ niệm:

“Tiếng gà trưa

Ổ rơm hồng những trứng

Này con gà mái tơ

Khắp mình hoa đốm trắng

Này con gà mái vàng

Lông óng như màu nắng”

Sau một câu kể là một câu tả, câu tả có kết cấu sóng đôi và lặp lại từ "này" là từ dùng để chỉ và lưu ý người nghe tưởng tượng. Các tính từ "hồng", "trắng", "óng" đều là gam màu tươi sáng gợi lên bức tranh đàn gà lộng lẫy tác giả còn sử dụng biện pháp so sánh "Lông óng như màu nắng" gợi lên vẻ đẹp rực rỡ. Tác giả tạo ra điều bất ngờ trong bài thơ không miêu tả tiếng gà trưa mà nói đến sự xuất hiện bất ngờ "ổ rơm hồng những trứng" đó là phép lạ mà tiếng gà trưa đem lại.

Trong bức tranh gà mà Xuân Quỳnh miêu tả rất đặc biệt, ê rơm vàng óng lăn lóc những quả trứng hồng, con gà mái mơ có bộ lông đan xen các màu trắng, đen, hồng... trứng nó giống hình hoa văn mà người nghệ sĩ tạo hình chấm phá. Ánh vàng rực rỡ của con gà mái vàng, lông óng lên như màu nắng, bà cùng cháu vừa tung những hạt cơm, hạt gạo cho lũ gà ăn, quan sát những chú gà xinh đẹp đang nhặt thóc quanh sân. Cháu cùng bà đếm từng chú gà trong vườn nhà.

“Tiếng gà trưa” cất lên nơi xóm nhỏ, người chiến sĩ nhớ về người bà thân yêu. Tuổi thơ sống bên bà có biết bao kỉ niệm đáng nhớ, tính hiếu kỳ, tò mò của trẻ thơ quan sát con gà đẻ trứng. Rồi bị bà mắng, sợ mặt bị lang, trong lòng cháu hiện lên lo lắng:

“Tiếng gà trưa

Có tiếng bà vẫn mắng

Gà đẻ mà mày nhìn

Rồi sau này lang mặt

Cháu về lấy gương soi

Lòng dại thơ lo lắng”

Cháu còn làm sao quên được hình ảnh “Tay bà khum soi trứng” - bà "tần tảo" "chắt chiu" từng quả trứng hồng cho con gà mái ấp là cháu lại nhớ đến bao nỗi lo của bà khi mùa đông tới:

“Khi gió mùa đông tới

Bà lo đàn gà toi

Mong trời đừng sương muối

Để cuối năm bán gà

Cháu được quần áo mới”

Đoạn thơ nghe giản dị mà thật gần gũi nhường nào, những chi tiết tác giả miêu tả gắn bó thân thuộc với quê hương làng xóm, hơn thế nó là những kỉ niệm không bao giờ phai nhạt trong tâm trí trẻ thơ. Nỗi lo của bà thật cảm động xiết bao, đàn gà kia sẽ bị chết nếu như sương muối giá lạnh và cháu bà lại chẳng được may áo mới:

“Ôi cái quần chéo go,

Ống rộng dài quết đất

Cái áo cánh chúc bâu

Đi qua nghe sột soạt”

Cháu nhớ mãi sau mỗi lần gà được bán, bà lại ra chợ chọn mua cho cháu yêu bộ quần áo thật đẹp. Tình cảm yêu thương nồng hậu bà luôn dành trọn cho cháu, cho con. Tuổi thơ sống bên bà đây là quãng đời đầy ắp những kỉ niệm khó quên.

Lần thứ tư “Tiếng gà trưa” lại cất lên. Tiếng gà gọi về những giấc mơ của người lính trẻ:

“Tiếng gà trưa

Mang bao nhiêu hạnh phúc

Đêm cháu về nằm mơ

Giấc ngủ hồng sắc trứng”

Âm thanh xao động của tiếng gà trưa bình dị mà thiêng liêng, nó gợi tình cảm đẹp trong lòng người chiến sĩ hành quân ra trận. Âm thanh ấy như tiếng của quê hương, đất mẹ thân yêu:

“Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi, cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác

Ổ trứng hồng tuổi thơ”

Trong bài thơ có ba câu thơ rất hay “Ổ rơm hồng những trứng/Giấc ngủ hồng sắc trứng/ Ổ trứng hồng tuổi thơ”. Cả ba câu thơ đều nói về hạnh phúc tuổi thơ, hạnh phúc gia đình làng xóm. Hình ảnh người bà hiện lên trong tâm trí người chiến sĩ hành quân ra trận thật đẹp. Lưu Trọng Lư khi nghe "Xao xác gà trưa gáy não nùng" đã nhớ về nét cười đen nhánh, màu áo đỏ của mẹ hiền đã đi xa. Bằng Việt khi xa quê đã nhớ về quê qua hình ảnh người bà kính yêu. Tiếng tu hú kêu gọi hè về, nhớ bếp lửa ấp iu nồng đượm bà nhen nhóm sớm hôm. Và bài thơ “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh gợi nhớ về bà qua tiếng gà xao xác ban trưa.

Bài thơ “Tiếng gà trưa” là bài thơ hay tha thiết ngọt ngào. Tiếng gà cũng là tiếng gọi thân yêu của bà, của mẹ, của quê hương. Tiếng gọi thân yêu ấy như là niềm tin cho người chiến sĩ trong cuộc chiến đấu bảo vệ quê hương yêu dấu.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 7

Một trong những tác phẩm tiêu biểu của Xuân Quỳnh là bài thơ “Tiếng gà trưa”. Bài thơ đã khắc họa hình ảnh người bà qua dòng hồi tưởng của người cháu.

Hình ảnh người bà cũng đã từng xuất hiện trong thơ của Bằng Việt với sự hy sinh, tần tảo:

“Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa!”

(Bếp lửa)

Đến với Xuân Quỳnh, hình ảnh người bà cũng xuất hiện. Người cháu đang trên đường hành quân, nhìn thấy xóm làng liền ghé vào nghỉ ngơi. Khi nghe thấy tiếng gà, người cháu nhớ đến những kỉ niệm về tuổi thơ sống bên cạnh bà. Cháu nhớ nhất là khi tò mò xem gà đẻ trứng, rồi bị bà mắng. Lòng cháu ngây thơ tin lời bà, sợ mặt bị lang liền về lấy gương soi:

“Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng"

Lời mắng thể hiện sự quan tâm, lo lắng của bà dành cho đứa cháu thơ dại. Hình ảnh người bà hiện lên đầy chân thực, sống động. Bà đã luôn ân cần, hi sinh và mệt nhọc để mong có được một đàn gà để cuối năm bán đi lấy tiền sắm sửa quần áo cho cháu. Cả cuộc đời bà là những lo toan cho con cho cháu:

“Ôi cái quần chéo go,
Ống rộng dài quết đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt”

Người cháu nhớ đến hình ảnh bà thật giản dị với “cái quần chéo go”, “cái áo cánh trúc bâu”. Bà mang những vẻ đẹp tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam: chịu thương chịu khó, giàu đức hy sinh. Cuộc đời của bà luôn lo cho con, cho cháu.

Tuổi thơ sống bên bà tuy khó khăn, nhưng hạnh phúc. Điều đó khiến cho cháu không thể nào quên được:

“Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng”

Tiếng gà không chỉ là một âm thanh bình thường mà con người nghe thấy. Mà nó đã ám ảnh trong lòng người cháu với những kỉ niệm về bà.

Như vậy, bài thơ “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh đã khắc họa hình ảnh người bà hiện lên với những nét đẹp tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 8

Xuân Quỳnh là một gương mặt tiêu biểu thuộc thế hệ các nhà thơ trẻ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Bài thơ “Tiếng gà trưa” được Xuân Quỳnh sáng tác vào những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Tiếng gà trưa chính là tiếng gọi của quê hương, gia đình, xóm làng còn in đậm trong lòng người lính ra trận, trở thành hành trang của người lính trẻ:

“Trên đường hành quân xa

Dừng chân bên xóm nhỏ

Tiếng gà ai nhảy ổ:

“Cục... cục tác cục ta”

Nghe xao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ”

Người chiến sĩ đang trên đường hành quân. Cuộc hành trình ấy đầy gian lao, vất vả. Khi nhìn thấy xóm làng ở phía xa, liền dừng chân vào nghỉ ngơi. Bỗng âm thanh của tiếng gà vang lên “Cục… cục tác cục ta” đã đánh thức suy nghĩ của người chiến sĩ những kỉ niệm tuổi thơ - những năm tháng được sống bên bà. Nhà thơ đã khéo léo sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ “nghe” cùng với các hình ảnh ẩn dụ “xao động nắng trưa”, “bàn chân đỡ mỏi”, “gọi về tuổi thơ” đã nhấn mạnh nỗi xúc động của người chiến sĩ khi nghe tiếng gà trưa.

Những kỉ niệm tuổi thơ bên người bà lần lượt hiện ra qua dòng hồi tưởng của người cháu:

“Tiếng gà trưa

Ổ rơm hồng những trứng

Này con gà mái mơ

Khắp mình hoa đốm trắng

Này con gà mái vàng

Lông óng như màu nắng”

Đó là hình ảnh “con gà mái mơ” - mình hoa đốm trắng, “con gà mái vàng” - lông óng như màu nắng vốn gần gũi với cuộc sống nông thôn nơi làng quê Việt.

Đặc biệt nhất là kỉ niệm khi cháu tò mò xem gà đẻ trứng, bị bà mắng:

“Gà đẻ mà mày nhìn

Rồi sau này lang mặt”

Lời mắng của bà khiến đứa cháu lòng đầy lo lắng. Đó là những nỗi lo âu hồn nhiên rất con trẻ. Rồi cả hình ảnh một người bà tần tảo sớm hôm:

“Tiếng gà trưa

Tay bà khum soi trứng

Dành từng quả chắt chiu

Cho con gà mái ấp”

Đôi bàn tay của bà “khum soi trứng” - nâng niu, chắt chiu từng quả trứng để con gà mái ấp. Cuộc đời của bà làm lụng vất vả cũng là vì con vì cháu. Bà chẳng nghĩ gì đến bản thân mình. Rồi khi mùa đông tới, trời trở lạnh, bà lại lo lắng đàn gà sẽ chết sẽ không có gì để bán lấy tiền mua quần áo mới cho cháu:

“Cứ hàng năm hàng năm

Khi gió mùa đông tới

Bà lo đàn gà toi

Mong trời đừng sương muối

Để cuối năm bán gà

Cháu được quần áo mới”

Khổ thơ cuối cùng là tình cảm sâu sắc của cháu dành cho bà. Tiếng gà trưa là nơi lưu giữ những hạnh phúc, những ước mơ mà cháu vẫn thường mong ước thuở nhỏ. Để rồi hôm nay đây, khi trưởng thành, cháu đã trở thành một người lính:

“Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu Tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi, cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác

Ổ trứng hồng tuổi thơ”

Điệp từ “vì” nhằm khẳng định mục đích của cháu khi tham gia chiến đấu. Trước hết đó là vì lòng yêu đất nước - “vì lòng yêu Tổ quốc”, yêu quê hương - “yêu xóm làng thân thuộc”. Sau cùng đó chính là vì bà - cháu hy vọng bà có thể sống bình yên. Đó đều là những mục đích chiến đấu hết sức cao cả, thiêng liêng.

Âm thanh “tiếng gà trưa” bao trùm khắp cả bài thơ - không chỉ gợi về những kỷ ức đẹp đẽ của tuổi thơ mà còn chứa đựng những tình cảm sâu sắc của người cháu dành cho bà của mình.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 9

“Bà” - một tiếng gọi bình dị mà chan chứa bao tình cảm yêu thương. Hình ảnh người bà thân quen trong cuộc sống, hiền hậu ôn tồn chỉ bảo cho con cháu nhân đạo và lẽ đời. Người bà luôn yêu thương, quan tâm và lo lắng cho những đứa cháu nghịch ngợm… Ta có thể tìm được một người bà như thế trong bài thơ “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh. Bài thơ đã để lại cho tôi nhiều ấn tượng sâu sắc. Đặc biệt là vẻ đẹp bình dị của tình bà cháu.

Bài thơ năm chữ tự do đã cho ta thấy những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ, tình bà cháu nồng hậu và lòng yêu nước sâu nặng của một người chiến sĩ. Trên đường hành quân xa, người chiến sĩ dừng chân bên xóm nhỏ. Nghe tiếng gà “cục tác… cục ta”, anh xúc động vô cùng. Dòng cảm xúc từ hiện tại trôi về quá khứ với bao kỉ niệm cảm động lại tràn về.

“Nghe xao động nắng trưa

Nghe bàn chân đỡ mỏi

Nghe gọi về tuổi thơ”

Tác giả đã điệp từ “nghe” để nhấn mạnh nỗi xúc động của người chiến sĩ khi nghe tiếng gà trưa. Từ nghe ở đây không chỉ bằng thính giác mà còn bằng cảm giác, sự tâm tưởng, sự nhớ lại. Tiếng gà trưa gợi nhớ bao kỉ niệm đẹp thời thơ ấu được sống trong tình yêu thương của người bà, giúp cho anh vơi đi sự mệt mỏi trên quãng đường hành quân. Ta có thể cảm nhận được tình yêu quê hương thắm thiết của người lính trẻ.

Trong năm khổ thơ giữa, tiếng gà trưa đã gợi nhớ bao kỉ niệm sâu sắc một thời thơ bé sống trong tình yêu thương của bà. Quên sao được lời mắng yêu chân thật, giản dị mà chan chứa bao tình thương của bà:

“Gà đẻ mà mày nhìn

Rồi sau này lang mặt”

Sợ bị lang mặt, “cháu về lấy gương soi, lòng dại thơ lo lắng”. Kỉ niệm rất đỗi đời thường, bình dị mà sâu sắc, chân thật.

Bà luôn chịu thương chịu khó, chắt chiu, lo cho đàn gà:

“Tay bà khum soi trứng

Dành từng quả chắt chiu

Cho con gà mái ấp”

Cứ mùa đông hằng năm, bà lại “lo đàn gà toi, mong trời đừng sương muối để cuối năm bán gà” và mua quần áo mới cho cháu.

“Ôi cái quần chéo go

Ống rộng dài quét đất

Cái áo cánh chúc bâu

Đi qua nghe sột soạt”

Khi được quần áo mới, người cháu vui sướng vô cùng. Người cháu không hề chê ống quần rộng, áo trúc bâu vì hiểu được sự vất vả và tình yêu thương của bà dành cho mình.

“Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu Tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi, cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác

Ổ trứng hồng tuổi thơ”

Tác giả đã điệp từ “vì” để nhấn mạnh nguyên nhân khiến người chiến sĩ ra đi chiến đấu. Không phải bắt nguồn từ những nguyên nhân to lớn nào khác mà chính là vì bà, nơi quê hương thân thuộc có tiếng gà cục tác, ổ trứng hồng tuổi thơ.

Âm thanh tiếng gà trưa bình dị mà thiêng liêng được lặp lại bốn lần xuyên suốt trong bài thơ như nhắc nhở, lay gọi bao tình cảm đẹp. Ta có thể thấy được tình cảm gia đình làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất nước rộng lớn của người chiến sĩ. Một tình bà cháu đẹp đẽ, nồng hậu và ấm áp!

“Tiếng gà trưa” không chỉ là âm thanh quen thuộc từ đời sống của mỗi làng quê mà còn là âm vang của kỉ niệm, những hồi ức đẹp. Hình ảnh người bà trong bài thơ khiến cảm xúc trong người tôi dâng trào, nhớ tới người bà đã khuất của mình. “Tiếng gà trưa thực là một bài thơ hay!

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 10

Bài thơ “Tiếng gà trưa” đã khắc họa hình ảnh người bà hiện lên vô cùng chân thực, sống động.

“Trên đường hành quân xa
…
Nghe gọi về tuổi thơ”

Đoạn thơ đầu đã khái quát nêu khung cảnh làng quê vào buổi trưa hè thanh vắng, không gian tĩnh mịch bỗng nhiên có tiếng gà nhảy ổ. Tiếng gà xao xác gợi lại tất cả những kỉ niệm tuổi thơ, những ngày tháng được sống bên người bà yêu dấu của anh chiến sĩ:

“Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu trắng”

Thật thú vị trước hình ảnh chị gà mái mơ, mái vàng được tả trong đoạn thơ thứ hai. Những chị gà mái đã trở thành một trong những kỉ niệm đẹp đẽ của anh chiến sĩ. Đối với tôi đó chỉ là những hình ảnh rất bình dị trong đời sống hằng ngày nhưng chỉ qua đoạn thơ trên mà tôi lại thấy yêu những hình ảnh thân quen đó, cũng như anh chiến sĩ trong bài đã xem hình ảnh đó là kỉ niệm làm khó quên trong tâm trí mình.

Cụm từ “tiếng gà trưa” đã gợi nhớ kỉ niệm làm anh chiến sĩ, xúc động: lén xem trộm gà đẻ để rồi bị mắng. Lúc đó anh chiến sĩ cứ ngỡ như là thật nên vội vã lấy gương soi, vừa lo lắng, vừa sợ sệt.

Trong cuộc sống hằng ngày đã có những kỉ niệm vui để lại trong ta nhưng với anh chiến sĩ, ngoài kỉ niệm trên, anh làm sao có thể quên được sự thương yêu, đùm bọc của bà. Chính bàn tay thô và nhăn nheo ấy đã lom khom soi từng quả trứng hồng. Thương nhất là những lúc trời đầy sương muối, lạnh lẽo bà mong cho đàn gà thật khỏe mạnh để cuối năm bán gà có thể sắm quần áo mới cho cháu vui xuân. Nghĩ lại anh chiến sĩ thấy thương bà quá:

Yêu bà, anh chiến sĩ lại càng chiến đấu thật anh dũng để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ quê hương, bảo vệ xóm làng yêu dấu với tiếng gà cục tác thật thân thương:

“Cháu chiến đấu hôm nay
…
Bà ơi! cũng vì bà”

Bài thơ “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh đã để lại ấn tượng sâu sắc cho bạn đọc yêu thơ chị.

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tiếng gà trưa - mẫu 11

Xuân Quỳnh thuộc lớp những người lính làm thơ và ra trận trong kháng chiến chống Mĩ. Những vần thơ của chị lúc nào cũng tự nhiên, dung dị, đằm thắm mà thiết tha, sâu lắng. Bởi chị viết thơ từ chính những trải nghiệm thực của đời mình, chị mang vào thơ, tìm thấy thơ ở chính những sự vật tưởng chừng như chẳng có chất thơ. Chỉ một tiếng gà trưa trên đường ra trận cũng đủ chắp cánh cho một nguồn cảm xúc dạt dào trong tác phẩm cùng tên. Xuyên suốt cả bài thơ là tiếng gà trưa lay động lòng người: tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc, tiếng gà trưa gọi kỉ niệm quay về và tiếng gà trưa giục giã tinh thần chiến đấu.

Bài thơ được viết bằng thể ngũ ngôn với giọng điệu nhẹ nhàng, thủ thỉ như một lời kể chuyện tâm tình:

Trên đường hành quân xa.

Dừng chân bên xóm nhỏ

Tiếng gà ai nhảy ổ

Cục… cục tác cục ta

Trong không gian: trên đường hành quân xa, bên xóm nhỏ và thời gian là buổi trưa yên ả, tiếng gà – âm thanh quen thuộc của làng quê Việt vang lên đã khơi nguồn cảm xúc và tạo tứ cho bài thơ. Và có lẽ đó cũng chính là khoảnh khắc thanh bình, yên tĩnh hiếm hoi giữa thời bom đạn cho nên người lính – thi sĩ Xuân Quỳnh đã dành trọn tâm hồn mình để lắng nghe âm thanh bình dị ấy: Nghe xao động nắng trưa 4. Nghe bàn chân đỡ mỏi/ Nghe gọi về tuổi thơ. Điệp từ nghe được nhấn đi nhận lại làm cho dư âm của tiếng gà như còn vang vọng mãi…Tiếng gà ấy đã làm, dịu bớt cái nắng trưa gay gắt, đã nâng đỡ bước chân người lính tiến quân trên đường dài và gọi về trong kí ức Xuân Quỳnh cá một thời thơ ấu. Mạch cảm xúc đi từ tiếng gà ai nhảy ổ trên đường hành quân xa đến tiếng gà nơi làng quê yêu dấu, nơi cất giữ những kỉ niệm tuổi thơ: quá khứ như trở về đồng hiện cùng thực tại,

Những ngày tháng tuổi thơ gắn với tiếng gà trưa cứ lần lượt hiện về. Trước tiên là bức tranh tươi sáng của: ổ rơm hồng những trứng, của. đàn gà với những con gà mái tơ, khắp mình hoa lốm đốm, con gà mái vàng, lông óng như màu nắng… Và trung tâm của dòng hoài niệm, của kí ức tuổi thơ đang sống dậy ấy chính là hình ảnh người bà với những gì gần gũi, thân thương và ấm áp nhất. Tác giả – người cháu- người lính đang trên đường hành quân ấy vẫn nhớ như in từng kỉ niệm về bà. Tiếng gà trưa gợi nhớ tiếng bà mắng đầy yêu thương, trìu mến: Gà đẻ mà mày nhìn, rồi sau này lang mặt. Nỗi lo lắng dại thơ lén lấy gương soi ngày nào sau lời bà mắng ấy có lẽ giờ đây đã trở thành một nỗi nhớ đến nao lòng của đứa cháu nay đã lớn khôn.

Tiếp đến, khi điệp khúc tiếng gà trưa được vang lên lần thứ ba thì hình ảnh người bà đã hiện ra cụ thể hơn với hình ảnh: Tay bà khum soi trứng, chắt chiu từng quả cho con gà mái ấp. Biết bao nhiêu nâng niu, trìu mến, biết bao nhiêu yêu thương và hi vọng được ẩn chứa trong bàn tay tảo tần mưa nắng ấy? Càng nhớ về bà, những kỉ niệm càng trở nên diết da và thấm thía:

Khi gió mùa đông tới

Bà lo đàn gà toi

Mong trời đừng sương muối

Để cuối năm bán gà.

Cháu được quần áo mới

Người bà hiện lên với đầy đủ vẻ đảm đang, chịu thương chịu khó, chi chút tháng ngày của người phụ nữ Việt Nam. Bà nâng niu, ấp ủ từng quả trứng, chăm sóc từng chú gà con cũng chính là chắt chiu, dồn góp tình yêu thương cho cháu, với hi vọng nhỏ bé mà cảm động: Để cuối năm bán gà / Cháu được quần áo mới. Đứa cháu thơ dại ngày nào xúng xính trong bộ quần áo mới với niềm vui trong sáng ngây thơ giờ đây đã ý thức được rằng, để có được niềm vui ấy, tuy chỉ là cái quần chéo co, ống rộng dài quét đất và cái áo cánh trúc bầu, đi qua nghe sột soạt nhưng bà đã phải đánh đổi bằng biết bao nhiêu mồ hôi, công sức của bao ngày, bao tháng… Và cứ thế, cháu đã lớn lên trong tình yêu thương, che chở của bà. Những vần thơ cảm động, làm cay cay nơi sống mũi người đọc bởi chính những điều giản dị, chân. thực mà mỗi người chúng ta đều dễ dàng đồng cảm.

Chính vì tiếng gà trưa gắn liền với một thời thơ ấu êm đềm, và với những ân tình sâu nặng của bà nên giờ đây, nó đã mang lại niềm hạnh phúc, làm ấm lòng tác giả, và chính sức lay động thật sâu ấy đã khiến: Đêm cháu về nằm mơ? Giấc ngủ hồng sắc trứng. Hiện thực và quá khứ như đan xen, hoà quyện. Mạch cảm xúc của bài thơ đi từ: tiếng gà trưa – hoài niệm tuổi thơ, đến tình bà cháu thiêng liêng, ấm áp và kết thúc bởi một tình cảm bao trùm, rộng lớn: tình yêu quê hương, đất nước;

Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu Tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi, cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác.

Ổ trứng hồng tuổi thơ.

Tiếng gà trưa lúc này đã mang đến khao khát một cuộc sống bình yên để bà lại chắt chiu từng ổ trứng, đàn gà, như chắt chiu tình yêu thương cho cháu. Từ việc gắn liền với tình bà cháu nặng sâu, tiếng gà đã trở thành tiếng quê hương tha thiết, thành động lực giục giã người chiến sĩ cầm súng chiến đấu bảo vệ quê hương, bảo vệ tiếng gà trưa trong trẻo ở từng thôn xóm nhỏ.

Tiếng gà trưa lặp lại bốn lần ở đầu mỗi khổ thơ. Như một điệp khúc luyến láy, mỗi lần cất lên, tiếng gà ấy lại gợi về một kỉ niệm thân thương, vừa tạo nên sự kết nối liền mạch, vừa đếm nhịp cho từng cung bậc cảm xúc của nhân vật trữ tình.

Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ, sáng trong của tuổi thơ và tình bà cháu. Và tình cảm gia đình đã chắp cánh, đã làm sâu sắc thêm tình quê hương, đất nước. Điều kì diệu của bài thơ có lẽ chính ở sự thăng hoa của cảm xúc từ một điều tưởng chừng như bình dị, nhỏ nhoi nhất: một tiếng gà trưa.

Đã có lời giải bài tập lớp 7 sách mới:

• (mới) Giải bài tập Lớp 7 Kết nối tri thức
• (mới) Giải bài tập Lớp 7 Chân trời sáng tạo
• (mới) Giải bài tập Lớp 7 Cánh diều

Săn shopee siêu SALE :

• Sổ lò xo Art of Nature Thiên Long màu xinh xỉu
• Biti's ra mẫu mới xinh lắm
• Tsubaki 199k/3 chai
• L'Oreal mua 1 tặng 3

---

---

---