Đọc tư liệu sau và giải thích vì sao nhà sử học Hy Lạp

Giải sách bài tập Lịch Sử 10 Bài 5: Khái niệm văn minh. Một số nền văn minh Phương Đông thời kì cổ - trung đại

Bài tập 9 trang 35 SBT Lịch Sử 10: Đọc tư liệu sau và giải thích vì sao nhà sử học Hy Lạp cổ đại Hê-rô-đốt cho rằng Ai Cập là “tặng phẩm của sông Nin”?

TƯ LIỆU: Một nhà du hành người A-rập đã viết: “Sông Nin của Ai Cập hơn hẳn các dòng sông khác trên thế giới về vị ngọt, độ dài và cả sự hữu ích của nó. Không dòng sông nào trên thế giới có thể quy tụ bên bờ của nó nhiều thành phố và làng mạc đến vậy”... Người Ai Cập gọi vùng đất phì nhiêu của họ là “Vùng đất đen” vì màu của phù sa và cây trồng rậm rạp trên đó. Ngoài dải đất dài và hẹp của những cánh đồng màu mỡ ấy là sa mạc (được họ gọi là “Vùng đất đỏ”).

(Theo Uy-li-am G. Đu-kho, Giắc-xơn G. Spi-en-vô-ghen, Lịch Sử thế giới (bản tiếng Anh), NXB Oát-uốt, 2010, tr. 16)

Lời giải:

- Câu nói của Hê-rô-đốt khẳng định vị trí, vai trò đặc biệt của sông Nin đối với sự hình thành, phát triển của nền văn minh Ai Cập cổ đại và cả ngày nay. Cụ thể là:

+ Sông Nin cung cấp nguồn nước dồi dào cho hoạt động sinh hoạt và sản xuất

+ Sông Nin bồi đắp phù sa, hình thành nên ở Ai Cập những đồng bằng rộng lớn, màu mỡ

+ Sông Nin còn là tuyến đường huyết mạch kết nối giữa các vùng ở Ai Cập, cũng như kết nối Ai Cập với các nước láng giềng,...

Bài tập 10 trang 35 SBT Lịch Sử 10 - Kết nối tri thức: Đọc tư liệu sau, em rút ra điều gì về giá trị của văn minh Trung Hoa? Lấy ví dụ minh hoạ.

TƯ LIỆU: Giống như ở những nơi khác, Trung Quốc cổ đại phải đối mặt với thách thức do sự xuất hiện của các dân tộc du mục ở biên giới của mình. Tuy nhiên, không giống như Ha-ráp-pa, Xu-me và Ai Cập, Trung Quốc cổ đại đã vượt qua thách thức đó, nhiều thể chế và giá trị văn hoá của nền văn minh này vẫn tồn tại nguyên vẹn đến đầu thế kỉ XX. Vì lí do đó, nền văn minh Trung Hoa đôi khi được mô tả là nền văn minh tồn tại liên tục lâu đời nhất trên thế giới.

(Theo Uy-li-am G. Đu-khơ, Giắc-xơn G. Spi-en-Vô-ghen, Lịch Sử thế giới (bản tiếng Anh), Sđd, tr. 68)

Lời giải:

- Đoạn tư liệu cho biết: dù phải đối mặt với nhiều thách thức, song nhiều giá trị của văn minh Trung Hoa vẫn tồn tại nguyên vẹn đến đầu thế kỉ XX - điều này đã góp phần khẳng định giá trị to lớn và sức sống bền bỉ của nền văn minh Trung Hoa thời cổ - trung đại.

- Ví dụ:

+ Sau khi xâm chiếm, lật đổ sự thống trị của nhà Tống, nhà Nguyên (vương triều ngoại tộc do người Mông Cổ lập nên) đã hoàn toàn duy trò bộ máy nhà nước, chế độ phân phong ruộng đất, chế độ thuế khóa… của các triều đại phong kiến trước đó ở Trung Quốc

+ Từ thời Hán, Nho giáo trở thành hệ tư tưởng chính thống của lực lượng phong kiến ở Trung Quốc; nhiều quan điểm, nội dung của Nho giáo vấn được duy trì cho đến hiện nay.

Xem thêm các bài giải sách bài tập Lịch Sử lớp 10 sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay, chi tiết khác:

• Câu 1 trang 30 SBT Lịch Sử 10: Ý nào dưới đây không phản ánh đúng nội hàm của khái niệm văn minh? ....

• Câu 2 trang 30 SBT Lịch Sử 10: Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới hình thành ở đâu? ....

• Câu 3 trang 30 SBT Lịch Sử 10: Trong các nền văn minh cổ đại ở phương Đông, các nền văn minh Trung Hoa và Ấn Độ ....

• Câu 4 trang 30 SBT Lịch Sử 10: Ý nào dưới đây không đúng về vai trò của sông Nin ....

• Câu 5 trang 31 SBT Lịch Sử 10: Người đứng đầu nhà nước Ai Cập cổ đại là ....

• Câu 6 trang 31 SBT Lịch Sử 10: Công trình kiến trúc nổi tiếng nhất của người Ai Cập cổ đại là ....

• Câu 7 trang 31 SBT Lịch Sử 10: Từ thời cổ đại, so với các nền văn minh Ai Cập và Trung Hoa ....

• Câu 8 trang 31 SBT Lịch Sử 10: Một đặc trưng quan trọng của xã hội Ấn Độ thời kì cổ ....

• Câu 9 trang 31 SBT Lịch Sử 10: Người A-ri-a là chủ nhân của nền văn minh nào ở Ấn Độ ....

• Câu 10 trang 31 SBT Lịch Sử 10: Tôn giáo nào không được khởi nguồn từ Ấn Độ ....

• Câu 11 trang 31 SBT Lịch Sử 10: Chủ nhân đầu tiên của nền văn minh Trung Hoa là tộc người nào ....

• Câu 12 trang 31 SBT Lịch Sử 10: Mặt hàng nổi tiếng trong quan hệ buôn bán với nước ngoài của người Trung Quốc ....

• Câu 13 trang 32 SBT Lịch Sử 10: Loại chữ cổ nhất của người Trung Quốc là ....

• Câu 14 trang 32 SBT Lịch Sử 10: 10 chữ số mà ngày nay chúng ta đang sử dụng là thành tựu của nền văn minh nào ....

• Câu 15 trang 32 SBT Lịch Sử 10: Loại chữ viết của nền văn minh nào được cư dân nhiều quốc gia Đông Nam Á ....

• Câu 16 trang 32 SBT Lịch Sử 10: Thành tựu nào dưới đây không thuộc “Tứ đại phát minh” về kĩ thuật của người Trung Quốc ....

• Câu 17 trang 32 SBT Lịch Sử 10: Nền văn minh nào ở phương Đông tồn tại liên tục, lâu đời nhất ....

• Bài tập 2 trang 32 SBT Lịch Sử 10: Hãy xác định câu đúng hoặc sai về nội dung lịch sử trong các câu dưới đây. ....

• Bài tập 3 trang 33 SBT Lịch Sử 10: Hãy so sánh khái niệm văn minh, văn hoá theo bảng dưới đây ....

• Câu 4.1 trang 33 SBT Lịch Sử 10: Trình bày sự phát triển của một số nền văn minh tiêu biểu trên thế giới thời kỳ cổ ....

• Câu 4.2 trang 33 SBT Lịch Sử 10: Nêu nhận xét về thời gian hình thành và lịch sử phát triển của các nền văn ....

• Bài tập 5 trang 33 SBT Lịch Sử 10: Hoàn thành bảng hệ thống về những thành tựu văn minh tiêu biểu của Ai Cập ....

• Bài tập 6 trang 34 SBT Lịch Sử 10: Hoàn thành bảng hệ thống về những thành tựu văn minh tiêu biểu của Trung Hoa ....

• Câu 7.1 trang 34 SBT Lịch Sử 10: Nêu những hiểu biết của em về kim tự tháp trên ....

• Câu 7.2 trang 35 SBT Lịch Sử 10: Theo em, thành tựu văn minh đó của người Ai Cập cổ đại có giá trị ....

• Bài tập 8 trang 35 SBT Lịch Sử 10: Những thành tựu nào của văn minh Trung Hoa thời kì cổ - trung đại ....

• Bài tập 10 trang 35 SBT Lịch Sử 10: Đọc tư liệu sau, em rút ra điều gì về giá trị của văn minh Trung Hoa ....

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Giải sgk Lịch sử 10 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề học tập Lịch sử 10 Kết nối tri thức
• Giải SBT Lịch sử 10 Kết nối tri thức
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)

---