Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Chân trời sáng tạo Một số vấn đề về vùng

Với tóm tắt lý thuyết Chuyên đề Địa 12 Một số vấn đề về vùng sách Chân trời sáng tạo hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh lớp 12 nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt Chuyên đề học tập Địa Lí 12.

Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Chân trời sáng tạo Một số vấn đề về vùng

1. Quan niệm về vùng

- Vùng là một bộ phận của lãnh thổ quốc gia bao gồm một số tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương lân cận gắn với một số lưu vực sông hoặc có sự tương đồng về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, lịch sử, dân cư, kết cấu hạ tầng và có mối quan hệ tương tác tạo nên sự liên kết bền vững với nhau.

- Vùng có quy mô khác nhau, sự tồn tại của vùng là khách quan và có tính lịch sử. Quy mô và số lượng vùng có thể thay đổi tùy theo các giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

2. Ý nghĩa của vùng

- Tạo điều kiện để khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của từng vùng lãnh thổ.

- Tạo điều kiện thuận lợi cho phân bố lực lượng sản xuất, phân bố dân cư, phát triển kết cấu hạ tầng kĩ thuật và hạ tầng xã hội trên lãnh thổ một cách tối ưu nhằm đạt hiệu quả cao nhất về các mặt kinh tế, xã hội và môi trường.

- Là cơ sở thu hút đầu tư, phân bổ ngân sách nhằm giảm thiểu sự phát triển chênh lệch về trình độ giữa các vùng, phục vụ mục tiêu phát triển bền vững của vùng.

- Là cơ sở để hoạch định, triển khai và quản lí các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cả nước và từng vùng lãnh thổ. Thông qua việc lập quy hoạch cho từng giai đoạn phát triển, giúp cho việc định hướng phát triển không gian và tổ chức lãnh thổ một cách khoa học, hợp lí nhất.

- Có ý nghĩa trong bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với các tai biến thiên nhiên, sự tác động của biến đổi khí hậu và những tác động tiêu cực trong quá trình thực hiện quy hoạch vùng.

3. Cơ sở hình thành vùng

- Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên:

- Vị trí địa lí: bao gồm vị trí về mặt tự nhiên, kinh tế, giao thông,… và vị trí của vùng trong chiến lược phát triển của quốc gia.

- Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên:

+ Các yếu tố tự nhiên như địa hình, đất, khí hậu, thủy văn, sinh vật, khoáng sản, có tác động đến sự phát triển của vùng.

+ Sự đa dạng và phân bố của tài nguyên, các tài nguyên đặc thù của vùng,… ảnh hưởng đến quá trình hình thành, cơ cấu ngành và cơ cấu không gian của nền kinh tế mỗi vùng.

- Điều kiện kinh tế - xã hội:

+ Các yếu tố về quy mô và gia tăng dân số, phân bố dân cư, các giá trị văn hóa, dân tộc, số lượng và chất lượng lao động gắn liền với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

+ Hệ thống kết cấu hạ tầng gồm giao thông vận tải, thông tin liên lạc, năng lượng, hạ tầng khoa học - công nghệ,… về mức độ đáp ứng yêu cầu phát triển, đặc biệt là khả năng liên kết nội vùng, liên kết vùng với các vùng khác trong nước và với quốc tế.

+ Các tác động từ yếu tố bên ngoài như tiến bộ khoa học - công nghệ của thế giới, vốn đầu tư, thị trường,… Đánh giá về các lợi thế so sánh, hạn chế và cơ hội cùng các thách thức đối với phát triển vùng trong thời kì quy hoạch.

- Chính sách của nhà nước: việc quy hoạch vùng phải phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội cả nước và quy hoạch phát triển ngành, lĩnh vực cũng như phù hợp với các nghị quyết, quyết định về chủ trương phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Quốc hội và Chính Phủ có liên quan đến vùng.

- Vị trí, vai trò và chức năng của vùng đối với nền kinh tế đất nước:

+ Thông qua các chỉ số tăng trưởng GRDP, tỉ trọng đóng góp trong GDP cả nước, GRDP/người, tỉ lệ gia tăng dân số, tỉ lệ lao động qua đào tạo,…

+ Xác định hướng phát triển ngành, lĩnh vực then chốt và sản phẩm chủ lực, vai trò của các trung tâm độ thị đối với vùng.

Xem thêm tóm tắt lý thuyết chuyên đề Địa Lí lớp 12 Chân trời sáng tạo hay khác:

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Các loại vùng kinh tế

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Khái quát

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Thực trạng phát triển làng nghề

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Vai trò và tác động của làng nghề đến phát triển kinh tế, xã hội và tài nguyên, môi trường

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Định hướng phát triển làng nghề

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Giải Chuyên đề học tập Địa Lí 12 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề học tập Địa Lí 12 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề học tập Địa Lí 12 Cánh diều
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)

---