Tìm hiểu qua sách báo và internet cách người cổ đại quan niệm về hiện

Giải Chuyên đề Vật lí 10 Bài 6: Một số hiện tượng thiên văn

Câu hỏi 1 trang 47 Chuyên đề Vật lí 10: Tìm hiểu qua sách báo và internet cách người cổ đại quan niệm về hiện tượng nhật thực và phản ứng của họ với hiện tượng này (Hình 6.2).

Lời giải:

Cách người cổ đại quan niệm về hiện tượng nhật thực và phản ứng của họ với hiện tượng này.

Cách đây hàng nghìn năm, con người có thể không cho rằng nhật thực là một hiện tượng tự nhiên, thậm chí coi chúng là dấu hiệu ngày tận thế sắp đến, là một điềm xấu báo hiệu sự bắt đầu của thời kỳ thiên tai.

Người Vikings

Người Vikings tin rằng Ragnarok (thời điểm tận thế) xuất phát từ việc hai con sói là Skoll và Hati muốn ăn Mặt Trăng và Mặt Trời. Skoll đuổi theo Mặt Trời trong khi Hati săn đuổi Mặt Trăng. Khi một trong hai thiên thể nằm trong tay chúng, nhật thực sẽ diễn ra. Trên Trái Đất, con người phải giải cứu Mặt Trời hoặc Mặt Trăng bằng cách tạo ra tiếng ồn để xua đuổi những con sói.

Ai Cập cổ đại

Dù việc thờ Mặt Trời rất phổ biến ở Ai Cập cổ đại, ít người biết đến niềm tin của họ xung quanh các hiện tượng che khuất, khi hầu như không thấy việc đề cập đến nhật thực.

Vì Mặt Trời có vai trò nổi bật trong xã hội lúc bấy giờ, nhiều chuyên gia cho rằng nhật thực là hiện tượng rất đáng sợ. Theo một giả thiết, người Ai Cập cổ đại rất sợ hãi điều đó và coi là điềm báo.

Nền văn minh Maya

Năm 2013, các nhà nghiên cứu phát hiện bằng chứng cho thấy người Maya có thể từng dự đoán nhật thực một cách chính xác.

Lịch thiên văn từ thế kỷ 11 hoặc 12 dự báo hiện tượng che khuất sẽ diễn ra ngày 11/7/1991. Nhật thực được gọi là chi' ibal kin, hay "ăn Mặt Trời". Tuy nhiên, những gì họ tin hay hiểu về nhật thực đến nay vẫn chưa rõ ràng. Những năm 1600, các bản viết của họ đã bị phá hủy.

Thần thoại Ấn Độ

Trong thần thoại, con rắn Rahu (hoặc Kala Rau) bị thần Vishnu chặt đầu vì uống rượu của các vị thần. Rahu muốn uống rượu thiêng để bất tử và đóng giả thành một người phụ nữ để thực hiện kế hoạch này. Sau khi bị chặt đầu, nó bay lên bầu trời, nuốt Mặt Trời, hút ánh sáng và là nguyên nhân làm xuất hiện nhật thực.

Hy Lạp cổ đại

Năm 2008, các nhà nghiên cứu cho biết hiện tượng nhật thực toàn phần có thể từng được đề cập trong sử thi Odyssey: "Mặt Trời biến mất khỏi thiên đàng và một màn sương ma quỷ bắt đầu phủ khắp thế giới". Người Hy Lạp cổ đại tin rằng nhật thực toàn phần là một điềm xấu, là dấu hiệu cho thấy các vị thần nổi giận và thời kỳ thiên tai, hủy diệt sắp bắt đầu.

Trung Quốc

Tại Trung Quốc, nhật thực cũng là một điềm xấu. Đối với người Trung Quốc cổ đại, hiện tượng này xuất hiện khi một con rồng ăn Mặt Trời. Để ngăn chặn điều đó xảy ra, họ sẽ hát, đánh trống, sử dụng pháo hoặc thuốc súng để xua đuổi rồng.

Dự đoán nhật thực là nhiệm vụ của các nhà chiêm tinh. Theo sử sách, năm 2134 trước Công nguyên, hai nhà chiêm tinh học đã bị chặt đầu vì không hoàn thành trọng trách.

Xem thêm lời giải bài tập Chuyên đề học tập Vật lí 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

• Mở đầu trang 47 Chuyên đề Vật lí 10: Thời xa xưa, hiện tượng Mặt Trời hoặc Mặt Trăng đột ngột bị che khuất hoàn toàn bởi một tác nhân vô hình trong một khoảng thời gian....

• Câu hỏi 2 trang 48 Chuyên đề Vật lí 10 : Quan sát Hình 6.4, cho biết: hình nào ứng với nhật thực một phần, hình nào ứng với nhật thực toàn phần. Mô tả quá trình diễn ra nhật thực......

• Câu hỏi 3 trang 48 Chuyên đề Vật lí 10 : Việc dùng mắt để quan sát trực tiếp nhật thực có an toàn không? Giải thích và trình bày một số phương pháp để quan sát nhật thực.......

• Câu hỏi 4 trang 48 Chuyên đề Vật lí 10 : Thông qua tìm hiểu thông tin trên sách báo và internet, hãy cho biết nhật thực có thể xảy ra tối đa bao nhiêu lần trong năm và vào những thời điểm nào........

• Luyện tập trang 49 Chuyên đề Vật lí 10: Vào năm 2019, tại Malaysia đã xảy ra hiện tượng nhật thực và được chụp lại (Hình 6.6) Em hãy cho biết hình ảnh này thuộc kiểu nhật thực nào? Tại sao em biết?.....

• Vận dụng trang 49 Chuyên đề Vật lí 10: Em hãy thiết kế mô hình đơn giản minh họa cơ chế xảy ra hiện tượng nhật thực.....

• Câu hỏi 5 trang 51 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát Hình 6.9 và mô tả quá trình diễn ra hiện tượng nguyệt thực.....

• Câu hỏi 6 trang 51 Chuyên đề Vật lí 10: Trình bày điều kiện về vị trí của Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời để có thể xảy ra hiện tượng nguyệt thực......

• Câu hỏi 7 trang 51 Chuyên đề Vật lí 10: Tại sao hiện tượng nhật thực chỉ có thể quan sát thấy trong vài phút trong khi hiện tượng nguyệt thực có thể diễn ra trong khoảng vài giờ?......

• Câu hỏi 8 trang 51 Chuyên đề Vật lí 10: Giải thích tại sao hiện tượng nhật thực và nguyệt thực hiếm khi xảy ra.......

• Luyện tập trang 52 Chuyên đề Vật lí 10: So sánh sự giống và khác nhau giữa hiện tượng nhật thực và nguyệt thực....

• Vận dụng trang 52 Chuyên đề Vật lí 10: Sưu tầm các hình ảnh thực tế về hiện tượng nguyệt thực. Phân loại và mô tả hình dạng của Mặt Trăng khi quan sát ở Trái Đất.....

• Câu hỏi 9 trang 52 Chuyên đề Vật lí 10:Nêu ví dụ về hiện tượng thủy triều mà các em quan sát thấy trong đời sống hàng ngày......

• Câu hỏi 10 trang 53 Chuyên đề Vật lí 10:Giải thích tại sao Mặt Trăng lại gây hiện tượng thủy triều mạnh hơn so với Mặt Trời mặc dù khối lượng Mặt Trăng nhỏ hơn Mặt Trời rất nhiều.......

• Câu hỏi 11 trang 54 Chuyên đề Vật lí 10:Theo em, hiện tượng thủy triều có phải là nguyên nhân chính làm cho mực nước trên các đại dương ngày càng dâng cao hay không?.......

• Luyện tập trang 55 Chuyên đề Vật lí 10: Phân tích những lợi ích và tác động tiêu cực mà thủy triều mang lại. Cho ví dụ về những ảnh hưởng nổi bật của thủy triều trong lịch sử Việt Nam.....

• Vận dụng trang 55 Chuyên đề Vật lí 10: Thực hiện một đoạn phóng sự ngắn về những ảnh hưởng của thủy triều tới cuộc sống của những người dân tại nơi em sống hoặc một nơi mà em biết.....

• Bài 1 trang 55 Chuyên đề Vật lí 10: Quan sát hình 6P.1 và cho biết: đâu là hiện tượng nhật thực, đâu là hiện tượng nguyệt thực. Giải thích bằng cách vẽ các thiên thể và các tia sáng tương ứng....

• Bài 2 trang 55 Chuyên đề Vật lí 10: Đặt mắt quan sát nhìn vào vùng chiếu sáng của một quả bóng từ ba vị trí 1, 2, 3 như Hình 6P.2. Hỏi ở các vị trí tương ứng như trên....

• Bài 3 trang 56 Chuyên đề Vật lí 10: Từ thời xa xưa, Aristarchus (A – rít – ta – chớt) (310 – 230 TCN) đã biết sử dụng những thiết bị đơn giản để đo được:....

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Giải Chuyên đề học tập Vật lí 10 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề học tập Vật lí 10 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề học tập Vật lí 10 Cánh diều
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)

---