Kiến thức trọng tâm GDCD 11 Bài 10: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa

---

---

Kiến thức trọng tâm GDCD 11 Bài 10: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức môn Giáo dục công dân lớp 11, VietJack biên soạn GDCD 11 Bài 10: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa theo bài học đầy đủ, chi tiết nội dung lý thuyết, câu hỏi trắc nghiệm và giải các bài tập trong sgk GDCD 11.

A. Lý thuyết bài học

I. Kiến thức cơ bản

1. Bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa

a. Khái niệm dân chủ

- Dân chủ là quyền lực thuộc về nhân dân, là quyền làm chủ của nhân dân trong các lĩnh vực đời sống xã hội của đất nước; dân chủ là một hình thức nhà nước gắn với giai cấp thống trị do đó dân chủ luôn mang bản chất giai cấp.

b. Bản chất của nền dân chủ XHCN được thể hiện:

- Mang bản chất giai cấp công nhân.

- Có cơ sở kinh tế là chế độ công hữu về tư liệu sản xuất.

- Lấy hệ tư tưởng Mác - Lê-nin và tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh làm nền tảng tinh thần của xã hội.

- Là nền dân chủ của nhân dân lao động.

- Gắn liền với pháp luật, kỉ luật, kỉ cương.

2. Xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

a. Dân chủ trong lĩnh vực kinh tế

- Xây dựng nền kinh tế nhiều thành phần.

- Quyền tự do kinh doanh buôn bán.

- Quyền sử dụng những tư liệu sản xuất chung của xã hội.

b. Nội dung cơ bản của dân chủ trong lĩnh vực chính trị

- Quyền ứng cử, bầu cử vào các cơ quan quyền lực nhà nước.

- Quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội.

- Quyền kiến nghị, biểu quyết với cơ quan nhà nước.

- Quyền được thông tin, tự do ngôn luận, tự do báo chí.

c. Nội dung cơ bản của dân chủ trong lĩnh vực văn hóa

- Quyền tham gia vào đời sống văn hóa.

- Quyền hưởng lợi ích từ sáng tạo văn hóa.

- Quyền sáng tác, phê bình văn học, nghệ thuật.

d. Nội dung cơ bản của dân chủ trong lĩnh vực xã hội

- Quyền lao động, bình đẳng nam nữ.

- Quyền được hưởng an toàn, bảo hiểm XH.

- Quyền được bảo vệ về vật chất bà tinh thần khi không còn khả năng lao động.

- Quyền bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ cống hiến trong xã hội.

3. Những hình thức cơ bản của dân chủ

a. Dân chủ trực tiếp

- Dân chủ trực tiếp là hình thức dân chủ với những quy chế, thiết kế để nhân dân thảo luận, biểu quyết, tham gia. Trực tiếp quyết định công việc của cộng đồng, nhà nước.

- Hình thức phổ biến:

   + Trưng cầu dân ý trong phạm vi cả nước

   + Bẩu cử quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp

   + Thực hiện sáng kiến pháp luật

   + Nhân dân tự qản, xây dựng quy ước… phù hợp pháp luật.

b. Dân chủ gián tiếp

- Dân chủ gián tiếp là hình thức dân chủ thông qua những quy chế, thiết chế để nhân dân bầu ra người đại diện thay mặt mình quyết định các công việc chung của cộng đồng, của nhà nước.

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Dân chủ là quyền lực thuộc về ai?

A. Nhân dân.

B. Lãnh đạo.

C. Giai cấp thống trị.

D. Giai cấp bị trị.

Đáp án:

Dân chủ là quyền lực thuộc về nhân dân, là quyền làm chủ của nhân dân trong các lĩnh vực đời sống xã hội của đất nước

Đáp án cần chọn là: A

Câu 2: Dân chủ là một hình thức nhà nước gắn với giai cấp thống trị, do đó dân chủ luôn mang bản chất

A. Xã hội.

B. Giai cấp.

C. Nhà nước.

D. Nhân dân.

Đáp án:

Dân chủ là một hình thức nhà nước gắn với giai cấp thống trị, do đó dân chủ luôn mang bản chất giai cấp

Đáp án cần chọn là: B

Câu 3: So với các nền dân chủ trước đó, nền dân chủ xã hội chủ nghĩa đánh dấu một bước phát triển mới về

A. Lượng.

B. Chất.

C. Sự lãnh đạo.

D. Đảng cầm quyền.

Đáp án:

Sự hình thành nền dân chủ xã hội chủ nghĩa đánh dấu bước phát triển mới về chất so với các nền dân chủ trước đó

Đáp án cần chọn là: B

Câu 4: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa mang bản chất của giai cấp

A. Nông dân.

B. Công nhân.

C. Trí thức.

D. Tiểu tư sản.

Đáp án:

Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa mang bản chất của giai cấp công nhân, thể hiện ở sự lãnh đạo của giai cấp công nhân thông qua chính đảng của mình là Đảng Cộng sản.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 5: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa có cơ sở kinh tế dựa trên hình thức sở hữu tư liệu sản xuất nào?

A. Tư hữu.

B. Sở hữu hỗn hợp.

C. Công hữu.

D. Cả A và C.

Đáp án:

Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa có cơ sở kinh tế là chế độ công hữu về tư liệu sản xuất.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 6: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa được coi là nền dân chủ

A. Rộng rãi nhất, triệt để nhất.

B. Lâu dài nhất, hiện đại nhất.

C. Hiện đại nhất, triệt để nhất.

D. Văn minh nhất, đặc biệt nhất.

Đáp án:

Dân chủ xã hội chủ nghĩa là nền dân chủ rộng rãi nhất, triệt để nhất trong lịch sử.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 7: Nội dung nào dưới đây thể hiện quyền dân chủ trong lĩnh vực chính trị?

A. Quyền sáng tác, phê bình văn học.

B. Quyền bình đẳng về nghĩa vụ và quyền lợi.

C. Quyền tự do kinh doanh.

D. Quyền bầu cử, ứng cử vào các cơ quan quyền lực nhà nước.

Đáp án:

Dân chủ trong lĩnh vực chính trị được thể hiện ở nhiều quyền trong đó có quyền bầu cử và ứng cử vào các cơ quan quyền lực nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 8: Nội dung nào dưới đây không thể hiện quyền dân chủ trong lĩnh vực chính trị?

A. Quyền tham gia quản lí nhà nước, quản lí xã hội.

B. Quyền bình đẳng nam nữ.

C. Quyền tự do ngôn luận.

D. Quyền biểu quyết khi Nhà nước trưng cầu dân ý.

Đáp án:

Quyền bình đẳng nam nữ thuộc nội dung cơ bản của dân chủ trong lĩnh vực xã hội.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 9: Nội dung nào dưới đây không thể hiện quyền dân chủ trong lĩnh vực văn hóa?

A. Quyền được tham gia vào đời sống văn hóa.

B. Quyền sáng tác, phê bình văn học, nghệ thuật.

C. Quyền được hưởng chế độ bảo vệ sức khỏe.

D. Quyền được hưởng các lợi ích từ sáng tạo văn hóa của mình.

Đáp án:

Quyền được hưởng chế độ bảo vệ sức khỏe thuộc nội dung cơ bản của dân chủ trong lĩnh vực xã hội.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 10: Nội dung nào dưới đây thể hiện quyền dân chủ trong lĩnh vực xã hội?

A. Quyền được hưởng bảo hiểm xã hội.

B. Quyền tự do kinh doanh.

C. Quyền tham gia bầu cử.

D. Quyền được sáng tác, phê bình nghệ thuật.

Đáp án:

Dân chủ trong lĩnh vực xã hội được thể hiện ở nhiều nội dung trong đó có quyền được hưởng an toàn xã hội và bảo hiểm xã hội.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 11: Có mấy hình thức dân chủ cơ bản?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Đáp án:

Dân chủ được thực hiện thông qua hai hình thức cơ bản sau: dân chủ trực tiếp và dân chủ gián tiếp.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 12: Hình thức dân chủ với những quy chế, thiết chế để nhân dân thảo luận, biểu quyết, tham gia trực tiếp quyết định công việc của cộng đồng, nhà nước

A. Dân chủ gián tiếp.

B. Dân chủ đại diện.

C. Dân chủ trực tiếp.

D. Dân chủ kiểu mới.

Đáp án:

Dân chủ trực tiếp là hình thức dân chủ với những quy chế, thiết chế để nhân dân thảo luận, biểu quyết, tham gia trực tiếp quyết định công việc của cộng đồng, nhà nước

Đáp án cần chọn là: C

Câu 13: Nội dung nào dưới đây không phải là hình thức phổ biến của dân chủ trực tiếp ngày nay?

A. Trưng cầu dân ý trong phạm vi cả nước.

B. Thực hiện sáng kiến pháp luật.

C. Nhân dân tự quản.

D. Bầu cử hội đồng nhân dân các cấp.

Đáp án:

Bầu cử hội đồng nhân dân các cấp là người dân bầu ra người đại diện cho mình quản lí nhà nước và xã hội. Đây là hình thức dân chủ gián tiếp.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 14: Hình thức dân chủ thông qua những quy chế, thiết chế để nhân dân bầu ra người đại diện thay mặt mình quyết định các công việc chung của cộng đồng, của nhà nước gọi là

A. Dân chủ gián tiếp.

B. Dân chủ hiện đại.

C. Dân chủ trực tiếp.

D. Dân chủ kiểu mới.

Đáp án:

Dân chủ gián tiếp là hình thức dân chủ thông qua những quy chế, thiết chế để nhân dân bầu ra người đại diện thay mặt mình quyết định các công việc chung của cộng đồng, của nhà nước

Đáp án cần chọn là: A

Câu 15: Cơ cấu tổ chức của hình thức dân chủ gián tiếp cho phép người dân bao quát toàn bộ lãnh thổ từ địa phương đến trung ương, cho phép người dân làm chủ trên

A. Lĩnh vực xã hội.

B. Lĩnh vực chính trị.

C. Lĩnh vực văn hóa.

D. Mọi lĩnh vực.

Đáp án:

Cơ cấu tổ chức của hình thức dân chủ gián tiếp cho phép người dân bao quát toàn bộ lãnh thổ từ địa phương đến trung ương, cho phép người dân làm chủ trên mọi lĩnh vực của đời sống.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 16: Ông A tích cực tham gia bầu tổ trưởng dân phố là thực hiện quyền dân chủ

A. Đại diện.

B. Gián tiếp.

C. Trực tiếp.

D. Hình thức.

Đáp án:

Công dân trực tiếp tham gia bầu trưởng thôn, trưởng ấp, tổ trưởng dân phố,… là thực hiện hình thức dân chủ trực tiếp.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 17: Đến ngày đi bầu cử nhưng nhà có giỗ nên bố em định tranh thủ đi bầu rồi bỏ phiếu luôn cho cả ông, bà, mẹ và chị gái của em. Em sẽ ứng xử như thế nào để thể hiện hiểu biết của mình về dân chủ?

A. Tán thành vì ý kiến của bố là rất hợp lí.

B. Không tán thành nhưng im lặng vì mình là con.

C. Đề nghị để mình đi bỏ phiếu hộ, còn bố cứ ở nhà lo việc.

D. Giải thích cho bố mỗi công dân phải tự đi bỏ phiếu mới đúng quyền dân chủ.

Đáp án:

Việc đi bỏ phiếu là quyền và trách nhiệm của mỗi công dân. Mỗi công dân phải tự mình đi bỏ phiếu, thực hiện đúng nguyên tắc bỏ phiếu trực tiếp mới là thể hiện đúng của thực hiện dân chủ.

Đáp án cần chọn là: D

C. Giải bài tập sgk

• Câu 1 (trang 90 sgk GDCD 11): Những biểu hiện về mặt bản chất của ....

• Câu 2 (trang 90 sgk GDCD 11): Em hãy nêu những nội dung cơ bản của....

• Câu 3 (trang 90 sgk GDCD 11): Theo em, dân chủ và tập trung, dân chủ....

• Câu 4 (trang 90 sgk GDCD 11): Em hãy phân biệt dân chủ trực tiếp và....

• Câu 5 (trang 90 sgk GDCD 11): Hãy nêu những ví dụ thể hiện dân chủ và....

• Câu 6 (trang 90 sgk GDCD 11): Là một học sinh, em phải làm gì....

Xem thêm các bài học GDCD lớp 11 đầy đủ, chi tiết khác:

• GDCD 11 Bài 11: Chính sách dân số và giải quyết việc làm
• GDCD 11 Bài 12: Chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường
• GDCD 11 Bài 13: Chính sách giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa
• GDCD 11 Bài 14: Chính sách quốc phòng và an ninh
• GDCD 11 Bài 15: Chính sách đối ngoại

---

---

---