Giải Lịch sử 10 trang 107 Kết nối tri thức

Với Giải Lịch sử 10 trang 107 trong Bài 11: Một số nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam Lịch sử lớp 10 Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời các câu hỏi & làm bài tập Lịch sử 10 trang 107.

Giải Lịch sử 10 trang 107 Kết nối tri thức

Câu hỏi 1 trang 107 Lịch Sử 10: Trình bày một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Phù Nam.

Lời giải:

Một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Phù Nam:

* Sự ra đời của nhà nước

- Vào khoảng đầu Công nguyên, Vương quốc Phù Nam đã được thành lập. Đứng đầu nhà nước là vua, có quyền lực cao nhất, cai trị bằng cả vương quyền và thần quyền; giúp việc cho vua là các quan lại trong hệ thống chính quyền với nhiều cấp bậc.

- Từ thế kỉ III đến thế kỉ V, tổ chức nhà nước Phù Nam ngày càng được hoàn thiện. Phù Nam vươn lên trở thành vương quốc hùng mạnh nhất khu vực Đông Nam Á.

* Hoạt động kinh tế

- Phù Nam trở thành một trong những trung tâm buôn bán thương mại quan trọng bậc nhất lúc bấy giờ. 

- Một số nghề thủ công và nông nghiệp ở Phù Nam cũng khá phát triển. 

* Đời sống vật chất

- Nhà ở: Cư dân Phù Nam chủ yếu ở trong những ngôi nhà sàn rộng làm bằng gỗ, lợp mái lá, phù hợp với môi trường sông nước và khí hậu nóng ẩm

- Ẩm thực: lương thực, thực phẩm chính của người Phù Nam là lúa gạo, các loại thịt và thuỷ, hải sản.

- Trang phục tương đối đơn giản: đàn ông đóng khố, ở trần; phụ nữ mặc váy và đeo một số đồ trang sức như vòng tay, khuyên tai,...

- Phương tiện đi lại: cư dân Phù Nam đi lại chủ yếu bằng thuyền trên kênh, rạch, sông ngòi

* Đời sống tinh thần

- Tín ngưỡng, tôn giáo

+ Cư dân Phù Nam có tín ngưỡng thờ đa thần, duy trì tín ngưỡng phồn thực.

+ Trong quá trình giao lưu buôn bán với Ấn Độ, người Phù Nam đã tiếp nhận các tôn giáo như: Phật giáo, Hin-đu giáo,... 

- Phong tục, tập quán:

+ Phong tục chôn cất người chết bằng nhiều hình thức như thuỷ táng, hoả táng, thổ táng và điểu táng.

+ Khi gia đình có tang, người thân phải cạo đầu, cạo râu và mặc đồ trắng.

Câu hỏi 2 trang 107 Lịch Sử 10: Hãy giới thiệu về một thành tựu mà em ấn tượng nhất.

Lời giải:

- Em ấn tượng nhất về các sản phẩm kim hoàn và trang sức của cư dân Phù Nam.

+ Các sản phẩm kim hoàn và trang sức của Phù Nam rất đa dạng về loại hình (như: vòng tay, vòng cổ, khuyên tai, nhẫn…); phong phú về đề tài trang trí; được chế tác cầu kỳ, tinh xảo trên các loại nguyên liệu như: vàng, đá quý; đá màu; mã não; thủy tinh hoặc đất nung…

+ Sự tỉ mỉ, tinh tế của các sản phẩm kim hoàn và trang sức đã cho thấy sự khéo léo, tài hoa và kĩ thuật điêu luyện của cư dân Phù Nam.

Luyện tập 1 trang 107 Lịch Sử 10: Lập bảng thống kê (hoặc vẽ sơ đồ tư duy) về cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam. Em hãy cho biết những điểm giống nhau và khác nhau về điều kiện hình thành của các nền văn minh ấy.

Lời giải:

(*) Bảng thống kê cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam

Cơ sở	Văn minh Văn Lang - Âu Lạc	Văn minh Chăm-pa	Văn minh Phù Nam
Điều kiện  tự nhiên	- Hình thành trên lưu vực các dòng sông như sông Hồng, sông Mã, sông Cả,...	- Hình thành, tồn tại và phát triển trên địa bàn các tỉnh miền Trung và một phần cao nguyên Trường Sơn.	- Hình thành ở vùng vùng hạ lưu sông Mê Công
Xã hội	- Cội nguồn từ văn hoá Phùng Nguyên (khoảng 4000 năm trước), phát triển rực rỡ trong thời kì văn hoá Đông Sơn. - Cư dân Việt cổ sống thành từng làng	- Cội nguồn từ văn hóa Sa Huỳnh. Cơ cấu xã hội Sa Huỳnh là xã hội dạng lãnh địa hay liên minh cụm làng - Có thể có một số nhóm người khác cùng với cư dân Sa Huỳnh xây dựng nền văn minh	- Có cội nguồn từ nền văn hoá tiền Óc Eo. - Từ khoảng cuối thiên niên kỉ I TCN, cấu trúc làng nông - chài - thương nghiệp được hình thành - Cư dân bản địa kết hợp với cư dân Nam Đảo di cư đến, cùng xây dựng và phát triển nền văn minh.
Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ		- Sớm tiếp xúc với văn minh Ấn Độ	- Sớm tiếp xúc với văn minh Ấn Độ

b. So sánh: điểm giống và khác nhua về cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam

* Giống nhau:

- Cơ sở điều kiện tự nhiên:

+ Sự hình thành và phát triển của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam đều gắn với điều kiện tự nhiên tại lưu vực của những con sông lớn, như: sông Hồng, sông Cả, sông Mã… (văn minh Văn Lang – Âu Lạc); sông Thu Bồn (văn minh Chăm-pa) và sông Mê Công (văn minh Phù Nam).

+ Nhờ ưu thế về điều kiện tự nhiên, kinh tế nông nghiệp trồng lúa nước là ngành sản xuất chính của cư dân Việt cổ, Chăm-pa và Phù Nam.

- Cơ sở xã hội:

+ Làng là tổ chức xã hội phổ biến của cư dân Việt cổ, Chăm-pa, Phù Nam

+ Cư dân bản địa là những người đóng góp chủ yếu trong quá trình xây dựng nền văn minh của họ.

* Khác nhau

	Văn minh Văn Lang - Âu Lạc	Văn minh Chăm-pa	Văn minh Phù Nam
Địa bàn hình thành	- Hình thành ở khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung bộ của Việt Nam hiện nay	- Hình thành ở khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ và một phần cao nguyên Trường Sơn của Việt Nam hiện nay	- Hình thành ở khu vực Nam Bộ của Việt Nam hiện nay
Đời sống Kinh tế	- Hoạt động kinh tế chủ yếu là nông nghiệp và thủ công nghiệp; thương mại đường biển kém phát triển hơn so với Chăm-pa và Phù Nam	- Bên cạnh nghề nông trồng lúa nước và sản xuất thủ công nghiệp; các hoạt động khai thác lâm sản và thương mại đường biển rất phát triển	- Hoạt động thương mại đường biển rất phát triển, cảng Óc Eo trở thành một trong những trung tâm thương mại sầm uất nhất Đông Nam Á
Cơ sở Xã hội	- Người Việt cổ đóng vai trò chủ yếu trong quá trình xây dựng nền văn minh	- Người Sa Huỳnh đóng vai trò chủ yếu trong quá trình xây dựng nền văn minh	- Người bản địa và người Nam Đảo (di cư đến) cùng xây dựng và phát triển văn minh
Cơ sở Văn hóa	- Hầu như không có sự ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ.	- Sớm có sự tiếp xúc và chịu ảnh hưởng từ văn minh Ấn Độ.

Luyện tập 2 trang 107 Lịch Sử 10: Hãy thống kê một số thành tựu tiêu biểu của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam theo gợi ý sau:

Lời giải:

Thành tựu trên các lĩnh vực	Văn minh Văn Lang - Âu Lạc	Văn minh Chăm-pa	Văn minh Phù Nam
Sự ra đời nhà nước và tổ chức xã hội	- Nhà nước Văn Lang (thế kỉ VII – 208 TCN) - Nhà nước Âu Lạc  (208 – 179 TCN) - Tổ chức nhà nước còn đơn giản, sơ khai.	- Năm 192, nhà nước Lâm Ấp ra đời, đến thế kỉ VII, đổi tên là Chăm-pa - Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền.	- Nhà nước Phù Nam ra đời vào thế kỉ I, phát triển mạnh mẽ trong các thế kỉ III – V - Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền.
Hoạt động  kinh tế	- Hoạt động chính là sản xuất nông nghiệp trồng lúa nước - Kết hợp với sản xuất thủ công nghiệp, thương nghiệp.	- Sản xuất nông nghiệp kết hợp với thủ công nghiệp, khai thác lâm sản - Buôn bán đường biển phát triển	- Sản xuất nông nghiệp kết hợp với thủ công nghiệp - Phát triển mạnh về buôn bán qua đường biển
Đời sống Vật chất	- Lương thực chính là lúa gạo - Trang phục giản dị - Phương tiện đi lại chủ yếu là thuyền bè - Ở nhà sàn	- Lương thực chính là lúa gạo - Trang phục giản dị - Xây nhà trệt bằng gạch nung	- Lương thực chính là lúa gạo - Trang phục giản dị - Phương tiện đi lại chủ yếu là thuyền bè - Ở nhà sàn
Đời sống Tinh thần	- Tín ngưỡng: thờ cúng tổ tiên, sùng bái tự nhiên - Âm nhạc – nghệ thuật khá phát triển	- Tổ chức nhiều lễ hội gắn với các nghi lễ truyền thống - Tiếp thu các tôn giáo và phong cách kiến trúc của Ấn Độ	- Tiếp thu các tôn giáo của Ấn Độ - Nghệ thuật kim hoàn phát triển cao - Có tục: hỏa táng, thủy táng, điểu táng.

Vận dụng 1 trang 107 Lịch Sử 10: Em hãy giải thích tại sao phiên bản của trống đồng Ngọc Lũ được Việt Nam lựa chọn làm quà tặng Liên hợp quốc nhân dịp kỉ niệm 50 năm ngày thành lập tổ chức này?

Lời giải:

- Phiên bản của trống đồng Ngọc Lũ được Việt Nam lựa chọn làm quà tặng Liên hợp quốc, vì:

+ Trống đồng Ngọc Lũ là chiếc trống điển hình nhất, kích thước hài hòa và trang trí hoàn mĩ, phong phú nhất trong số những chiếc trống đồng đã được phát hiện ở Việt Nam; đồng thời trống đồng Ngọc Lũ cũng là sản phẩm tiêu biểu cho nền văn hoá Đông Sơn – nền văn hóa bản địa, lâu đời của người Việt cổ.

+ Trống đồng Ngọc Lũ đã hội tụ đầy đủ những tri thức của thời đại cũng như tài năng nghệ thuật và tâm hồn người Việt cổ. 

+ Hoa văn trang trí trên trống Ngọc Lũ có thể được coi là một chuẩn mực về sự kết hợp hài hoà những đặc trưng và phong cách nghệ thuật trang trí đồ đồng Đông Sơn; đồng thời cũng phản ánh nhiều mặt về đời sống của cư dân Việt cổ (ví dụ: hình ảnh giã gạo; hình ảnh nhà sàn; hình ảnh đoàn người đang nhảy múa…)

+ Tặng Liên Hợp quốc phiên bản trống đồng Ngọc Lũ cũng đồng thời là sự quảng bá, giới thiệu tới bạn bè quốc tế về lịch sử và văn hóa của dân tộc Việt Nam.

Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo

Vận dụng 2 trang 107 Lịch Sử 10: Hãy sưu tầm một số hình ảnh cho thấy sức sống trường tồn của những giá trị các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam.

Lời giải:

(*) Một số hình ảnh cho thấy sức sống trường tồn của những giá trị các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam

- Hình 1. Lễ hội đền Hùng (Phú Thọ)

- Hình 2. Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam)

- Hình 3. Tượng phật và thần Visu (văn minh Phù Nam)

Lời giải bài tập Lịch sử lớp 10 Bài 11: Một số nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam Kết nối tri thức hay khác:

• Giải Lịch sử 10 trang 93

• Giải Lịch sử 10 trang 95

• Giải Lịch sử 10 trang 99

• Giải Lịch sử 10 trang 100

• Giải Lịch sử 10 trang 103

• Giải Lịch sử 10 trang 104

Xem thêm lời giải bài tập Lịch sử lớp 10 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

• Lịch Sử 10 Bài 12: Văn minh Đại Việt

• Lịch Sử 10 Bài 13: Đời sống vật chất và tinh thần của cộng đồng các dân tộc Việt Nam

• Lịch Sử 10 Bài 14: Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam

• Lịch Sử 10 Bài 1: Hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử

• Lịch Sử 10 Bài 2: Tri thức lịch sử và cuộc sống

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Giải sgk Lịch sử 10 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề học tập Lịch sử 10 Kết nối tri thức
• Giải SBT Lịch sử 10 Kết nối tri thức
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)

---