Hợp chất hữu cơ đơn chức X ở điều kiện thường là chất lỏng, có mùi thơm

Sách bài tập Hóa học 12 Cánh diều Bài 1: Ester – Lipid

Bài 1.18 trang 7 Sách bài tập Hóa học 12: Hợp chất hữu cơ đơn chức X ở điều kiện thường là chất lỏng, có mùi thơm, được ứng dụng làm dung môi, chất tạo hương,... Kết quả phân tích nguyên tố cho thấy X có thành phần phần trăm về khối lượng của C và H lần lượt là 48,65% và 8,11%, còn lại là O. Trên phổ MS của X thấy xuất hiện tín hiệu của ion phân tử [M⁺] có giá trị m/z = 74. Trên phổ IR của X thấy có tín hiệu đặc trưng ở vùng 1750 – 1715 cm⁻¹.

a) Xác định công thức cấu tạo của X.

b) X thường được tổng hợp bằng cách đun nóng hỗn hợp gồm chất hữu cơ A và chất hữu cơ B, có dung dịch H₂SO₄ đặc làm xúc tác. Xác định công thức cấu tạo của A và B. Viết phương trình hoá học điều chế X từ A và B.

Lời giải:

a) Công thức tổng quát của X: C_xH_yO_z                                                                       

Ta có: x : y : z = $\frac{48,65}{12}:\frac{8,11}{1}:\frac{100-48,65-8,11}{16}$= 3 : 6 : 2

⟹ Công thức đơn giản nhất của X là C₃H₆O₂ và công thức phân tử của X có dạng (C₃H₆O₂)_n.

Từ tín hiệu của ion phân tử [M⁺] trên phổ MS ⟹ M_X = 74 (g/mol) ⟹ n = 1. Công thức phân tử của X là C₃H₆O₂.

Trên phổ IR của X thấy có tín hiệu đặc trưng ở vùng 1750 – 1715 cm⁻¹ ⟹ X chứa nhóm carbonyl (>C=O).  Kết hợp với dữ kiện X ở điều kiện thường là chất lỏng, có mùi thơm, được ứng dụng làm dung môi, chất tạo hương,.. ⟹ X thuộc hợp chất ester.

Công thức cấu tạo của X là HCOOC₂H₅ hoặc CH₃COOCH₃.

b)

+ Với X là HCOOC₂H₅: A là HCOOH và B là C₂H₅OH hoặc A là C₂H₅OH và B là HCOOH.

Phương trình phản ứng:

HCOOH + C₂H₅OH $\stackrel{H_{2}S{O}_4đ,t^o}{\rightleftharpoons }$ HCOOC₂H₅.

+ Với X là CH₃COOCH₃: A là CH₃COOH và B là CH₃OH hoặc A là CH₃OH và B là CH₃COOH.

Phương trình phản ứng:

CH₃COOH + CH₃OH $\stackrel{H_{2}S{O}_4đ,t^o}{\rightleftharpoons }$ CH₃COOCH₃.

Lời giải SBT Hóa 12 Bài 1: Ester – Lipid hay khác:

• Bài 1.1 trang 3 Sách bài tập Hóa học 12: Điền các từ hoặc cụm từ trong khung vào chỗ trống của các phát biểu sau cho phù hợp.....

• Bài 1.2 trang 3 Sách bài tập Hóa học 12: Chất nào sau đây thuộc loại ester?....

• Bài 1.3 trang 3 Sách bài tập Hóa học 12: Cho các chất có công thức sau: HCHO, C₂H₂, CH₃COOH, CH₃COOCH=CH₂, HCOOCH₃, HCOOH. Trong các chất trên, có bao nhiêu chất thuộc loại ester?....

• Bài 1.4 trang 3 Sách bài tập Hóa học 12: Ester X mạch hở có công thức phân tử C₃H₄O₂. Tên gọi của X là....

• Bài 1.5 trang 4 Sách bài tập Hóa học 12: Ester được tạo thành từ CH₃COOH và C₂H₅OH có công thức cấu tạo là...

• Bài 1.6 trang 4 Sách bài tập Hóa học 12: Ester có công thức phân tử là C₂H₄O₂, được tạo thành từ methyl alcohol và carboxylic acid nào sau đây?....

• Bài 1.7 trang 4 Sách bài tập Hóa học 12: Một hợp chất hữu cơ X đơn chức có công thức phân tử là C₃H₆O₂. X không tác dụng với kim loại Na....

• Bài 1.8 trang 4 Sách bài tập Hóa học 12: Trường hợp nào sau đây xảy ra phản ứng với ethyl acetate?....

• Bài 1.9 trang 4 Sách bài tập Hóa học 12: Thuỷ phân ester E có công thức phân tử C₄H₈O₂, với xúc tác acid vô cơ loãng, thu được hai sản phẩm hữu cơ X, Y....

• Bài 1.10 trang 4 Sách bài tập Hóa học 12: Cho các phản ứng sau: (1) Thuỷ phân ester trong môi trường acid....

• Bài 1.11 trang 5 Sách bài tập Hóa học 12: Phát biểu nào sau đây là không đúng? A. So với các đồng phân là carboxylic acid, ester luôn có nhiệt độ sôi thấp hơn....

• Bài 1.12 trang 5 Sách bài tập Hóa học 12: Tiến hành thí nghiệm điều chế isoamyl acetate (chất có mùi chuối chín) theo thứ tự các bước sau đây:....

• Bài 1.13 trang 5 Sách bài tập Hóa học 12: Quan sát hình sau. Cho các phát biểu liên quan tới Hình 1.1 như sau:....

• Bài 1.14 trang 6 Sách bài tập Hóa học 12: Ester là một loại hợp chất hữu cơ phổ biến và có vai trò quan trọng trong lĩnh vực hoá học và công nghiệp như làm dung môi....

• Bài 1.15 trang 6 Sách bài tập Hóa học 12: Để xà phòng hoá hoàn toàn 2,64 g một ester no, đơn chức, mạch hở X cần dùng 30,0 mL dung dịch NaOH 1,0 M. ....

• Bài 1.16 trang 6 Sách bài tập Hóa học 12: Kết quả phân tích nguyên tố của ester đơn chức X cho thấy X có %C = 60%, %H = 8% (về khối lượng), còn lại là O....

• Bài 1.17 trang 7 Sách bài tập Hóa học 12: Để điều chế isoamyl acetate trong phòng thí nghiệm, một học sinh đã đun nóng 4,00 mL acetic acid D = 1,05 g.mL⁻¹...

Xem thêm các bài giải sách bài tập Hóa học lớp 12 Cánh diều hay, chi tiết khác:

• SBT Hóa 12 Bài 2: Xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp

• SBT Hóa 12 Bài 3: Giới thiệu về carbohydrate

• SBT Hóa 12 Bài 4: Tính chất hoá học của carbohydrate

• SBT Hóa 12 Bài 5: Amine

• SBT Hóa 12 Bài 6: Amino acid

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Giải sgk Hóa học 12 Cánh diều
• Giải Chuyên đề học tập Hóa 12 Cánh diều
• Giải SBT Hóa học 12 Cánh diều
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---