Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói ma trong các trường hợp sau

Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói ma trong các trường hợp sau

Câu 1 trang 24 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói ma trong các trường hợp sau:

a.

Đồn rằng quan tướng có danh,

Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai

Ban khen rằng: “Ấy mới lài”,

Ban cho cái áo với hai đồng tiền.

(Ca dao)

b.

Làm trai cho đáng sức trai,

Khom lưng chống gối, gánh hai hạt vừng,

(Ca dao)

c.

Công anh làm rể Chương Đài,

Một năm ăn hết mười hai vại cà.

Giếng đâu thì dắt anh ra,

Kẻo anh chết khát vì cà nhà em

(Ca dao)

Trả lời:

a.

Đồn rằng quan tướng có danh,

Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai.

Ban khen rằng: “Ấy mới tài”,

Ban cho cái áo với hai đồng tiền.

Biện pháp nói mỉa (1): quan tướng có danh (nghĩa là có vị quan võ có tên tuổi, mọi người biết đến) nhưng tài năng chỉ đơn giản là biết cưỡi ngựa một minh. Đó không phải cái tài của một vị tướng mà chỉ là kĩ năng bình thường. Vậy lời khen “quan tướng có danh” có ý ngược lại: vị quan bất tài.

Biện pháp nói mỉa (2): kĩ năng bình thường đó lại được khen là tài năng hiếm có (Ấy mới tài), nhưng ban thưởng lại rất bình thường (cái áo với hai đồng tiền). Vậy lời khen “Ấy mới tài” có ý ngược lại: tài chỉ xứng với món quà thưởng thấp kém.

b.

Làm trai cho đáng sức trai,

Khom lưng chống gối, gánh hai hạt vừng.

Biện pháp nói mỉa (1): làm trai thường gắn với những việc lớn, tề gia trị quốc, chấn hưng xã hội. Nhưng việc lớn ở đây chỉ là một việc rất nhỏ: gánh hai hạt vừng. Vậy lời khen “làm trai cho đáng sức trai” có ý ngược lại: kẻ bất tài vô dụng.

Biện pháp nói mỉa (2): động tác “khom lưng chống gối” thường chỉ dùng khi người ta mang vác những thứ rất nặng, nhưng thứ đó ở đây chỉ là “hai hạt vừng”. Vậy hình ảnh miêu tả sự cực nhọc “khom lưng chống gối” có ý ngược lại: sự ra vẻ cực nhọc trong khi bản chất công việc không đáng phải cực nhọc.

c.

Công anh làm rể Chương Đài,

Một năm ăn hết mười hai vại cà.

Giếng đâu thì dắt anh ra,

Kẻo anh chết khát vì cà nhà em.

Biện pháp nói mỉa: lời yêu cầu dắt ra giếng để uống nước có ý chỉ việc ăn cà quá nhiều và quá mặn khiến cho chàng rể bị khát, hàm ý trách móc gia đình cô vợ keo kiệt với chàng trai ở rể.

Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 12 Bài 7 Tiếng Việt trang 24 hay khác:

• Câu 2 trang 24 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Trong các trường hợp trên, trường hợp nào sử dụng nghịch ngữ Có phải lúc nào nghịch ngữ cũng tạo ra hiệu quả hài hước cho văn bản?
• Câu 3 trang 24 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Lập bảng so sánh đặc điểm, tác dụng của biện pháp tu từ nghịch ngữ và nói mỉa.

Xem thêm giải sách bài tập Ngữ Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

• SBT Văn 12 Bài 6: Trong thế giới của giấc mơ (Thơ)

• SBT Văn 12 Bài 8: Hai tay xây dựng một sơn hà (Tác giả Hồ Chí Minh và văn bản nghị luận)

• SBT Văn 12 Bài 9: Khám phá tự nhiên và xã hội (Văn bản thông tin)

---