Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới trang 9 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới trang 9 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1

Câu 7 trang 9 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

“Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.

Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.

Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã. Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.

Tôi không lội qua sông thả diều như thằng Quý và không đi ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa.

Trong chiếc áo vải dù đen dài tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn. Dọc đường thấy mấy cậu nhỏ trạc bằng tuổi tôi áo quần tươm tất, nhí nhảnh gọi tên nhau hay trao sách vở cho nhau xem mà tôi thèm. Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đã bắt đầu thấy nặng. Tôi bặm tay ghì thật chặt, nhưng một quyển vở cũng xệch ra và chênh đầu chúi xuống đất. Tôi xóc lên và nắm lại cẩn thận. Mấy cậu đi trước ôm sách vở nhiều lại kèm cả bút thước nữa. Nhưng mấy cậu không để lộ vẻ khó khăn gì hết.

Tôi muốn thử sức mình nên nhìn mẹ tôi:

- Mẹ đưa bút thước cho con cầm.

Mẹ tôi cúi đầu nhìn tôi với cặp mắt thật âu yếm:

- Thôi để mẹ cầm cũng được.

Tôi có ngay cái ý nghĩ vừa non nớt vừa ngây thơ này; chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước.

Ý nghĩ thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.”

(Trích Tôi đi học — Thanh Tịnh)

a) Đoạn trích trên tập trung khắc hoạ nội dung gì? Bút pháp nghệ thuật nào được người viết sử dụng nổi bật trong đoạn trích ấy?

b) Vì sao nhân vật “tôi” cảm thấy: “Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ.”? Nhận xét diễn biến tâm lí của nhân vật “tôi” qua chi tiết này.

c) Trong đoạn trích trên, tại sao nhân vật “tôi” lại muốn cầm bút thước? Điều đó thể hiện nét tâm lí gì đang thay đổi trong nhân vật “tôi”?

d) Xác định trợ từ và ý nghĩa cụ thể của trợ từ ấy trong câu sau:

Tôi có ngay cái ý nghĩ vừa non nớt vừa ngây thơ này: chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước.

e) Dẫn ra ít nhất hai câu văn có sử dụng phép so sánh trong đoạn trích trên.

Trả lời:

a) Đoạn trích tập trung khắc hoạ tâm trạng “nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường” với diễn biến tâm lí vừa tự hào vừa e dè, non nớt, ngây thơ của nhân vật “tôi”. Bút pháp nghệ thuật được người viết sử dụng nổi bật trong đoạn trích này là miêu tả (tả cảnh và tả tâm trạng).

b) Nhân vật “tôi” cảm thấy: “Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ.” là do tâm trạng của ngày đầu tới trường, như tác giả đã viết: “Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.”.

Nhận xét: Tác giả đã thể hiện rất chính xác diễn biến tâm lí của nhân vật “tôi” qua chi tiết đó. Bởi vì cảnh vật ngoài đời thì chỉ có một nhưng sẽ thay đổi qua con mắt và tâm trạng của người ngắm nó. Nguyễn Du từng viết: “Người buồn cảnh có vui đâ bao giờ”. Vẫn cảnh vật ấy, con đường quen thuộc ấy... nhưng do tâm trạng hỏi hộp. vui sướng, lo âu... nên nhân vật “tôi” nhìn cảnh vật thấy “lạ”.

c) Trong đoạn trích, nhân vật “tôi” muốn cầm bút thước vị tâm lí muốn thủ sức, khi trông thấy: “Mấy cậu đi trước ôm sách vở nhiều lại kèm cả bút thước nữa. Nhưng mấy cậu không để lộ vẻ khó khăn gì hết.”. Điều đó thể hiện nét tâm lí muốn chứng minh với mẹ và mọi người rằng mình đã lớn, mình cũng có thể làm được như các bạn khác. Đó chính là diễn biến tâm lí rất tinh tế đang thay đổi trong nhân vật “tôi”.

d) Trợ từ trong câu đã trích là:

Chỉ (chắc chỉ người thạo..): nhấn mạnh vào chủ ngữ “người thạo”.

e) Hai câu văn có sử dụng biện pháp so sánh, chẳng hạn: “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”.

“Ý nghĩ thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi.”.

Lời giải sách bài tập Văn 8 Tôi đi học hay khác:

• Câu 1 trang 8 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1: Nội dung chính của văn bản là gì? Em có nhận xét gì về cốt truyện của truyện ngắn này?
• Câu 2 trang 8 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1: Nhân vật chính trong truyện là ai? Nhân vật ấy được khắc hoạ từ những phương diện nào?
• Câu 3 trang 8 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1: (Câu hỏi 3, SGK) Phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên tới lớp. Chỉ ra tác dụng của một số câu văn miêu tả và hình ảnh so sánh trong việc khắc hoạ tâm trạng nhân vật.
• Câu 4 trang 9 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1: (Câu hỏi 4, SGK) Truyện ngắn Tôi đi học là một truyện ngắn giàu chất thơ. Theo em, điều gì tạo nên đặc điểm ấy (về nội dung, hình thức, ngôn ngữ)?
• Câu 5 trang 9 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1: (Câu hỏi 5, SGK) Văn bản Tôi đi học đã nói giúp những suy nghĩ và tình cảm gì của rất nhiều người đọc? Điều đó còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay như thế nào?
• Câu 6 trang 9 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1: Phân tích tác dụng của ngôi kể trong truyện ngắn Tôi đi học? Chỉ ra sự phủ hợp của ngôi kể này với chủ đề và âm hưởng chung của văn bản.
• Câu 7 trang 9 SBT Ngữ Văn 8 Tập 1: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Xem thêm giải sách bài tập Ngữ Văn lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác:

• SBT Ngữ văn 8 Bài 2: Thơ sáu chữ, bảy chữ

• SBT Ngữ văn 8 Bài 3: Văn bản thông tin

• SBT Ngữ văn 8 Bài 4: Hài kịch và truyện cười

• SBT Ngữ văn 8 Bài 5: Nghị luận xã hội

• SBT Ngữ văn 8 Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì 1

---