Ở quần đảo Galápagos thuộc vùng Trung Mỹ, loài chim sẻ Geospiza fortis có kích thước mỏ đa dạng

Giải Sinh 12 Bài 17: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 1) - Cánh diều

Vận dụng trang 102 Sinh học 12: Ở quần đảo Galápagos thuộc vùng Trung Mỹ, loài chim sẻ Geospiza fortis có kích thước mỏ đa dạng và phù hợp với các loại hạt cây mà chúng ăn: chim sẻ có mỏ nhỏ thường ăn hạt nhỏ, mềm; chim sẻ có mỏ lớn ăn các hạt to, cứng. Trong một nghiên cứu, kích thước mỏ trung bình của quần thể chim sẻ đo được năm 1976 là 9,4 mm. Năm 1977, một đợt hạn hán kéo dài làm phần lớn các cây có hạt nhỏ, mềm bị chết do chịu hạn kém. Trong thời gian đó, khoảng 80% chim sẻ bị chết, chủ yếu là chim sẻ có mỏ nhỏ ăn hạt nhỏ, mềm. Đến năm 1978, quần thể chim sẻ này có kích thước mỏ trung bình là 10,2 mm. Hãy phân tích ví dụ nêu trên để chứng minh:

a) Tiến hóa đang xảy ra ở quần thể chim sẻ ở đảo và đơn vị tiến hoá là quần thể.

b) Chim sẻ có đặc điểm thích nghi liên quan đến kích thước mỏ và đặc điểm thích nghi này có tính hợp lí tương đối.

c) Nếu hiện tượng mưa nhiều xuất hiện trở lại ở khu vực này, hãy dự đoán đặc điểm kích thước mỏ chim sẻ ở quần đảo này sau đó một vài năm.

Lời giải:

a) Tiến hóa đang xảy ra ở quần thể chim sẻ ở đảo và đơn vị tiến hoá là quần thể vì: Qua thời gian, kích thước mỏ trung bình của quần thể chim sẻ trên đảo có sự thay đổi theo hướng tăng lên dưới tác động của chọn lọc tự nhiên (một đợt hạn hán kéo dài làm phần lớn các cây có hạt nhỏ, mềm bị chết do chịu hạn kém).

b)

- Chứng minh chim sẻ có đặc điểm thích nghi liên quan đến kích thước mỏ: Mỏ lớn hay nhỏ đều thích nghi với loại thức ăn của chim sẻ. Bằng chứng là đợt hạn hán kéo dài làm phần lớn các cây có hạt nhỏ, mềm bị chết do chịu hạn kém dẫn đến 80% chim sẻ bị chết, chủ yếu là chim sẻ có mỏ nhỏ ăn hạt nhỏ, mềm. Từ đó cho thấy kích thước mỏ là đặc điểm thích nghi giúp chim sẻ sống sót và sinh sản.

- Chứng minh kích thước mỏ là đặc điểm thích nghi có tính hợp lí tương đối: Trong điều kiện bình thường, mỏ nhỏ là đặc điểm thích nghi giúp loài chim sẻ có thể ăn hạt nhỏ, mềm. Nhưng khi điều kiện môi trường thay đổi (một đợt hạn hán kéo dài làm phần lớn các cây có hạt nhỏ, mềm bị chết do chịu hạn kém), mỏ nhỏ trở thành đặc điểm bất lợi khiến loài chim sẻ này khó khăn trong việc tìm kiếm thức ăn, dẫn đến 80% chim sẻ bị chết, chủ yếu là chim sẻ có mỏ nhỏ ăn hạt nhỏ, mềm.

c) Nếu hiện tượng mưa nhiều xuất hiện trở lại ở khu vực này sẽ làm cho các cây có hạt nhỏ, mềm phát triển mạnh. Nhờ nguồn thức ăn dồi dào, chim sẻ mỏ nhỏ sẽ có khả năng sống sót và sinh sản mạnh. Qua nhiều thế hệ, tần số alen quy định mỏ nhỏ sẽ tăng lên, kéo theo đó kích thước mỏ trung bình của quần thể chim sẻ sẽ giảm dần.

Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 17: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 1) hay khác:

• Mở đầu trang 97 Sinh học 12: Dựa vào định luật Hardy - Weinberg, hãy dự đoán các nhân tố có thể ảnh hưởng đến trạng thái cân bằng ....

• Câu hỏi 1 trang 97 Sinh học 12: Tại sao biến đổi về tần số allele, tần số kiểu gene ở phạm vi quần thể là cơ sở của quá trình tiến hóa của sinh vật? ....

• Câu hỏi 2 trang 97 Sinh học 12: Tại sao quần thể là đơn vị tiến hóa nhỏ? ....

• Câu hỏi 3 trang 98 Sinh học 12: Trình bày vai trò của các nhân tố tiến hóa và nêu ví dụ minh hoạ. ....

• Câu hỏi 4 trang 98 Sinh học 12: Sự phát sinh đột biến có tính định hướng hay vô hướng đối với khả năng sống sót và sinh sản của sinh vật? ....

• Câu hỏi 5 trang 99 Sinh học 12: Dựa vào hình 17.1, hãy mô tả sự kiện "cổ chai" và tác động của sự kiện này đến cấu trúc di truyền của quần thể. ....

• Câu hỏi 6 trang 99 Sinh học 12: Quan sát hình 17.2 và cho biết ảnh hưởng của phiêu bạt di truyền đối với tần số allele của quần thể phụ thuộc vào kích thước quần thể như thế nào. ....

• Luyện tập 1 trang 100 Sinh học 12: Vì sao giao phối không ngẫu nhiên là một nhân tố tiến hóa? ....

• Câu hỏi 7 trang 100 Sinh học 12: Một quần thể bướm đêm trong khu rừng với nhiều cây bạch dương có thân gỗ màu trắng. Bướm đêm là nguồn thức ăn của nhiều loài chim, ....

• Câu hỏi 8 trang 101 Sinh học 12: Quan sát hình 17.4 và cho biết màu sắc thân của thằn lằn và rắn vua, hình dạng và màu sắc của hoa lan mang lại lợi ích gì đối với mỗi nhóm sinh vật đó? ....

• Câu hỏi 9 trang 101 Sinh học 12: Hãy nêu một số ví dụ về đặc điểm thích nghi ở sinh vật. ....

• Luyện tập 2 trang 102 Sinh học 12: Tại sao nhiều động vật có vú sống trên cạn như hổ, báo, sư tử,... có lớp lông mao bao phủ cơ thể ....

Xem thêm lời giải bài tập Sinh học lớp 12 Cánh diều hay, chi tiết khác:

• Sinh 12 Bài 16: Quan niệm của Darwin về chọn lọc tự nhiên và hình thành loài

• Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2)

• Sinh 12 Bài 19: Sự phát sinh, phát triển sự sống trên Trái Đất và hình thành loài người

• Sinh 12 Ôn tập Phần 6

• Sinh 12 Bài 20: Môi trường sống và các nhân tố sinh thái

• Sinh 12 Bài 21: Sinh thái học quần thể

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Giải sgk Sinh học 12 Cánh diều
• Giải Chuyên đề Sinh 12 Cánh diều
• Giải SBT Sinh học 12 Cánh diều
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---