Dàn ý Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn (hay, ngắn gọn)

---

---

Tổng hợp Dàn ý Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn trong truyện Hai đứa trẻ hay nhất, ngắn gọn giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.

Dàn ý Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn (hay, ngắn gọn)

Xem thêm: 30+ Phân tích bức tranh phố huyện lúc chiều tàn trong tác phẩm Hai đứa trẻ (hay, ngắn gọn)

Bài giảng: Hai đứa trẻ - Cô Thúy Nhàn (Giáo viên VietJack)

Dàn ý Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn - mẫu 1

I. Mở bài

- Đôi nét về tác giả Thạch Lam và truyện ngắn Hai đứa trẻ: Thạch Lam là một cây bút viết truyện ngắn tài hoa xuất sắc. Hai đưa trẻ là một trong những truyện ngăn tiêu biểu của ông

- Cảm nhận chung về bức tranh phố huyện lúc chiều tàn: Đây là bức tranh giàu ý nghĩa

II. Thân bài

Bức tranh Phố huyện vào thời điểm chiều tàn được vẽ nên bằng sự hòa phối giữa con người và cảnh vật, đó là khung cảnh ngày tàn, cảnh chợ tàn cùng những kiếp người nhỏ bé và đặc biệt nữa là tâm trạng của Liên trước thời khắc của ngày tàn:

1. Khung cảnh ngày tàn

- Âm thanh:

    + Tiếng trống thu không: Tiếng trống khép lại một buổi chiều quê lặng lẽ

    + Tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng.

    + Tiếng muỗi vo ve.

⇒ Âm thanh xuất hiện dường như lại càng nhấn mạnh cho sự tĩnh lặng của buổi chiều tàn

- Hình ảnh, màu sắc:

    + “Phương tây đỏ rực như lửa cháy”,

    + “Những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn”.

⇒ Màu sắc đẹp nhưng gợi lên một buổi chiều tàn lặng lẽ ảm đạm

- Đường nét: dãy tre làng cắt hình rõ rệt trên nền trời.

⇒ Bức hoạ đồng quê quen thuộc, bình dị, thơ mộng, gợi cảm, mang cốt cách Việt Nam.

- Nhịp điệu chậm, giàu hình ảnh và nhạc điệu

⇒ Khung cảnh thiên nhiên đượm buồn, đồng thời thấy được sự cảm nhận tinh tế

2. Cảnh chợ tàn và những kiếp người nơi phố huyện

- Cảnh chợ tàn cộng hưởng với khung cảnh thiên nhiên ngày tàn

    + Chợ đã vãn từ lâu, người về hết và tiếng ồn ào cũng mất

    + Chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía.

⇒ Khung cảnh buồn, tàn tạ, trống vắng, quạnh hiu

- Con người:

    + Mấy đứa trẻ con nhà nghèo tìm tòi, nhặt nhanh những thứ còn sót lại ở chợ: dường như gánh nặng cuộc đời cũng đè lên đôi vai chúng

    + Mẹ con chị Tí: với cái hàng nước đơn sơ, vắng khách.

    + Bà cụ Thi: hơi điên đến mua rượu lúc đêm tối rồi đi lần vào bóng tối.

    + Bác Siêu với gánh hàng phở - một thứ quà xa xỉ.

    + Gia đình bác xẩm mù sống bằng lời ca tiếng đàn và lòng hảo tâm của khách qua đường.

⇒ Cảnh chợ tàn và những kiếp người tàn tạ: sự tàn lụi, sự nghèo đói, tiêu điều của phố huyện nghèo.

3. Tâm trạng của Liên trước thời khắc ngày tàn

- Cảm nhận rất rõ: “mùi riêng của đất, của quê hương này” từ tâm hồn nhạy cảm

- Cảnh ngày tàn và những kiếp người tàn tạ: gợi cho Liên nỗi buồn thậm thía

- Động lòng thương những đứa trẻ nhà nghèo nhưng chính chị cũng không có tiền mà cho chúng.

- Xót thương mẹ con chị Tí: ngày mò cua bắt tép, tối dọn cái hàng nước chè tươi chả kiếm được bao nhiêu.

⇒ Liên là một cô bé có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, có lòng trắc ẩn, yêu thương con người. Đây cũng là nhân vật mà Thạch Lam gửi gắm tâm tư của mình

⇒ Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn được Thạch Lam xây dựng trong tác phẩm mang vẻ trầm buồn hiu hắt của một vùng quê nghèo mà con người luôn quẩn quanh, tẻ nhạt nhưng đồng thời gửi gắm bao suy tư của tác giả về quê hương xứ sở

III. Kết bài

- Đánh giá chung về những nét đặc sắc nghệ thuật làm nên thành công trong việc xây dựng bức tranh phố huyện lúc chiều tàn nói chung và toàn truyện ngắn nói riêng

- Trình bày một vài cảm nhận cá nhân

Dàn ý Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn - mẫu 2

Mở bài

   Thạch Lam là hiện tượng đặc biệt trong văn học lãng mạn 1930-1945. Ông sở trường về truyện ngắn. Văn phong của Thạch Lam trong trẻo, nhẹ nhàng, gợi cảm. Và đằng sau những trang văn tinh tế đầy cảm xúc ấy là tấm lòng trắc ẩn đối với những kiếp người nghèo khổ trong xã hội cũ.

   Hai đứa trẻ là một trong những truyện ngắn xuất sắc của Thạch Lam. Thiên truyện được in trong tập truyện ngắn Nắng trong vườn (1938). Truyện không có cốt truyện mà chỉ là thế giới tâm hồn của hai đứa trẻ Liên và An thay mẹ trông coi một gian hàng xén, đêm đêm thức đợi chuyến tàu từ Hà Nội về.

   Hiện thực cuộc đời buồn tẻ, vô vọng ở phố huyện nhỏ được thể hiện qua bức tranh cảnh vật và bức tranh nhân thế.

Thân bài

- Bức tranh cảnh vật lúc chiều tối

   Tác giả chọn thời khắc hoàng hôn - ngày tàn. Cảnh mỗi lúc một tối hơn. Ánh sáng lụi tàn dần. Bóng tối bắt đầu lan tỏa khắp nơi; trên cái chòi, đám mây và lũy tre làng và bao trùm lên cảnh vật, gợi lên từ âm thanh của tiếng trống thu không u vang ra từng tiếng để gọi buổi chiều, gợi lên từ màu sắc: Phương Tây đồ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn.

   Đó là cảnh vật phố huyện nghèo nàn, xơ xác tiêu điều: tiếng muỗi vo ve, tiếng ếch nhái kêu ra, cảnh chợ tàn, trên nền đất chỉ còn rác rưởi, một miền đất như đang lụi tàn trong quên lãng.

- Bức tranh nhân thế

   Trong cảnh xơ xác, tiêu điều ngập đầy dần bóng tối là những cuộc đời đầy bóng tối: Những đứa trẻ nghèo vờ vật trong buổi chiều tàn. Mẹ con chị Tí ngày mò cua bắt tép, tối lại đội cái chõng tre tàn ra sân ga bày bán với một hi vọng còm cõi như chõng hàng của chị. Bà cụ Thi xuất hiện trong bóng tối và trở về cùng đi lần vào bóng tối... Thấp thoáng sau họ là một bà cụ mosm phải cho thuê bớt một gian hàng ọp ẹp, một người cha mất việc. Bao quanh họ là những đồ vật tàn: những tấm phên nứa dán nhật trình, cáo chõng sắp gãy...

   Tất cả những con người ấy sống đơn điệu từ ngày này qua ngày khác. Nhịp sống lặp đi không thay đổi nói lên cái mòn mỏi, vô nghĩa của kiếp người trong xã hội cũ. Con người không chỉ chịu đựng cuộc sống nghèo mà còn phải chịu đựng cuộc sống uể oải, nhàm chán.

   Nhưng nhân vật của Thạch Lam dường như còn mong đợi một cái gì tươi sáng cho sự sống nghèo khổ của họ. Họ chờ đợi cái gì không rõ, chỉ thấy nỗi lòng thương xót của nhà văn.

- Nổi bật trong bức tranh phố huyện mù tối ấy là hai đứa trẻ, đặc biệt là cô bé Liên

   Nhân vật Liên trong thời khắc chiều tối gây ấn tượng cho người đọc ở sự nhạy cảm và chiều sâu tâm hồn: cảnh thiên nhiên trong ánh nắng chiều lặng trầm và u uất làm Liên buồn man mác trước thời khắc của ngày tàn. Liên thương những đứa trẻ nhặt rác ở bãi chợ.

   Nhà văn như hóa thân vào nhân vật để day dứt về kiếp sống vô nghĩa, lụi tàn.

- Những nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả của tác gỉa.

   Hai đứa trẻ là truyện ngắn giàu chất thơ:

   Chất thơ tỏa ra từ cảnh vật quê hương: không gian chiều là không gian quen thuộc, cảnh bình dị nhưng giàu sức gợi. Mùi vị quê hương hiện lên chân thực và thú vị.

   Chất thơ tỏa ra từ bức tranh đời sống u buồn, hiu hắt.

   Chất thơ còn tỏa ra trong cách tác giả miêu tả hồn người, tác giả tinh tế trong việc nắm bắt những rung cảm mơ hồ trong tâm hồn nhân vật.

   Hệ thống lời văn, hình ảnh góp phần làm ngôn ngữ miêu tả của tác phẩm đầy chất thơ

Kết bài

   Đằng sau bức tranh phố huyện, đằng sau những kiếp người mòn mỏi là tư tưởng nhân đạo của tác giả. Đó là lòng yêu nhân ái, nỗi day dứt trước những cuộc đời đơn điệu, nặng nề. Là tâm hồn tinh tế, đồng cảm với nỗi khổ và khao khát ánh sáng của họ.

   Nghệ thuật miêu tả đặc sắc của tác giả góp phần thành công cho thiên truyện.

Dàn ý Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn - mẫu 3

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả Thạch Lam và tác phẩm "Hai đứa trẻ":

- Thạch Lam là một trong những cây bút xuất sắc của nhóm "Tự lực văn đoàn".

- "Hai đứa trẻ" đã khắc họa một cách chân thực, rõ nét nhưng cũng không kém phần lãng mạn khung cảnh buổi chiều tàn bên con phố huyện vắng vẻ.

2. Thân bài

- Khái quát giá trị nội dung và hiện thực của tác phẩm, khung cảnh làng quê buổi chiều tàn buồn thương, những kiếp người bé mọn và dòng cảm xúc của nhân vật Liên.

- Âm thanh, hình ảnh, màu sắc mang đậm nét đồng quê như tiếng trống thu không, tiếng ếch nhái, tiếng muỗi, những đám mây ánh hồng, mặt trời từ từ lặn khuất.

→ Khung cảnh đẹp mà buồn, lộng lẫy mà tang thương

- Phiên chợ tàn và những con người nơi phố huyện nghèo khó:

+ Cảnh chợ và con người đều mang nét tàn tạ, hiu hắt: chợ đã vãn, rác rưởi, mấy đứa trẻ con nhà nghèo, mẹ con chị Tí, bà cụ Thi, bác Siêu, gia đình bác xẩm, hình ảnh ngọn đèn le lói

+ Con người và cảnh vật cùng mang một nỗi tang tóc, đói nghèo

- Diễn biến tâm trạng cô bé Liên:

+ Là nhân vật trung tâm, điểm nhìn của tác giả cũng bắt nguồn từ nhân vật Liên. Cô bé cảm nhận được sự tiêu điều nơi phố huyện tạm bợ, xót thương cho những số phận long đong lận đận nhà mẹ con chị Tí, cho bà cụ Thi

+ Bức tranh phố huyện đã buồn nay càng buồn hơn qua con mắt quan sát của một đứa trẻ

3. Kết bài

Đặc sắc nghệ thuật và nội dung của tác phẩm: Bức tranh phố huyện buổi chiều tàn làm người đọc cảm thấy khắc khoải, ám ảnh những chi tiết nghệ thuật bao quát và giàu sức biểu cảm.

Dàn ý Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn - mẫu 4

I. Mở bài: giới thiệu truyện ngắn và bức tranh phố huyện trong Hai đứa trẻ

Ví dụ: Thạch Lam là một nhà văn viết truyện ngắn đặc sắc, các tác phẩm của ông đi sâu vào những hình ảnh giản dị đời thường, những bức tranh cuộc sống chân thực. chính vì những yếu tố ấy mà các tác phẩm của ông luôn được nhiều người yêu mến và yêu thích. Một trong những tác phẩm đặc sắc của ông đó là truyện ngắn Hai đứa trẻ. Tác phẩm thể hiện cuộc sống tại một huyện nghèo và những niềm mong ước nhỏ nhoi của con người nơi đây.

II. Thân bài: Phân tích bức tranh phố huyện trong truyện ngắn Hai đứa trẻ

1. Phố huyện lúc chiều tàn:

- Một bức họa đồng quê quen thuộc của những vùng quê Việt Nam

- Những tiếng ếch nhái kêu

- Tiếng muỗi vo ve

- Tiếng trống thu không

- Cảnh chiều tàn mang một nét đặc trưng của miền quê Việt Nam

2. Phố huyện vào đêm khuya

- Bóng tối bao trùm cả khu phố, khiến khu phố tràn ngập bóng tối

- Bóng tối như một ám ảnh đối với con người nơi đây

- Sinh hoạt của con người chỉ bên ngọn đèn le lói, nhấp nháy

- Sự sống trong phố huyện bế tắc

- Niềm hi vọng vào ánh sáng của đoàn tàu

III. Kết bài: nêu cảm nhận của em về bức tranh phố huyện trong truyện ngắn Hai đứa trẻ

Dàn ý Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn - mẫu 5

I. Mở bài

Dẫn dắt giới thiệu vấn đề:

"Hai đứa trẻ" của nhà văn Thạch Lam là một truyện ngắn được rất nhiều người đọc biết đến và yêu thích. Trong truyện ngắn này, bức tranh cảnh phố huyện là một trong những yếu tố gây ấn tượng sâu sắc với bạn đọc, khiến họ mỗi lần nhắc đến tác phẩm là lại nhớ về bức tranh đó.

II. Thân bài:

1. Cảnh phố huyện lúc chiều tàn:

- Buổi chiều phố huyện: buồn hiu hắt, vắng lặng, êm ả với những hình ảnh, đường nét, âm thanh quen thuộc nhưng có sức gợi không nhỏ. Một bức họa đồng quê quen thuộc, gần gũi và gợi cảm đã được phác họa nên hết sức chân thực và sống động.

- Thời gian: ngày tàn, đây là khoảng thời gian kết thúc một ngày và mở ra đêm tối, khoảng thời gian gợi nhiều nỗi niềm, nhất là nỗi buồn.

- Không gian: yên tĩnh, êm đềm của buổi chiều chuyển dần vào đêm. "Màu sắc" như nhòe đi, "bóng tối" như một cái gì đó hãi hùng bắt đầu hoạt động, bắt đầu thâm nhập vào mọi vật: "dãy tre làng đen lại", "cửa hàng hơi tối, muỗi bắt đầu vo ve"...

- Ánh sáng: có xuất hiện nhưng ít ỏi, chỉ là những "hột sáng" không đủ sức xua đi bóng tối làm cho không gian càng trở nên mênh mông, chập chờn, mờ ảo, vừa hữu hình vừa vô hình.

- Âm thanh: cố thu nhỏ lại: "tiếng trống thu không từng tiếng một vang xa" - thưa thớt, chậm rãi, buồn bã, "văng vẳng tiếng ếch nhái, tiếng côn trùng kêu ran" - âm thanh có vẻ rộn rã, náo động nhưng vẳng lại từ rất xa gợi sự heo hút vắng lặng, "tiếng muỗi vo ve" - âm thanh gần gợi sự tăm tối tù đọng, tiếng "chõng nan cót két" gợi sự tàn tạ. Những âm thanh ấy không sôi động mà càng nhấn sâu hơn vào sự trống vắng, buồn tẻ, tàn lụi của cuộc sống nơi đây, vô tình gieo vào lòng người một nỗi buồn trống vắng, man mác.

- Như vậy buổi chiều phố huyện mang không khí tàn, buồn đậm đặc cho đoạn mở đầu tác phẩm. Không khí ấy đượm vào từng câu chữ, nhịp văn.

- Chỉ một đoạn ngắn mà tác giả dùng tới 5 từ "chiều", 2 từ "tối", 2 từ "tàn", 2 từ "buồn". Mỗi câu văn lại như mở ra một cảnh, cảnh trong câu trước như gợi dậy cảnh trong câu sau: tiếng trống gọi buổi chiều => phương Tây đỏ rực...=> dãy tre làng đen lại...

- Nhạc văn chậm rãi như ngân như ru hồn người vào một chiều xưa đã từng đi qua bao trang thơ cổ: "Trời chiều bảng lảng bóng hoàng hôn/ Tiếng ốc xa đưa vắng trống dồn" (Bà Huyện Thanh Quan)

- Những câu văn có sức gợi mênh mang như thơ về một miền mênh mông, mơ hồ, man mác rất đặc trưng cho hồn quê xứ sở Việt Nam những năm đầu thế kỉ trước.

2. Cảnh phố huyện về đêm khuya:

- Dưới ánh mắt của Liên, cảnh phố huyện về đêm càng trở nên buồn tẻ.

- Không gian: bóng tối đã trùm lên tất cả, ánh sáng yếu ớt nơi ngọn đèn của chị Tí không đủ sức xé rách màn đêm. Nó trở đi trở lại trong tác phẩm (7 lần) gây nên nỗi ám ảnh lớn. Nó là thế giới của những con người nghèo khó nơi phố huyện thu nhỏ, là biểu tượng cho những kiếp người nhỏ nhoi, le lói trong màn đêm đen tối.

- Đối lập với bóng tối là ánh sáng nhưng ít ỏi: những quầng sáng, hột sáng, khe sáng, vầng sáng...Thứ ánh sáng thuộc về thề giới khác: của những người giàu. Vậy là, ngay trong cái thế giới tẻ nhạt ấy cũng có hai thế giới không bao giờ tiệm cận: thế giới của những kiếp nghèo khó và thế giới của người giàu. Đồng thời, sự đối lập giữa ánh sáng và bóng tối còn gợi lên "cuộc sống tối tăm nơi phố huyện chôn vùi những kiếp người nhỏ bé". Phố huyện như một miền đời bị lãng quên, ánh sáng yếu ớt không đủ sức xua đi bóng tối nhưng cũng thắp lên niềm hi vọng mong manh.

- Nhịp sống của những người dân vẫn lặp đi lặp lại một cách tẻ nhạt: vẫn những động tác quan thuộc: chị Tí dọn hàng, bác phở Siêu thổi lửa, gia đình bác xẩm với cái thau trước mặt, vẫn những suy nghĩ và mong đợi như mọi ngày...Họ nuôi ước mơ về một cái gì đó tươi sáng hơn nhưng vẫn rất mơ hồ.

III. Kết bài:

Khẳng định lại vấn đề:

Ám ảnh, đó thực sự là cảm giác mà người đọc cảm nhận được khi đọc và tưởng tượng ra bức tranh phố huyện qua trang văn Thạch Lam. Chân thực, gần gũi mà đầy tinh tế, cách nhìn, cách tả ấy của nhà văn có lẽ sẽ mãi lưu lại một dấu ấn đậm sâu trong trái tim rất nhiều bạn đọc, đặc biệt là những người yêu và say mê khám phá văn chương Việt Nam hiện đại.

---

---

---