Bài tập tính lực căng dây lớp 10 (cách giải + bài tập)

Chuyên đề phương pháp giải bài tập tính lực căng dây lớp 10 chương trình sách mới hay, chi tiết với bài tập tự luyện đa dạng giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập tính lực căng dây.

Bài tập tính lực căng dây lớp 10 (cách giải + bài tập)

1. Phương pháp giải

- Khi một sợi dây bị kéo căng, nó sẽ tác dụng lên hai vật gắn với hai đầu dây những lực căng có đặc điểm:

+ Điểm đặt là điểm mà đầu dây tiếp xúc với vật.

+ Phương trùng với chính sợi dây.

+ Chiều hướng từ hai đầu dây vào phần giữa của sợi dây.

Với những dây có khối lượng không đáng kể thì lực căng ở hai đầu dây luôn có cùng một độ lớn: T₁ = T₂ = T

Lưu ý:

- Lực căng dây xuất hiện tại mọi điểm trên dây. Độ lớn của lực căng dây được xác định dựa vào điều kiện cụ thể của cơ hệ.

Trường hợp vật nặng chịu tác dụng của $\overrightarrow{T};\overrightarrow{P}$. Khi vật nặng cân bằng:

$\overrightarrow{T}+\overrightarrow{P}=\overrightarrow{0}\Rightarrow \overrightarrow{T}=-\overrightarrow{P}$

=> Lực căng và trọng lực cùng phương, ngược chiều và cùng độ lớn T = P.

- Vận dụng một số phương pháp giải về lực để tính toán độ lớn của lực căng trong từng bài toán cụ thể.

2. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Chọn đáp án đúng. Lực căng dây có đặc điểm:

A. điểm đặt là điểm mà đầu dây tiếp xúc với vật.

B. phương trùng với chính sợi dây.

C. chiều hướng từ hai đầu sợi dây vào phần giữa sợi dây.

D. Cả A, B và C đều đúng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Lực căng dây có đặc điểm:

- Điểm đặt là điểm mà đầu dây tiếp xúc với vật.

- Phương trùng với chính sợi dây.

- Chiều hướng từ hai đầu sợi dây vào phần giữa sợi dây.

Ví dụ 2: Câu nào sau đây sai khi nói về lực căng dây?

A. lực căng dây có bản chất là lực đàn hồi.

B. lực căng dây có điểm đặt là điểm mà đầu dây tiếp xúc với vật.

C. lực căng có phương trùng với chính sợi dây, chiều hướng từ hai đầu vào phần giữa của dây.

D. lực căng có thể là lực kéo hoặc lực nén.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Lực căng dây có các đặc điểm:

- lực căng dây có bản chất là lực đàn hồi.

- lực căng dây có điểm đặt là điểm mà đầu dây tiếp xúc với vật.

- lực căng có phương trùng với chính sợi dây, chiều hướng từ hai đầu vào phần giữa của dây.

Ví dụ 3: Một vật nặng có khối lượng 0,2 kg được treo vào một sợi dây không dãn (Hình 17.1). Xác định lực căng của dây khi cân bằng. Lấy g = 9,8 m/s².

A. 0,196 N.

B. 1,96 N.

C. 19,6 N.

D. 196 N.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Khi quả cầu treo dưới sợi dây cân bằng thì lực căng sợi dây bằng trọng lượng của vật:

T = P = mg = 0,2.9,8 = 1,96 N.

3. Bài tập trắc nghiệm

Bài 1:Phát biểu nào sau đây là sai:

Khi căng một sợi dây bằng cách buộc sợi dây vào giá đỡ và treo vật nặng lên thì:

A. Lực căng dây xuất hiện chống lại xu hướng bị kéo giãn.

B. Vật chịu tác dụng của trọng lực và lực căng dây.

C. Lực căng dây tác dụng lên giá treo và trọng lực của vật là hai lực cân bằng.

D. Độ lớn của lực căng là như nhau tại tất cả các điểm trên dây, nếu dây đứng yên.

Bài 2: Lực căng dây được kí hiệu là

A. $\overrightarrow{F}$.          

B. $\overrightarrow{T}$.          

C. $\overrightarrow{P}$.          

D. T.

Bài 3: Dùng tay kéo một vật nặng như hình dưới dây. Lực căng dây tác dụng vào vật nào?

A. Tác dụng lên tay người.

B. Tác dụng lên vật nặng.

C. Tác dụng lên cả tay và vật nặng.

D. Tác dụng lên điểm giữa của sợi dây mà không tác dụng lên tay hay vật nặng.

Bài 4: Lực căng dây có

A. phương ngang.

B. phương thẳng đứng.

C. phương sợi dây.

D. phương vuông góc với sợi dây.

Bài 5: Lực căng dây không có đặc điểm nào sau đây?

A. Tác dụng vào vật.

B. Có phương trùng với phương của sợi dây.

C. Ngược chiều với chiều của lực do vật kéo dãn dây.

D. Luôn có độ lớn bằng với lực tác dụng vào dây.

Bài 6:Một vật có trọng lượng P đứng cân bằng nhờ 2 dây OA làm với trần một góc 60⁰ và OB nằm ngang. Độ lớn của lực căng T₁ của dây OA bằng

A. P.                             

B.$\frac{2P}{\sqrt{3}}$.                          

C. $\sqrt{3}P$.                        

D. 2P.

Bài 7: Câu nào sau đây sai khi nói về lực căng dây?

A. Lực căng dây có bản chất là lực đàn hồi.

B. Lực căng dây có điểm đặt là điểm mà đầu dây tiếp xúc với vật.

C. Lực căng có phương trùng với chính sợi dây, chiều hướng từ hai đầu vào phần giữa của dây.

D. Lực căng có thể là lực kéo hoặc lực nén.

Bài 8: Khi vật treo trên sợi dây nhẹ cân bằng thì trọng lực tác dụng lên vật

A. cùng hướng với lực căng dây.

B. cân bằng với lực căng dây.

C. hợp với lực căng dây một góc 90⁰.

D. bằng không.

Bài 9: Một ngọn đèn có khối lượng m = 1 kg được treo dưới trần nhà bằng một sợi dây. Lấy g = 9,8 m/s². Dây chỉ chịu được lực căng lớn nhất là 8 N. Nếu treo ngọn đèn này vào một đầu dây thì

A. lực căng sợi dây là 9 N và sợi dây sẽ bị đứt.

B. lực căng sợi dây là 9,8 N và sợi dây sẽ bị đứt.

C. lực căng sợi dây là 9,8 N và sợi dây không bị đứt.

D. lực căng sợi dây là 4,9 N và sợi dây không bị đứt.

Bài 10. Một chú khỉ diễn xiếc treo mình cân bằng trên dây thừng như Hình 17.3. Xác định lực căng xuất hiện trên các đoạn dây OA, OB. Biết chú khỉ có khối lượng 7 kg. Lấy g = 9,8 m/s².

A. $T_{\mathrm{OA}}=88,6N;T_{\mathrm{OB}}=93,9N$.

B.$T_{\mathrm{OB}}=88,6N;T_{\mathrm{OA}}=93,9N$.

C. $T_{\mathrm{OA}}=88,6N;T_{\mathrm{OB}}=88,6N$.

D. $T_{\mathrm{OA}}=93,9N;T_{\mathrm{OB}}=93,9N$.

Xem thêm các dạng bài tập Vật Lí 10 hay, chi tiết khác:

• Bài tập về lực cản của chất lưu
• Bài tập tổng hợp và phân tích lực
• Bài tập mômen lực
• Bài tập về tổng hợp hai lực song song. Ngẫu lực
• Bài tập về công và công suất

Lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

• Giải bài tập Lớp 10 Kết nối tri thức
• Giải bài tập Lớp 10 Chân trời sáng tạo
• Giải bài tập Lớp 10 Cánh diều

---