Sinh thái học phục hồi, sinh thái học bảo tồn là gì (ngắn gọn nhất)

Bài viết Sinh thái học phục hồi, sinh thái học bảo tồn là gì ngắn gọn tóm lược những ý chính quan trọng nhất giúp bạn nắm vững kiến thức trọng tâm để ôn thi Tốt nghiệp môn Sinh học đạt kết quả cao.

Sinh thái học phục hồi, sinh thái học bảo tồn là gì (ngắn gọn nhất)

Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Sinh 2025 Xem thử Đề thi thử Sinh 2025 Xem thử Chuyên đề ôn thi Tốt nghiệp Sinh Xem thử 1200 câu trắc nghiệm Sinh

Chỉ từ 350k mua trọn bộ Chuyên đề ôn thi Tốt nghiệp Sinh học 2025 theo cấu trúc mới bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

I. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

* Kiến thức về sinh thái học phục hồi, bảo tồn và phát triển bền vững

Sinh thái học phục hồi và bảo tồn

Khái niệm

- Sinh thái học phục hồi là khoa học ứng dụng nguyên lí của sinh thái học để đưa các hệ sinh thái đã bị suy thoái về trạng thái gần nhất với trạng thái tự nhiên của nó.

- Phục hồi sinh thái là các hoạt động có chủ đích nhằm khởi xướng hoặc thúc đẩy sự khôi phục các hệ sinh thái, phục hồi sức khoẻ, tính toàn vẹn và tính bền vững của các hệ sinh thái đó.

- Sinh thái học bảo tồn là một nhánh của sinh thái học và sinh học tiến hoá, nhằm tìm cách nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm để bảo tồn các loài, môi trường sống, cảnh quan và các hệ sinh thái.

- Bảo tồn đa dạng sinh vật là các hoạt động bảo vệ và giữ gìn sự phong phú của các hệ sinh thái tự nhiên quan trọng, đặc thù hoặc đại diện; bảo vệ môi trường sống tự nhiên thường xuyên hoặc theo mùa của các loài hoang dã, các cảnh quan môi trường, nét độc đáo của tự nhiên; nuôi, trồng, chăm sóc các loài thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm theo đúng quy định của pháp luật; lưu giữ và bảo quản lâu dài các mẫu vật di truyền.

Lí do cần bảo tồn và phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên

- Đa dạng sinh vật và các hệ sinh thái mang lại những giá trị to lớn đối với con người:

+ Các giá trị trực tiếp: cung cấp lương thực; thực phẩm; thuốc chữa bệnh; nguồn gene tạo giống vật nuôi, cây trồng; vật liệu xây dựng, nguyên liệu làm đồ gia dụng; nguyên liệu dệt, nhuộm, thuộc da; tinh dầu; chất đốt; nguồn nước; khí thở;...

+ Các giá trị gián tiếp: tạo nên nơi sống của con người và muôn loài, nơi bảo vệ nguồn nước, đất đai; thụ phấn cho cây; tạo giống; điều hòa khí hậu; giảm nhẹ thiên tai; là nguồn cảm hứng của văn hoá, nghệ thuật; nơi học tập, nghiên cứu;...

- Các hệ sinh thái tự nhiên đang bị suy thoái nhanh chóng chủ yếu do tác động của con người: Do ưu tiên các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội nên con người đã tác động quá mức làm các hệ sinh thái bị nhiễu loạn, hư hỏng, suy thoái và nặng nề nhất là bị phá hủy.

- Trong tự nhiên, sự phục hồi hệ sinh thái bị suy thoái diễn ra chậm hoặc khó xảy ra do tác động tiêu cực của con người. Tốc độ phục hồi của các hệ sinh thái thường thấp hơn tốc độ phá hủy bởi con người.

Một số biện pháp phục hồi sinh thái

- Cải tạo sinh học: bao gồm các phương pháp loại bỏ các yếu tố gây hại cho hệ sinh thái như chất thải, hóa chất độc hại, kim loại nặng, đập ngăn nước, loài ngoại lai,...

- Gia tăng sinh học: bao gồm các phương pháp bổ sung những thành phần cần thiết cho hệ sinh thái để hệ sinh thái phục hồi (vật liệu hoặc sinh vật) như bổ sung các sinh vật/nhóm sinh vật cần thiết cho hệ (vi sinh vật cố định đạm, loài tiên phong, loài chủ chốt, loài bản địa, loài sống hợp tác,...); bổ sung các vật liệu cần thiết cho hệ (nguồn nước, chất dinh dưỡng, giá thể cho các loài bám,...).

Một số biện pháp bảo tồn đa dạng sinh vật

- Bảo tồn nguyên vị (bảo tồn tại chỗ): là quá trình bảo tồn một loài nào đó tại nơi cư trú tự nhiên của nó, bao gồm việc bảo vệ khu vực sống khỏi các tác động bên ngoài hoặc bảo vệ loài  này khỏi các loài săn mồi. Bảo tồn nguyên vị tập trung bảo tồn các hệ sinh thái và các sinh cảnh tự nhiên để duy trì và khôi phục quần thể các loài trong môi trường tự nhiên của chúng.

- Bảo tồn chuyển vị (bảo tồn chuyển chỗ): là quá trình bảo tồn ở bên ngoài nơi cư trú tự nhiên của loài. Bảo tồn chuyển vị bao gồm bảo quản giống, cứu hộ và chăm sóc các cá thể của loài, nuôi cấy mô, thu thập các giống, các cá thể giá trị để nuôi trồng nhằm duy trì vốn gene quý hiếm,… Các hình thức bảo tồn chuyển vị gồm: xây dựng các vườn thú, vườn thực vật, ngân hàng gene, ngân hàng hạt giống, trung tâm nuôi cấy và nhân giống, trung tâm cứu hộ và chăm sóc động vật,…

II. CÂU HỎI ÔN LUYỆN

2.1. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.

Câu 1: Trong quần xã, năng lượng được truyền theo một chiều từ

A. sinh vật này sang sinh vật khác và quay trở lại sinh vật ban đầu.

B. sinh vật sản xuất qua các bậc dinh dưỡng từ thấp lên cao.

C. môi trường vào sinh vật phân giải sau đó đến sinh vật sản xuất.

D. sinh vật tiêu thụ vào sinh vật sản xuất và trở về môi trường.

Câu 2: Ở mỗi bậc dinh dưỡng của chuỗi thức ăn, năng lượng bị tiêu hao nhiều nhất qua

A. quá trình bài tiết các chất thải.

B. hoạt động quang hợp.

C. hoạt động hô hấp.

D. quá trình sinh tổng hợp các chất.

Câu 3: Chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái không dài, thường 4 - 5 bậc đối với hệ sinh thái trên cạn và 6 - 7 bậc đối với hệ sinh thái dưới nước. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên là do

A. khi chuyển từ bậc dinh dưỡng thấp lên bậc dinh dưỡng liền kề lượng vật chất mất nhiều.

B. sản lượng sinh vật các bậc dinh dưỡng thấp không đủ để cung cấp cho các bậc dinh dưỡng cao.

C. khi chuyển từ bậc dinh dưỡng thấp lên các bậc dinh dưỡng cao hơn năng lượng mất mát quá lớn.

D. số loại thức ăn ít, các sinh vật không có đủ loại thức ăn.

Câu 4: Trong một chuỗi thức ăn, mắt xích sau thường có tổng sinh khối bé hơn mắt xích trước. Nguyên nhân chủ yếu là vì:

A. trong quá trình chuyển hoá giữa các bậc dinh dưỡng, năng lượng bị thất thoát tới 90%.

B. sinh vật ở mắt xích sau không tiêu diệt triệt để sinh vật ở mắt xích trước.

C. năng lượng bị mất đi dưới dạng nhiệt hoặc qua sản phẩm bài tiết.

D. hiệu suất chuyển hoá năng lượng của sinh vật ở mắt xích sau thấp hơn mắt xích trước.

Câu 5: Ở hệ sinh thái dưới nước, các loài giáp xác ăn thực vật phù du, trong đó sinh khối của quần thể giáp xác luôn lớn hơn sinh khối của quần thể thực vật phù du nhưng giáp xác vẫn không thiếu thức ăn. Nguyên nhân là vì

A. giáp xác sử dụng thức ăn tiết kiệm nên tiêu thụ rất ít thực vật phù du.

B. giáp xác là động vật tiêu thụ nên luôn có sinh khối lớn hơn con mồi.

C. thực vật phù du có chu trình sống ngắn, tốc độ sinh sản nhanh.

D. thực vật phù du chứa nhiều chất dinh dưỡng cho nên giáp xác sử dụng rất ít thức ăn.

Câu 6: Đều ăn một lượng cỏ như nhau nhưng nuôi cá cho sản lượng cao hơn so với nuôi bò. Nguyên nhân là vì

A. bò là động vật nhai lại nên hao phí thức ăn nhiều hơn so với cá.

B. bò là động vật đẳng nhiệt và sống ở trên cạn nên hao phí năng lượng lớn hơn cá.

C. bò được dùng để kéo cày nên hao phí năng lượng lớn hơn so với cá.

D. bò làm nhiệm vụ sinh con nên phần lớn dinh dưỡng được dùng để tạo sữa.

Câu 7: Cho chuỗi thức ăn: Cỏ → Chuột → Rắn → Đại bàng. Nhận xét nào sau đây đúng về chuỗi thức ăn này?

A. Đại bàng thuộc sinh vật ăn thịt bậc 3.

B. Hiệu suất sinh thái giữa chuột và cỏ luôn nhỏ hơn hiệu suất sinh thái giữa rắn và chuột.

C. Đại bàng là mắt xích có sinh khối thấp nhất do quá trình hô hấp làm thất thoát năng lượng rất lớn.

D. Năng lượng tích lũy trong các mô sống tăng dần khi đi qua các mắt xích của chuỗi thức ăn trên.

Câu 8: Trong một hệ sinh thái đồng cỏ xét 5 loài với sinh vật lượng của các loài như sau: Loài A có ${10}^5$kcal, loài B có ${10}^6$kcal, loài C có ${2.10}^6$kcal, loài D có ${3.10}^7$kcal, loài E có ${10}^4$kcal. Chuỗi thức ăn nào sau đây không thể xảy ra?

A. D → B → A.

B. D → C → A → E.

C. B → A → E.

D. C → B → D.

Câu 9: Theo lí thuyết, trong các loài sau đây thì loài nào có hiệu suất sinh thái cao nhất?

A. Loài thú dữ.

B. Loài thú ăn cỏ.

C. Loài cá ăn thịt.

D. Loài tôm ăn vị tảo.

Câu 10: Giả sử năng lượng đồng hóa của các sinh vật dị dưỡng trong một chuỗi thức ăn như sau:

Sinh vật tiêu thụ bậc 1: 180 000 Kcal;

Sinh vật tiêu thụ bậc 2: 1 500 000 Kcal;

Sinh vật tiêu thụ bậc 3: 18 000 Kcal

Sinh vật tiêu thụ bậc 4: 1 620 Kcal.

Sinh vật sản sản xuất là: 10 000 000 Kcal,

Kết luận nào sau đây đúng?

A. Hiệu suất sinh thái giữa sinh vật tiêu thụ bậc 2 với bậc dinh dưỡng cấp 1 lớn hơn hiệu suất sinh thái giữa bậc dinh dưỡng cấp 4 với sinh vật tiêu thụ bậc 1.

B. Hiệu suất sinh thái giữa bậc dinh dưỡng cấp 3 với bậc dinh dưỡng cấp 2 nhỏ hơn hiệu suất sinh thái giữa bậc dinh dưỡng cấp 4 với bậc dinh dưỡng cấp 3.

C. Hiệu suất sinh thái giữa sinh vật tiêu thụ bậc 4 với sinh vật tiêu thụ bậc 3 lớn hơn hiệu suất sinh thái giữa bậc dinh dưỡng cấp 3 với sinh vật tiêu thụ bậc 1.

D. Hiệu suất sinh thái giữa sinh vật tiêu thụ bậc 3 với bậc dinh dưỡng cấp 3 nhỏ hơn hiệu suất sinh thái giữa bậc dinh dưỡng cấp 4 với sinh vật tiêu thụ bậc 1.

2.2. Câu trắc nghiệm đúng sai. Trong mỗi ý a), b), c), d) ở mỗi câu, thí sinh chọn đúng hoặc sai.

Câu 1: Lưới thức ăn của một quần xã sinh vật trên cạn được mô tả như sau: Các loài cây là thức ăn của sâu đục thân, sâu hại quả, chim ăn hạt, côn trùng cánh cứng ăn vỏ cây và một số loài động vật ăn rễ cây. Chim sâu ăn côn trùng cánh cứng, sâu đục thân và sâu hại quả. Chim sâu và chim ăn hạt đều là thức ăn của chim ăn thịt cỡ lớn. Động vật ăn rễ cây là thức ăn của rắn, thú ăn thịt và chim ăn thịt cỡ lớn. Phân tích lưới thức ăn trên, mỗi phát biểu sau là đúng hay sai?

a) Chuỗi thức ăn dài nhất trong lưới thức ăn này có tối đa 4 mắt xích.

b) Nếu số lượng động vật ăn rễ cây bị giảm mạnh thì sự cạnh tranh giữa chim ăn thịt cỡ lớn và rắn gay gắt hơn so với sự cạnh tranh giữa rắn và thú ăn thịt.

c) Chim ăn thịt cỡ lớn có thể là bậc dinh dưỡng cấp 2, cũng có thể là bậc dinh dưỡng cấp 3.

d) Các loài sâu đục thân, sâu hại quả, động vật ăn rễ cây và côn trùng cánh cứng có ổ sinh thái trùng nhau hoàn toàn.

Câu 2: Khi nói về chu trình nước trong tự nhiên, mỗi phát biểu sau là đúng hay sai?

a) Nước là thành phần không thể thiếu và chiếm phần lớn khối lượng cơ thể sinh vật.

b) Nguồn nước sạch không phải là vô tận mà đang bị suy giảm nghiêm trọng.

c) Nước là nguồn tài nguyên không tái sinh.

d) Nước trên Trái Đất luân chuyển theo vòng tuần hoàn.

2.3. Câu trắc nghiệm trả lời ngắn. Thí sinh điền kết quả mỗi câu vào ô trả lời tương ứng theo hướng dẫn của phiếu trả lời.

Câu hỏi: Một chuỗi thức ăn có 5 mắt xích dinh dưỡng, ở môi trường có nhiều DDT thì sinh vật thuộc mắt xích số mấy sẽ bị nhiễm độc với nồng độ cao nhất?

................................

................................

................................

Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Sinh 2025 Xem thử Đề thi thử Sinh 2025 Xem thử Chuyên đề ôn thi Tốt nghiệp Sinh Xem thử 1200 câu trắc nghiệm Sinh

Xem thêm các chủ đề ôn thi Tốt nghiệp Sinh học năm 2025 có đáp án hay khác:

• Biện pháp bảo vệ Sinh quyển và tài nguyên sinh học (ngắn gọn nhất)

• Lí do cần bảo tồn và phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên (ngắn gọn nhất)

• Các biện pháp phục hồi sinh thái (ngắn gọn nhất)

• Một số biện pháp bảo tồn đa dạng sinh vật (ngắn gọn nhất)

• Phát triển bền vững là gì (chi tiết nhất)

• Các mục tiêu Phát triển bền vững (ngắn gọn nhất)

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Giải Chuyên đề Sinh 12 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề Sinh 12 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề Sinh 12 Cánh diều
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)

---