Lý thuyết Địa Lí 8 Cánh diều Bài 1: Vị trí và phạm vị lãnh thổ Việt Nam

Với tóm tắt lý thuyết Địa Lí lớp 8 Bài 1: Vị trí và phạm vị lãnh thổ Việt Nam sách Cánh diều hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Địa Lí 8.

Lý thuyết Địa Lí 8 Cánh diều Bài 1: Vị trí và phạm vị lãnh thổ Việt Nam

I. Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ Việt Nam

1. Đặc điểm vị trí địa lí

- Việt Nam nằm trên bán đảo Đông Dương, ở gần trung tâm của khu vực Đông Nam Á, vừa gắn với lục địa Á - Âu, vừa tiếp giáp với Biển Đông và thông ra Thái Bình Dương.

- Hệ tọa độ địa lí:

+ Phần lãnh thổ đất liền nước ta kéo dài từ vĩ độ 8°34'B đến vĩ độ 23°23'B và từ kinh độ 102º09’Đ đến kinh độ 109°24’Đ.

+ Vùng biển nước ta kéo dài tới khoảng vĩ độ 6°50’B và từ khoảng kinh độ 101Đ đến khoảng kinh độ 117°20’Đ trên Biển Đông.

- Vị trí địa lí của nước ta có các đặc điểm nổi bật là:

+ Nằm trong vùng nhiệt đới bán cầu Bắc, trong khu vực hoạt động của gió mùa châu Á.

+ Nằm trên đường di lưu và di cư của nhiều loài sinh vật trên đất liền và trên biển.

+ Nằm ở nơi giao nhau của hai vành đai sinh khoáng lớn là Thái Bình Dương và Địa Trung Hải.

+ Nằm trong khu vực có nhiều thiên tai và chịu ảnh hưởng mạnh của biến đổi khí hậu.

2. Phạm vi lãnh thổ

♦ Lãnh thổ Việt Nam là một khối thống nhất và toàn vẹn, bao gồm ba bộ phận: vùng đất, vùng biển và vùng trời.

- Vùng đất: bao gồm toàn bộ phần đất liền, các đảo và quần đảo.

+ Tổng diện tích đất của các đơn vị hành chính là 331344 km² (theo Niên giám Thống kê Việt Nam năm 2021).

+ Đường biên giới trên đất liền có chiều dài gần 5000 km, tiếp giáp với ba quốc gia là: Trung Quốc, Lào và Cam-pu-chia.

+ Đường bờ biển có chiều dài 3260 km, kéo dài từ thành phố Móng Cái (tỉnh Quảng Ninh) đến thành phố Hà Tiên (tỉnh Kiên Giang), có dáng cong hình chữ S.

- Vùng biển:

+ Vùng biển của nước ta thuộc Biển Đông có diện tích khoảng 1 triệu km².

+ Trong vùng biển Việt Nam có hàng nghìn đảo, quần đảo; trong đó có hai quần đảo lớn, xa bờ là Hoàng Sa và Trường Sa.

- Vùng trời rộng lớn bao trùm lên trên lãnh thổ, bao gồm không gian trên đất liền, mở rộng đến hết ranh giới ngoài của lãnh hải và không gian trên các đảo, quần đảo.

II. Ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đối với sự hình thành đặc điểm địa lí tự nhiên Việt Nam

♦ Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ là nhân tố quan trọng làm cho thiên nhiên nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa và có sự phân hoá đa dạng. Đặc điểm này được thể hiện rất rõ qua các thành phần tự nhiên.

- Đối với khí hậu:

+ Vị trí địa lí nước ta nằm trong vùng nội chí tuyến bán cầu Bắc, trong khu vực hoạt động của Tín phong và gió mùa châu Á, lại tiếp giáp với Biển Đông nên khí hậu thể hiện rõ tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa; với nhiệt độ trung bình năm cao, lượng mưa và độ ẩm lớn, trong năm có hai mùa gió (gió mùa hạ và gió mùa đông).

+ Hoạt động của các khối khí và bức chắn địa hình còn làm cho khí hậu nước ta phân hoá từ bắc xuống nam và từ đông sang tây.

+ Tuy nhiên, vị trí địa lí cũng làm cho nước ta chịu ảnh hưởng nhiều của thiên tai và biến đổi khí hậu như: bão, lũ lụt, hạn hán, nước biển dâng,…

- Đối với sinh vật:

+ Do vị trí địa lí nằm trên đường di lưu và di cư của sinh vật nên Việt Nam có tài nguyên sinh vật rất phong phú, đa dạng.

+ Ngoài sinh vật nhiệt đới, nước ta còn có cả các loài sinh vật cận nhiệt đới và ôn đới.

- Đối với khoáng sản: Do vị trí địa lí nằm ở nơi giao nhau của hai vành đai sinh khoáng lớn là Thái Bình Dương và Địa Trung Hải nên Việt Nam có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng với nhiều loại như: than, dầu mỏ, khí đốt, sắt, đồng, bô-xít, a-pa-tít, đá vôi, sét, cao lanh,...

Xem thêm tóm tắt lý thuyết Địa Lí lớp 8 Cánh diều hay khác:

• Lý thuyết Địa Lí 8 Bài 2: Địa hình Việt Nam

• Lý thuyết Địa Lí 8 Bài 4: Khoáng sản Việt Nam

• Lý thuyết Địa Lí 8 Bài 5: Khí hậu Việt Nam

• Lý thuyết Địa Lí 8 Bài 7: Thuỷ văn Việt Nam

• Lý thuyết Địa Lí 8 Bài 8: Tác động của biến đổi khí hậu đối với khí hậu và thuỷ văn Việt Nam

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 8 hay khác:

• Giải sgk Địa Lí 8 Cánh diều
• Giải SBT Địa Lí 8 Cánh diều
• Giải lớp 8 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 8 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 8 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---