Kiến thức trọng tâm Địa Lí 11 Bài 5: Một số vấn đề của châu lục và khu vực

---

---

Kiến thức trọng tâm Địa Lí 11 Bài 5: Một số vấn đề của châu lục và khu vực

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức môn Địa Lí lớp 11 để chuẩn bị cho kì thi THPT Quốc gia năm 2021, VietJack biên soạn Địa Lí 11 Bài 5: Một số vấn đề của châu lục và khu vực theo bài học đầy đủ, chi tiết nội dung lý thuyết, câu hỏi trắc nghiệm và giải các bài tập trong sgk Địa Lí 11.

• Địa Lí 11 Bài 5 Tiết 1: Một số vấn đề của châu Phi
• Địa Lí 11 Bài 5 Tiết 2: Một số vấn đề của Mĩ La Tinh
• Địa Lí 11 Bài 5 Tiết 3: Một số vấn đề của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung Á

Kiến thức trọng tâm Bài 5 Tiết 1: Một số vấn đề của châu Phi

A. Lý thuyết bài học

I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TỰ NHIÊN

- Khí hậu: Khô nóng

- Cảnh quan chủ yếu: Hoang mạc, bán hoang mạc, xavan.

- Tài nguyên:

   + Giàu tài nguyên khoáng sản như dầu mỏ, kim cương, crom, khí tự nhiên, vàng, sắt…

   + Rừng chiếm diện tích ít phân bố chủ yếu quanh vùng xích đạo: rừng xích đạo và nhiệt đới ẩm, rừng cận nhiệt đới khô, xa van và xa van – rừng.

- Sông ngòi: tập trung chủ yếu quanh vùng xích đạo, có các sông lớn: sông Nin, sông Công – gô, sông Nigie,…

Tuy nhiên sự khai thác tài nguyên quá mức làm cho tài nguyên bị cạn kiệt, nhiều khu vực bị hoang hoá…

Giải pháp: Cần khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên và áp dụng các biện pháp thuỷ lợi.

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI.

- Tỉ suất gia tang dân số tự nhiên cao nên dân số tăng rất nhanh.

- Tuổi thọ trung bình thấp.

- Là châu lục được biết đến với nhiều dịch bệnh đặc biệt là HIV…

- Trình độ dân trí thấp, nhiều hủ tục chưa đk xoá bỏ

- Xung đột sắc tộc, đói nghèo, bệnh tật.

Cần sự giúp đỡ của thế giới về y tế, giáo dục, lương thực chống đói nghèo và bệnh tật.

III. MỘT SỐ VẤN ĐỀ KINH TẾ.

- Đa số các nước Châu Phi là những nước nghèo, kinh tế kém phát triển.

→ Nguyên nhân:

   + Hậu quả của sự thống trị lâu dài chủ nghĩa thực dân .

   + Xung đột sắc tộc, chính phủ yếu kém,….

   + Trình độ dân trí thấp…

- Bên cạnh đó, nền KT châu Phi cũng đang thay đổi tích cực.

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Đại bộ phận lãnh thổ châu Phi là cảnh quan?

A. Hoang mạc và rừng cận nhiệt đới khô.

B. Hoang mạc, bán hoang mạc và xavan.

C. Xavan và rừng xích đạo.

D. Rừng cận nhiệt đới khô và xavan.

Đáp án:

Phần lớn lãnh thổ châu Phi có khí hậu khô nóng với cảnh quan hoang mạc, bán hoang mạc và xa van.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 2: Đặc điểm nổi bật của khí hậu châu Phi là?

A. Khô nóng.

B. Lạnh khô

C. Nóng ẩm

D. Lạnh ẩm

Đáp án:

Phần lớn lãnh thổ châu Phi có khí hậu khô nóng.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 3: Nhận xét đúng nhất về thực trạng tài nguyên của Châu Phi?

A. Khoáng sản nhiều, đồng cỏ và rừng xích đạo diện tích rộng lớn.

B. Khoáng sản và rừng đang bị khai thác quá mức.

C. Khoáng sản phong phú, rừng nhiều nhưng chưa được khai thác.

D. Trữ lượng lớn về vàng, kim cương, dầu mỏ, phốt phát nhưng chưa được khai thác.

Đáp án:

Ở châu Phi, tài nguyên khoáng sản và rừng bị con người khai thác quá mức dẫn đến cạn kiệt cũng như các hậu quả khác về môi trường (như đất đai bị hoang hóa, khô hạn...)

=> Như vậy, hiện trạng tài nguyên châu Phi hiện nay là tài nguyên rừng và khoáng sản bị khai thác quá mức.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 4: Ý nào sau đây không phải là đặc điểm dân cư – xã hội châu Phi?

A. Trình độ dân trí thấp.

B. Nhiều hủ tục lạc hậu, bệnh tật.

C. Xung đột sắc tộc, đói nghèo.

D. Chỉ số phát triển con người cao.

Đáp án:

“Chỉ số phát triển con người cao” không phải là đặc điểm dân cư – xã hội châu Phi. Vì châu Phi có trình độ dân trí thấp, nhiều hủ tục lạc hậu; tình trạng đói nghèo, bệnh tật đang là những thách thức lớn đối với người dân ở đây.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 5: Một trong những đặc điểm dân cư – xã hội nổi bật của châu Phi là?

A. Dân số đông, tăng rất chậm.

B. Gia tăng dân số tự nhiên thấp.

C. Tỉ lệ nhóm người trên 60 tuổi cao.

D. Tuổi thọ trung bình thấp.

Đáp án:

Đặc điểm dân cư Châu Phi là tỉ suất sinh cao, dân số tăng nhanh, tuổi thọ trung bình thấp

=> Nhận xét A, B, C không đúng -> Loại

Nhận xét D đúng

Đáp án cần chọn là: D

Câu 6: Ý nào sau đây không phải là nguyên nhân kìm hãm sự phát triển của châu Phi?

A. Nạn nhập cư bất hợp pháp.

B. Quản lý yếu kém, hậu quả của sự thống trị lâu dài.

C. Xung đột sắc tộc, tôn giáo.

D. Trình độ dân trí thấp.

Đáp án:

Nguyên nhân kìm hãm sự phát triển châu Phi là

+ Hậu quả của sự thống trị lâu dài chủ nghĩa thực dân .

+ Xung đột, chính phủ yếu kém,….

+ Trình độ dân trí thấp.

=> Nhận xét B, C, D đúng

Nhận xét A không đúng

Đáp án cần chọn là: A

Câu 7: Để phát triển nông nghiệp, giải pháp cấp bách đối với đa số các quốc gia ở châu Phi là?

A. Mở rộng mô hình sản xuất quảng canh.

B. Khai hoang để mở rộng diện tích đất trồng trọt.

C. Tạo ra các giống cây có thể chịu được khô hạn.

D. Áp dụng các biện pháp thủy lợi để hạn chế khô hạn.

Đáp án:

Giải pháp cấp bách là cần khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên + áp dụng các biện pháp thủy lợi

Đáp án cần chọn là: D

Câu 8: Hiện nay, những vấn đề nào đã và đang đe dọa cuộc sống của người dân châu Phi?

A. Tuổi thọ trung binh thấp, dân số tăng nhanh.

B. Tình trạng mù chữ, thất học gia tăng.

C. Xung đột sắc tộc, đói nghèo, bệnh tật.

D. Phân bố dân cư không đều, nội chiến.

Đáp án:

Xung đột sắc tộc, đói nghèo, bệnh tật => những thách thức lớn đang đe dọa cuộc sống người dân châu Phi

Đáp án cần chọn là: C

Câu 9: Đầu tư của nước ngoài vào châu Phi tập trung chủ yếu vào ngành?

A. Nông nghiệp.

B. Dịch vụ.

C. Công nghiệp có trình độ cao.

D. Khai thác khoáng sản.

Đáp án:

Châu Phi có nguồn tài nguyên khoáng sản giàu có (kim cương, vàng, dầu khí, sắt, chì kẽm…)

=> Thu hút nhiều công ty tư bản nước ngoài đầu tư khai thác -> làm cạn kiệt tài nguyên và tàn phá môi trường.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 10: Nguyên nhân sâu xa của “vòng luẩn quẩn” : nghèo đói, bệnh tật, tệ nạn xã hội, mất cân bằng sinh thái ở châu Phi là do?

A. Nợ nước ngoài quá lớn, không có khả năng trả.

B. Do hậu quả sự bóc lột của chủ nghĩa tư bản trước kia.

C. Tình trạng tham nhũng, lãng phí kéo dài.

D. Dân số gia tăng quá nhanh.

Đáp án:

Dân cư châu Phi đông đúc và tăng rất nhanh dẫn đến nhu cầu về việc làm, ăn, ở, tiêu dùng lớn....

=> trong khi nền kinh tế còn chậm phát triển => gây sức ép lớn lên các vấn đề giải quyết việc làm, nơi ở, an ninh lương thực, y tế, giáo dục…

=> Dẫn đến tình trạng nghèo đói, bệnh tật, tài nguyên thiên nhiên bị khai thác quá mức gây mất cân bằng sinh thái.

Đáp án cần chọn là: D

Kiến thức trọng tâm Bài 5 Tiết 2: Một số vấn đề của Mĩ La Tinh

I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI.

1. Tự nhiên

* Thuận lợi:

- Nhiều loại kim loại màu, kim loại quý và nhiên liệu

- Tài nguyên đất, khí hậu thuận lợi cho phát triển rừng, chăn nuôi gia súc, trồng cây công nghiệp và cây ăn quả nhiệt đới.

* Khó khăn:

- Khai thác nhiều.

2. Dân cư và xã hội

- Dân cư còn nghèo đói.

- Thu nhập giữa người giàu và nghèo có sự chênh lệch rất lớn.

- Đô thị hóa tự phát → đời sống dân cư khó khăn => ảnh hưởng lớn đến việc giải quyết vấn đề xã hội và phát triển kinh tế.

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ KINH TẾ.

- Đa số các nước có tốc độ phát triển kinh tế không đều.

- Kinh tế phát triển chậm, thiếu ổn định, phụ thuộc nhiều vào tư bản nước ngoài.

- Nợ nước ngoài lớn.

- Nguyên nhân:

   + Tình hình chính trị không ổn định.

   + Các thế lực bảo thủ cản trở sự phát triển xã hội.

   + Chưa xây dựng được đường lối phát triển kinh tế - xã hội độc lập, tự chủ.

- Hiện nay, các quốc gia Mĩ Latinh tập trung củng cố bộ máy nhà nước, phát triển giáo dục, cải cách kinh tế, quốc hữu hoá 1 số ngành kinh tế, thực hiện công nghiệp hoá đất nước…

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Loại khoáng sản nổi bật của Mĩ Latinh là ?

A. Dầu mỏ, khí đốt.

B. Kim loại màu, kim loại quý và nhiên liệu.

C. Kim loại đen, kim loại quý.

D. Than đá, dầu khí.

Đáp án:

Mĩ Latinh có nhiều loại kim loại màu, kim loại quý và nhiên liệu

Đáp án cần chọn là: B

Câu 2: Tài nguyên đất và khí hậu của Mĩ La- tinh rất thuận lợi cho phát triển?

A. Chăn nuôi gia cầm, thâm canh lúa nước.

B. Thâm canh lúa nước, cây ăn quả cận nhiệt.

C. Chăn nuôi đại gia súc, cây công nghiệp nhiệt đới.

D. Cây ăn quả nhiệt đới, cây dược liệu.

Đáp án:

Tài nguyên đất, khí hậu của Mĩ La – tinh thuận lợi cho phát triển rừng, chăn nuôi gia súc, trồng cây công nghiệp và cây ăn quả nhiệt đới.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 3: Đặc điểm kinh tế nổi bật của hầu hết các nước Mĩ La-tinh là?

A. Dựa vào xuất khẩu hàng công nghiệp.

B. Phát triển ổn định, độc lập và tự chủ.

C. Tốc độ tăng trưởng cao.

D. Tốc độ phát triển không đều.

Đáp án:

Đặc điểm kinh tế các nước Mĩ La-tinh là: tốc độ phát triển kinh tế không đều, chậm, thiếu ổn định, phụ thuộc nhiều vào tư bản nước ngoài (Hoa Kì và Tây Ban Nha).

=> Nhận xét D: Tốc độ phát triển không đều là đúng

Nhận xét A, B, C không đúng -> Loại

Đáp án cần chọn là: D

Câu 4: Ý nào sau đây không phải là đặc điểm dân cư, xã hội của Mĩ La –tinh?

A. Số dân sống dưới mức nghèo khổ đông.

B. Đa dân tộc, tỉ lệ dân theo đạo Hồi cao.

C. Chênh lệch giàu nghèo rõ rệt.

D. Hiện tượng đô thị hóa tự phát.

Đáp án:

Đặc điểm dân cư – xã hội của Mĩ La –tinh là:

- Dân cư còn nghèo đói

- Thu nhập giữa người giàu và nghèo có sự chênh lệch rất lớn.

- Dân nghèo không có ruộng kéo ra thành phố tìm việc làm -> đô thị hóa tự phát.

=> Nhận xét A, C, D đúng -> Loại

- Dân cư Mĩ La-tinh chủ yếu theo đạo Thiên Chua, nhận xét C : Đa dân tộc và chủ yếu theo đạo Hồi là không đúng.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 5: Tình trạng đô thị hóa tự phát ở Mĩ La Tinh là do?

A. Nền công nghiệp phát triển quá nhanh.

B. Dân nghèo không có ruộng kéo ra thành phố tìm việc làm.

C. Sản xuất nông nghiệp lạc hậu với năng suất thấp.

D. Sự xâm lược ồ ạt của các nước đế quốc.

Đáp án:

Khái niệm: đô thị hóa tự phát là tình trạng người dân di cư tự do từ nông thôn lên thành phố để tìm kiếm việc làm.

=> Ở Mĩ La –tinh, do cuộc cải cách ruộng đất không triệt để => dân nghèo không có ruộng ồ ạt kéo ra thành phố tìm việc làm -> dẫn đến hiện tượng đô thị hóa tự phát.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 6: Nguyên nhân nào sau đây làm cho nền kinh tế của Mĩ La- tinh phát triển chậm, thiếu ổn định và phụ thuộc vào nước ngoài?

A. Thiếu đường lối phát triển độc lập, tự chủ.

B. Sự biến động mạnh của thị trường thế giới.

C. Cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu.

D. Tác động của cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại.

Đáp án:

Do chưa xây dựng được đường lối phát triển kinh tế - xã hội độc lập, tự chủ, nên các nước Mĩ La –tinh phát triển kinh tế chậm, thiếu ổn định, phụ thuộc vào tư bản nước ngoài, nhất là Hoa Kì.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 7: Hiện nay, tình hình kinh tế của Mĩ La –tinh đang từng bước được cải thiện nhờ áp dụng biện pháp nào?

A. Củng cố bộ máy nhà nước, cải cách kinh tế, phát triển giáo dục.

B. Tiếp tục duy trì cơ cấu xã hội phong kiến.

C. Thực hiện cải cách ruộng đất không triệt để.

D. Đẩy mạnh quá trình đô thị hóa tự phát.

Đáp án:

Hiện nay, các quốc gia Mĩ Latinh đang tập trung củng cố bộ máy nhà nước, cải cách kinh tế, giáo dục.

=> Nhiều nước đã khống chế được lạm phát, xuất khẩu tăng nhanh, nền kinh tế từng bước được cải thiện

Đáp án cần chọn là: A

Câu 8: Nền kinh tế các nước Mĩ La – tinh phát triển chậm không phải do?

A. Tình hình chính trị không ổn định.

B. Hạn chế về điều kiện tự nhiên và nguồn lao động.

C. Phụ thuộc vào các công ti tư bản nước ngoài.

D. Người dân không có ruộng đất di cư ồ ạt ra thành phố.

Đáp án:

- Các nước Mĩ La –tinh có điều kiện tự nhiên giàu có, nguồn khoáng sản dồi dào (kim loại màu, kim loại quý, nhiên liệu), đất khí hậu thuận lợi cho phát triển rừng, chăn nuôi gia súc, cây CN lâu năm.-> đem lại nguồn nông sản lớn.

- Dân cư đông -> lao động dồi dào.

=> Điều kiện tự nhiên và nguồn lao động không phải là hạn chế đối với sự phát triển kinh tế ở Mĩ La –tinh.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 9: Cho bảng số liệu:

GDP và nợ nước ngoài của một số nước Mĩ Latinh năm 2004( tỉ USD)

Dựa vào bảng số liệu trên, biểu đồ nào thích hợp nhất để thể hiện GDP và nợ nước ngoài của các quốc gia?

A. Cột ghép.

B. Cột chồng.

C. Miền.

D. Đường.

Đáp án:

- Đề bài yêu cầu thể hiện: GDP và nợ nước ngoài -> giá trị tuyệt đối của 2 đối tượng (cùng đơn vị: tỉ USD)

- Dựa vào kĩ năng nhận dạng biểu đồ => Biểu đồ thích hợp nhất để thể hiện GDP và nợ nước ngoài của các quốc gia là cột ghép.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 10: Cho bảng số liệu:

Tổng thu nhập quốc dân và tổng số nợ của một số quốc gia ở Mĩ La –tinh.

Quốc gia	GDP( tỉ USD)	Tổng số nợ (tỉ USD)
Vê-nê-xu-ê-la	109,3	33,3
Pa-na-ma	13,8	8,8
Chi-lê	94,1	44,6
Ha-mai-ca	8,0	6,0

Cho biết nước nào có tỉ lệ nợ cao nhất ở Mĩ Latinh?

A. Vê-nê-xu-ê-la.

B. Pa na ma.

C. Chi lê.

D. Ha mai ca.

Đáp án:

Theo công thức: Tỉ lệ nợ = (Tổng số nợ/ GDP) x 100 (%)

Ta tính được tỉ lệ nợ của các quốc gia như sau:

Quốc gia	Tỉ lệ nợ( %)
Vê-nê-xu-ê-la	30,5
Pa-na-ma	63,8
Chi-lê	47,4
Ha-mai-ca	75

=> Ha-mai-ca có tỉ lệ nợ nước ngoài cao nhất với 75%.

Đáp án cần chọn là: D

Xem thêm các bài học Địa Lí lớp 11 đầy đủ, chi tiết khác:

• Địa Lí 11 Bài 5 Tiết 1: Một số vấn đề của châu Phi
• Địa Lí 11 Bài 5 Tiết 2: Một số vấn đề của Mĩ La Tinh
• Địa Lí 11 Bài 5 Tiết 3: Một số vấn đề của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung Á
• Địa Lí 11 Bài 6: Hợp chủng quốc Hoa Kì
• Địa Lí 11 Bài 6 Tiết 1: Tự nhiên và dân cư

---

---

---