Kiến thức trọng tâm Sinh học 11 Bài 34: Sinh trưởng ở thực vật

---

---

Kiến thức trọng tâm Sinh học 11 Bài 34: Sinh trưởng ở thực vật

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức môn Sinh học lớp 11 năm 2021, VietJack biên soạn Sinh học 11 Bài 34: Sinh trưởng ở thực vật theo bài học đầy đủ, chi tiết nội dung lý thuyết, câu hỏi trắc nghiệm và giải các bài tập trong sgk Sinh học 11.

A. Lý thuyết bài học

I. KHÁI NIỆM

Sinh trưởng của thực vật là quá trình tăng về kích thước (chiều dài, bề mặt, thể tích) của cơ thể do tăng số lượng và kích thước của tế bào.

II. SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP

1. Các mô phân sinh

- Mô phân sinh là nhóm các tế bào chưa phân hóa, duy trì được khả năng nguyên phân.

Các loại mô phân sinh	Mô phân sinh đỉnh	Mô phân sinh bên	Mô phân sinh lóng
Vị trí	Chồi đỉnh, chồi nách, đỉnh rễ	ở thân, rễ của cây Hai lá mầm	ở mắt của thân cây Một lá mầm
Chức năng	Làm cho thân, rễ cây dài ra	Làm dày thân và rễ	Làm thân cây dài ra

2. Sinh trưởng sơ cấp

Sinh trưởng sơ cấp là sinh trưởng của thân và rễ theo chiều dài do hoạt động của mô phân sinh đỉnh.

3. Sinh trưởng thứ cấp

Sinh trưởng thứ cấp của cây thân gỗ là do mô phân sinh bên hoạt động tạo ra. Sinh trưởng thứ cấp tạo ra gỗ lõi, gỗ dác và vỏ.

4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng

a. Các nhân tố bên trong

Sinh trưởng chịu ảnh hưởng của đặc điểm di truyền, các thời kì sinh trưởng của giống, của loài cây.

Ví dụ, ở giai đoạn măng, cây tre sinh trưởng nhanh (có thể hơn 1m/ngày), về sau thì chậm lại.

b. Các nhân tố bên ngoài

- Nhiệt độ ảnh hưởng nhiều đến sinh trưởng của thực vật.

- Hàm lượng nước: sinh trưởng của cơ thể thực vật phụ thuộc vào độ no nước của tế bào mô phân sinh, nơi diễn ra quá trình phân chia và sinh trưởng dãn dài của tế bào. Tế bào chỉ có thể sinh trưởng được trong điều kiện no nước của tế bào không thấp hơn 95%.

- Ánh sáng ảnh hưởng đến sinh trưởng về 2 mặt :

   + Thông qua sự ảnh hưởng đến quang hợp (tích lũy sinh khối khô là cơ sở cho sinh trưởng)

   + Biến đổi hình thái (cây mọc trong bóng tối thì mọc vống lên, còn ở ngoài sáng thì mọc chậm lại)

- Ôxi rất cần cho sinh trưởng của thực vật. Nồng độ ôxi giảm xuống dưới 5% thì sinh trưởng bị ức chế

- Dinh dưỡng khoáng : Thiếu các nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu, đặc biệt là thiếu nitơ thì sinh trưởng của cây bị ức chế, thậm chí cây bị chết.

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Sinh trưởng ở thực vật là

A. Quá trình tăng lên về số lượng tế bào

B. Quá trình tăng lên về khối lượng tế bào

C. Quá trình tăng lên về số lượng, khối lượng, kích thước tế bào làm cây lớn lên, tạo nên cơ quan sinh dưỡng rễ, thân, lá

D. Quá trình biến đổi về chất lượng, cấu trúc tế bào

Lời giải:

Sinh trưởng ở thực vật là quá trình tăng lên về số lượng, khối lượng, kích thước tế bào làm cây lớn lên, tạo nên cơ quan sinh dưỡng rễ, thân, lá.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 2: Sinh trưởng ở thực vật là

A. quá trình tăng về kích thước (lớn lên) của cơ thể do tăng về kích thước và số lượng tế bào.

B. quá trình tăng về kích thước (lớn lên) của cơ thể do tăng về số lượng tế bào và các mô

C. quá trình tăng về kích thước (lớn lên) của cơ thể do tăng về kích thước tế bào và mô

D. quá trình tăng về kích thước (lớn lên) của cơ thể do tăng về kích thước và phân hoá tế bào

Lời giải:

Sinh trưởng ở thực vật là quá trình tăng lên về số lượng, khối lượng, kích thước tế bào làm cây lớn lên, tạo nên cơ quan sinh dưỡng rễ, thân, lá.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 3: Cơ sở tế bào học của hiện tượng sinh trưởng là:

A. Quá trình tăng lên về số lượng tế bào

B. Quá trình tăng lên về khối lượng tế bào

C. Sự nguyên phân của các tế bào mô phân sinh

D. Sự giảm phân của các tế bào mô phân sinh

Lời giải:

Cơ sở tế bào học của hiện tượng sinh trưởng là sự nguyên phân của các tế bào mô phân sinh.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 4: Cơ thể thực vật có thể lớn lên là do:

A. Kích thước tế bào tăng lên

B. Quá trình tăng lên về khối lượng tế bào

C. Sự giảm phân của các tế bào mô phân sinh

D. Sự nguyên phân của các tế bào mô phân sinh.

Lời giải:

Cơ sở tế bào học của hiện tượng sinh trưởng là sự nguyên phân của các tế bào mô phân sinh.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 5: Mô phân sinh là:

A. nhóm các tế bào thực vật chưa phân hoá

B. duy trì được khả năng nguyên phân trong suốt đời sống của cây

C. có khả năng sinh trưởng và phát triển

D. Cả A và B

Lời giải:

Mô phân sinh là nhóm các tế bào thực vật chưa phân hoá, duy trì được khả năng nguyên phân trong suốt đời sống của cây.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 6: Mô phân sinh ở thực vật là

A. Nhóm các tế bào chưa phân hóa, nhưng khả năng nguyên phân rất hạn chế

B. Nhóm các tế bào chưa phân hóa, duy trì được khả năng nguyên phân

C. Nhóm các tế bào chưa phân hóa, mất dần khả năng nguyên phân

D. Nhóm các tế bào phân hóa, chuyên hóa về chức năng

Lời giải:

Mô phân sinh ở thực vật là một nhóm các tế bào chưa phân hóa có khả năng nguyên phân.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 7: Cho các bộ phận sau:

1. Đỉnh rễ 4. Chồi đỉnh

2. Thân 5. Hoa

3. Chồi nách 6. Lá

Mô phân sinh đỉnh không có ở

A. (1), (2) và (3)

B. (2), (3) và (4)

C. (3), (4) và (5)

D. (2), (5) và (6)

Lời giải:

Mô phân sinh đỉnh có ở đỉnh của thân và rễ, không có ở (2), (5) và (6)

Đáp án cần chọn là: D

Câu 8: Mô phân sinh đỉnh không có ở vị trí nào của cây?

A. Ở thân

B. Ở chồi nách

C. Ở đỉnh rễ

D. Ở chồi đỉnh

Lời giải:

Mô phân sinh đỉnh không có ở thân, Mô phân sinh đỉnh chỉ có ở đầu rễ, đầu ngọn.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 9: Phát biểu đúng về mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng là

A. mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng có ở thân cây Một lá mầm

B. mô phân sinh bên có ở thân cây Một lá mầm, còn mô phân sinh lóng có ở thân cây Hai lá mầm

C. mô phân sinh bên có ở thân cây Hai lá mầm, còn mô phân sinh lóng có ở thân cây Một lá mầm

D. mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng có ở thân cây Hai lá mầm

Lời giải:

Mô phân sinh bên có ở thân cây Hai lá mầm, còn mô phân sinh lóng có ở thân cây Một lá mầm

Đáp án cần chọn là: C

Câu 10: Mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng có ở

A. thân cây Một lá mầm

B. thân cây Hai lá mầm

C. cả cây Một lá mầm và Hai lá mầm

D. mô phân sinh bên có ở thân cây Hai lá mầm, còn mô phân sinh lóng có ở thân cây Một lá mầm

Lời giải:

Mô phân sinh bên có ở thân cây Hai lá mầm, còn mô phân sinh lóng có ở thân cây Một lá mầm

Đáp án cần chọn là: D

Câu 11: Ở cây Hai lá mầm, tính từ ngọn đến rễ là các loại mô phân sinh theo thứ tự:

A. mô phân sinh đỉnh ngọn → mô phân sinh bên → mô phân sinh đỉnh rễ

B. mô phân sinh đỉnh ngọn → mô phân sinh bên→ mô phân sinh lóng→ mô phân sinh đỉnh rễ

C. mô phân sinh đỉnh ngọn → mô phân sinh đỉnh rễ

D. mô phân sinh đỉnh ngọn → mô phân sinh đỉnh rễ → mô phân sinh bên

Lời giải:

Mô phân sinh đỉnh ngọn → mô phân sinh bên → mô phân sinh đỉnh rễ

Đáp án cần chọn là: A

Câu 12: Thư tự các loại mô phân sinh tính từ ngọn đến rễ cây 2 lá mầm là:

A. mô phân sinh đỉnh → mô phân sinh bên → mô phân sinh đỉnh rễ

B. mô phân sinh đỉnh → mô phân sinh đỉnh rễ → mô phân sinh bên

C. mô phân sinh đỉnh rễ → mô phân sinh đỉnh → mô phân sinh bên

D. mô phân sinh bên → mô phân sinh đỉnh → mô phân sinh đỉnh rễ

Lời giải:

Mô phân sinh đỉnh ngọn → mô phân sinh bên → mô phân sinh đỉnh rễ

Đáp án cần chọn là: A

Câu 13: Thế nào là sinh trưởng sơ cấp

A. Là quá trình biến đổi về chất lượng các cấu trúc và chức năng sinh hóa của tế bào làm cây ra hoa, kết quả, tạo hạt

B. Là quá trình tăng lên về số lượng tế bào

C. Là quá trình tăng lên về khối lượng tế bào

D. Là quá trình cây phân chia lớn lên

Lời giải:

Sinh trưởng sơ cấp là sinh trưởng của thân và rễ theo chiều dài do sự phân chia của mô phân sinh đỉnh.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 14: Sinh trưởng sơ cấp của cây là:

A. Sự sinh trưởng của thân và rễ theo chiều dài do hoạt động của mô phân sinh đỉnh.

B. Sự tăng trưởng chiều dài của cây do hoạt động phân hoá của mô phân sinh đỉnh thân và đỉnh rễ ở cây một lá mầm và cây hai lá mầm

C. Sự tăng trưởng chiều dài của cây do hoạt động nguyên phân của mô phân sinh đỉnh thân và đỉnh rễ chỉ có ở cây cây hai lá mầm.

D. Sự tăng trưởng chiều dài của cây do hoạt động nguyên phân của mô phân sinh đỉnh thân và đỉnh rễ chỉ có ở cây cây một lá mầm.

Lời giải:

Sinh trưởng sơ cấp là sinh trưởng của thân và rễ theo chiều dài do sự phân chia của mô phân sinh đỉnh.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 15: Đặc điểm nào không có ở sinh trưởng sơ cấp?

A. Làm tăng kích thước chiều dài của cây

B. Diễn ra hoạt động của tầng sinh bần

C. Diễn ra cả ở cây một lá mầm và cây hai lá mầm

D. Diễn ra hoạt động của mô phân sinh đỉnh

Lời giải:

Ở sinh trưởng sơ cấp không có hoạt động của tầng sinh bần, đây là hoạt động diễn ra ở sinh trưởng thứ cấp

Đáp án cần chọn là: B

Câu 16: Nhận định nào dưới đây về sinh sản sơ cấp ở thực vật là không đúng:

A. Làm cho cây lớn và cao lên do sự phân chia tế bào mô phân sinh bên

B. Được thấy ở đa số cây một lá mầm

C. Các bó mạch trong thân xếp lộn xộn do thân thường có kích thước bé

D. Thời gian sống ngắn

Lời giải:

Nhận định sai là A,

Sinh trưởng sơ cấp là nhờ sự phân chia ở mô phân sinh đỉnh, sự phân chia ở mô phân sinh bên là sinh trưởng thứ cấp

Đáp án cần chọn là: A

Câu 17: Sinh trưởng thứ cấp của cây thân gỗ là do hoạt động:

A.mô phân sinh đỉnh

B. mô phân sinh bên

C. tùy từng loài

D. ngẫu nhiên

Lời giải:

Sinh trưởng thứ cấp của cây thân gỗ là do hoạt động mô phân sinh bên

Đáp án cần chọn là: B

Câu 18: Sinh trưởng thứ cấp là

A. Sự tăng trưởng bề ngang của cây do mô phân sinh bên của cây thân thảo hoạt động tạo ra.

B. Sự tăng trưởng bề ngang của cây do mô phân sinh bên của cây thân gỗ hoạt động tạo ra.

C. Sự tăng trưởng bề ngang của cây một lá mầm do mô phân sinh bên của cây hoạt động tạo ra

D. Sự tăng trưởng bề ngang của cây do mô phân sinh lóng của cây hoạt động tạo ra

Lời giải:

Sinh trưởng thứ cấp là sự tăng trưởng bề ngang của cây do mô phân sinh bên của cây thân gỗ hoạt động tạo ra.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 19: Đặc điểm nào không có ở sinh trưởng thứ cấp?

A. Làm tăng kích thước chiều ngang của cây

B. Diễn ra hoạt động của tầng sinh bần.

C. Diễn ra cả ở cây một lá mầm và cây hai lá mầm

D. Diễn ra hoạt động của mô phân sinh bên.

Lời giải:

Ở sinh trưởng thứ cấp không diễn ra ở cây một lá mầm.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 20: Kết quả của sinh trưởng thứ cấp

A. Làm cho cây to ra theo chiều ngang

B. Làm phát sinh cành bên và rễ nhánh

C. Làm cho cây ra hoa, tạo quả

D. Tất cả các biểu hiện trên

Lời giải:

Sinh trưởng thứ cấp làm cho thân to ra do sự phân chia của mô phân sinh bên.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 21: Phát biểu nào sau đây đúng ?

A. Cây Một lá mầm và cây Hai lá mầm đều có sinh trưởng thứ cấp và sinh trưởng sơ cấp

B. Ngọn cây Một lá mầm có sinh trưởng thứ cấp, thân cây Hai lá mầm có sinh trưởng sơ cấp.

C. Sinh trưởng sơ cấp gặp ở cây Một lá mầm và phần thân non của cây hai lá mầm

D. Cây Một lá mầm có sinh trưởng thứ cấp còn cây Hai lá mầm có sinh trưởng sơ cấp

Lời giải:

Phát biểu đúng là C.

Ý A sai vì cây Một lá mầm thường chỉ có sinh trưởng sơ cấp

Ý B sai vì ngọn cây Một lá mầm có sinh trưởng sơ cấp, thân cây Hai lá mầm có sinh trưởng thứ cấp.

Ý D sai vì Cây Một lá mầm có sinh trưởng sơ cấp còn cây Hai lá mầm có sinh trưởng thứ cấp

Đáp án cần chọn là: C

Câu 22: Sinh trưởng sơ cấp xảy ra ở

A. cây một lá mầm và cây hai lá mầm

B. chỉ xảy ra ở cây hai lá mầm

C. cây một lá mầm và phần thân non của cây hai lá mầm

D. cây hai lá mầm và phần thân non của cây một lá mầm

Lời giải:

Sinh trưởng sơ cấp xảy ra ở cây một lá mầm và phần thân non của cây hai lá mầm

Đáp án cần chọn là: C

Câu 23: Lấy tủy làm tâm, sự phân bố của mạch rây và gỗ trong sinh trưởng sơ cấp như thế nào ?

A. Gỗ nằm phía ngoài còn mạch rây nằm trong tầng sinh mạch

B. Gỗ và mạch rây nằm trong tầng sinh mạch

C. Gỗ nằm phía trong còn mạch rây nằm phía ngoài tầng sinh mạch

D. Gỗ và mạch rây nằm phía ngoài tầng sinh mạch.

Lời giải:

Trong sinh trưởng sơ cấp, mạch rây phân bố ngoài tầng sinh mạch còn mạch gỗ nằm trong tầng sinh mạch.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 24: Hoạt động của tầng sinh trụ sẽ tạo ra cấu tạo thứ cấp của thân từ ngoài vào gồm:

A. Mạch rây thứ cấp, mạch rây sơ cấp, tầng sinh trụ, gỗ sơ cấp, gỗ thứ cấp

B. Mạch rây sơ cấp, mạch rây thứ cấp, tầng sinh trụ,mạch rây thứ cấp, mạch rây sơ cấp

C. Gỗ sơ cấp, gỗ thứ cấp, tầng sinh trụ, mạch rây thứ cấp, mạch rây sơ cấp

D. Mạch rây sơ cấp, mạch rây thứ cấp,tầng sinh trụ, gỗ thứ cấp, gỗ sơ cấp

Lời giải:

Hoạt động của tầng sinh trụ (tầng sinh mạch) tạo ra mạch rây thứ cấp ở phía ngoài và mạch gỗ thứ cấp ở bên trong.

Như vậy từ ngoài vào gồm Mạch rây sơ cấp, mạch rây thứ cấp,tầng sinh trụ, gỗ thứ cấp, gỗ sơ cấp

Đáp án cần chọn là: D

Câu 25: Lấy tủy làm tâm, sự phân bố của gỗ sơ cấp và gỗ thứ cấp trong sinh trưởng thứ cấp như thế nào?

A. Cả hai đều nằm phía ngoài tầng sinh mạch, trong đó gỗ thứ cấp nằm phía trong và gỗ sơ cấp nằm phía ngoài

B. Cả hai đều nằm phía ngoài tầng sinh mạch, trong đó gỗ thứ cấp nằm phía ngoài còn gỗ sơ cấp nằm phía trong

C. Cả hai đều nằm phía trong tầng sinh mạch, trong đó gỗ thứ cấp nằm phía ngoài còn gỗ sơ cấp nằm phía trong

D. Cả hai đều nằm phía trong tầng sinh mạch, trong đó gỗ thứ cấp nằm phía trong và gỗ sơ cấp nằm phía ngoài

Lời giải:

Cả gỗ sơ cấp và gỗ thứ cấp đều nằm phía trong tầng sinh mạch, trong đó gỗ thứ cấp nằm phía ngoài còn gỗ sơ cấp nằm phía trong.

Đáp án cần chọn là: C

C. Giải bài tập sgk

• Trả lời câu hỏi Sinh 11 Bài 34 trang 135: Quan sát hình 34.2 và chỉ rõ vị trí và kết quả của quá trình sinh trưởng sơ cấp của thân, rồi cho biết sinh trưởng sơ cấp của cây là gì?

• Trả lời câu hỏi Sinh 11 Bài 34 trang 135: Quan sát hình 34.3 và trả lời các câu hỏi: Sinh trưởng thứ cấp là gì?

• Bài 1 (trang 138 SGK Sinh 11): Sinh trưởng ở thực vật là gì?

• Bài 2 (trang 138 SGK Sinh 11): Sinh trưởng sơ cấp ở thực vật là gì?

• Bài 3 (trang 138 SGK Sinh 11): Sinh trưởng thứ cấp là gì?

• Bài 4 (trang 138 SGK Sinh 11): Những nét hoa văn trên đồ gỗ có xuất xứ từ đâu?

• Bài 5 (trang 138 SGK Sinh 11): Giải thích hiện tượng mọc vống của thực vật trong bóng tối?

Xem thêm các bài học Sinh học lớp 11 đầy đủ, chi tiết khác:

• Sinh học 11 Bài 35: Hoocmôn thực vật
• Sinh học 11 Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
• Sinh học 11 Bài 37: Sinh trưởng và phát triển ở động vật
• Sinh học 11 Bài 38: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật
• Sinh học 11 Bài 39: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật (tiếp theo)

---

---

---