Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận (Lý thuyết, bài tập có giải)

Bài viết Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận chi tiết nhất đầy đủ lý thuyết, bài tập có lời giải chi tiết giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm về Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận.

Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận (Lý thuyết, bài tập có giải)

I. Kiến thức cơ bản

Bố cục văn bản nghị luận có ba phần:

- Mở bài: nêu vấn đề có ý nghĩ đối với đời sống xã hội (luận điểm xuất phát, tổng quát)

- Thân bài: trình bày nội dung chủ yếu của bài (có thể có nhiều đoạn nhỏ, mỗi đoạn có một luận điểm phụ)

- Kết bài: Nêu kết luận nhằm khẳng định tư tưởng, thái độ, quan điểm

Để xác lập luận điểm trong từng phần và mối quan hệ giữa các phần, người ta có thể sử dụng các phương pháp lập luận khác nhau như suy luận nhân quả, suy luận tương đồng…

II. vận dụng

Cho đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

Ngạn ngữ có câu: Thời gian là vàng. Nhưng vàng thì mua được mà thời gian không mua được. Thế mới biết vàng có giá mà thời gian là vô giá.

Thật vậy, thời gian là sự sống. Bạn vào bệnh viện mà xem, người bệnh nặng, nếu kịp thời chạy chữa thì sống, để chậm là chết.

Thời gian là thắng lợi. Bạn hỏi các anh bộ đội mà xem, trong chiến đấu, biết nắm thời cơ, đánh địch đúng lúc là thắng lợi, để mất thời cơ là thất bại.

Thời gian là tiền. Trong kinh doanh, sản xuất hàng hóa đúng lúc là lãi, không đúng lúc là lỗ.

Thời gian là tri thức. Phải thường xuyên học tập thì mới giỏi. Học ngoại ngữ mà bữa đực, bữa cái, thiếu kiên trì thì học mấy cũng không giỏi được.

Thế mới biết, nếu biết tận dụng thời gian thì làm được bao nhiêu điều cho bản thân và xã hội. Bỏ phí thời gian thì có hại và về sau hối tiếc cũng không kịp.

- Đoạn văn trên nêu tư tưởng gì? Tư tưởng đó thể hiện trong những luận điểm nào? Liệt kê những câu mang luận điểm.

- Bài có bố cục mấy phần, hãy chỉ ra cách lập luận được sử dụng trong bài.

Gợi ý trả lời:

- Đoạn văn trên nêu lên giá trị của thời gian (thời gian là vàng). Tư tưởng đó thể hiện trong những luận điểm:

- Thời gian là vàng

- thời gian là sự sống

- Thời gian là thắng lợi

- Thời gian là tiền

- Thời gian là tri thức

- Bỏ phí thời gian thì có hại và về sau hối tiếc cũng không kịp.

Bài có bố cục gồm ba phần mở bài, thân bài, kết bài

Mở bài: tác giả đặt vấn đề thời gian là vô giá

Thân bài: Gía trị thời gian quy đổi ra những những thứ giá trị: tiền, tri thức, vàng, sự sống, thắng lợi

Kết bài: Khẳng định giá trị vô tận của thời gian, nhắc nhở con người sống biết quý trọng thời gian.

Bài văn trình bày theo trình tự hợp lý, cách lập luận chặt chẽ, thuyết phục

Xem thêm tài liệu Ngữ văn lớp 7 phần Tiếng Việt và Tập làm văn chọn lọc, hay khác:

• Thêm trạng ngữ cho câu
• Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh
• Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
• Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
• Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn lớp 7 hay khác:

• Soạn Văn 7 (hay nhất)
• Soạn Văn 7 (bản ngắn nhất)
• Soạn Văn 7 (cực ngắn)
• Văn mẫu lớp 7
• Tác giả - Tác phẩm Văn 7
• Tài liệu Ngữ văn 7 phần Tiếng Việt - Tập làm văn
• 1000 câu trắc nghiệm Ngữ văn 7 có đáp án
• Giải vở bài tập Ngữ văn 7
• Top 48 Đề thi Ngữ Văn 7 có đáp án

Lời giải bài tập lớp 7 sách mới:

• Giải bài tập Lớp 7 Kết nối tri thức
• Giải bài tập Lớp 7 Chân trời sáng tạo
• Giải bài tập Lớp 7 Cánh diều

---