SBT Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo Bài 6 Đọc trang 3, 4, 5, 6

Với giải sách bài tập Ngữ Văn 12 Bài 6 Đọc trang 3, 4, 5, 6 sách Chân trời sáng tạo hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập trong SBT Ngữ 12.

Giải SBT Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo Bài 6 Đọc trang 3, 4, 5, 6

Câu 1 trang 3 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Yếu tố siêu thực trong thơ trữ tình được hiểu là:

a. Những hình ảnh kì lạ, quái dị được miêu tả trong thơ trữ tình, gợi nhớ đến sự kì ảo trong truyện thần thoại, cổ tích.

b. Những hình ảnh cụ thể, trực quan, nhưng đại diện cho những khái niệm trừu tượng, có ý nghĩa triết lí sâu xa.

c. Những kết hợp từ ngữ kì lạ, những hình ảnh xa nhau và khó liên kết với nhau, gợi nhắc sự bí ẩn, phi logic của những giấc mơ, những ẩn ức sâu trong vô thức.

d. Cả ba ý trên.

Trả lời:

Chọn đáp án: c. Những kết hợp từ ngữ kì lạ, những hình ảnh xa nhau và khó liên kết với nhau, gợi nhắc sự bí ẩn, phi logic của những giấc mơ, những ẩn ức sâu trong vô thức.

Câu 2 trang 3 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Sự khác biệt giữa hình tượng và biểu tượng là ở:

a. Mức độ sáng tạo

b. Mức độ khái quát

c. Mức độ sinh động

d. Mức độ trực quan

Trả lời:

Chọn đáp án: b. Mức độ khái quát

Câu 3 trang 4 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Điền vào bảng sau những điểm khác biệt giữa yếu tố tượng trưng và yếu tố siêu thực trong thơ trữ tình:

	Yếu tố tượng trưng	Yếu tố siêu thực
Biểu hiện
Mục đích

Trả lời:

	Yếu tố tượng trưng	Yếu tố siêu thực
Biểu hiện	Những chi tiết, hình ảnh gợi lên những ý niệm trừu tượng và giàu tính triết lí. - Đề cao nhạc tính của thơ. - Thể hiện sự tương giao giữa các giác quan.	Sự kết hợp giữa những từ ngữ, hình ảnh rất xa nhau, thông thường khó liên kết với nhau, phá vỡ trật tự thông thưởng của tư duy lí tính.
Mục đích	Gợi mở suy ngẫm về bản chất sâu xa của con người và thế giới.	Gợi nhắc sự bí ẩn, phi logic của những giấc mơ, ẩn ức sáu trong vô thức.

Câu 4 trang 4 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Điền vào bảng sau những điểm đáng chú ý trong ba văn bản đã học:

	Tâm trạng của chủ thể trữ tình	Hình ảnh	Nhạc điệu
Đây thôn Vĩ Dạ
Đàn ghi ta của Lor-ca
Tự do

Trả lời:

Câu 5 trang 4 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Theo bạn, sự thể hiện của yếu tố siêu thực trong bức tranh Sự ám ảnh của kí ức (mà văn bản San-va-đo Đa-li và “Sự ám ảnh của kí ức” đã đề cập tới) và trong văn bản Đây thôn Vĩ Dạ, Đàn ghi ta của Lor-ca, Tự do có điểm nào giống và khác nhau?

Trả lời:

Sự thể hiện của yếu tố siêu thực trong bức tranh Sự ám ảnh của kí ức. (văn bản San-va-đo Đa-li và “Sự ám ảnh của kí ức”) và trong ba văn bản thơ:

• Điểm giống nhau: Sự liên kết những hình ảnh vốn dĩ cách xa nhau để tạo những liên tưởng bất ngờ, đột ngột:

- Sự ám ảnh của kí ức: bờ biển – sinh vật kì lạ - hàng mi khép (liên tưởng đến giấc mơ về quê hương); ba chiếc đồng hồ – sự tan chảy (liên tưởng đến sự phi lí của thời gian trong mơ); cây khô – chiếc bàn – mặt đồng hồ – đàn kiến (liên tưởng đến sự phân rã và cái chết);...

- Đây thôn Vĩ Dạ: nắng sớm, mặt chữ điền, lá trúc – gió mây chia lìa, dòng nước, hoa bắp, thuyền, trăng – khách đường xa, áo trắng, sương khói (liên tưởng đến sự tan vỡ của cái đẹp và tình yêu).

- Đàn ghi ta của Lor-ca: tiếng đàn – bọt nước, tiếng đàn – máu chảy; tiếng đàn – chôn cất; giọt nước mắt – vầng trăng; đường chỉ tay – đứt (liên tưởng đến cái chết đột ngột và kinh hoàng); bầu trời – cô gái, tiếng đàn – lá xanh (liên tưởng đến sự vĩnh hằng của tình yêu và nghệ thuật).

- Tự do: tự do – trang vở học sinh – bàn học – cây xanh – trang sách;... (liên tưởng đến sự tồn tại vĩnh hằng của tự do).

• Điểm khác nhau:

- Sự ám ảnh của kí ức: nỗi sợ hãi đầy ám ảnh trước cái chết, sự huỷ diệt.

- Đây thôn Vĩ Dạ: nỗi ám ảnh day dứt về sự chia lìa đối với cuộc đời đẹp đẽ và người mình yêu thương.

- Đàn ghi ta của Lor-ca: nỗi ám ảnh day dứt về cuộc đời Lor-ca với những khát vọng không thành, về sự mong manh của cái đẹp và nghệ thuật.

- Tự do: khát vọng tự do và niềm tin vào sự bất diệt, vĩnh cửu của tự do.

B. Câu hỏi thực hành đọc hiểu

Đọc văn bản Cây đàn ghi ta và thực hiện các yêu cầu phía dưới:

CÂY ĐÀN GHI TA

Phê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lor-ca (Federico García Lorca)

Ghi ta

bần bật khóc.

Buổi sáng

vỡ bình yên. [1]

Ghi ta

bần bật khóc.

Không thể nào

dập tắt,

không thể nào

bắt im.

Ghi ta bần bật khóc

như nước chảy theo mương,

như gió trườn trên tuyết. [2]

Không thể nào

dập tắt!

Ghi ta khóc

không ngừng

những chuyện đời xa lắc,

như mũi tên vô đích,

như hoàng hôn thiếu vắng ban mai,

như hạt cát miền Nam bỏng rát,

xót xa than lạnh giá sắc sơn trà,

Như chú chim đầu tiên gục chết

trên cành.

Ôi ghi ta

nạn nhân khốn khổ đáng thương

Của bàn tay – bộ dao năm lưỡi. [3]

Hồng Thanh Quang dịch (In trong Tạp chí Văn học nước ngoài, số 3, 1996, tr. 129)

[1] Tưởng tượng

Bạn hình dung như thế nào về tiếng ghi ta “bần bật khóc” và buổi sáng “vỡ bình yên”?

[2] Suy luận

Tiếng “ghi ta khóc”, tiếng “nước chảy theo mương” và “gió trườn trên tuyết” có điểm gì giống nhau?

[3] Suy luận

Hình ảnh so sánh “bàn tay – bộ dao năm lưỡi” gợi cho bạn cảm xúc gì?

Câu 1 trang 5 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Xác định những biện pháp tu từ được sử dụng để miêu tả tiếng đàn ghi ta. Phân tích tác dụng của các biện pháp đó.

Trả lời:

Những biện pháp tu từ được sử dụng để miêu tả tiếng đàn ghi ta và tác dụng:

– Nhân hoá: Ghi ta bần bật khóc.

→ Tác dụng: Tiếng đàn ghi ta có linh hồn, có nỗi đau riêng.

– So sánh: như nước chảy theo mương/ như gió trườn trên tuyết; như mũi tên vô đích/ như hoàng hôn thiếu vắng ban mai/ như hạt cát miền Nam bỏng rát/ xót xa than lạnh giá sắc sơn trà/ Như chú chim đầu tiên gục chết/ trên cành; nạn nhân khốn khổ đáng thương của bàn tay bộ dao năm lưỡi.

→ Tác dụng: Đặc tả sự mượt mà, trau chuốt nhưng đau đớn của tiếng đàn. Rất nhiều hình ảnh liên quan đến quê hương Lor-ca, vùng đất miền Nam Tây Ban Nha, đã được sử dụng liên tiếp, nhằm xoá mờ ranh giới giữa tiếng đàn và ngoại cảnh, biến tiếng đàn thành một phần của thế giới, đặc biệt là của vùng đất quê hương Lor-ca.

Câu 2 trang 5 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Liệt kê những hình ảnh được dùng để so sánh với tiếng đàn ghi ta vào bảng sau. Những hình ảnh đó giúp bạn hình dung như thế nào về tiếng đàn?

Hình ảnh	Hình dung của bạn về tiếng đàn
nước chảy theo mương	trong trẻo, réo rắt
gió trườn trên tuyết	…
…	…

Trả lời:

Hình ảnh	Hình dung của bạn về tiếng đàn
nước chảy theo mương	trong trẻo, réo rắt
gió trườn trên tuyết	lạnh lẽo
mũi tên vô địch	âu lo, mất phương hướng
hoàng hôn thiếu vắng ban mai	tối tăm, mất mát, tuyệt vọng
hạt cát miền Nam bỏng rát, xót xa than lạnh giá sắc sơn trà	từ hiện tại tan hoang, thương nhớ cái đẹp đã mất
chú chim đầu tiên chết gục trên cành	đau đớn, xót xa
nạn nhân khốn khổ đáng thương của bàn tay – bộ dao năm lưỡi	bạo liệt, dữ dội

Câu 3 trang 5 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Tìm những hình ảnh, chi tiết vốn dĩ rất xa nhau nhưng được kết hợp để tạo ra những liên tưởng mới lạ trong bài thơ này. Sự kết hợp đó gợi cho bạn những suy nghĩ gì?

Trả lời:

Những hình ảnh, chi tiết vốn dĩ rất xa nhau nhưng được kết hợp để tạo ra những liên tưởng lạ, mới mẻ:

– Buổi sáng – vỡ – bình yên: Liên tưởng đến buổi sáng trong trẻo, bình yên như chiếc bình thuỷ tinh, bỗng nhiên bị tiếng đàn làm vỡ tan.

– Mũi tên - vô đích: Tiếng đàn ghi ta như mũi tên bắn đi mà không có đích đến, gợi tả sự lo âu, tuyệt vọng.

– Hoàng hôn – thiếu vắng ban mai; hạt cát miền Nam bỏng rát – xót xa than lạnh giá sắc sơn trà: Tiếng đàn ghi ta như buổi hoàng hôn vĩnh cửu, không còn hi vọng vào ban mai sẽ đến sau buổi hoàng hôn, như sự khô nóng, héo tàn của cát, không còn sự sống của hoa sơn trà. Những hình ảnh nối tiếp nhau nhấn mạnh sự mất mát của hi vọng, niềm tin khi nghệ sĩ đối mặt với hiện thực phũ phàng.

Câu 4 trang 5 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Phân tích ý nghĩa của tiếng đàn ghi ta trong bài thơ. Theo bạn, tiếng đàn đó có thể coi là một biểu tượng không? Vì sao?

Trả lời:

Tiếng đàn ghi ta thể hiện tiếng lòng đau đớn, khắc khoải của tâm hồn nghệ sĩ trước đời sống hiện thực. Có thể coi đây là một biểu tượng vì từ một hình ảnh cụ thể (tiếng đàn) gợi lên những tư tưởng, triết lí trừu tượng vé khả năng đồng cảm sâu xa của người nghệ sĩ với những nỗi đau của nhân thế: cũng như tiếng đàn chỉ bật ra khi chịu đựng “năm lưỡi dao” của bàn tay, khả năng đóng cảm khiến trái tim của người nghệ sĩ luôn rỉ máu, nhưng cũng mang đến sự sáng tạo vô tận.

Câu 5 trang 5 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Nêu chủ đề và thông điệp của bài thơ.

Trả lời:

- Chủ đề: Bài thơ nói về những cung bậc cảm xúc mà nghệ thuật mang đến cho con người.

- Thông điệp: Nghệ sĩ phải trải qua những nỗi đau, những đam mê, tuyệt vọng vô tận thì mới có thể đạt đến nghệ thuật đích thực.

Câu 6 trang 6 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Bản dịch này thể hiện khá sát nhạc điệu của bài thơ gốc tiếng Tây Ban Nha. Nêu cảm nhận của bạn về nhạc điệu đó trong bản dịch.

Trả lời:

Thể loại thơ tự do với những câu ngắn, mô phỏng sự mạnh mẽ, rộn ràng và đầy ngẫu hứng của giai điệu Phla-men-có Tây Ban Nha.

Câu 7 trang 6 SBT Ngữ Văn 12 Tập 2: Theo bạn, bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca của Thanh Thảo mà bạn đã đọc trong Ngữ văn 12, tập hai, bộ Chân trời sáng tạo có điểm gì giống và khác với bài thơ này? Có thể sử dụng bảng sau:

	Chi tiết miêu tả tiếng đàn	Hình ảnh người nghệ sĩ	Nhạc điệu	Cảm hứng và tư tưởng
Cây đàn ghi ta (Lor-ca)
Đàn ghi ta của Lor-ca (Thanh Thảo)

Trả lời:

	Chi tiết miêu tả tiếng đàn	Hình ảnh người nghệ sĩ	Nhạc điệu	Cảm hứng và tư tưởng
Cây đàn ghi ta (Lor-ca)	Nước, gió, mũi tên νô đích, hoàng hôn thiếu ban mai, chú chim đầu tiên chết trên cành,... → nhấn mạnh sự đau thương và tuyệt vọng.	Khóc không ngừng những chuyện đời xa lắc, nạn nhân khốn khổ đáng thương,... → tâm hồn nhạy cảm, dễ đồng cảm và rung động trước những đau thương của cuộc đời.	Thơ tự do, câu ngắn, nhịp phóng khoáng, ngẫu hứng.	Tiếng đàn ghi ta cất lên từ những nỗi đau vô tận trong lòng người nghệ sĩ → sức đồng cảm của nghệ sĩ và sự lay động của nghệ thuật.
Đàn ghi ta của Lor-ca (Thanh Thảo)	- Bọt nước vỡ, máu chảy,... → mong manh, tan nát. - Cỏ mọc hoang → sức sống mạnh mẽ.	- Áo choàng đỏ gắt, hát nghêu ngao,... → khát vọng đấu tranh và cách tân nghệ thuật. - Lang thang về miền đơn độc, áo choàng bê bết đỏ → cuộc sống cô đơn và cái chết bi thảm. - Đường chỉ tay đã đứt, Lor-ca bơi sang ngang, ném lá bùa vào xoáy nước, ném trái tim vào lặng yên,...→ sự trường tồn của nghệ thuật.		Cái chết bi thảm của Lor-ca và sự trường tồn của thơ ông → giá trị vĩnh hằng của nghệ thuật vượt lên trên sự bạo tàn.

Lời giải sách bài tập Ngữ Văn 12 Bài 6: Trong thế giới của giấc mơ (Thơ) hay khác:

• II. Tiếng Việt (trang 6, 7 SBT Ngữ Văn 12)

• III. Viết (trang 7 SBT Ngữ Văn 12)

• IV. Nói và nghe (trang 7 SBT Ngữ Văn 12)

Xem thêm giải sách bài tập Ngữ Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

• SBT Văn 12 Bài 7: Trong ánh đèn thành thị (Tiểu thuyết hiện đại)

• SBT Văn 12 Bài 8: Hai tay xây dựng một sơn hà (Tác giả Hồ Chí Minh và văn bản nghị luận)

• SBT Văn 12 Bài 9: Khám phá tự nhiên và xã hội (Văn bản thông tin)

---