Trắc nghiệm Câu cá mùa thu (Thu điếu) (có đáp án) - Cánh diều

Với 31 câu hỏi trắc nghiệm Câu cá mùa thu (Thu điếu) Ngữ văn lớp 10 có đáp án chi tiết, chọn lọc sách Cánh diều sẽ giúp học sinh ôn luyện trắc nghiệm Ngữ Văn 10.

Trắc nghiệm Câu cá mùa thu (Thu điếu) (có đáp án) - Cánh diều

Vài nét về tác giả Nguyễn Khuyến

Câu 1. Tam Nguyên Yên Đổ là biệt danh mà người ta dùng để nói đến nhà khoa bảng nào sau đây trong lịch sử khoa cử phong kiến Việt Nam thời trung đại?

A. Nguyễn Hiền

B. Nguyễn Thượng Hiền

C. Nguyễn Khuyến

D. Nguyễn Bỉnh Khiêm

Hiển thị đáp án

Do đỗ đầu cả ba kì thi nên Nguyễn Khuyến được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ

Đáp án cần chọn là: C

Câu 2. Tên hiệu của nhà thơ Nguyễn Khuyến là?

A. Quế Sơn

B. Hải Thượng Lãn Ông

C. Thanh Hiên

D. Ức Trai

Hiển thị đáp án

Nguyễn Khuyến (1835 – 1909) hiệu là Quế Sơn.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 3. Địa danh nào sau đây là quê của Nguyễn Khuyến?

A. Làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, Hà Nội

B. Làng Yên Đổ, huyện Bình Lục, Hà Nam

C. Làng Vị Xuyên, huyện Mĩ Lộc, Nam Định

D. Làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh

Hiển thị đáp án

Nguyễn Khuyến lớn lên và sống chủ yếu ở quê nội  tại làng Yên Đổ, huyện Bình Lục, Hà Nam.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 4. Nguyễn Khuyến xuất thân trong một gia đình như thế nào?

A. Gia đình quan lại

B. Gia đình nhà nho nghèo

C. Gia đình sĩ phu yêu nước

D. Gia đình quan chức công giáo

Hiển thị đáp án

Nguyễn Khuyến xuất thân trong một gia đình nhà nho nghèo.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 5. Đáp án nào không đúng khi nói về tiểu sử của nhà thơ Nguyễn Khuyến?

A. Nguyễn Khuyến chỉ làm quan hơn mười năm

B. Nguyễn Khuyến xuất thân trong một gia đình quan lại suy tàn

C. Phần lớn cuộc đời Nguyễn Khuyến dành cho việc dạy học và sống thanh bạch ở quê nhà

D. Nguyễn Khuyến là người có tài năng, cốt cách thanh cao, có tấm lòng yêu nước thương dân, từng bày tỏ thái độ kiên quyết không hợp tác với chính quyền thực dân Pháp

Hiển thị đáp án

Đáp án không đúng khi nói về tiểu sử của nhà thơ Nguyễn Khuyến là Nguyễn Khuyến xuất thân trong một gia đình quan lại suy tàn

Đáp án cần chọn là: B

Câu 6. Năm 37 tuổi, Nguyễn Khuyến đỗ hội nguyên, đình nguyên, đệ nhị giáp tiến sĩ (Hoàng giáp). Đó là khoa thi nào sau đây?

A. Khoa Tân Mùi (1871)

B. Khoa Mậu Tí (1888)

C. Khoa Nhâm Thìn (1892)

D. Khoa Đinh Dậu (1897)

Hiển thị đáp án

Năm 1871, Nguyễn Khuyến đỗ đầu cả thi Hội và thi Đình. Do dỗ đầu cả ba kì thi nên ông được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 7. Đóng góp nổi bật của Nguyễn Khuyến cho nền văn học dân tộc là?

A. Thơ chữ Hán, câu đối

B. Văn xuôi chữ Nôm

C. Thơ trào phúng

D. Thơ Nôm, thơ viết về làng quê, thơ trào phúng

Hiển thị đáp án

Đóng góp nổi bật của Nguyễn Khuyến cho nền văn học dân tộc là mảng thơ Nôm, thơ viết về làng quê, thơ trào phúng.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 8. Nguyễn Khuyến là một người như thế nào?

A. Tài năng

B. Nhân cách thanh cao, có tấm lòng yêu nước thương dân

C. Sớm lui khỏi quan trường để giữ gìn khí tiết, từng tỏ thái độ kiên quyết không chịu hợp tác với Pháp

D. Tất cả các đáp án trên

Hiển thị đáp án

Nguyễn Khuyến là một người tài năng, nhân cách thanh cao, có tấm lòng yêu nước thương dân, sớm lui khỏi quan trường để giữ gìn khí tiết, từng tỏ thái độ kiên quyết không chịu hợp tác với Pháp

Đáp án cần chọn là: D

Câu 9. Dòng nào sau đây là nhận định không chính xác về thơ văn của Nguyễn Khuyến?

A. Thơ ông châm biếm, đả kích thực dân xâm lược, tầng lớp thống trị

B. Ông sáng tác bằng chữ Hán, chữ Nôm và chữ Quốc ngữ

C. Thơ Nguyễn Khuyến nói lên tình yêu quê hương đất nước, gia đình và bạn bè

D. Thơ Nguyễn Khuyến phản ánh cuộc sống của những con người khổ cực, thuần hậu, chất phác

Hiển thị đáp án

Nội dung sai: Ông sáng tác bằng chữ Hán, chữ Nôm và chữ Quốc Ngữ

Sửa lại: Sáng tác của Nguyễn Khuyến bao gồm cả chữ Hán và chữ Nôm với số lượng lớn.

Đáp án cần chọn là: B

Vài nét về văn bản Câu cá mùa thu (Thu điếu)

Câu 1. Đâu không phải là bài thơ của Nguyễn Khuyến?

A. Thu điếu

B. Thu ẩm

C. Sang thu

D. Thu vịnh

Hiển thị đáp án

Sang thu là bài thơ của Hữu Thỉnh

Đáp án cần chọn là: C

Câu 2. Con hãy lựa chọn đáp án Đúng hoặc Sai

Câu cá mùa thu nằm trong chùm ba bài thơ của Nguyễn Khuyến, đúng hay sai?

A. Đúng

B. Sai

Hiển thị đáp án

Đúng

Câu cá mùa thu nằm trong chùm ba bài thơ thu của Nguyễn Khuyến, bao gồm: Thu điếu, Thu ẩm, Thu vịnh.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 3. Bài thơ Thu điếu được Nguyễn Khuyến sáng tác trong thời gian nào?

A. Khi tác giả đang làm quan

B. Khi tác giả về ở ẩn tại quê nhà

C. Khi tác giả đi câu cá

D. Khi tác giả đi thắng cảnh

Hiển thị đáp án

Bài thơ Thu điếu  được viết trong thời gian Nguyễn Khuyến về ở ẩn tại quê nhà.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 4. Bài thơ Thu điếu được viết bằng chữ gì?

A. Chữ Hán

B. Chữ Nôm

C. Chữ quốc ngữ

D. Chữ viết khác

Hiển thị đáp án

Thu điếu là một trong ba bài thơ Nôm viết về mùa thu hay nhất của Nguyễn Khuyến.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 5. Thu điếu được viết theo thể thơ nào?

A. Thất ngôn tứ tuyệt

B. Thất ngôn bát cú

C. Thất ngôn trường thiên

D. Thất ngôn

Hiển thị đáp án

Thể thơ của bài Thu điếu là thất ngôn bát cú.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 6. Cảnh mùa thu được Nguyễn Khuyến miêu tả trong bài Thu điếu là vùng nào?

A. Đồng bằng Bắc Bộ

B. Đồng bằng Nam Bộ

C. Đồng bằng Trung Bộ

D. Đồng bằng sông Cửu Long

Hiển thị đáp án

Thu điếu viết về cảnh sắc mùa thu ở Đồng bằng Bắc Bộ.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 7. Đáp án không phải giá trị nội dung của bài Thu điếu là gì?

A. Thu điếu bộc lộ tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước của Nguyễn Khuyến

B. Thu điếu viết về cảnh sắc mùa thu ở đồng bằng Bắc Bộ

C. Bài thơ bộc lộ tâm trạng thế thời và tài thơ Nôm của tác giả

D. Bài thơ châm biếm, đả kích bọn thực dân xâm lược

Hiển thị đáp án

Bài thơ thể hiện sự cảm nhận và nghệ thuật gợi tả tinh tế của Nguyễn Khuyến về cảnh sắc mùa thu đồng bằng Bắc Bộ, đồng thời cho thấy tình yêu thiên nhiên, đất nước, tâm trạng thế thời và tài thơ Nôm của tác giả.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 8. Đáp án nào sau đây không phải là nghệ thuật độc đáo được sử dụng trong bài Thu điếu?

A. Gieo vần tử vận

B. Nghệ thuật hoán dụ

C. Nghệ thuật lấy động tả tĩnh

D. Nghệ thuật đối

Hiển thị đáp án

Giá trị nghệ thuật đặc sắc của Thu điếu:

- Cách gieo vần đặc biệt: Vần “eo” (tử vận) khó làm, được tác giả sử dụng một cách thần tình, độc đáo

- Nghệ thuật lấy động tả tĩnh

- Vận dụng tài tình nghệ thuật đối

Đáp án cần chọn là: B

Câu 9. Nhà thơ Xuân Diệu đánh giá về Nguyễn Khuyến như thế nào?

A. Nguyễn Khuyến nổi bật nhất trong văn học Việt Nam là Thơ Nôm. Mà trong thơ Nôm của Nguyễn Khuyến nức danh nhất là ba bài thơ mùa thu: Thu vịnh, Thu điếu, Thu ẩm.

B. Nguyễn Khuyến là người viết về mùa thu hay nhất trong văn học Việt Nam, trong đó có ba bài thơ thu: Thu vịnh, Thu điếu, Thu ẩm là những áng thơ bất hủ.

C. Nhà thơ lúc nào cũng kín đáo, tinh tế, không ồn ào mà sâu sắc thâm trầm. Những câu thơ của Nguyễn Khuyên không bốc lên ở bề mặt mà có sức lắng đọng ở chiều sâu.

D. Xưa nay, người ta thường cho Nguyễn Khuyến chủ yếu là một nhà thơ trào phúng lấy cái cười để đả kích cái xã hội nhố nhăng đương thời. Thật ra trào phúng là một phương diện trong nghệ thuật của ông, còn bao trùm toàn bộ tác phẩm là một lòng yêu nước thiết tha, phát xuất từ một tâm hồn nồng nàn tình cảm.

Hiển thị đáp án

Theo Xuân Diệu, “Nguyễn Khuyến nổi tiếng nhất trong văn học Việt Nam là về thơ Nôm. Mà trong thơ Nôm của Nguyễn Khuyến nức danh nhất là ba bài thơ mùa thu: “Thu điếu”, “Thu ẩm”, “Thu Vịnh”.

Đáp án cần chọn là: A

Phân tích văn bản Câu cá mùa thu (Thu điếu)

Câu 1. Nhà thơ đã bao quát cảnh thu như thế nào?

A. Cảnh thu được đón nhận từ cao, xa đến gần, rồi lại từ gần đến cao, xa.

B. Cảnh thu được đón nhận từ gần đến cao, xa rồi lại từ cao, xa trở lại gần

C. Cảnh thu được đón nhận theo trình tự thời gian

D. Cảnh thu được đón nhận từ không gian rộng đến không gian hẹp.

Hiển thị đáp án

Cảnh thu được đón nhận từ gần đến cao, xa và rồi từ cao, xa trở lại gần.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 2. Điểm nhìn cảnh thu là:

A. Chiếc thuyền câu

B. Ngõ trúc

C. Trên bờ ao

D. Trên cầu ao

Hiển thị đáp án

- Điềm nhìn: điểm nhìn cảnh thu là chiếc thuyền câu, nhìn mặt ao, nhìn lên bầu trời, nhìn tới ngõ trúc rồi lại trở về với ao thu, với thuyền câu

- Từ điểm nhìn ấy, từ một khung ao hẹp, không gian mùa thu, cảnh sắc mùa thu mở ra nhiều hướng thật sinh động với những hình ảnh vừa cân đối, vừa hài hòa.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 3. Hình ảnh nào không xuất hiện trong sáu câu thơ đầu của bài thơ Thu điếu?

A. Ao nhỏ

B. Mây

C. Cá

D. Ngõ trúc

Hiển thị đáp án

- Những hình ảnh không xuất hiện ở sáu câu thơ đầu bài thơ Thu điếu : cá

- Trong bức tranh thu này, cảnh vật hiện ra đều rất đỗi bình dị, dân dã. Khung cảnh ấy vẫn thường hiển hiện vào mỗi độ thu về trên những làng quê và đi vào tâm thức của bảo người, nhưng lần đầu tiên được Nguyễn Khuyến vẽ ra với nguyên cái thần thái tự nhiên của nó và khiến ta không khỏi ngỡ ngàng, xúc động. Đó là một mùa thu trong trẻo, thuần khiết, mát lành.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 4. Câu thơ nào trong bài thơ Thu điếu có sự xuất hiện của âm thanh?

A. “Ao thu lạnh lẽo nước trong veo / Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo”

B. “Sóng biếc theo làn hơi gợn tí / Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo”

C. “Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt / Ngõ trúc quanh co khách vắng teo”

D. “Tựa gối buông cần lâu chẳng được / Cá đâu đớp động dưới chân bèo”

Hiển thị đáp án

Hai câu thơ cuối bài thơ tạo được một tiếng động duy nhất:

“Tựa gối buông cần lâu chẳng được

Cá đâu đớp động dưới chân bèo”

Sự xuất hiện của tiếng động không phá vỡ sự tĩnh lặng, mà ngược lại nó càng làm tăng sự yên ắng, tĩnh mịch của cảnh vật.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 5. Thủ pháp nghệ thuật đặc sắc trong hai câu cuối bài thơ Thu điếu?

A. Tả cảnh ngụ tình

B. Lấy động tả tĩnh

C. Tăng tiến

D. Hình ảnh ước lệ, tượng trưng

Hiển thị đáp án

Nghệ thuật đặc sắc được Nguyễn Khuyến sử dụng ở hai câu kết của bài thơ là lấy động tả tĩnh. Cá đớp động không phá vỡ không gian tĩnh lặng, mà ngược lại nó càng làm tăng sự tĩnh mịch của cảnh vật.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 6. Con hãy lựa chọn đáp án Đúng hoặc Sai

Nhận định sau về bài thơ Thu điếu đúng hay sai?

Cảnh sắc mùa thu đẹp nhưng tĩnh lặng vắng bóng người, vắng cả âm thanh dù đó là sự chuyển động nhưng đó là sự chuyển động rất khẽ khàng và cả tiếng cá đớp mồi cũng không làm không gian xao động

A. Đúng

B. Sai

Hiển thị đáp án

- Nhận định đúng.

Giải thích:

+ Không gian mùa thu tĩnh lặng, phảng phất buồn

+ Câu thơ cuối tạo được một tiếng động duy nhất “Cá đớp động dưới chân bèo”, không phá vỡ cái tĩnh lặng, ngược lại nó càng làm tăng sự yên ắng, tĩnh mịch của cảnh vật

Þ Cảnh sắc mùa thu đẹp nhưng tĩnh lặng vắng bóng người, vắng cả âm thanh dù đó là sự chuyển động nhưng đó là sự chuyển động rất khẽ khàng và cả tiếng cá đớp mồi cũng không làm không gian xao động.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 7. Tâm trạng tác giả được thể hiện như thế nào qua hai câu thơ cuối?

A. Tác giả thấy buồn vì ngồi lâu mà không câu được cá

B. Không gian tĩnh lặng khiến ta cảm nhận nỗi cô đơn man mác buồn, uẩn khúc trong cõi lòng thi nhân.

C. Đất nước đang bị thực dân xâm lược, lòng ông không thể ung dung đi câu cá như một ẩn sĩ thực thụ.

D. Cả B và C đều đúng.

Hiển thị đáp án

Nguyễn Khuyến rút lui khỏi chốn quan trường về quê định làm một ẩn sĩ giữa thời buổi đất nước đang bị giặc Pháp xâm lược nhưng ông không thể ung dung đi câu như một ẩn sĩ thực thụ. Tiếng cá đớp động dưới chân bèo đã cho ta biết nỗi niềm trăn trở của nhà thơ trước thời cuộc. Qua bài thơ, ta thấy Nguyễn Khuyến có một tâm hồn gắn bó với thiên nhiên đất nước, một tấm lòng yêu nước thầm kín mà sâu sắc.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 8. Con hãy lựa chọn đáp án Đúng hoặc Sai

Bài thơ Thu điếu thể hiện một tâm hồn gắn bó với thiên nhiên, đất nước, một tấm lòng yêu nước thầm kín và sâu sắc, đúng hay sai?

A. Đúng

B. Sai

Hiển thị đáp án

- Đúng

- Nguyễn Khuyến nói chuyện câu cá nhưng thực ra là để đón nhận cảnh thu, trời thu vào cõi lòng. Không gian thu tĩnh lặng, khiến ta cảm nhận về nỗi cô đơn, man mác buồn, uẩn khúc trong cõi lòng thi nhân. Nguyễn Khuyến có một tâm hồn gắn bó với thiên nhiên đất nước, một tấm lòng yêu nước thầm kín mà sâu sắc.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 9. Tác dụng của cách gieo vần “eo”:

A. Góp phần diễn tả không gian bao la, rộng lớn

B. Góp phần diễn tả không gian gần gũi

C. Góp phần diễn tả không gian vắng lặng, thu nhỏ dần, khép kín, phù hợp với tâm trạng uẩn khúc của thi nhân

D. Tất cả các đáp án trên đều sai

Hiển thị đáp án

- Cách gieo vần “eo” – tử vận, oái oăm, khó làm, được Nguyễn Khuyến sử dụng rất tài tình.

- Vần “eo” góp phần diễn tả một không gian vắng lặng, thu nhỏ dần, khép kín, phù hợp với tâm trạng uẩn khúc của thi nhân.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 10. Nhà thơ đã bao quát cảnh thu như thế nào?

A. Cảnh thu được đón nhận từ cao, xa đến gần, rồi lại từ gần đến cao, xa.

B. Cảnh thu được đón nhận từ gần đến cao, xa rồi lại từ cao, xa trở lại gần

C. Cảnh thu được đón nhận theo trình tự thời gian

D. Cảnh thu được đón nhận từ không gian rộng đến không gian hẹp.

Hiển thị đáp án

Cảnh thu được đón nhận từ gần đến cao, xa và rồi từ cao, xa trở lại gần.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 11. Điểm nhìn cảnh thu là:

A. Chiếc thuyền câu

B. Ngõ trúc

C. Trên bờ ao

D. Trên cầu ao

Hiển thị đáp án

- Điềm nhìn: điểm nhìn cảnh thu là chiếc thuyền câu, nhìn mặt ao, nhìn lên bầu trời, nhìn tới ngõ trúc rồi lại trở về với ao thu, với thuyền câu

- Từ điểm nhìn ấy, từ một khung ao hẹp, không gian mùa thu, cảnh sắc mùa thu mở ra nhiều hướng thật sinh động với những hình ảnh vừa cân đối, vừa hài hòa.

Đáp án cần chọn là: a

Câu 12. Tâm trạng tác giả được thể hiện như thế nào qua hai câu thơ cuối?

A. Tác giả thấy buồn vì ngồi lâu mà không câu được cá

B. Không gian tĩnh lặng khiến ta cảm nhận nỗi cô đơn man mác buồn, uẩn khúc trong cõi lòng thi nhân.

C. Đất nước đang bị thực dân xâm lược, lòng ông không thể ung dung đi câu cá như một ẩn sĩ thực thụ.

D. Cả B và C đều đúng.

Hiển thị đáp án

- Nguyễn Khuyến rút lui khỏi chốn quan trường về quê định làm một ẩn sĩ giữa thời buổi đất nước đang bị giặc Pháp xâm lược nhưng ông không thể ung dung đi câu như một ẩn sĩ thực thụ. Tiếng cá đớp động dưới chân bèo đã cho ta biết nỗi niềm trăn trở của nhà thơ trước thời cuộc. Qua bài thơ, ta thấy Nguyễn Khuyến có một tâm hồn gắn bó với thiên nhiên đất nước, một tấm lòng yêu nước thầm kín mà sâu sắc.

Đáp án cần chọn là: d

Câu 13. Tác dụng của cách gieo vần “eo”:

A. Góp phần diễn tả không gian bao la, rộng lớn

B. Góp phần diễn tả không gian gần gũi

C. Góp phần diễn tả không gian vắng lặng, thu nhỏ dần, khép kín, phù hợp với tâm trạng uẩn khúc của thi nhân

D. Tất cả các đáp án trên đều sai

Hiển thị đáp án

- Cách gieo vần “eo” – tử vận, oái oăm, khó làm, được Nguyễn Khuyến sử dụng rất tài tình.

- Vần “eo” góp phần diễn tả một không gian vắng lặng, thu nhỏ dần, khép kín, phù hợp với tâm trạng uẩn khúc của thi nhân.

Đáp án cần chọn là: c

Xem thêm câu hỏi trắc nghiệm Ngữ Văn lớp 10 Cánh diều có đáp án hay khác:

• Trắc nghiệm Văn 10 Thực hành tiếng Việt trang 51

• Trắc nghiệm Văn 10 Viết Báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề

• Trắc nghiệm Văn 10 Trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu về một vấn đề

• Trắc nghiệm Văn 10 Kiến thức ngữ văn trang 63

• Trắc nghiệm Văn 10 Xúy Vân giả dại

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Soạn văn 10 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải Chuyên đề học tập Văn 10 Cánh diều
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---