Phân tích Tuyên ngôn độc lập (học sinh giỏi)

Đề bài: Phân tích bản Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Phân tích Tuyên ngôn độc lập (học sinh giỏi)

Bài giảng: Tuyên ngôn độc lập - Cô Nguyễn Ngọc Anh (Giáo viên VietJack)

   Câu thơ như tiếng reo vui của ông hoàng thơ tình Xuân Diệu đã cho thấy sức mạnh, sự tác động to lớn của ngày độc lập, ngày nhân dân ta đứng lên làm chủ đất nước, cuộc đời:

        Gió reo, gió roe, gió Việt Nam reo

       Mây bay, mây bay, mây hồng tươi sáng.

       Gió ca trên non, gió ngợi trên đèo

       Gió hát trên đồng: máu đỏ cao treo.

   Và một trong những văn kiện vô cùng quan trọng, có ý nghĩa quyết định khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa đó chính là bản Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chủ tịch được đọc vào ngày 2/9 tại quảng trường Ba Đình lịch sử. Đây vừa là một văn bản có ý nghĩa lịch sử trọng đại, vừa là một áng văn chính luận xuất sắc.

   Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chủ tịch không dài, chỉ có độ dài gần một nghìn chữ, nhưng sự hàm súc, cô đọng trong bản tuyên ngôn đem lại nhiều ý nghĩa và giá trị vô cùng to lớn. Ba phần là ba cột sống, liên kết lại với nhau tạo nên sự mạch lạc, logic và chặt chẽ trong lập luận của Người.

   Để tạo nên tiền đề chắc chắn triển khai cho các phần tiếp theo chúng ta cần có một cơ sở lí luận thật vững vàng và Bác đã tạo nên cơ sở ấy dựa trên hai bản tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Pháp và Mĩ. Để dành được độc lập, để có được hai bản tuyên ngôn đó, cha ông của họ cũng đã phải đổ biết bao mồ hôi, xương máu bởi vậy, mỗi lời được viết ra trong hai bản tuyên ngôn đó chính là chân lí muôn đời của thời đại. Bởi vậy, khi sử dụng hai bản tuyên ngôn này Bác đã dùng chính những lí luận của chúng để vạch trần, để khẳng định tính chất độc lập, chính nghĩa của dân ộc ta. Nhưng Bác còn “cao tay” hơn khi từ hai bản tuyên ngôn để suy rộng ra chân lí của mọi dân tộc:“Suy rộng ra câu ấy có nghĩa là: Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bằng đẳng; dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do” . Đồng thời Bác còn vạch trần tội ác của giặc:“Thế mà hơn 80 năm nay, bọn thực dân Pháp lợi dụng lá cờ tự do, bình đẳng, bác ái, đến cướp đất nước ta, áp bức đồng bào ta” . Rõ ràng với cách lập luận này Bác đã đập tan luận điệu xảo trá của thực dân Pháp.

   Để bản tuyên ngôn thêm phần sắc bén, Bác đã lựa chọn những dẫn chứng tiêu biểu và thuyết phục nhất vạch trần tội ác và bản chất của Thực dân Pháp. Pháp cai trị nhân dân ta ngót nghét một trăm năm và trong một trăm năm đó chúng đã có những hành động hết sức dã man trên tất cả các phương diện: kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục,… Về chính trị chúng tước đoạt mọi quyền tự do, dân chủ của ta. Không chỉ dừng lại ở đó, chúng còn “thi hành những luật pháp dã man ngăn cản việc thống nhất nước nhà của ta, để ngăn cản dân tộc ta đoàn kết…” ; về văn hóa giáo dục, mặc dù chúng mang khẩu hiệu đến để khai hóa cho dân ta nhưng trên thực tế chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học; chúng đưa ra hàng trăm các thứ thuế vô lí, áp bức nhân dân ta vào bước đường cùng; đàn áp các cuộc khởi nghĩa của ta trong biển máu… Những tội ác này khiến ta không khỏi nhớ đến tội ác tày trời mà giặc Minh đã gây cho nhân dân ta đã được Nguyễn Trãi tổng kết trong Bình ngô đại cáo:

       Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn

       Vùi con đỏ xuống hầm tai vạ

           …

   Và đến những câu văn đanh thép của Bác, ta đã nhận thức rõ hơn bao giờ hết những tội ác mà Pháp đã gây ra cho dân tộc Việt Nam. Họa này không chỉ là trước mắt mà còn là họa về lâu về dài, làm suy thoái nòi giống Việt, để chúng dễ bề cai trị. Chỉ bằng đoạn văn rất ngắn, kết hợp linh hoạt các hình ảnh sinh động, biện pháp liệt kê và nghệ thuật lập luận tài tình Bác đã mạnh tay vạch trần bản chất bịp bợm, xảo trá của thực dân Pháp. Cùng với đó là lòng căm phẫn vô hạn và niềm cảm thương sâu sắc cho nhân dần, cho nòi giống Việt Nam.

   Bằng lời văn vô cùng súc tích, ngắn gọn Bác đã khẳng định:“Pháp chạy, Nhật hàng, vua Bảo Đại thoái vị” cho thấy tiếng reo mừng, niềm vui chiến thắng trào dâng trong long ngươi con yêu nước. Đồng thời Bác cũng tuyên bố với Pháp: “thoát li hẳn quan hệ thực dân với Pháp, xóa bỏ hết những hiệp ước mà Pháp đã kí về nước Việt Nam, xóa bỏ tất cả mọi người đặc quyền của Pháp trên đất Việt Nam”. Và tranh thủ sử ủng

   Từ những lập luận, lí lẽ giàu sức thuyết phục, từ những dẫn chứng xác thực, không thể chối cãi Người đã đi đến nhưng khẳng định, tuyên bố hào sảng, có ý nghĩa vô cùng sâu sắc và tiến bộ: Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do độc lập và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem hết cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững nền tự do, độc lập ấy. Chỉ với một câu văn súc tích, ngắn gọn, nhưng Bác đã khái quát toàn bộ tinh thần thời đại, sức mạnh đồng nhất của toàn bộ dân tộc Việt Nam. Lời tuyên bố đó đã đánh đổ xiềng xích đô hộ nhân dân ta gần một trăm năm. Như vậy ta có thể thấy rằng cách mạng tháng Tám đã làm tròn hai nhiệm vụ: giành độc lập cho dân tộc và dân chủ cho nhân dân, để được đất nước, dân tộc ta bước sang một kỉ nguyên mới.

   So với những bản tuyên ngôn trước đó (Nam quốc sơn hà, Bình ngô đại cáo) có thể thấy Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh mang ý nghĩa bao quát và triệt để nhất. Sự ra đời của bản tuyên ngôn đã đánh dấu bước chuyển mình của dân tộc ta từ nô lệ trở thành tự do, làm chủ vận mệnh bản thân, đất nước. Nó còn đánh dấu thắng lợi đầu tiên của các nước thuộc địa, là phát súng hiệu khơi nguồn các cuộc đấu tranh giành độc lập của các nước thuộc địa, và nửa thuộc địa trên toàn thế giới. Điều đó cho thấy Tuyên ngôn độc lập không chỉ có ý nghĩa, giá trị đối với dân tộc Việt Nam, mà còn có ý nghĩa đối với mọi dân tộc bị áp bức, bóc lột trên thế giới.

   Bằng sự kết hợp tài tình giữa lí luận chặt chẽ, đanh thép, lập luận sắc sảo với những câu văn giàu cảm xúc Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã để lại áng văn chính luận bất hủ cho văn học dân tộc. Bản tuyên ngôn đã khai mở một cuộc sống mới, một lịch sử mới của dân tộc ta, đồng thời góp phần làm phong phú thêm nền văn học dân tộc.

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 Ôn thi THPT Quốc gia khác:

• Dàn ý Phân tích bản Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh

• Phân tích bản Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh

Săn shopee siêu SALE :

• Sổ lò xo Art of Nature Thiên Long màu xinh xỉu
• Biti's ra mẫu mới xinh lắm
• Tsubaki 199k/3 chai
• L'Oreal mua 1 tặng 3

---

---