5+ Phân tích bài thơ Thuyền và biển (điểm cao)
Phân tích bài thơ Thuyền và biển hay nhất, ngắn gọn với dàn ý chi tiết giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.
5+ Phân tích bài thơ Thuyền và biển (điểm cao)
Phân tích bài thơ Thuyền và biển - mẫu 1
Như Tolkien đã từng viết “Thế giới thực sự đầy hiểm họa, và tồn tại rất nhiều nơi tăm tối; nhưng vẫn có nhiều thứ đẹp đẽ, và dù tất cả các miền đất, tình yêu trộn lẫn với đâu khổ, tình yêu có lẽ vẫn sinh trưởng nhanh hơn” Thật vậy, làm sao có ai có thể sống mà không yêu, bởi vậy nên mỗi con người đều mong muốn, khao khát có được một tình yêu trọn vẹn.
Đúng như lời nhận định của nhạc sỹ Trịnh Công Sơn “Thơ Xuân Quỳnh là thơ của một cánh chuồn chuồn bay tìm chỗ nương thân trong nắng nôi giông bão của cuộc đời”. Bà viết về rất nhiều cỏ, hoa lá, thuyền...khi nói về những thứ nhỏ nhoi, dễ đi vào lãng quên ấy lại chính là Xuân Quỳnh đang viết về cuộc đời, số phận lênh đênh của chính mình. Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ tiêu biểu của nền văn học Việt Nam, bà luôn mang trong mình một tình yêu bất diệt. Khi đến với bài thơ “ Thuyền và biển” của Xuân Quỳnh ta càng cảm nhận được rõ những băn khoăn, khát khao, trăn trở... về tình yêu lý tưởng của nhà thơ. Bài thơ chính là kết quả của chiến đi thực tế lên vùng đất Thái Bình. Bà viết nên bài thơ với nỗi nhớ nhung, cùng với nhiều cung bậc cảm xúc.
Câu chuyện tình yêu được kể lại qua sự mượn hình ảnh của thuyền và biển, nhằm thể hiện sự khăng khít, bền chặt, chung thủy của tình yêu. Ngay từ những câu đầu của bài thơ, một phần nào đó người đọc cũng hình dung ra được tình cảm chân thành, sâu sắc mà tác giả đã dành cho người bạn đời của mình. Tình yêu luôn đem đến cho ta sự ngọt ngào, hạnh phúc nhưng khi lìa xa nó lại khiến ta đau khổ, nỗi ở trong nồi buồn, luyến tiếc về tình yêu ấy:
Em sẽ kể anh nghe
Chuyện con thuyền và biển
Câu mở đầu tuy đơn giản, không cầu kì, mĩ từ nhưng lại chất chứa bên trong đó biết bao nhiêu là nỗi nhớ của nhà thơ.
Lòng thuyền nhiều khát vọng
Và tình biển bao la
Thuyền đi hoài không mỏi
Biển vẫn xa... còn xa
Biển tình mênh mông, con thuyền thì căng buồm ra khơi nghe theo lời vẫy gọi của biển cả. Vì thuyền, biển sẵn sàng vỗ sóng “đưa thuyền đi muôn nơi” đi theo tiếng gọi thiêng liêng của tình yêu đó. Nếu thuyền có thật “nhiều khát vọng” thì biển cũng “bao la”. Thuyền thì đi hoài không đến, nhưng biển lại vẫn ở rất rất xa. Giống như thuyền hỏi thì biển đáp lại. Nó thể hiện một sự gắn bó không thể tách rời, luôn cùng nhau tồn tại lênh đênh trôi ra cuối dòng đại dương xa xăm kia. Chỉ có thuyền mới khơi được sóng dậy, và cũng chỉ có sóng mới đưa thuyền đi với những “khát vọng” kia. Và cứ thế, cũng chẳng biết tự bao giờ thuyền và biển lại phải lòng nhau, nhưng vẫn còn ngại ngùng e thẹn, khi cạnh nhau. Khi đứng trước biển khơi, Xuân Quỳnh như hòa mình vào biển cả để thấu hiểu tâm tư của biển:
Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ bé
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ
Biển bao la, sóng nước mạnh mẽ lại được tác giả ví như “một cô gái bé nhỏ” xinh xắn, nhỏ nhắn, đáng yêu. Cô gái ấy nhờ sóng gửi ” tâm tư” của mình đến với thuyền đang ngoài đại dương xanh xanh kia. Tình em thì dịu nhẹ, êm đềm còn tình sóng thì lại hung bạo, dữ dội một cách bất ngờ:
Cũng có khi vô cớ
Biển ào ạt xô thuyền
(Vì tình yêu muôn thuở
Có bao giờ đứng yên?)
Tình yêu và lòng người cũng giống nhau sẽ chẳng bao giờ chịu đứng yên mà tình yêu tự tìm đến với chính họ. Muốn có tình yêu, thì dĩ nhiên là phải kiếm tìm, phải tìm được tình yêu đem lại cho nhau bình yên, một tình yêu cả hai phải cố gắng vì nhau, vun đắp. Biển lúc ấy không khác gì hình ảnh của người con gái đang yêu. Tất cả diễn tả một mạch cảm xúc sâu sắc. Khi yêu con người thường để mặc mình cho tình yêu đưa lối, tình yêu là một thế giới đầy sắc màu và nhiều cung bậc cảm xúc rất khó để biểu đạt ra hết được vậy mà Xuân Quỳnh đã thành công trong việc miêu tả tình yêu ấy. Nhà thơ khéo léo khi không diễn tả tâm trạng kẻ ở người đi mà diễn tả chung tình trạng của những người đang yêu và đang được yêu. Tình yêu được định nghĩa bằng sự cảm thông, thống hiểu và hi sinh:
Chỉ có thuyền mới thấu hiểu
Biển mênh mông
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu về đâu
Xuân Diệu đã từng nói: "Làm sao sống mà không yêu không nhớ một kẻ nào”. Khi họ thực sự yêu nhau thì luôn đặt nhau tong tâm trí, là luôn hiểu được ý nghĩa của đối phương. Chỉ đơn giản là một cử chỉ, một lời nói, một cái nhìn đều mang một ý nghĩa đặc biệt mà chỉ có những người thực sự yêu nhau mới hiểu được. Nhà thơ đã rất khéo léo khi tách từ” hiểu biết” và sử dụng thêm biện pháp điệp từ để khẳng định chuyện này là của riêng giữa tình anh và em và không có thêm một người nào nữa. Đấy chính là sự hãnh diện, cảm thấy bản thân được trân trọng trong tình yêu. Tất cả tượng trưng cho một tình yêu bền chặt, không gì có thể tách rời được. Có lẽ chính vì vậy mà những vần thơ của bà luôn ngọt ngào, da diết và dào dạt cảm xúc. Ngày lúc ấy, trái tim Xuân Quỳnh lại khao khát một tình yêu lí tưởng, được yêu chân thành, và trọn vẹn trong từng giây phút:
Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau – rạn vỡ
Nếu từ giã thuyền rồi
Biển chỉ còn sóng gió
Một lời khẳng định tựa như hơi thở, thiếu anh chẳng khác gì cá thiếu nước, giống như em cũng không thể thiếu được anh. Một tình yêu trọn vẹn thủy chung, chân thành và cao thượng. Chính vì vậy, mà thuyền và biển đã làm say lòng những người yêu thơ, nó đã làm xao xuyến biết bao trái tim của người nghệ sĩ. Sự xa cách tính từng ngày làm cho “kẻ đầu bạc thương nhớ” ngươi thì “rạn vỡ” tâm can. Đây chính là một tình yêu chân thành một tình yêu biết nhớ, biết thương, biết đau. Bài thơ thực sự là một lời tự sự của tình yêu, đầy da diết và mãnh liệt, đã làm nổi bật được tình yêu chân thành của nhà thơ.
Bằng tài năng của mìn nhà thơ đã sử dụng nhiều hình ảnh nhân hóa, so sánh, nhiều thủ pháp nghệ thuật giúp cho độc giả khi đọc bài thơ Thuyền và biển của nhà thơ Xuân Quỳnh sẽ cảm thấy đây như là hai người đang yêu nhau. Lúc đầu là sự theo đuổi của chàng trai rồi sau đó là tình yêu nồng cháy, cuồng nhiệt, sâu đậm giữa anh và em. Qua đây tác giả vẫn muốn nói tình yêu sẽ có ngọt bùi nhưng đôi lúc vẫn sẽ có đan xen chút đắng cay đó mới chính là dư vị của tình yêu.
Qua bài thơ ta cảm nhận được sự bình dị, gần gũi cũng như sự tinh tế về cái nhìn tình yêu đôi lứa. Tuy nhiên, ẩn sau đó chính là những triết lí sâu sắc được hình thành từ cuộc sống hàng ngày. Tình yêu trong Xuân Quỳnh vẫn mãi nồng nàn, thật say đắm, nhưng ẩn sâu bên trong là những bão tố, rạn nứt. Đối với thi sĩ luôn khao khát một tình yêu được bất tận như đại dương xanh bao la kia. Chị muốn vượt qua giới hạn của người phụ nữ, muốn trải lòng với mặt biển bao la, nơi tình yêu hạnh phúc của người phụ nữ với tâm hồn nhạy cảm, thổn thức.
Dàn ý Phân tích bài thơ Thuyền và biển
1. Mở bài
Dẫn dắt và giới thiệu về tác phẩm.
2. Thân bài
a. Khái quát chung về tác giả Xuân Quỳnh và hoàn cảnh ra đời của bài thơ.
b. Phân tích tác phẩm
- Ba khổ thơ đầu: tình yêu khi vừa mới chớm nở.
- Bốn khổ thơ tiếp theo: khi cả hai đã yêu nhau và dần trở nên sâu đậm
- Khổ thơ cuối: khi tình yêu phải chia xa.
c. Tổng kết
- Giá trị nghệ thuật:
+ Sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật: so sánh, nhân hóa, các phép điệp từ
+ Thể thơ 5 chữ, đặc sắc
+ Hình ảnh gợi hình, gợi cảm.
- Giá trị nội dung:
Xuân Quỳnh đã mượn hình ảnh của tự nhiên để thể hiện khát khao hạnh phúc, tình yêu sâu nặng và chung thủy, vượt qua mọi giới hạn của không gian và thời gian.
3. Kết bài
Nêu cảm nhận chung về bài thơ và rút ra ý nghĩa, bài học.
Phân tích bài thơ Thuyền và biển - mẫu 2
Thuyền và biển là một bài thơ tiêu biểu của nhà thơ Xuân Quỳnh. Bài thơ đã gây được nhiều tiếng vang tới công chúng, nó được ghi chép lại trong rất nhiều cuốn sổ tay và truyền qua nhiều thế hệ. Chắc hẳn những người đã yêu, đang yêu và sẽ yêu khi thưởng thức bài thơ này sẽ vô cùng muốn cảm ơn nữ thi sĩ.
“Em sẽ kể anh nghe
Chuyện con thuyền và biển:
Từ ngày nào chẳng biết
Thuyền nghe lời biển khơi
Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi muôn nơi”
Những câu thơ đầu tựa như những lời thủ thỉ tâm tình ngọt ngào mà người con gái đang chia sẻ, giãi bày tâm sự với chàng trai, qua đó gợi mở về một câu chuyện mộng mơ, lãng mạn. Bài thơ bắt đầu với hai hình tượng là thuyền và biển. Đó là là hai hình tượng sóng đôi, có mỗi quan hệ gắn kết chặt ché với nhau, không thể tách rời, đồng thời mang trong mình một vẻ đẹp trữ tình mà mộc mạc, giản dị. Trong ca dao có câu:
“Thuyền ơi có nhớ bến chăng?
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền!”
Hay Xuân Diệu, chính nữ thi sĩ cũng đã từng viết nên những vần thơ:
“Anh không xứng là biển xanh
Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng
Bờ cát dài phẳng lặng
Soi ánh nắng pha lê...”
Qua đây càng chứng tỏ, thuyền và biển là hai hình ảnh quen thuộc, gần gũi trong những bài thơ, bài ca dao về tình yêu đôi lứa. Và rồi theo dòng cảm xúc, câu chuyện của tác giả dần được hé mở. Đó là câu chuyện về một tình yêu thủy chung “Từ ngày nào chẳng biết/Thuyền nghe lời biển khơi”. Câu thơ hiện lên như một lời thú nhận ngại ngùng, e thẹn, bẽn lẽn, nàng bày tỏ rằng mình đã phải lòng chàng từ lâu, nguyện đời này cùng anh xây nên hạnh phúc đôi ta. Chẳng biết em đã yêu anh từ lúc nào, em chỉ biết tình yêu đó là sự chân thật, chân thành và là vĩnh cửu. Quả là một câu chuyện tình yêu tràn ngập niềm hạnh phúc:
“Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi muôn nơi”
Không khó để cảm nhận được, tiếng sóng lòng tràn ngập trong câu thơ trên, vỗ về trái tim nhỏ bé đang loạn nhịp của người còn gái, ta nghe thấy âm vang của biển cả bao la, dường như đang bảo vệ cho tình yêu của mình. Gợi cảm giác thật bình yên, êm ả, du dương như những xúc cảm ban đầu của tình yêu.
Như vậy, cứ một câu thơ nói về biển thì lại được xen kẽ với một lời thơ viết về thuyền. Sự sóng đôi này đã ngầm khẳng định sự gắn bó mật thiết, khăng khít không thể tách rời của hai hình tượng. Quả thật, chỉ có thuyền mới có thể “xô sóng dậy” và chỉ có sóng mới “đẩy thuyền lên”.
“Lòng thuyền nhiều khát vọng
Và tình biển bao la
Thuyền đi hoài không mỏi
Biển vẫn xa… còn xa”
Câu thơ như một lời khẳng định chắc nịch cho tình yêu bền vững giữa thuyền và biển, và hình ảnh sóng đôi càng giúp làm nổi bật ý nghĩa đó.
“Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ”
Theo lẽ thường, biển sẽ tượng trưng cho hình ảnh người con trai bởi sự dữ dội, mạnh mẽ của nó, song với Xuân Quỳnh, nữ thi sĩ lại có sự đảo ngược rất độc đáo và thú vị. Nhà thơ đã sử dụng biển để ẩn dụ cho hình ảnh người con gái, bởi qua đôi mắt của mình, bà thấy biển cũng có sự dịu dàng, êm ả, đặc biệt có sự rộng lớn, bao la như chính tình cảm của nhà thơ trong tình yêu.
“Cũng có khi vô cớ
Biển ào ạt xô thuyền
(Vì tình yêu muôn thuở
Có bao giờ đứng yên?)”
Đây là những cảm xúc rất chân thật khi yêu, nó mãnh mẽ và ồ ạt vì vậy chẳng thể dự đoán được chính xác phương hướng. Khi đắm chình trong tình yêu con người ta chỉ nghe theo cảm xúc, mặc mình để tình yêu dẫn lối.
Không phải ai cũng có thể miêu tả, hay viết nên những câu thơ về tình yêu, nhưng với Xuân Quỳnh, bà đã làm rất tốt công việc đó. Và vì vậy mà Xuân Quỳnh đã nói hộ nỗi lòng của biết bao đôi lứa. Nhà thơ đã biến hóa đầy sáng tạo và độc đáo cách nói của dân gian:
“Thuyền ơi có nhớ bến chăng?
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền!”
Nhà thơ đan diễn tả rất rõ nét về tâm trạng chung của những người đang yêu:
“Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu về đâu”
Người ta vẫn thường nói rằng khi yêu hai người rất có thể sẽ đoán được ý nghĩ của nhau, dường như họ vẫn truyền cho nhau những thông tin, tín hiệu, bức điện vô hình, giữa những người đang yêu dường như tồn tại một trường "điện từ" có lẽ vậy nên họ có "thần giao cách cảm”. Bằng kinh nghiệp và sự từng trải, Xuân Quỳnh đã khẳng định và diễn tả rất rõ nét điều này.
Đọc tác phẩm Thuyền và biển của nữ thi sĩ Xuân Quỳnh, chắc hẳn độc giả sẽ cảm nhận được rõ nét những tâm sự, niềm khao khát hạnh phúc cùng, những lo âu và trăn trở trong chuyện tình yêu. Thuyền và Biển là hai hình tượng được hoài thai khi tác giả còn là một tâm hồn giàu ước mơ, nhiệt huyết say mê với vẻ đẹp của một tình yêu chân thành, trọn vẹn – một tình yêu mang đậm tính chất lý tưởng.
Phân tích bài thơ Thuyền và biển - mẫu 3
Bài thơ Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh là một tác phẩm thơ tình sâu lắng, lấy hình ảnh của con thuyền và biển để mô tả một mối quan hệ tình yêu. Tác giả đã vận dụng khéo léo hình ảnh và cảm xúc nhân vật vào trong tác phẩm, khiến cho người đọc cảm nhận được tình yêu của đôi trai gái trẻ.
“Từ ngày nào chẳng biết
Thuyền nghe lời biển khơi
Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi muôn nơi
Lòng thuyền nhiều khát vọng
Và tình biển bao la
Thuyền đi hoài không mỏi
Biển vẫn xa… còn xa”
Từ những câu thơ đầu tiên, chúng ta đã được đưa vào khung cảnh tình yêu vừa mới chớm nở của chàng trai. Chàng trai đầy khát vọng và nhớ thương đã cố gắng kể lại cho cô gái nghe câu chuyện của con thuyền và biển. Nhưng cô gái lại cố tình làm ngơ, không chú ý đến chàng trai và có vẻ như cô không quan tâm đến tình cảm mà chàng dành cho mình. Trong bài thơ, chàng trai đại diện cho thuyền, còn cô gái được so sánh với biển. Hình ảnh của biển mang đến cho tình yêu những màu sắc diệu kỳ, sự hiền từ và tâm tư của người phụ nữ. Mặc dù có lúc biển hiền hòa, đưa thuyền đi muôn nơi, nhưng đôi khi biển cũng trở nên dữ dội, xô đẩy thuyền một cách vô cớ. Dường như, đó chính là tâm trọng của những người con gái đang chìm đắm trong tình yêu, được miêu tả rất chân thực.
“Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ
Cũng có khi vô cớ
Biển ào ạt xô thuyền”
Khi tình yêu đã trở nên sâu đậm, chỉ có thuyền mới hiểu biết và cảm nhận được biển. Thuyền là nơi mà biển trút hết tâm sự và nỗi niềm của mình. Tương tự, biển cũng hiểu và biết rõ thuyền đi đâu và về đâu. Mối liên kết giữa thuyền và biển trở nên mạnh mẽ và đặc biệt, chỉ có thuyền và biển mới thấu hiểu lẫn nhau. Trong những ngày không gặp nhau, cả biển và thuyền đều cảm thấy nhớ nhung và đau khổ. Biển vỗ sóng vào bờ đến bạn đầu, biểu thị sự nhớ thương của biển đối với thuyền. Thuyền cũng trở nên đau khổ và rạn vỡ khi không có biển bên cạnh. Hình ảnh này như một lưỡi dao sắc bén đâm thẳng vào tâm can của người đọc, đem lại cảm giác đau thương và hỗn loạn của tình yêu xa cách.
Cuối cùng, nếu mối tình của thuyền và biển phải chia xa, biển sẽ chỉ còn lại những cơn sóng gió. Điều này ám chỉ rằng nếu thuyền rời xa biển, biển sẽ trở thành người cô đơn và đau khổ nhất. Biển luôn ở yên, trong khi thuyền có thể đi đâu và về đâu. Khi thuyền không còn bên cạnh, biển chỉ còn sóng gió và hư vô. Bài thơ kết thúc bằng lời thổ lộ của người con gái. Nếu phải xa anh, cuộc đời cô chỉ còn bão tố. Đây là một tuyên bố mạnh mẽ về tình yêu mãnh liệt và sự phụ thuộc của cô đối với anh. Bằng cách dùng hình ảnh mạnh mẽ này, tác giả đã thành công trong việc đẩy tình yêu lên cao trào và tạo nên ấn tượng mạnh mẽ cho độc giả.
Từ đầu đến cuối, bài thơ Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh đã tạo nên một không gian tình yêu đầy sâu lắng và đau khổ. Thông qua các hình ảnh của thuyền và biển, tác giả tài hoa đã mang đến cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc về mối quan hệ tình yêu, những khát vọng và những biến đổi không ngừng của nó.
Phân tích bài thơ Thuyền và biển - mẫu 4
Xuân Quỳnh, nữ thi sĩ của tình yêu lãng mạn trữ tình đã không ít lần làm lay động trái tim người đọc bằng những xúc cảm giản đơn nhất của người con gái khi yêu. Tình yêu trong Xuân Quỳnh vừa lãng mạn, vừa có đủ mãnh liệt cần có để khắc họa chi tiết tình yêu của những người con gái. “Thuyền và biển” là một trong những bài thơ tình hay của nhà thơ Xuân Quỳnh, đã nói hộ tấm lòng của tình yêu. Làm mọi trái tim dù cứng rắn nhất cũng phải gục ngã.
Em sẽ kể anh nghe
…
Đưa thuyền đi muôn nơi
Những câu thơ đầu tiên tựa như những lời thủ thỉ ngọt ngào của người con gái đang tâm sự với chàng trai, gợi mở về một câu chuyện lãng mạn. Bài thơ bắt đầu bằng hình tượng của thuyền và biển. Thuyền và biển là hai hình tượng sóng đôi với nhau, không thể tách rời, mang trong mình một vẻ đẹp trữ tình giản dị, đồng thời gắn kết chặt chẽ. Ca dao có câu:
Thuyền ơi có nhớ bến chăng?
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền!
Xuân Diệu cũng đã từng có những câu thơ:
Anh không xứng là biển xanh
Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng
Bờ cát dài phẳng lặng
Soi ánh nắng pha lê…
Điều đó chứng tỏ, biển và thuyền là những hình ảnh quen thuộc trong những bài thơ viết về tình yêu đôi lứa. Để rồi theo dòng thuyền biển, những câu chuyện của nhà thơ dần được hé lộ.
Đó là câu chuyện của một tình yêu chung thủy “Từ ngày nào chẳng biết. Thuyền nghe lời biển khơi”. Câu thơ như một lời thú nhận bẽn lẽn, e ấp, rằng từ lâu em đã phải lòng anh, nguyện cùng anh xây dựng hạnh phúc lứa đôi. Không biết em đã yêu anh từ thời điểm nào, nhưng tình yêu đó là chân thật, là vĩnh cửu. Câu chuyện tình yêu tràn ngập hạnh phúc:
Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi muôn nơi
Ta có thể thấy câu thơ ngập tràn tiếng sóng lòng, vỗ về trái tim nhỏ bé của người còn gái, ta nghe âm vang của biển cả rộng lớn, đang bảo vệ tình yêu của mình. Câu thơ hiện lên thật yên bình, êm ả như những cảm xúc ban đầu của tình yêu.
Như vậy, cứ một câu thơ nói về thuyền thì tương ứng là một lời thơ viết về biển. Sự song đôi này ngầm thể hiện sự gắn bó mật thiết không thể tách rời của hai hình tượng thuyền – biển. Đúng là chỉ có thuyền mới “xô sóng dậy” và sóng mới “đẩy thuyền lên”. Tình yêu tìm đến một không gian, thời gian lãng mạn:
Lòng thuyền nhiều khát vọng
Và tình biển bao la
Thuyền đi hoài không mỏi
Biển vẫn xa… còn xa
Câu thơ là lời khẳng định tình yêu vững bền giữa thuyền và biển, hình ảnh sóng đôi càng làm nổi bật hơn điều đó.
Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ
Thông thường, biển tượng trưng cho người con trai bởi sự mạnh mẽ của nó, song Xuân Quỳnh lại có sự đảo ngược, nhà thơ dùng hình ảnh biển để ẩn dụ cho người con gái, bởi biển cũng có sự dịu dàng, chân thật, đặc biệt có sự rộng lớn như chính tình yêu của nhà thơ.
Biển bao la là thế mà nay ví như “cô gái nhỏ” bé bỏng, đáng yêu. Cô đang thầm thì gửi gắm tâm tư, ấp ôm “mạn thuyền sóng vỗ”. Lại bất chợt “vô cớ”: “Ào ạt xô thuyền”:
Cũng có khi vô cớ
Biển ào ạt xô thuyền
(Vì tình yêu muôn thuở
Có bao giờ đứng yên?)
Đây là những cảm xúc rất thật khi yêu, mãnh mẽ và ồ át không thể dự đoán được phương hướng. Khi yêu con người ta chỉ tuân theo cảm xúc, để mặc mình cho tình yêu đưa lối.
Cảm xúc đôi lứa vận động không ngừng nghỉ, không bao giờ có thể gói gọn trong một vài câu từ mà nó là cả một thế giới đầy sống động và đẹp đẽ. Tình yêu không phải ai cũng có thể miêu tả được nó, vậy mà Xuân Quỳnh đã làm rất tốt công việc đó.
Đối với Xuân Quỳnh, tình yêu được định nghĩa bằng sự cảm thông, thấu hiểu và hi sinh:
Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu, về đâu
Tình yêu tất yếu gắn liền với sự khao khát kiếm tìm, mong hiểu lòng nhau. Trong thơ, Xuân Quỳnh khéo léo tách từ “hiểu biết”, đồng thời nhà thơ sử dụng hai lần điệp từ “chỉ có”, khẳng định đúng là chuyện này chỉ riêng của “thuyền và biển”, cũng là riêng “anh và em” chứ không một người thứ ba thấu hiểu.
Đấy là cảm giác hãnh diện, tự tin trong tình yêu hai ta. Đó vừa là xúc cảm, vừa là khát vọng của mỗi người khi yêu. Hình ảnh thuyền và biển vẫn gắn liền với nhau tượng trưng cho tình yêu không thể tách rời.
Trái tim Xuân Quỳnh ngày “Thuyền và biển” ra đời còn trẻ và mơ mộng lắm. Như một khao khát, một định mệnh Xuân Quỳnh trở thành thi sĩ của tình yêu, sống vì tình yêu. Có lẽ đó là cách cuộc đời bù đắp cho Xuân Quỳnh cũng có thể là cơ hội để Quỳnh có thể là chính mình.
Yêu và khát khao, cuộc đời Xuân Quỳnh trở thành một cuộc hành trình đi tìm hạnh phúc. Với trái tim sôi nổi lúc bấy giờ Xuân Quỳnh khao khát một tình yêu lý tưởng, thuỷ chung, duy nhất và thấu hiểu đến trọn vẹn.
Những câu thơ cuối cùng là những lời chân thật của nhà thơ:
Những ngày không gặp nhau
….
Em chỉ còn bão tố
Một lời khẳng định anh tựa như hơi thở, thiếu anh không khác già hoa thiếu nắng, cây thiếu nước cũng như vậy, trái tim em làm sao có thể đập nếu như bắt buộc phải sống thiếu anh? Một tình yêu trọn vẹn thủy chung, chân thành và không kém phần cao thượng.
Chính vì thế, Thuyền và biển đã làm say lòng những người yêu thơ trước và cho đến nay nó vẫn đủ sức làm xao xuyến những trái tim đang được hưởng cái thần tiên ban sơ của mối tình đầu, vẫn xúc động mọi tình nhân đang ấp ủ những khát mong luyến ái. Bài thơ thực sự là một lời tự sự của tình yêu, đầy da diết và mãnh liệt, đã làm nổi bật được tình yêu rộng lớn và cao thượng của nhà thơ.
Phân tích bài thơ Thuyền và biển - mẫu 5
Tình yêu là một trong những đề tài thơ ca bất tận, và bài thơ Thuyền và biển của Xuân Quỳnh cũng là một bài thơ tình bất hủ. Thuyền và biển mang đến cho người đọc những cảm xúc, những tâm sự và khát khao về tình yêu, những trăn trở âu lo…trong tình yêu.
Mở đầu bài thơ là lời kể chuyện:
Em sẽ kể anh nghe
Chuyện con thuyền và biển:
Câu chuyện về thuyền và biển tưởng chừng như vô cùng đơn giản, vô cùng mộc mạc. Nhưng chứa đựng bên trong nó :
“Từ ngày nào chẳng biết
…..
Biển vẫn xa… còn xa
Câu chuyện về tình yêu trong bài thơ Thuyền và biển là mượn hình tượng thuyền và biển để kể lại câu chuyện tình yêu, sự khăng khít và bền vững của tình yêu. Đoạn đầu của bài thơ là lời kể lại của một tình yêu mới chớm nở. Chẳng biết từ bao giờ thuyền và biển phải lòng nhau, cũng như chàng thích nàng, mà nàng còn e ấp, ngượng ngùng.
Những đêm trăng hiền từ
…..
Có bao giờ đứng yên?
Hai khổ thơ tiếp theo với việc sử dụng nghệ thuật so sánh giữa hình tượng biển và cô gái nhỏ tạo nên nhiều cung bậc, cảm xúc của tình yêu. Đứng trước biển, Xuân Quỳnh như thấu hiểu tâm hồn của biển: biển gồm cả những con sóng nổi lẫn những con sóng chìm. Bởi mang cả hai thứ sóng ấy mà trong lòng biển không bao giờ nguôi yên. Đại dương thăm thẳm, bao la cũng chính là một tâm trạng lớn với đầy đủ những cảm xúc.
Biển như chính người con gái đang yêu và cũng như chính tình yêu vậy: chẳng bao giờ đứng yên; từng phút từng giây những khát khao những nỗi nhớ, những niềm yêu và sự khắc khoải cứ tràn ngập trong những con sóng lòng để tình yêu mãi là bí ẩn, và cũng để biển có lúc:
Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu, về đâu…
Dịu dàng và mạnh mẽ, đối lập mà thống nhất, đó cũng chính là bản chất của trái tim yêu đằm thắm, chân thành. Trái tim của nữ thi sĩ thể hiện một khát khao về tình yêu lý tưởng. Có lẽ vì thế mà những vần thơ của bà lúc nào cũng ngọt ngào, da diết và sâu xa. Với trái tim sôi nổi lúc bấ giờ Xuân Quỳnh khao khát một tình yêu lý tưởng, thủy chung, duy nhất và thấu hiểu đến trọn vẹn:
Những ngày không gặp nhau
…..
Biển chỉ còn sóng gió”
Những cung bậc cảm xúc trong tình yêu được Xuân Quỳnh miêu tả một cách rõ nét và cụ thể hơn đó là nối nhỡ khi ” không gặp nhau”. Đó là nỗi đau khi “rạn vỡ”, những cảm xúc tình yêu đó chỉ biển, chỉ thuyền, chỉ những cặp đôi yêu nhau mới có thể hiểu hết và cảm nhận hết được.
Nếu từ giã thuyền rồi
Biển chỉ còn sóng gió”
Nếu phải cách xa anh
Em chỉ còn bão tố
Tình yêu hạnh phúc ngọt ngào là vậy, nhưng khi chia xa, rạn vỡ đó là nỗi đau là “sóng gió” “bão tố” làm cho bao trái tim, tâm hồn đau đớn, xót xa.
Những cung bậc tình yêu, những cảm xúc ngọt bùi, hạnh phúc trong tình yêu làm cho biết bao trái tim, tan chảy. Tình yêu của thuyền và biển là một tình yêu khăng khít, dài lâu như chính tình yêu của tác giả dành cho người bạn đời của mình. Sự ngọt ngào trong tình yêu luôn làm cho trái tim hạnh phúc, lâng lâng khó tả. Nhưng tình yêu là thế, khi rạn vỡ, chia li thì đó là nỗi xót xa không gì có thể sánh bằng.
Mục lục Văn mẫu | Văn hay 9 theo từng phần:
- Mục lục Văn thuyết minh
- Mục lục Văn tự sự
- Mục lục Văn nghị luận xã hội
- Mục lục Văn nghị luận văn học Tập 1
- Mục lục Văn nghị luận văn học Tập 2
Tủ sách VIETJACK luyện thi vào 10 cho 2k10 (2025):
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:Loạt bài Tuyển tập những bài văn hay | văn mẫu lớp 9 của chúng tôi được biên soạn một phần dựa trên cuốn sách: Văn mẫu lớp 9 và Những bài văn hay lớp 9 đạt điểm cao.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
- Giải Tiếng Anh 9 Global Success
- Giải sgk Tiếng Anh 9 Smart World
- Giải sgk Tiếng Anh 9 Friends plus
- Lớp 9 Kết nối tri thức
- Soạn văn 9 (hay nhất) - KNTT
- Soạn văn 9 (ngắn nhất) - KNTT
- Giải sgk Toán 9 - KNTT
- Giải sgk Khoa học tự nhiên 9 - KNTT
- Giải sgk Lịch Sử 9 - KNTT
- Giải sgk Địa Lí 9 - KNTT
- Giải sgk Giáo dục công dân 9 - KNTT
- Giải sgk Tin học 9 - KNTT
- Giải sgk Công nghệ 9 - KNTT
- Giải sgk Hoạt động trải nghiệm 9 - KNTT
- Giải sgk Âm nhạc 9 - KNTT
- Giải sgk Mĩ thuật 9 - KNTT
- Lớp 9 Chân trời sáng tạo
- Soạn văn 9 (hay nhất) - CTST
- Soạn văn 9 (ngắn nhất) - CTST
- Giải sgk Toán 9 - CTST
- Giải sgk Khoa học tự nhiên 9 - CTST
- Giải sgk Lịch Sử 9 - CTST
- Giải sgk Địa Lí 9 - CTST
- Giải sgk Giáo dục công dân 9 - CTST
- Giải sgk Tin học 9 - CTST
- Giải sgk Công nghệ 9 - CTST
- Giải sgk Hoạt động trải nghiệm 9 - CTST
- Giải sgk Âm nhạc 9 - CTST
- Giải sgk Mĩ thuật 9 - CTST
- Lớp 9 Cánh diều
- Soạn văn 9 Cánh diều (hay nhất)
- Soạn văn 9 Cánh diều (ngắn nhất)
- Giải sgk Toán 9 - Cánh diều
- Giải sgk Khoa học tự nhiên 9 - Cánh diều
- Giải sgk Lịch Sử 9 - Cánh diều
- Giải sgk Địa Lí 9 - Cánh diều
- Giải sgk Giáo dục công dân 9 - Cánh diều
- Giải sgk Tin học 9 - Cánh diều
- Giải sgk Công nghệ 9 - Cánh diều
- Giải sgk Hoạt động trải nghiệm 9 - Cánh diều
- Giải sgk Âm nhạc 9 - Cánh diều
- Giải sgk Mĩ thuật 9 - Cánh diều