Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Chân trời sáng tạo Những vấn đề chung

Với tóm tắt lý thuyết Chuyên đề Địa 12 Những vấn đề chung sách Chân trời sáng tạo hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh lớp 12 nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt Chuyên đề học tập Địa Lí 12.

Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Chân trời sáng tạo Những vấn đề chung

1. Quan niệm

- Theo Luật phòng, chống thiên tai Việt Nam năm 2013: thiên tai là hiện tượng tự nhiên bất thường, có thể gây ra thiệt hại về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và các hoạt động kinh tế - xã hội, bao gồm: bão, áp thấp nhiệt đới, lốc, sét, mưa lớn, lũ, lũ quét, ngập lụt, sạt lở đất do mưa lũ hoặc dòng chảy, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy, nước dâng, xâm nhập mặn, nắng nóng, hạn hán, rét hại, mưa đá, sương muối, động đất, sóng thần và các loại thiên tai khác.

- Theo Tổ chức khí tượng thế giới (WMO): thiên tai là một tai biến tự nhiên có thể ảnh hưởng tới môi trường, dẫn đến những thiệt hại về tài chính, môi trường và con người.

2. Đặc điểm của thiên tai:

- Thiên tai có nhiều loại và xuất phát ở nhiều nguồn khác nhau, có thiên tai xuất phát từ vỏ Trái Đất, không trung, biển và đại dương; có thiên tai đến từ tác nhân bên ngoài Trái Đất;… có thiên tai gây ra bởi con người và hoạt động của con người.

- Rủi ro thiên tai được phân cấp căn cứ vào cường độ, phạm vi ảnh hưởng, khu vực chịu tác động trực tiếp và khả năng gây thiệt hại của thiên tai.

- Thiên tai xảy ra có tính bất ngờ, vào thời điểm khó xác định, có thể gây tổn thất đáng kể mà con người khó lường hết được. Tuy nhiên, con người vẫn có khả năng dự báo và phòng tránh được thiên tai với hiệu quả ngày càng cao nhờ vào trình độ phát triển của khoa học kĩ thuật.

3. Nguyên nhân chung của thiên tai:

- Nguyên nhân từ tự nhiên:

+ Hoạt động kiến tạo của Trái Đất: do nguồn năng lượng trong lòng đất gây nên sự chuyển động của các mảng kiến tạo, dẫn đến động đất, núi lửa, sóng thần.

+ Sự thay đổi của khí hậu: các yếu tố của khí hậu có thể thay đổi đột ngột, cực đoan gây nên các hiện tượng như bão, lốc xoáy,…

+ Sự biến động của thủy văn: tính thất thường của khí hậu có thể dẫn đến sự bất thường của các yếu tố thủy văn, gây nên các thiên tai như ngập lụt, lũ quét,…

Nhiệt độ Trái Đất tăng lên (minh họa)

- Nguyên nhân từ con người: con người cùng các hoạt động sống có thể gián tiếp gây nên thiên tai nếu con người tác động vào tự nhiên không hợp lí.

4. Cách phân loại thiên tai:

- Theo nguồn gốc phát sinh:

+ Khí quyển (bão, áp thấp nhiệt đới, dông, lốc, hạn hán,…);

+ Thủy quyển (lũ, ngập lụt,…);

+ Thạch quyển (động đất, sạt lở đất, sóng thần,…);

+ Vũ trụ (thiên thạch, bão từ trường,…).

Lũ quét ở huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên năm 2020

- Theo tốc độ diễn ra thiên tai:

+ Thiên tai diễn ra đột ngột bao gồm các thiên tai diễn ra với tốc độ nhanh: động đất, bão, lũ lụt, sóng thần,…

+ Thiên tai diễn ra chậm bao gồm các thiên tai diễn ra trong thời gian dài: hạn hán, El Nino, La Nina,…

- Theo vùng lãnh thổ:

+ Vùng đồi núi (lũ quét, sạt lở đất, mưa đá,…)

+ Vùng đồng bằng (bão, ngập lụt, hạn hán, sạt lở đất,…)

+ Vùng biển và ven biển (bão, gió mạnh, sương mù trên biển, sóng thần, nước dâng, xâm nhập mặn,…).

Xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long

Xem thêm tóm tắt lý thuyết chuyên đề Địa Lí lớp 12 Chân trời sáng tạo hay khác:

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Một số thiên tai phổ biến ở Việt Nam

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Một số vấn đề về vùng

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Các loại vùng kinh tế

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Khái quát

• Lý thuyết Chuyên đề Địa Lí 12 Thực trạng phát triển làng nghề

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Giải Chuyên đề học tập Địa Lí 12 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề học tập Địa Lí 12 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề học tập Địa Lí 12 Cánh diều
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)

---