Lịch Sử và Địa Lí lớp 5 Bài 9 : Châu Á

A. Hoạt động cơ bản

1. Thay nhau hỏi và trả lời (trang 41 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

a. Hãy kể tên các châu lục và đại dương trên Trái Đất mà em đã được học.

b. Việt Nam nằm ở châu lục nào? Em biết gì về châu lục đó?

Trả lời:

a. Tên các châu lục và đại dương trên Trái Đất mà em đã được học:

- Tên các châu lục gồm có 5 châu: châu Á, châu Âu, châu Phi, châu Mĩ và châu Đại Dương

- Tên các đại dương gồm có 4 đại dương: Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương và Bắc Băng Dương.

b. Việt Nam nằm ở châu Á.

- Em được biết, châu Á là châu lục lớn nhất và đông dân nhất thế giới nằm ở Bắc bán cầu và Đông bán cầu.

- Châu Á rất giàu các nguồn tài nguyên thiên nhiên, như dầu mỏ và sắt….

2. Xác định vị trí và giới hạn châu Á (trang 42 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

- Châu Á nằm ở bán cầu nào?

- Tên các châu lục và đại dương mà châu Á tiếp giáp.

- Dựa vào bảng 1, so sánh diện tích châu Á với diện tích của các châu lục khác.

Trả lời:

- Châu Á nằm ở bán cầu Bắc

- Các đại dương và châu lục tiếp giáp với châu Á là:

   + Châu lục có: Châu Âu, châu Phi

   + Đại dương có: Bắc Băng Dương, Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương

- So sánh diện tích châu Á với diện tích các châu lục khác:

   + Châu Á có diện tích lớn nhất với 42 triệu km²

   + So với các châu lục khác, châu Á có diện tích gấp 3 lần châu Nam Cực; gần 5 lần châu Đại Dương; 4,5 lần châu Âu; hơn 1 lần đối với châu Phi và châu Mĩ.

3. Khám phá tự nhiên châu Á (trang 43 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

- Tìm trên lược đồ hình 2 các chữ a, b, c, d, e và cho biết các cảnh thiên nhiên đó được chụp ở những khu vực nào của châu Á?

- Em có nhận xét gì về cảnh thiên nhiên của châu Á?

- Quan sát hình 2, hãy:

   + Dựa vào màu sắc trên lược đồ, nhận xét về địa hình châu Á.

   + Đọc tên một số dãy núi và đồng bằng lớn của châu Á.

   + Kể tên các đới khí hậu của châu Á.

Trả lời:

- Các cảnh thiên nhiên ở hình 3 được chụp ở những khu vực :

   + Hình a: Vịnh biển (Nhật Bản) ở khu vực Đông Á.

   + Hình b: Bán hoang mạc (Ca-dắc-xtan) ở khu vực Trung Á.

   + Hình c: Đồng bằng (đảo Ba-li, In-đô-nê-xi-a) ở khu vực Đông Nam Á.

   + Hình d: Rừng Tai-ga (Liên bang Nga) ở khu vực Bắc Á.

   + Hình e: Dãy núi Hi-ma-lay-a (phần thuộc Nê-pan) ở khu vực Nam Á.

- Nhận xét: Qua hình 3 em thấy, châu Á có cảnh vật thiên nhiên rất phong phú và đa dạng với nhiều loại khác nhau từ vịnh biển, bán hoang mạc đến đồng bằng, rừng tai-ga….

- Qua hình 2 :

   + Quan sát lược đồ ta thấy, địa hình châu Á chủ yếu là đồ núi có độ cao chủ yếu từ 500m trở lên. Ở một số nơi có địa hình núi cao trên 2000m.

   + Một số dãy núi và đồng bằng lớn của châu Á là:

      • Dãy núi: Côn Luân, Hi-ma-lay-a, Thiên Sơn, A-ran…

      • Đồng bằng: Hoa Bắc, sông Mê Công, Ấn Hằng, Lưỡng Hà….

   + Các đới khí hậu của châu Á: Từ hàn đới, ôn đới và nhiệt đới….

4. Tìm hiểu dân cư châu Á (trang 44 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

- Dựa vào bảng 2, so sánh dân số châu Á với dân số của các châu lục khác.

- Theo em, người dân châu Á sống tập trung ở vùng núi và cao nguyên hay đồng bằng? Vì sao?

- Quan sát hình 4, nhận xét về màu da và trang phục của người Nhật Bản và Ấn Độ.

Trả lời:

- Quan sát bảng 2 ta thấy, dân số châu Á đứng đầu trên thế giới với 4,260 tỉ người. So với các châu lục khác, dân số châu Á gấp 115 lần châu Đại Dương; 5,7 lần châu Âu; 4 lần châu Phi và 4,5 lần châu Mĩ.

- Theo em, người dân châu Á sống tập trung ở vùng đồng bằng vì ở đó có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế và sinh hoạt.

- Nhận xét màu da và trang phục của người Nhật Bản và Ấn Độ:

   + Người Nhật Bản sống ở khu vực có khí hậu ôn hòa nên màu da sáng trắng, có trang phục kín đáo hơn để giữ ấm cơ thể.

   + Người Ấn Độ sống ở vùng nhiệt đới nên màu da vàng sẫm và đen, có trang phục gồm nhiều lớp vải đề tránh nắng nóng.

5. Thảo luận vể hoạt động kinh tế của châu Á (trang 45 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

Hoạt động kinh tế	Phân bố
Trồng lúa mì
Trồng lúa gạo
Trồng bông
Chăn nuôi trâu, bò
Khai thác dầu
Sản xuất ô tô

- Ngành nào là ngành sản xuất chính của đa số người dân châu Á?

- Kể tên các nước sản xuất nhiều ô tô và khu vực khai thác nhiều dầu mỏ?

Trả lời:

Hoạt động kinh tế	Phân bố
Trồng lúa mì	Ca –dắc-xtan, Liên Bang Nga, Niu-đê-li….
Trồng lúa gạo	Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ
Trồng bông	Ấn Độ, Ca-dắc-xtan, Trung Quốc
Chăn nuôi trâu, bò	Trung Quốc, Ấn Độ
Khai thác dầu	I-ran, I-rắc, A-rập-xê-út, Việt Nam, Bru-nây…
Sản xuất ô tô	Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc

- Ngành sản xuất chính của đa số người dân châu Á đó là ngành nông nghiệp (trồng lúa nước, trồng lúa mì, trồng bông và chăn nuôi trâu, bò).

- Tên các nước sản xuất nhiều ô tô và khu vực khai thác nhiều dầu mỏ:

   + Các nước sản xuất nhiều ô tô: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc

   + Các nước khai thác nhiều dầu mỏ: I-ran, I-rắc, A-rập-xê-út, Việt Nam, Bru-nây…

B. Hoạt động thực hành

1. Làm bài tập (trang 47 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

a. Đọc các câu sau và cho biết câu nào đúng, câu nào sai.

a1. Châu Á trải dài từ gần cực Bắc tới quá Xích đạo.

a2. Cả bốn phía của châu Á giáp biển và đại dương.

a3. Núi và cao nguyên chiếm 2/3 diện tích châu Á.

a4. Châu Á có dãy Hi-ma-lay-a với đỉnh Ê-vơ-rét cao nhất thế giới.

a5. Dân cư châu Á tập trung đông đúc tại các đồng bằng châu thổ.

a6. Công nghiệp là ngành sản xuất chính của đa số người dân châu Á.

a7. Một số nước châu Á có nền công nghiệp phát triển.

Trả lời:

Những câu trả lời đúng là:

a1. Châu Á trải dài từ gần cực Bắc tới quá Xích đạo.

a4. Châu Á có dãy Hi-ma-lay-a với đỉnh Ê-vơ-rét cao nhất thế giới.

a5. Dân cư châu Á tập trung đông đúc tại các đồng bằng châu thổ.

a7. Một số nước châu Á có nền công nghiệp phát triển.

2. Làm việc với lược đồ (trang 47 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

- Làm việc với lược đồ: Viết tên các châu lục và đại dương giáp với châu Á vào chỗ (...) trên lược đồ

- Chỉ trên lược đồ các khu vực châu Á: Bắc Á, Trung Á, Tây Nam Á, Nam Á, Đông Á, Đông Nam Á

Trả lời:

Tên các châu lục và đại dương là :

C. Hoạt động ứng dụng

1. Hãy tìm hiểu và giới thiệu về châu Á (trang 49 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

a. Chọn một chủ đề mà em quan tâm (gợi ý: cảnh thiên nhiên châu Á/người dân châu Á/hoạt động kinh tế của châu Á...)

b. Với sự giúp đỡ của người thân, em hãy sưu tầm các bài viết, tranh, ảnh về chủ đề mà em chọn

Trả lời:

a. Chủ đề em quan tâm: là cảnh thiên nhiên châu Á

b.Châu Á là một vùng đất nổi tiếng với những cảnh đẹp tự nhiên, những công trình kiến trúc từ thời cổ xưa, những nền văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc. Ở bài viết này hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về một số cảnh đẹp Châu Á nổi tiếng khiến không ít khách du lịch phải say.

- Khu bảo tồn thiên nhiên Bokeo ở Lào

Bokeo là khu bảo tồn thiên nhiên khá nổi tiếng, nơi sinh sống của loài vượn má đen – những chú vượn đã từng bị liệt vào danh sách các loài động vật bị tuyệt chủng. Không chỉ được gặp gỡ loài động vật thông minh này, du khách còn có cơ hội trải nghiệm trong những chuyến vượt thác Waterfall Gibbon Experience đầy phiêu liêu, với những khung bậc cảm xúc khác nhau.

- Tu viện Tiger’s Nest ở Bhutan

Tu viện gây ấn tượng bởi ngọn núi cao 900 nét so với thung lũng Paro là nơi có cảnh đẹp “thần tiên” với rất nhiều câu chuyện liên quan đến Phật Giáo đầy thu hút.

- Vạn lý trường thành ở Trung Quốc

Vạn lý trường thành được xếp vào một trong những kì quan thế giới và nhận được sự quan tâm của rất nhiều khách du lịch quốc tế. Nơi đây bạn sẽ được tận hưởng bầu không khí trong lành, ngắm cảnh quan cực đẹp đồng thời khám phá về lịch sử, kiến trúc, nền văn hóa của đất nước Trung Quốc.

2. Để xuất ý tưởng bảo vệ cảnh quan thiên nhiên (trang 49 Lịch sử và địa lí 5 Tập 2 VNEN).

a. Chọn một cảnh thiên nhiên ở châu Á (có thể cảnh thiên nhiên ở Việt Nam hoặc địa phương em) mà em biết hoặc đã từng đến tham quan.

b. Trao đổi với người thân để đề xuất những giải pháp cụ thể nhằm bảo vệ cảnh thiên nhiên.

Trả lời:

a. Chọn cảnh thiên nhiên ở châu Á: Cảnh biển

b. Giải pháp bảo vệ:

- Không xả rác, xác động vật xuống biển.

- Tích cực trồng cây ven biển, hạn chế đánh bắt gần bờ.

- Không xây cất, lấp đất cát lấn biển, sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên của biển.

Xem thêm các bài Giải bài tập Lịch Sử và Địa Lí lớp 5 chương trình VNEN hay khác:

• Bài 10: Khu vực Đông Nam Á và các nước láng giềng của Việt Nam
• Bài 11: Châu Âu
• Bài 12: Châu phi
• Bài 13 : Châu Mĩ
• Bài 14 : Châu Đại Dương và châu Nam Cực
• Phiếu kiểm tra 3

---