Cảm nhận bài thơ Phò giá về kinh (điểm cao)

---

---

Tổng hợp bài văn Cảm nhận bài thơ Phò giá về kinh hay nhất, ngắn gọn với dàn ý chi tiết giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.

Cảm nhận bài thơ Phò giá về kinh (điểm cao)

Bài giảng: Phò giá về kinh - Cô Trương San (Giáo viên VietJack)

Cảm nhận bài thơ Phò giá về kinh - mẫu 1

Trần Quang Khải (1241-1294) vừa là một võ tướng kiệt xuất của nhà Trần, ông là người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên, đặc biệt trong hai trận chiến lớn ở Hàm Tử và Chương Dương. Không chỉ vậy ông còn là một thi sĩ nổi tiếng với rất nhiều những tác phẩm có giá trị trong đó không thể không kể tới bài thơ “Phò giá về kinh”. Đây là tác phẩm tiếp nối mạch nguồn cảm hứng yêu nước của thời đại nhà Trần, thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng về một đất nước thái bình thịnh trị của dân tộc.

Sau chiến thắng Chương Dương và Hàm Tử, kinh đô Thăng Long được giải phóng, Trần Quang Khải đích thân đi đón Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông hồi kinh, bài thơ “phò giá về kinh” được viết trong hoàn cảnh ấy. Trong không khí chiến thắng hào hùng ấy, bài thơ cất lên như một bản anh hùng ca của đất nước. Hai câu thơ đầu, tác giả gợi lại hai trận chiến oanh liệt hào hùng của dân tộc ta với âm vang tự hào:

“Đoạt sáo Chương Dương độ

Cầm hồ Hàm Tử quan”

Chương Dương và Hàm Tử là hai địa danh nổi tiếng gắn với hai trận đánh lịch sử của dân tộc được tác giả trực tiếp nhắc tới trong câu thơ. Đối với quân dân nhà Trần, chỉ cần nhắc tới hai chiến công vang dội có tính chất quyết định thành bại ấy cũng đủ để cất lên âm điệu tự hào, ngợi ca. Tác giả không miêu tả diễn biến trận chiến, cũng không diễn tả cảnh binh đao trận lửa mà chỉ kể lại bằng cách liệt kê nhưng như thế cũng đủ để ta hình dung được không khí trận mạc cùng tính chất gay go, căng thẳng của cuộc chiến. Đặc biệt để nói về chiến thắng, nhà thơ chỉ sử dụng hai cụm động từ “đoạt sáo, cầm hồ” với sức gợi mạnh mẽ, khẳng định quân ta luôn trong thế chủ động, tự tin, lấn át và chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược cho dù chúng là ai. Trong phần dịch nghĩa, tác giả sử dụng từ dùng từ “cướp” để dịch thoát nghĩa cho từ “đoạt” trong phiên âm, tuy nhiên nó đã làm mất đi sắc thái ý nghĩa của hành động. “Cướp” thiên về sự phi nghĩa, trái với đạo lí, dùng sức mạnh để chiếm đoạt của người khác, nó đã làm mất đi sự hào hùng vốn có của hành động “đoạt” là tư thế chủ động, tự tin của phe chính nghĩa tước đoạt dã tâm xâm lược của kẻ thù. Với giọng điệu hào hùng, sôi nổi kể lại những chiến công oanh liệt, hào hùng cùng của dân tộc cùng hào khí chiến đấu, chiến thắng vẻ vang của quân và dân nhà Trần, hai câu thơ đầu đã cho thấy niềm vui sướng, hạnh phúc và đầy tự hào của nhà thơ, đồng thời đó cũng là sự biểu hiện cụ thể của tình yêu đất nước.

Không ngủ quên trong chiến thắng, càng sung sướng, tự hào về chiến công bao nhiêu thì quân và dân nhà Trần càng quyết tâm để giữ gìn sự hòa bình, thịnh trị của dân tộc bấy nhiêu. Với giọng điệu dứt khoát, đầy tự tin Trần Quang Khải đã lên tiếng để nói về khát vọng ấy.

“Thái bình tu chí lực

Vạn cổ thử giang san”

Đến hai câu thơ này, giọng điệu trở nên trầm lắng, niềm vui, niềm hân hoan, hạnh phúc dường như tạm lắng lại, thay vào đó là phút suy tư sâu lắng về vận nước. Triều đại vừa trải qua cơn phong ba bởi nạn giặc xâm lược, đất nước còn bao điều bộn bề lo toan, thân làm chủ tướng, Trần Quang Khải làm sao không suy nghĩ, lắng lo cho được. Trong câu thơ, tác giả đã nhấn mạnh có thái bình rồi nên phải gắng sức dựng xây thì non nước mới được thịnh trị muôn đời. Câu thơ cho thấy tầm nhìn xa trông rộng của một vị chủ tướng tài ba. Đó vừa là lời hứa quyết tâm cùng chung tay góp sức xây dựng đất nước, cũng vừa là lời nhắc nhở con cháu đời sau về trách nhiệm và nghĩa vụ của mình đối với đất nước, dân tộc. Hai câu thơ khiến ta trân trọng, kính phục và cảm động biết bao trước tấm tấm lòng yêu nước thương dân và tài năng thao lược tài ba của người con tài giỏi nhà Trần.

Với thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt ngắn gọn mà dồn nén cảm xúc, “phò giá về kinh” của Trần Quốc Tuấn vừa ngợi ca chiến thắng hào hùng của dân tộc, vừa thể hiện niềm tin sắt đá vào sự bền vững muôn đời của đất nước. Bài thơ được xem là bản hùng ca hòa trong dàn đồng ca yêu nước của dân tộc cùng với các tác phẩm như Nam Quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bình ngô đại cáo,...Những khúc ca ấy đã khơi gợi trong mỗi chúng ta tình yêu đất nước và ý thức bảo vệ, xây dưng, giữ gìn đất nước trong mỗi người.

Dàn ý Cảm nhận bài thơ Phò giá về kinh

I. Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Trần Quang Khải: Một danh tướng kiệt xuất thời Trần, có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên.

- Giới thiệu bài thơ Phò giá về kinh: Được sáng tác ngay sau chiến thắng Chương Dương – Hàm Tử, thể hiện niềm tự hào trước chiến công oanh liệt và khát vọng thái bình.

II. Thân bài:

1. Hai câu đầu: Niềm tự hào về chiến thắng vẻ vang:

- Hình ảnh “Chương Dương” và “Hàm Tử” gắn với hai chiến thắng vang dội, đánh dấu bước ngoặt của cuộc kháng chiến.

- Sử dụng phép liệt kê, động từ mạnh (“đoạt”, “cầm”) để diễn tả khí thế hào hùng, chiến công lẫy lừng của quân dân ta.

- Nhịp thơ ngắn, dồn dập, khơi gợi không khí khẩn trương, quyết liệt của cuộc chiến.

2. Hai câu sau: Khát vọng thái bình và xây dựng đất nước:

- Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “tu trí lực” (dốc hết sức lực) khi đất nước đã giành được hòa bình.

- Lời nhắn nhủ mang tính chiến lược: Sau chiến tranh, cần tập trung phát triển đất nước bền vững.

- Câu thơ “Vạn cổ thử giang san” thể hiện niềm tin vào sự trường tồn của đất nước, khẳng định nền độc lập vững chắc.

III. Kết bài:

- Khẳng định giá trị nội dung: Bài thơ không chỉ ca ngợi chiến thắng mà còn thể hiện khát vọng thái bình, tinh thần trách nhiệm với vận mệnh đất nước.

- Đánh giá nghệ thuật: Thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt cô đọng, hàm súc; giọng điệu hùng tráng, đầy tự hào.

- Cảm nhận chung: Phò giá về kinh là bản hùng ca chiến thắng của dân tộc thời Trần, thể hiện hào khí Đông A và tinh thần yêu nước sâu sắc.

Cảm nhận bài thơ Phò giá về kinh - mẫu 2

Trần Quang Khải không chỉ là một võ tướng tài ba của triều đại nhà Trần mà còn là một nhà thơ để lại dấu ấn với những vần thơ giàu tư tưởng yêu nước. Bài thơ Phò giá về kinh được sáng tác trong bối cảnh đặc biệt, khi quân dân nhà Trần giành chiến thắng vang dội trước quân Mông – Nguyên, giải phóng kinh thành Thăng Long. Với thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt cô đọng, bài thơ không chỉ thể hiện niềm tự hào trước chiến công hiển hách mà còn gửi gắm khát vọng thái bình, thịnh trị của dân tộc.

Hai câu thơ đầu tái hiện khí thế hào hùng của chiến thắng:

                                    “Đoạt sáo Chương Dương độ,

                                    Cầm Hồ Hàm Tử quan.”

Hai địa danh Chương Dương và Hàm Tử không chỉ là không gian lịch sử mà còn là biểu tượng của những chiến công vang dội trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược. Việc sử dụng các động từ mạnh như “đoạt” (cướp lại), “cầm” (bắt giữ) thể hiện khí thế thần tốc, quyết liệt của quân dân Đại Việt. Nhịp thơ ngắn gọn, dứt khoát làm nổi bật sự khẩn trương, cam go của trận chiến. Đây không chỉ là sự ca ngợi chiến thắng mà còn khẳng định sức mạnh và tinh thần bất khuất của dân tộc.

Nếu hai câu đầu là bản hùng ca chiến thắng thì hai câu sau lại chứa đựng triết lý sâu sắc về vận mệnh quốc gia:

                                    “Thái bình tu trí lực,

                                    Vạn cổ thử giang san.”

Sau chiến tranh, điều quan trọng nhất không chỉ là hưởng thụ hòa bình mà còn phải tập trung xây dựng đất nước. Cụm từ “tu trí lực” (rèn luyện, dốc hết sức lực) mang ý nghĩa khuyến khích mỗi người dân không ngừng nỗ lực để bảo vệ và phát triển giang sơn. Câu thơ cuối vang lên như một lời khẳng định: đất nước này mãi mãi trường tồn, dù có trải qua bao thăng trầm lịch sử.

Với Phò giá về kinh, Trần Quang Khải đã kết tinh hào khí Đông A trong từng câu chữ. Không chỉ ngợi ca chiến công oanh liệt, bài thơ còn thể hiện tầm nhìn chiến lược của một vị tướng tài ba. Hơn bảy thế kỷ đã trôi qua, nhưng tinh thần của bài thơ vẫn còn nguyên giá trị, trở thành niềm tự hào và bài học sâu sắc về trách nhiệm bảo vệ, dựng xây đất nước.

Cảm nhận bài thơ Phò giá về kinh - mẫu 3

Triều đại nhà Trần là một trong những thời kỳ huy hoàng nhất của lịch sử Việt Nam với ba lần đánh bại quân Mông – Nguyên xâm lược. Trong bối cảnh cuộc chiến năm 1285 vừa kết thúc với chiến thắng vang dội, Trần Quang Khải đã sáng tác bài thơ Phò giá về kinh để ghi lại niềm tự hào và khát vọng thái bình. Bài thơ tuy ngắn gọn nhưng lại thể hiện trọn vẹn tinh thần yêu nước, ý chí quật cường của dân tộc.

Ngay từ hai câu đầu, tác giả đã tái hiện không khí chiến thắng hào hùng:

                                    “Đoạt sáo Chương Dương độ,

                                    Cầm Hồ Hàm Tử quan.”

Hai trận đánh tại Chương Dương và Hàm Tử là những bước ngoặt quan trọng giúp quân dân nhà Trần giành lại kinh thành Thăng Long. Động từ mạnh “đoạt” và “cầm” thể hiện sự chủ động, quyết đoán, cho thấy sức mạnh áp đảo của quân đội Đại Việt. Không chỉ kể lại chiến công, Trần Quang Khải còn khắc họa tinh thần chiến đấu quật cường, lòng quyết tâm không để giặc ngoại xâm chiếm đóng đất nước.

Nếu hai câu đầu mang không khí sục sôi của trận mạc, thì hai câu sau lại là lời nhắn nhủ mang ý nghĩa sâu sắc:

                                    “Thái bình tu trí lực,

                                    Vạn cổ thử giang san.”

Sau chiến tranh, trách nhiệm lớn nhất của mỗi người dân là góp phần xây dựng đất nước. “Thái bình” không phải là điểm kết thúc mà là sự khởi đầu cho một giai đoạn phát triển bền vững. Lời thơ như một lời nhắc nhở: để giữ vững giang sơn muôn đời, mỗi người phải ý thức về trách nhiệm và nghĩa vụ của mình.

Với bốn câu thơ ngắn gọn, Trần Quang Khải không chỉ tái hiện những chiến công hào hùng mà còn truyền tải một thông điệp có ý nghĩa muôn đời. Phò giá về kinh không chỉ là một bài thơ chiến thắng mà còn là một bài học sâu sắc về lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm và khát vọng xây dựng đất nước vững bền.

Xem thêm các bài Văn mẫu tự sự, nghị luận, cảm nghĩ, cảm nhận lớp 7 khác:

• Phân tích bài thơ Phò giá về kinh

• Cảm nghĩ về bài thơ Phò giá về kinh (Bài văn mẫu 1)

Lời giải bài tập lớp 7 sách mới:

• Giải bài tập Lớp 7 Kết nối tri thức
• Giải bài tập Lớp 7 Chân trời sáng tạo
• Giải bài tập Lớp 7 Cánh diều

---

---

---