Khối lượng là gì, Đo khối lượng (Lý thuyết, Bài tập Vật Lí 6)

Bài viết trình bày lý thuyết Khối lượng là gì & Đo khối lượng giúp bạn nắm vững kiến thức trọng tâm Vật Lí 6 Khối lượng, Đo khối lượng.

Khối lượng là gì, Đo khối lượng (Lý thuyết, Bài tập Vật Lí 6)

Bài giảng: Bài 5: Khối lượng - Đo khối lượng - Cô Phạm Thị Hằng (Giáo viên VietJack)

I. Tóm tắt lý thuyết

1. Khối lượng của một vật là gì?

Khối lượng của một vật chỉ lượng chất tạo thành vật đó.

2. Đo khối lượng

Đo khối lượng của một vật là so sánh khối lượng của vật đó với khối lượng của một vật được chọn làm đơn vị.

3. Đơn vị khối lượng

- Trong hệ thống đo lường hợp pháp của Việt Nam, đơn vị đo khối lượng là kilôgam (kí hiệu: kg). Kilôgam là khối lượng của một quả cân mẫu, đặt ở Viện Đo lường quốc tế Pháp.

- Ngoài ra còn dùng các đơn vị khác:

   + Lớn hơn ki lô gam (kg) là: tấn, tạ, yến.

      1 tấn = 1000 kg; 1 tạ = 100 kg; 1 yến = 10 kg

   + Đơn vị nhỏ hơn ki lô gam (kg) là: lạng (hg), gam (g), miligam (mg)…

      1 hg = 100 g; 1 kg = 1000 g = 1000000 mg

4. Dụng cụ đo khối lượng

* Để đo khối lượng người ta dùng cân. Một số cân thường dùng là: Cân đòn (cân treo), cân tạ, cân đồng hồ, cân tiểu li, cân y tế, cân Rô-béc-van…

* Trên mỗi cân đều ghi giới hạn đo (GHĐ) và độ chia nhỏ nhất (ĐCNN).

- Giới hạn đo là số ghi lớn nhất trên cân.

- Độ chia nhỏ nhất là hiệu hai số ghi trên hai vạch chia liên tiếp.

* Tìm hiểu cân Rô-béc-van

- Cấu tạo gồm các bộ phận sau:

(1) Đòn cân                (2) Đĩa cân

(3) Kim cân                 (4) Hộp quả cân

(5) Ốc điều chỉnh      (6) Con mã

- Cách dùng cân Rô-béc-van để cân một vật:

      + Điều chỉnh sao cho khi chưa cân đòn cân nằm thăng bằng, kim cân chỉ đúng vạch giữa. Đó là việc điều chỉnh số 0.

      + Đặt vật đem cân lên đĩa cân bên trái, đặt lên đĩa cân bên kia một số quả cân có khối lượng phù hợp sao cho đòn cân nằm thăng bằng, kim cân nằm đúng giữa bảng chia độ.

      + Tổng khối lượng của các quả cân trên đĩa cân cộng với số chỉ của con mã sẽ bằng khối lượng của vật đem cân.

- Lưu ý: Cân Rô-béc-van cũng có loại không có thanh chia độ thì GHĐ của cân là tổng số giá trị ghi trên các quả cân có trong hộp quả cân và ĐCNN của cân là giá trị ghi trên quả cân nhỏ nhất ở trong hộp.

5. Cách đo khối lượng

Muốn đo khối lượng của một vật cho chính xác ta cần:

- Ước lượng khối lượng cần đo để chọn cân có GHĐ và ĐCNN cho thích hợp.

- Điều chỉnh kim chỉ vạch số 0 trước khi cân.

- Đặt cân và đặt mắt nhìn đúng cách.

- Đọc và ghi kết quả đo đúng quy định.

II. Bài tập tự luyện

Bài 1: ĐCNN của cân Rô béc van cho biết điều gì?

A. Khối lượng của quả cân nhỏ nhất có trong hộp.

B. Khối lượng của quả cân lớn nhất có trong hộp.

C. Tổng khối lượng các quả cân có trong hộp.

D. Hiệu khối lượng của quả cân lớn nhất và quả cân nhỏ nhất có trong hộp.

Bài 2: Trên vỏ một hộp thịt có ghi 650 g. Số liệu đó cho biết điều gì?

A. Thể tích của cả hộp thịt.

B. Thể tích của thịt trong hộp.

C. Khối lượng của cả hộp thịt.

D. Khối lượng của thịt trong hộp.

Bài 3: Đơn vị nào trong các đơn vị sau đây không dùng để đo khối lượng?

A. Gam.

B. Kilogam.

C. Lạng.

D. Mét.

Bài 4: Trước một chiếc cầu có một biển báo giao thông trên có ghi 6 T. Số 6 T có ý nghĩa gì?

A. Số 6 T chỉ dẫn rằng xe có trên 6 người ngồi thì không được đi qua cầu.

B. Số 6 T chỉ dẫn rằng xe có khối lượng trên 6 tấn không được đi qua cầu.

C. Số 6 T chỉ dẫn rằng xe có khối lượng trên 6 tạ không được đi qua cầu.

D. Số 6 T chỉ dẫn rằng xe có khối lượng trên 6 tạ mới được đi qua cầu.

Bài 5: GHĐ của cân Rô béc van cho biết điều gì?

A. Tổng khối lượng của các quả cân nhỏ nhất có trong hộp.

B. Khối lượng trung bình cộng của các quả cân có trong hộp.

C. Tổng khối lượng của các quả cân có trong hộp.

D. Tổng khối lượng của các quả cân lớn nhất có trong hộp.

Bài 6: Đổi những đơn vị đo sau:

a) 15 yến = ……..kg = ……. g.

b) 200 tạ = ……  kg = ……..tấn.

c) 6 kg 3g = …….g.

d) 1 tấn 200 kg = …….kg.

Bài 7: Một thùng dầu cân nặng 20 kg. Sau khi dùng một phần hai lượng dầu trong thùng thì thùng dầu còn lại cân nặng 11 kg. Hỏi thùng không có dầu nặng bao nhiêu gam?

Bài 8: Liên đội trưởng Nguyễn Trãi thu gom được 1 tấn 200 kg giấy vụn. Liên đội trưởng Hoàng Diệu thu gom được 2 tấn 400 kg giấy vụn. Biết rằng cứ 2 tấn giấy vụn thì sản xuất được 40 000 cuốn vở học sinh. Hỏi từ số giấy vụn mà cả hai trường đã thu gom được có thể sản xuất được bao nhiêu cuốn vở học sinh?

Bài 9: Một thùng dầu cân nặng 18 kg. Sau khi dùng một phần hai lượng dầu trong thùng thì thùng dầu còn lại cân nặng 11 kg. Hỏi thùng không có dầu nặng bao nhiêu gam?

Bài 10: Trên một hộp bánh có ghi 300 g. Số đó chỉ:

A. Sức nặng của hộp bánh.

B. Thể tích của hộp bánh.

C. Khối lượng của hộp bánh.

D. Sức nặng và khối lượng của hộp bánh.

Xem thêm các Bài tập trắc nghiệm Vật Lí lớp 6 có đáp án, hay khác:

• Lý thuyết Bài 3: Đo thể tích chất lỏng
• Trắc nghiệm Bài 3: Đo thể tích chất lỏng
• Lý thuyết Bài 4: Đo thể tích vật rắn không thấm nước
• Trắc nghiệm Bài 4: Đo thể tích vật rắn không thấm nước
• Lý thuyết Bài 6: Lực - Hai lực cân bằng
• Trắc nghiệm Bài 6: Lực - Hai lực cân bằng

Xem thêm các loạt bài Để học tốt môn Vật Lí lớp 6 khác:

• Giải bài tập Vật lý 6
• Video Giải bài tập Vật Lí 6 hay, chi tiết
• Giải SBT Vật Lí 6
• Giải VBT Vật Lí 6
• Top 36 Đề thi Vật Lí 6 có đáp án

---