Hiện tượng tán sắc qua lăng kính. Màu sắc của vật lớp 9 (cách giải + bài tập)

Chuyên đề phương pháp giải bài tập Hiện tượng tán sắc qua lăng kính. Màu sắc của vật lớp 9 chương trình sách mới hay, chi tiết với bài tập tự luyện đa dạng giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Hiện tượng tán sắc qua lăng kính. Màu sắc của vật.

Hiện tượng tán sắc qua lăng kính. Màu sắc của vật lớp 9 (cách giải + bài tập)

1. Phương pháp giải

- Lăng kính là một khối chất trong suốt, đồng chất (thuỷ tinh, nhựa, ... ) thường có dạng lăng trụ tam giác.

- Lăng kính tạo được quang phổ của ánh sáng trắng. Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua một lăng kính thì ta sẽ thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau nằm sát cạnh nhau, tạo thành một dải màu như cầu vồng.

- Dải này có các màu: đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. ‘

- Lăng kính có tác dụng tách riêng các chùm sáng màu có sẵn trong chùm sáng trắng cho mỗi chùm đi theo một phương khác nhau.

- Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất định và không bị tán sắc khi đi qua lăng kính.

- Vật màu đen hấp thụ tất cả các ánh sáng màu và không có ánh sáng phản xạ. Ta nhận ra vật có màu đen vì nó được đặt bên cạnh những vật có màu sắc khác.

2. Ví dụ minh hoạ

Câu 1. Vật liệu nào không được dùng làm lăng kính?

A. Thuỷ tinh trong.                                        

B. Nhựa trong.

C. Nhôm.                                                                   

D. Nước.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Ta có: Lăng kính được làm bằng vật liệu trong suốt (thường là thủy tinh hoặc nhựa)

Câu 2. Lăng kính là gì?

A. Một khối trong suốt, hình lăng trụ tam giác.

B. Một khối có màu của bảy sắc cầu vồng: Đỏ - da cam - vàng - lục - lam - chàm – tím.

C. Một khối có màu của ba màu cơ bản: Đỏ - lục – lam.

D. Một khối có màu đen, hình lăng trụ tam giác.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Lăng kính là một khối trong suốt hình lăng trụ tam giác.

Câu 3. Sự phân tích ánh sáng trắng được quan sát trong thí nghiệm nào sau đây?

A. Chiếu một chùm sáng trắng vào một gương phẳng.

B. Chiếu một chùm sáng trắng qua một tấm thủy tinh mỏng.

C. Chiếu một chùm sáng trắng vào một lăng kính.

D. Chiếu một chùm sáng trắng qua một thấu kính phân kì.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Sự phân tích ánh sáng trắng được quan sát trong thí nghiệm chiếu một chùm sáng trắng vào một lăng kính.

3. Bài tập tự luyện

Câu 1: Lăng kính được cấu tạo bằng khối chất trong suốt, đồng chất, thường có dạng hình lăng trụ. Tiết diện chính của lăng kính hình

A. tròn.

B. elip.

C. tam giác.

D. chữ nhật.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Lăng kính được cấu tạo bằng khối chất trong suốt, đồng chất, thường có dạng hình lăng trụ. Tiết diện chính của lăng kính hình tam giác.

Câu 2: Lăng kính dùng để làm gì?

A. Lọc ánh sáng màu.

B. Phân tích ánh sáng.

C. Tạo ra chùm sáng song song.

D. Tạo ra chùm sáng hội tụ tại 1 điểm.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Lăng kính là một bộ phận quan trọng trong một số thiết bị dùng để phân tích ánh sáng.

Câu 3: Đâu là nguồn phát ánh sáng trắng?

A. Mặt Trời.

B. Đèn LED. 

C. Đèn laser. 

D. Đèn neon.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Ánh sáng trắng là hỗn hợp ánh sáng có nhiều màu khác nhau. Các nguồn phát ánh sáng trắng: Mặt Trời, đèn dây tóc nóng sáng….

Câu 4: Một tia sáng Mặt Trời truyền qua một lăng kính sẽ ló ra như thế nào?

A. Bị tách ra thành nhiều tia sáng có màu khác nhau.                

B. Vẫn là một tia sáng trắng.

C. Bị tách ra nhiều thành tia sáng trắng.                                   

D. Là một tia sáng trắng có viền màu.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Một tia sáng Mặt Trời truyền qua một lăng kính sẽ bị tách ra thành nhiều tia sáng có màu khác nhau từ đỏ đến tím.

Câu 5: Ánh sáng trắng

A. không bị tán sắc khi truyền qua bản hai mặt song song.

B. hỗn hợp ánh sáng có nhiều màu màu sắc khác nhau.

C. gồm hai loại ánh sáng đơn sắc có màu khác nhau.

D. được truyền qua một lăng kính, tia đỏ luôn bị lệch nhiều hơn tia tím.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Ánh sáng trắng là hỗn hợp ánh sáng có nhiều màu khác nhau. Ánh sáng trắng sau khi đi qua lăng kính, ta thu được quang phổ là dải màu từ đỏ đến tím.

Câu 6: Cho các loại ánh sáng sau: Ánh sáng trắng (I); Ánh sáng đỏ (II); Ánh sáng vàng (III); Ánh sáng tím (IV) thì loại ánh sáng nào không bị lăng kính làm tán sắc?

A. I; II; III; IV.

B. II; III; IV.

C. I; II; IV.

D. I; II; III.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Ánh sáng trắng là hỗn hợp ánh sáng có nhiều màu khác nhau. Ánh sáng trắng sau khi đi qua lăng kính, ta thu được quang phổ là dải màu từ đỏ đến tím.

Ánh sáng đơn sắc không bị tán sắc khi đi qua lăng kính.

Câu 7. Hiện tượng nào trong các hiện tượng sau là hiện tượng khúc xạ ánh sáng?

A. Hiện tượng cầu vồng.

B. Ánh sáng màu trên váng dầu.

C. Bong bóng xà phòng.

D. Ánh sáng đi qua lăng kính bị lệch về phía đáy.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

- Hiện tượng cầu vồng, ánh sáng màu trên váng dầu, bong bóng xà phòng cũng là hiện tượng phân tích ánh sáng.

- Hiện tượng ánh sáng đi qua lăng kính bị lệch về phía đáy - là do hiện tượng khúc xạ ánh sáng

Câu 8. Trong máy quang phổ, vai trò của lăng kính là

A. phân tích ánh sáng từ nguồn sáng thành những thành phần đơn sắc.

B. làm cho ánh sáng qua máy quang phổ đều bị lệch.

C. làm cho ánh sáng qua máy quang phổ hội tụ tại một điểm.

D. làm cho ánh sáng qua máy quang phổ được nhuộm màu.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Trong máy quang phổ, vai trò của lăng kính là phân tích ánh sáng từ nguồn sáng thành những thành phần đơn sắc.

Câu 9: Chiếu ánh sáng lục vào quả táo màu đỏ, ta nhìn thấy quả táo có màu gì?

Hướng dẫn giải

Quả táo hấp thụ hầu hết ánh sáng màu lục nên ta thấy quả táo có màu gần như đen.

Câu 10: Màu sắc của một vật được nhìn thấy phụ thuộc vào điều gì?

Hướng dẫn giải

Vật có màu nào thì phản xạ mạnh ánh sáng màu đó và hấp thụ các ánh sáng màu còn lại.

Xem thêm các dạng bài tập Khoa học tự nhiên 9 phần Vật Lí hay, chi tiết khác:

• Sự truyền sáng qua lăng kính
• Sự tạo ảnh qua các loại thấu kính
• Bài tập thấu kính hội tụ
• Bài tập thấu kính phân kì
• Bài tập kính lúp

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Vật Lí lớp 9 hay khác:

• Giải bài tập Vật lý 9
• Giải sách bài tập Vật Lí 9
• Giải VBT Vật Lí 9
• Đề thi Vật Lí 9

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---