Lý thuyết, các dạng bài tập Sinh trưởng ở động vật có lời giải

---

---

Lý thuyết, các dạng bài tập Sinh trưởng ở động vật có lời giải

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức phần Sinh trưởng và phát triển ở động vật, loạt bài này sẽ tổng hợp lý thuyết quan trọng và các dạng bài tập Sinh trưởng và phát triển ở động vật chọn lọc, có lời giải. Hi vọng bộ tài liệu các dạng bài tập Sinh học lớp 11 này sẽ giúp học sinh ôn luyện và đạt điểm cao trong bài thi môn Sinh học lớp 11.

• Sinh trưởng và phát triển ở động vật là gì ? Phân loại
• Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật
• Bài tập Sinh trưởng ở động vật có lời giải
• 20 câu trắc nghiệm Sinh trưởng ở động vật có đáp án

Sinh trưởng và phát triển ở động vật

   * Khái niệm :

   + Sinh trưởng của cơ thể động vật là quá trình tăng kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào.

   + Phát triển của cơ thể động vật là quá trình biến đổi bao gồm sinh trưởng, biệt hoá tế bào và phát sinh hình thái các cơ quan và cơ thể.

   * Phân loại :

   Dựa vào đặc điểm của giai đoạn hậu phôi, người ta phân chia phát triển thành 2 kiểu : phát triển không qua biến thái và phát triển qua biến thái (bao gồm phát triển qua biến thái hoàn toàn và phát triển qua biến thái không hoàn toàn).

   - Phát triển không qua biến thái là kiểu phát triển mà con non có các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lí tương tự với con trưởng thành. Phát triển không qua biến thái có ở đa số các động vật có xương sống : gà, chó, thỏ, heo…

   - Phát triển qua biến thái hoàn toàn là kiểu phát triển mà ấu trùng có hình dạng, cấu tạo và sinh lí rất khác biệt so với con trưởng thành, trải qua giai đoạn trung gian ấu trùng dần biến đổi thành con trưởng thành. Kiểu phát triển này có ở : ong, muỗi, ếch, ruồi….

   - Phát triển qua biến thái không hoàn toàn là kiểu phát triển mà ấu trùng phát triển chưa hoàn thiện, trải qua nhiều lần lột xác, ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành. Kiểu phát triển này có ở : châu chấu, ve sầu, cua, gián…

Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật

   * Nhân tố bên trong :

   - Hoocmôn là nhân tố bên trong ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật.

   - Ở động vật có xương sống, có 4 loại hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển, đó là :

     + Hoocmôn sinh trưởng (GH) do tuyến yên tiết ra, có tác dụng kích thích phân chia tế bào làm tăng kích thước tế bào và kích thích sự phát triển của xương.

     + Hoocmôn tirôxin do tuyến giáp tiết ra, có tác dụng điều hoà quá trình chuyển hoá vật chất, kích thích sự sinh trưởng và phát triển bình thường của cơ thể. Riêng đối với lưỡng cư, tirôxin là nhân tố chủ đạo trong quá trình biến thái từ nòng nọc thành con trưởng thành.

     + Hoocmôn ơstrôgen (ở nữ) và hoocmôn testostêrôn (ở nam) do tuyến sinh dục tiết ra, có tác dụng tăng phát triển xương và kích thích phân hoá tế bào để hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp.

   - Ở động vật không xương sống như côn trùng, có 2 loại hoocmôn chủ yếu ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển, đó là :

     + Ecđixơn do tuyến trước ngực tiết ra, có tác dụng kích thích lột xác ở sâu bướm, kích thích sâu biến đổi thành nhộng và bướm.

     + Juvenin do thể allata tiết ra, có khả năng phối hợp với ecđixơn gây lột xác ở sâu bướm nhưng ức chế sâu biến đổi thành nhộng và bướm.

   * Nhân tố bên ngoài :

   - Có nhiều nhân tố môi trường ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật và người. Điển hình là thức ăn, nhiệt độ, ánh sáng,… Trong số đó, thức ăn là nhân tố chi phối mạnh mẽ nhất.

   - Dựa vào những hiểu biết về các nhân tố trên, chúng ta có thể xây dựng các biện pháp điều khiển sinh trưởng ở người và động vật như cải tạo giống, cải thiện nguồn thức ăn và môi trường sống của động vật cũng như nâng cao chất lượng dân số thông qua việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, luyện tập thể dục thể thao, tư vấn di truyền, chống lạm dụng các chất kích thích….

   - Các tác nhân như ma tuý, rượu và thuốc lá có thể làm chậm quá trình sinh trưởng và phát triển của phôi thai người và gây nên dị tật ở trẻ sơ sinh. Do đó, để bảo vệ di truyền người và bảo vệ thế hệ tương lai, hãy dành sự quan tâm đặc biệt đến phụ nữ mang thai và động viên họ tránh xa các mối nguy hại kể trên.

Trắc nghiệm Sinh trưởng và phát triển ở động vật

Câu 1: Hoocmôn sinh trưởng do tuyến nội tiết nào tiết ra ?

   A. Tuyến tuỵ

   B. Tuyến sinh dục

   C. Tuyến giáp

   D. Tuyến yên

Câu 2: Ở con người có tất cả bao nhiêu loại hoocmôn ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và phát triển ?

   A. 3 loại

   B. 4 loại

   C. 5 loại

   D. 6 loại

Câu 3: Nhân tố bên ngoài nào ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật cũng như con người ?

   A. Ánh sáng

   B. Nhiệt độ

   C. Nước

   D. Thức ăn

Câu 4: Sau khi đẻ, gà mẹ thường ấp trứng cho đến khi những quả trứng nở ra gà con. Ví dụ trên cho thấy vai trò của nhân tố nào đối với sự sinh trưởng và phát triển của động vật ?

   A. Nguồn dinh dưỡng

   B. Nhiệt độ

   C. Ánh sáng

   D. Nước

Câu 5: Loại bức xạ nào đóng vai trò quan trọng đối với sự biến đổi tiền vitamin D thành vitamin D ở động vật và người ?

    A. Tia UV

    B. Tia hồng ngoại

    C. Ánh sáng nhìn thấy

    D. Tia X

Câu 6: Khi mang thai, phụ nữ cần đặc biệt cẩn trọng khi bổ sung loại vitamin nào dưới đây ?

    A. Vitamin C

    B. Vitamin D

    C. Vitamin A

    D. Vitamin B₉

Câu 7: Thai nhi có thể bị dị tật nếu trong thai kì, người mẹ mắc phải căn bệnh nào dưới đây ?

   A. Tất cả các phương án còn lại

   B. Cúm

   C. Thuỷ đậu

   D. Rubella

Câu 8: Kinh nguyệt của phụ nữ thường có chu kì như thế nào ?

   A. 23 – 28 ngày

   B. 28 – 32 ngày

   C. 30 – 35 ngày

   D. 35 – 42 ngày

Câu 9: Nhân tố nào dưới đây ít có vai trò trong sự sinh trưởng và phát triển của động vật ?

   A. Nhiệt độ

   B. Ánh sáng

   C. Độ ẩm không khí

   D. Thức ăn

Câu 10: Biện pháp nào dưới đây góp phần cải thiện chất lượng dân số ?

   A. Áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lí

   B. Thường xuyên rèn luyện thể dục thể thao

   C. Không lạm dụng các chất kích thích

   D. Tất cả các phương án còn lại

Đáp án và hướng dẫn giải

Câu	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Đáp án	D	B	D	B	A	C	A	B	C	D

Xem thêm lý thuyết trọng tâm Sinh học 11 và các dạng bài tập có đáp án hay khác:

• Chuyên đề: Chuyển hoá vật chất và năng lượng ở thực vật
• Chuyên đề: Chuyển hoá vật chất và năng lượng ở động vật
• Chuyên đề: Cảm ứng ở thực vật
• Chuyên đề: Cảm ứng ở động vật
• Chuyên đề: Sinh trưởng ở thực vật
• Chuyên đề: Sinh sản ở thực vật
• Chuyên đề: Sinh sản ở động vật

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 11 hay khác:

• Giải Chuyên đề Sinh 11 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề Sinh 11 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề Sinh 11 Cánh diều
• Giải lớp 11 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 11 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 11 Cánh diều (các môn học)

---

---

---