Ở một số nơi, người nông dân đã dùng thuốc diệt chuột hoặc dùng bẫy để diệt chuột

Giải Chuyên đề Sinh 12 Bài 5: Khái quát về kiểm soát sinh học - Chân trời sáng tạo

Vận dụng trang 39 Chuyên đề Sinh học 12: Ở một số nơi, người nông dân đã dùng thuốc diệt chuột (các thuốc thuộc nhóm kháng vitamin K; hóa chất warfarin hay superwarfarin như bromadiolone, flocoumafen, brodifacoum, diphacinone,...) hoặc dùng bẫy để diệt chuột.

a) Biện pháp tiêu diệt chuột như vậy có phải là biện pháp kiểm soát sinh học không? Hãy giải thích.

b) Trình bày ưu và nhược điểm của biện pháp diệt chuột nêu trên.

c) Em hãy đề xuất một biện pháp làm giảm số lượng chuột gây hại mà không gây ô nhiễm môi trường cũng như đảm bảo cân bằng hệ sinh thái.

Lời giải:

a) Biện pháp tiêu diệt chuột như vậy không phải là biện pháp kiểm soát sinh học vì:  Kiểm soát sinh học là biện pháp làm suy giảm kích thước quần thể sinh vật gây hại và duy trì mật độ của chúng ở trạng thái cân bằng thấp bởi tác nhân kiểm soát sinh học (có thể là động vật, kí sinh trùng, mầm bệnh hoặc các sản phẩm của chúng,...) hoặc bằng cách tăng cường sức đề kháng của vật nuôi, cây trồng. Trong khi đó, thuốc diệt chuột, bẫy vật lí không phải là tác nhân kiểm soát sinh học, đồng thời, khi sử dụng thuốc diệt chuột, bẫy vật lí không chỉ làm suy giảm kích thước quần thể chuột mà có thể tiêu diệt hoàn toàn quần thể chuột.

b) Ưu và nhược điểm của biện pháp diệt chuột nêu trên:

- Ưu điểm: Làm giảm số lượng và có thể tiêu diệt hoàn toàn quần thể chuột; có tác dụng ngăn chặn tác hại của chuột nhanh chóng trong trường hợp chuột tàn phá đồng ruộng ở mức báo động thành dịch, chi phí cho biện pháp diệt chuột này thấp, dễ thực hiện.

- Nhược điểm: Khi sử dụng thuốc diệt chuột, dư lượng thuốc diệt chuột gây hại cho môi trường và các sinh vật khác; có thể tiêu diệt cả các sinh vật có lợi khác làm ảnh hưởng đến chuỗi và lưới thức ăn, gây mất cân bằng hệ sinh thái. Ngoài ra, với biện pháp diệt chuột bằng thuốc hóa học hoặc bẫy vật lí có thể tiêu diệt hoàn toàn quần thể chuột, giảm đa dạng nguồn gene.

c) Để làm giảm số lượng chuột gây hại mà không gây ô nhiễm môi trường cũng như đảm bảo cân bằng hệ sinh thái có thể áp dụng các biện pháp kiểm soát sinh học để làm giảm số lượng chuột như nuôi mèo để bắt chuột; sử dụng các biện pháp sinh học gây bất dục ở chuột; sử dụng tác nhân gây bệnh ở chuột mà không gây bệnh hay ảnh hưởng đến loài khác; áp dụng biện pháp luân canh để cắt đứt nguồn thức ăn của chuột trong một thời gian nhất định.

Lời giải bài tập Chuyên đề Sinh 12 Bài 5: Khái quát về kiểm soát sinh học hay khác:

• Mở đầu trang 36 Chuyên đề Sinh học 12: Ngày nay, thuốc bảo vệ thực vật đang được sử dụng phổ biến giúp người nông dân kiểm soát sâu bệnh ....

• Hình thành kiến thức mới 1 trang 36 Chuyên đề Sinh học 12: Có ý kiến cho rằng: Nhện linh miêu (Oxyopes javanus) sống trong tán lá lúa và ăn thịt các loài bướm ....

• Hình thành kiến thức mới 2 trang 37 Chuyên đề Sinh học 12: Mục tiêu của kiểm soát sinh học nhân tạo là gì? Để đạt được mục tiêu đó, con người đã tác động ....

• Hình thành kiến thức mới 3 trang 37 Chuyên đề Sinh học 12: Cho các ví dụ về kiểm soát sinh học sau: Thả ong mắt đỏ để kiểm soát số lượng sâu đục thân lúa ....

• Hình thành kiến thức mới 4 trang 37 Chuyên đề Sinh học 12: Mối, kiến, gián là những loài thường gặp ở nơi sinh sống của con người ....

• Hình thành kiến thức mới 5 trang 37 Chuyên đề Sinh học 12: Vì sao nên sử dụng tác nhân kiểm soát sinh học để hạn chế sinh vật gây hại ....

• Hình thành kiến thức mới 6 trang 38 Chuyên đề Sinh học 12: Vì sao kiểm soát sinh học mang lại nhiều lợi ích nhưng việc loại bỏ hoàn toàn thuốc ....

• Luyện tập trang 39 Chuyên đề Sinh học 12: Tìm hiểu và sưu tầm thông tin, hình ảnh trên internet, sách, báo hoặc trong thực tiễn để thiết kế poster ....

Xem thêm lời giải bài tập Chuyên đề học tập Sinh học 12 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

• Chuyên đề Sinh 12 Bài 6: Cơ sở khoa học và các biện pháp kiểm soát sinh học

• Chuyên đề Sinh 12 Bài 7: Thực hành: Điều tra ứng dụng kiểm soát sinh học tại địa phương

• Chuyên đề Sinh 12 Ôn tập Chuyên đề 2

• Chuyên đề Sinh 12 Bài 8: Khái niệm và giá trị của sinh thái nhân văn

• Chuyên đề Sinh 12 Bài 9: Giá trị sinh thái nhân văn trong một số lĩnh vực

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Giải Chuyên đề Sinh 12 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề Sinh 12 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề Sinh 12 Cánh diều
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)

---