Địa Lí 11 Bài 5: Một số vấn đề của châu lục và khu vực

I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TỰ NHIÊN

- Khí hậu: Khô nóng

- Cảnh quan chủ yếu: Hoang mạc, bán hoang mạc, xavan.

- Tài nguyên:

   + Giàu tài nguyên khoáng sản như dầu mỏ, kim cương, crom, khí tự nhiên, vàng, sắt…

   + Rừng chiếm diện tích ít phân bố chủ yếu quanh vùng xích đạo: rừng xích đạo và nhiệt đới ẩm, rừng cận nhiệt đới khô, xa van và xa van – rừng.

- Sông ngòi: tập trung chủ yếu quanh vùng xích đạo, có các sông lớn: sông Nin, sông Công – gô, sông Nigie,…

Tuy nhiên sự khai thác tài nguyên quá mức làm cho tài nguyên bị cạn kiệt, nhiều khu vực bị hoang hoá…

Giải pháp: Cần khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên và áp dụng các biện pháp thuỷ lợi.

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI.

- Tỉ suất gia tang dân số tự nhiên cao nên dân số tăng rất nhanh.

- Tuổi thọ trung bình thấp.

- Là châu lục được biết đến với nhiều dịch bệnh đặc biệt là HIV…

- Trình độ dân trí thấp, nhiều hủ tục chưa đk xoá bỏ

- Xung đột sắc tộc, đói nghèo, bệnh tật.

Cần sự giúp đỡ của thế giới về y tế, giáo dục, lương thực chống đói nghèo và bệnh tật.

III. MỘT SỐ VẤN ĐỀ KINH TẾ.

- Đa số các nước Châu Phi là những nước nghèo, kinh tế kém phát triển.

→ Nguyên nhân:

   + Hậu quả của sự thống trị lâu dài chủ nghĩa thực dân .

   + Xung đột sắc tộc, chính phủ yếu kém,….

   + Trình độ dân trí thấp…

- Bên cạnh đó, nền KT châu Phi cũng đang thay đổi tích cực.

I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI.

1. Tự nhiên

* Thuận lợi:

- Nhiều loại kim loại màu, kim loại quý và nhiên liệu

- Tài nguyên đất, khí hậu thuận lợi cho phát triển rừng, chăn nuôi gia súc, trồng cây công nghiệp và cây ăn quả nhiệt đới.

* Khó khăn:

- Khai thác nhiều.

2. Dân cư và xã hội

- Dân cư còn nghèo đói.

- Thu nhập giữa người giàu và nghèo có sự chênh lệch rất lớn.

- Đô thị hóa tự phát → đời sống dân cư khó khăn => ảnh hưởng lớn đến việc giải quyết vấn đề xã hội và phát triển kinh tế.

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ KINH TẾ.

- Đa số các nước có tốc độ phát triển kinh tế không đều.

- Kinh tế phát triển chậm, thiếu ổn định, phụ thuộc nhiều vào tư bản nước ngoài.

- Nợ nước ngoài lớn.

- Nguyên nhân:

   + Tình hình chính trị không ổn định.

   + Các thế lực bảo thủ cản trở sự phát triển xã hội.

   + Chưa xây dựng được đường lối phát triển kinh tế - xã hội độc lập, tự chủ.

- Hiện nay, các quốc gia Mĩ Latinh tập trung củng cố bộ máy nhà nước, phát triển giáo dục, cải cách kinh tế, quốc hữu hoá 1 số ngành kinh tế, thực hiện công nghiệp hoá đất nước…

I. ĐẶC ĐIỂM CỦA KHU VỰC TÂY NAM Á VÀ KHU VỰC TRUNG Á.

1. Tây Nam Á

- Diện tích: 7 triệu km².

- Dân số: 313 triệu người (2005).

a. Vị trí địa lý:

Nằm ở Tây Nam châu Á, tiếp giáp 3 châu lục: Á, Âu, Phi; án ngữ trên đường hàng hải quốc tế từ Á sang Âu. Có vị trí chiến lược về kinh tế, giao thông, quân sự.

b. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên:

- Khí hậu: nói chung khô, vai trò của biển không đáng kể. Cảnh quan khô hạn có sự phân hoá.

- Thuỷ văn: mạng lưới sông thưa, ngắn, ít nước.

- Tài nguyên chủ yếu là dầu mỏ tập trung quanh vịnh Pec-xich.

c. Đặc điểm xã hội:

- Nơi ra đời nhiều tôn giáo, nền văn minh.

- Hiện nay đa số dân cư theo đạo Hồi nhưng bị chia rẽ thành nhiều giáo phái mất ổn định.

2. Trung Á

- Diện tích: 5,6 triệu km².

- Số dân: 61,3 triệu người.

a. Vị trí địa lý:

- Nằm ở trung tâm châu Á, không tiếp giáp biển hay đại dương nào, án ngữ trên con đường tơ lụa. Có vị trí chiến lược về quân sự, kinh tế.

- Bao gồm các nước: Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan, Uzbekistan, Mông cổ,

b. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên:

- Khí hậu khô hạn. Cảnh quan chủ yếu là thảo nguyên.

- Thuỷ văn: thưa thớt, có 2 hồ lớn: Aran, Bankhat.

- Khu vực giàu có về tài nguyên: dầu mỏ, khí tự nhiên, than, đồng, uranium…

c. Đặc điểm xã hội:

Là khu vực đa dân tộc, có mật độ dân số thấp, tỉ lệ dân theo đạo đạo Hồi cao (trừ Mông Cổ). Là nơi giao thoa của văn hoá phương Đông và phương Tây.

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA KHU VỰC TÂY NAM Á VÀ KHU VỰC TRUNG Á.

1. Vai trò cung cấp cấp dầu mỏ

- Tây Nam Á và Trung Á đều có trữ lượng dầu mỏ lớn, chiếm hơn 50% TG.

- Là nơi xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới.

- Trở thành nơi cạnh tranh ảnh hưởng của nhiều cường quốc.

2. Xung đột sắc tộc, tôn giáo và nạn khủng bố

- Nguyên nhân:

   + Tranh giành đất đai, nguồn nước và tài nguyên.

   + Sự can thiệp của các thế lực bên ngoài, tôn giáo cực đoan.

- Thể hiện: xung đột dai dẳng của người Ả- rập và người Do Thái.

- Hậu quả: tình trạng đói nghèo ngày càng tăng.