Giáo án Lịch Sử 6 Cánh diều Bài 18: Vương quốc Chăm-Pa

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao NV học tập

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục I, quan sát lược đồ 18.1 và trả lời câu hỏi: 

?Vương quốc Chăm-pa ra đời trong hoàn cảnh nào?

? Phạm vi lãnh thổ của Vương quốc Chăm-pa thuộc khu vực nào của Việt Nam hiện nay?

? Em hãy nêu quá trình phát triển của vương quốc Chăm-pa từ thế kỉ II – X?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn.

- HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. 

- GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS trả lời câu hỏi. 

- GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới. 

I. Sự thành lập và quá trình phát triển

- Hoàn cảnh ra đời:

+ Thời kì Bắc thuộc, nhà Hán đã thiết lập sách thống trị đối với vùng đất phía Nam dãy Hoành Sơn của nước ta, đặt tên là quận Nhật Nam. 

+ Năm 192, dưới sự lãnh đạo của Khu Liên, người dân Tượng Lâm (huyện xa nhất của quận Nhật Nam) đã nổi dậy lật đổ sách cai trị ngoại bang, lập ra nhà nước Lâm Ấp.

- Phạm vi lãnh thổ chủ yếu của Chăm-pa thuộc khu vực Nam Trung Bộ của Việt Nam hiện nay.

- Quá trình phát triển:

+ Trong các thế kỉ III – X, nhà nước Lâm Ấp tiếp tục mở rộng lãnh thổ về phía Nam, kéo dài đến Ninh Thuận, Bình Thuận ngày nay. 

+ Khoảng thế kỉ VII, tên gọi Lâm Ấp được đổi thành Chăm-pa.

+ Từ sau thế kỉ X, Chăm-pa tiếp tục phát triển và từng bước được sáp nhập, trở thành một bộ phận của đất nước Việt Nam.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao NV học tập

- GV mở rộng kiến thức về điều kiện tự nhiên của Vương quốc Chăm-pa: là dải đất dài và hẹp, khí hậu khô nóng, ít mưa, đất đai không màu mỡ nhưng lại có bờ biển dài với nhiều vịnh kín gió, nhiều rừng nhiệt đới. 

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục II, quan sát các kênh hình trong SGK trang 92, trả lời câu hỏi: 

? Em hãy nêu những hoạt động kinh tế chính của cư dân vương quốc Champa. 

- Ngành kinh tế nào quan trọng nhất? Vì sao?

- GV chia HS 2 nhóm, thảo luận và trả lời câu hỏi ? So sánh hoạt động kinh tế của cư dân Chăm-pa và cư dân Văn Lang - Âu Lạc?

? Em hãy cho biết xã hội Chăm-pa có những tầng lớp nào ?

? Vẽ sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước của Chăm-pa 

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn

- HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. 

- GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS, nhóm trả lời câu hỏi. 

- GV gọi HS, nhóm khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

II. Hoạt động kinh tế và tổ chức xã hội

1. Kinh tế

- Hoạt động kinh tế chính của cư dân Champa là: sản xuất nông nghiệp; nghề thủ công; khai thác lâm sản và buôn bán (qua đường biển).

- Hoạt động kinh tế quan trọng nhất là: đánh cá và trao đổi, buôn bán qua đường biển. Vì, điều kiện tự nhiên của Champa thuận lợi cho sự phát triển của những nghề này.

- Giống nhau: nghề nông trồng lúa nước là ngành kinh tế chính

- Khác nhau: cư dân Chăm-pa phát triển mạnh các nhề : khai thác lâm sản ; đánh bắt cá và đặc biệt là ngoại thương đường biển.

2. Đời sống xã hội

- Trong xã hội Champa có các tầng lớp sau: tăng lữ, quý tộc, nông dân, dân tự do, nô lệ

- Sơ đồ tổ chức nhà nước

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao NV học tập

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục III, quan sát các kênh hình và trả lời câu hỏi: 

? Em hãy nêu những thành tựu văn hóa tiêu biểu của cư dân Chăm-pa từ thế kỉ II đến thế kỉ X?

? Những thành tựu văn hóa tiêu biểu của vương quốc Champa vẫn được bảo tồn đến ngày nay? Di tích văn hóa Chăm nào được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn.

- HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. 

- GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi HS trả lời câu hỏi. 

- GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

III. Những thành tựu văn hóa tiêu biểu

- Thành tựu :

+ Sáng tạo ra chữ Chăm cổ.

+ Thờ tín ngưỡng đa thần; Du nhập Phật giáo, Hin-đu giáo...

+ Xây dựng nhiều đền, tháp thờ thần, Phật…

+ Tổ chức trong năm.

- Những thành tựu văn hóa tiêu biểu của vương quốc Champa vẫn được bảo tồn đến ngày nay là 

+ Đền, tháp chăm

+ Tượng thần, vũ nữ…

- Thánh địa Mỹ Sơn là Di tích văn hóa Chăm được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.