Tính chất của Anđehit và ketone: Tính chất hóa học, vật lí, Điều chế, Ứng dụng chi tiết nhất



Bài viết Tính chất của Anđehit và ketone: Tính chất hóa học, vật lí, Điều chế, Ứng dụng với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Tính chất của Anđehit và ketone: Tính chất hóa học, vật lí, Điều chế, Ứng dụng.

Tính chất của Anđehit và ketone: Tính chất hóa học, vật lí, Điều chế, Ứng dụng chi tiết nhất

Bài giảng: Bài 44 : Anđehit - ketone - Cô Nguyễn Thị Nhàn (Giáo viên VietJack)

I. Định nghĩa, cấu trúc, phân loại, danh pháp

Quảng cáo

1. Đặc điểm cấu tạo, phân loại

    a. Cấu tạo

    – Công thức tổng quát của anđehit là: R(CHO)m (m ≥ 1).

    R có thể là H hoặc gốc hydrocarbon và đặc biệt có hợp chất CHO-CHO, trong đó m = 2, R không có.

    – Công thức của anđehit no đơn chức, mạch thẳng:

CnH2n+1CHO (n ≥ 0)

    – Trong phân tử anđehit có nhóm chức -CHO liên kết với gốc R có thể no hoặc không no.

    b. Phân loại

    - Dựa vào đặc điểm cấu tạo gốc hydrocarbon:

        + Anđehit no.

        + Anđehit không no.

        + Anđehit thơm.

    - Dựa vào số nhóm –CHO:

        + Anđehit đơn chức.

        + Anđehit đa chức.

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

        CH2=CH-CH=O propenal: Anđehit không no.

        C6H5-CH=O benzanđehit: Anđehit thơm.

        O=CH-CH=O oxalic aldehyde: Anđehit đa chức.

2. Danh pháp

    - Tên thay thế: Tên hydrocarbon no tương ứng với mạch chính + al.

    - Tên thông thường: anđehit + tên axit tương ứng.

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án
Quảng cáo

II. Tính chất vật lý

    - Ở điều kiện thường, các anđehit đầu dãy là các chất khí và tan rất tốt trong nước. Các anđehit tiếp theo là các chất lỏng hoặc rắn, độ tan giảm khi phân tử khối tăng.

    – Nhiệt độ sôi của anđehit thấp hơn của rượu tương ứng vì giữa các phân tử anđehit không có liên kết hidro.

    - Dung dịch bão hòa của formic aldehyde (37 - 40%) được gọi là fomalin.

III. Tính chất hóa học

1. Phản ứng cộng

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

2. Phản ứng oxi hóa

    a. Tác dụng với ion bạc trong dung dịch amonia

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

    Phản ứng trên còn được gọi là phản ứng tráng bạc.

    Hay:

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

    Nhận xét: Anđehit vừa thể hiện tính oxi hóa vừa thể hiện tính khử.

    b. Tác dụng với brom và kali permangante

    Anđehit rất dễ bị oxi hoá, nó làm mất màu nước brom, dung dịch kali permangante và bị oxi hoá thành carboxylic acid, thí dụ:

RCH=O + Br2 + H2O → R-COOH + 2HBr

    * Chú ý: Đối với HCHO phản ứng xảy ra như sau:

HCH=O + 2Br2 + H2O → CO2 + 4HBr

3. Phản ứng ở gốc hydrocarbon?/b>

    Nguyên tử hiđro ở bên cạnh nhóm cacbonyl để tham gia phản ứng.

    Ví dụ:

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án
Quảng cáo

IV. Ứng dụng và điều chế

1. Điều chế

    - Từ ancol: Oxi hóa ancol bậc I.

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

    - Fomanđehit được điều chế trong công nghiệp bằng cách oxi hoá methanol nhờ oxi không khí ở 600ºC - 700ºC với xúc tác là Cu hoặc Ag:

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

    - Từ hydrocarbon?

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

2. Ứng dụng

    - Fomanđehit:

        + Fomanđehit được dùng chủ yếu để sản xuất poly (phenolfomanđehit) (làm chất dẻo) và còn được dùng trong tổng hợp phẩm nhuộm, dược phẩm.

        + Dung dịch 37- 40% fomanđehit trong nước gọi là fomalin (còn gọi là fomol) được dùng để ngâm xác động vật, thuộc da, tẩy uế, diệt trùng, ...

    - Axetanđehit: Axetanđehit chủ yếu được dùng để sản xuất acetic acid.

B. ketone

I. Định nghĩa, cấu trúc, phân loại, danh pháp

1. Đặc điểm cấu tạo

    ketone là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm C=O liên kết trực tiếp với hai nguyên tử cacbon.

    Công thức tổng quát:

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

    Trong đó R, R’ là gốc hydrocarbon có thể giống hoặc khác nhau.

    Ví dụ:

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

2. Danh pháp

    Theo IUPAC, tên thay thế của ketone gồm tên của hydrocarbon tương ứng ghép với đuôi on, mạch chính chứa nhóm >C=O, đánh số 1 từ đầu gần nhóm đó. Tên gốc - chức của ketone gồm tên hai gốc hydrocarbon đính với nhóm >C=O và từ ketone. Ví dụ:

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án
Quảng cáo

II. Tính chất vật lý

    – Aketone là chất lỏng, các ketone khác là chất rắn, thường có mùi thơm.

    – Aketone tan vô hạn trong nước, các ketone khác có độ tan giảm dần khi mạch cacbon tăng.

    – Aketone dùng làm dung môi và nguyên liệu đầu để tổng hợp một số chất hữu cơ.

III. Tính chất hóa học

1. Cộng với hidro tạo rượu bậc 2

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

2. Cộng với bisunfit tạo kết tủa

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

3. Khó bị oxi hóa

    ketone không bị oxi hóa bởi dung dịch AgNO3/NH3 (không tráng gương) hoặc Cu(OH)2 nhưng có thể bị oxi hóa mạnh thì bị cắt mạch cacbon.

4. Tác dụng với amin

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

5. Phản ứng ở gốc hydrocarbon?/b>

    Nguyên tử hiđro ở bên cạnh nhóm cacbonyl dễ tham gia phản ứng.

    Ví dụ:

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

IV. Ứng dụng và điều chế

1. Điều chế

    - Từ ancol: oxi hóa không hoàn toàn ancol bậc II.

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

    - Oxi hoá cumen rồi chế hoá với axit sunfuric thu được aketone cùng với phenol.

Hóa học lớp 11 | Lý thuyết và Bài tập Hóa học 11 có đáp án

2. Ứng dụng

    Aketone có khả năng hoà tan tốt nhiều chất hữu cơ và cũng dễ dàng được giải phóng ra khỏi các dung dịch đó (do ts thấp) nên được dùng làm dung môi trong sản xuất nhiều loại hoá chất, kể cả một số polymer.

    Aketone còn dùng làm chất đầu để tổng hợp ra nhiều chất hữu cơ quan trọng khác như clorofom, iođofom, bisphenol-A, ...

Xem thêm các phần Lý thuyết Hóa học lớp 11 ôn thi Tốt nghiệp THPT hay khác:

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, SÁCH LUYỆN THI DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 11

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi, sách dành cho giáo viên và gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


andehit-xeton-axit-cacboxylic.jsp


Giải bài tập lớp 11 sách mới các môn học
Tài liệu giáo viên