Sự việc và nhân vật trong văn tự sự - Ngữ văn lớp 6

---

---

Sự việc và nhân vật trong văn tự sự - Ngữ văn lớp 6

Bài giảng: Sự việc và nhân vật của văn tự sự - Cô Nguyễn Ngọc Anh (Giáo viên VietJack)

A. Nội dung bài học

-Sự việc trong văn tự sự được trình bày một cách cụ thể: sự việc xảy ra trong thời gian, địa điểm cụ thể, do nhân vật cụ thể thực hiện, có nguyên nhân, diễn biến, kết quả,...

- Nhân vật trong văn tự sự là kẻ thực hiện các sự việc và là kẻ được thể hiện trong văn bản. Nhân vật chính đóng vai trò chủ yếu trong việc thể hiện tư tưởng của văn bản. Nhân vật phụ chỉ giúp nhân vật chính hoạt động. Nhân vật được thể hiện qua các mặt: tên gọi, lai lịch, tính nết, hình dáng, việc làm,...

B. tự luyện

Bài 1: Trong truyện “Con hổ có nghĩa” có những sự việc nào?

Gợi ý:

- Trong truyện con hổ có nghĩa, có 2 câu chuyện nhỏ:

   + Câu chuyện Bà đỡ Trần ở Đông Triều đỡ đẻ cho hổ, được hổ đền ơn 10 lạng bạc.

   + Câu chuyện Bác tiều phu ở Lạng Giang cứu hổ bị nạn (bị hóc xương), được hổ báo đền nhiều lễ vật; khi bác qua đời, hổ tiếc thương, ngày giỗ bác, hổ vẫn đem lễ vật đến cúng.

- Trong mỗi câu chuyện nhỏ này là các sự việc được sắp xếp lần lượt thứ tự với nhau một cách hợp lý:

   + Truyện thứ nhất: Một bà đỡ họ Trần người huyện Đông Triều một đêm nọ được hổ cõng vào rừng. Đến nơi bà thấy một con hổ cái đang sinh nở rất khó khăn bèn giúp hổ cái sinh con trót lọt. Hổ đực mừng rỡ đào lên một cục bạc biếu bà. Nhờ có cục bạc của hổ mà bà sống qua được năm mất mùa đói kém.

   + Truyện thứ hai: Bác tiều ở huyện Lạng Giang đang bổ củi ở sườn núi thấy một con hổ bị hóc xương bèn giúp hổ lấy xương ra. Để tạ ơn, hổ biếu bác một con nai. Khi bác tiều mất, hổ đến viếng. Từ đó, mỗi lần giỗ bác, hổ lại đưa dê hoặc lợn về biếu gia đình bác.

Bài 2: Truyện “Mẹ hiền dạy con” có 5 sự việc nối tiếp, đó là các sự việc nào?

Gợi ý

Trong truyện “Mẹ hiền dạy con”, ta cảm thấy Mạnh mẫu đúng là người thầy đầu tiên của Mạnh Tử. Chuyện kể lại 5 việc làm vô cùng tốt đẹp của bà mẹ vĩ đại này.

Một là, nhà ở gần nghĩa địa. Suốt ngày con thơ chỉ bắt chước đào, chôn, lăn, khóc, bèn vội vàng dời nhà đến gần chợ.

Hai là, đến ở gần chợ, bà chỉ thấy đứa con trai nhỏ của mình suốt ngày bắt chước nô nghịch cách buôn bán điên đảo, bà lại chuyển chỗ đến gần trường học

Ba là, Mạnh mẫu quyết định dời nhà đến gần trường học. Bà sung sướng, thấy đứa con thơ bắt chước trẻ nhỏ cắp sách vở, học tập lễ phép.

Bốn là Khi con hỏi: “Người ta giết lợn làm gì thế?”; bà lỡ miệng nói đùa: “Để cho con ăn đấy”. Sau Mạnh mẫu đã đi mua thịt cho con ăn thật để chứng tỏ mẹ không nói dối con.

Năm là Bà đã giận dữ cắt đứt tấm vải đang dệt dở dang khi thấy con trai đi học bỏ trốn về nhà.

Bài 3: Em hãy tìm những sự việc chính trong truyền thuyết Thánh Gióng?

Gợi ý:

Những sự việc chính trong truyền thuyết Thánh Gióng:

- Bà mẹ giẫm lên một vết chân to, về nhà thụ thai và sinh ra Thánh Gióng.

- Từ lúc sinh ra đến khi lên ba, Thánh Gióng vẫn không biết nói biết cười, đặt đâu nằm đấy.

- Khi nghe sứ giả gọi tìm người đánh giặc Ân xâm lược, Gióng cất tiếng nói đòi đi đánh giặc cứu nước.

- Cha mẹ và dân làng nuôi Gióng lớn nhanh như thổi.

- Gióng biến thành tráng sĩ, đánh đuổi hết giặc Ân xâm lược.

- Đánh thắng giặc, Gióng bay về trời. .

- Vua nhớ ơn, phong Gióng là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ở quê nhà.

Bài 4:Điền vào bảng sau để tìm hiểu nhân vật và cách thể hiện nhân vật trong các văn bản tự sự đã học:

Nhân vật	Lai lịch	Hình dáng	Tính tình, tài năng	Việc làm
Lạc Long Quân
Âu Cơ
Lang Liêu

Gợi ý:

Nhân vật	Lai lịch	Hình dáng	Tính tình, tài năng	Việc làm
Lạc Long Quân	một vị thần “thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ”	Mình rồng	sức khỏe vô địch và nhiều phép lạ	-Giúp dân diệt trừ Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh -Dạy nhân dân ta “cách trồng trọt, chăn nuôi và cách ăn ở -Đưa 50 người con xuống biển
Âu Cơ	một nàng tiên thuộc “dòng họ Thần Nông”	Xinh đẹp tuyệt trần	Yêu hoa thơm, cỏ lạ	-Có mang và sinh ra cái bọc trăm trứng -Đưa 50 người con lên núi
Lang Liêu	Mồ côi mẹ, là con thứ nười tám của Hừng Vương		nhân hậu, chăm chỉ, cần cù, sống tự lập	Nối ngôi Vua và người khai sáng nghề nông và tục làm bánh chưng, bánh giầy ngày Tết

Bài 5: Điền vào bảng sau để tìm hiểu nhân vật và cách thể hiện nhân vật trong các văn bản tự sự đã học:

	Tên gọi	Lai lịch	Chân dung	Tài năng
Vua Hùng
Sơn Tinh
Thủy Tinh
Mị Nương

Gợi ý:

	Tên gọi	Lai lịch	Chân dung	Tài năng
Vua Hùng	Vua Hùng	Vua Hùng thứ 18	không
Sơn Tinh	Sơn Tinh	ở vùng núi Tản Viên	không	Bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi
Thủy Tinh	Thủy Tinh	Ở vùng nước thẳm	không	Hô mưa, gọi gió, dâng nước, gây lũ lụt
Mị Nương	Mị Nương	Con gái Vua Hùng	Người đẹp như hoa

Xem thêm tài liệu Ngữ văn lớp 6 phần Tiếng Việt và Tập làm văn chọn lọc, hay khác:

• Nghĩa của từ
• Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự
• Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự
• Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
• Lời văn, đoạn văn tự sự

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn lớp 6 hay khác:

• Soạn Văn 6
• Soạn Văn 6 (bản ngắn nhất)
• Soạn Văn lớp 6 (cực ngắn)
• Văn mẫu lớp 6
• Tác giả - Tác phẩm Văn 6
• Tài liệu Ngữ văn 6 phần Tiếng Việt - Tập làm văn
• 1000 câu trắc nghiệm Ngữ văn 6
• Giải vở bài tập Ngữ văn 6
• Đề thi Ngữ Văn 6 (có đáp án)

---

---

---