Soạn văn 6 VNEN Bài 29: Bức thư của thủ lĩnh da đỏ

Soạn văn 6 VNEN Bài 29: Bức thư của thủ lĩnh da đỏ

A. Hoạt động khởi động

Câu (trang 92 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Tìm 3 ví dụ về môi trường bị tàn phá.

Trả lời:

VD: xả nước chưa qua xử lí ra sông ngòi, chặt phá rừng, xả khí thải ô nhiễm ra môi trường, vứt túi ni lông bừa bãi, sử dụng thuốc trừ sâu…

B. Hoạt động hình thành kiến thức

Câu 1 (trang 92, 93, 94, 95 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Đọc văn bản sau: BỨC THƯ CỦA THỦ LĨNH DA ĐỎ

Câu 2 (trang 95 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Tìm hiểu văn bản

Câu a (trang 95 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Văn bản Bức thư của thủ lĩnh da đỏ đặt ra vấn đề gì? Chọn ý trả lời đúng nhất :

   A. Sự phát triển thần tốc của khoa học kỹ thuật.

   B. Sự khủng hoảng kinh tế toàn cầu.

   C. Con người phải sống hòa hợp với tự nhiên, chăm lo bảo vệ môi trường

   D. Người da trắng xâm chiếm, khai khẩn đất đai ở châu Mĩ.

Trả lời:

   Chọn C.

Câu b (trang 95 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Bức thư có thể chia thành mấy đoạn ? Nêu nội dung chính của từng đoạn .

Trả lời:

Bức thư có thể chia làm 3 phần:

- Phần 1 (từ đầu đến "cha ông chúng tôi"): Những điều thiêng liêng trong kí ức người da đỏ.

- Phần 2 (tiếp đến "đều có sự ràng buộc"): Những lo âu của người da đỏ về đất đai môi trường sẽ bị tàn phá bởi người da trắng.

- Phần 3 (còn lại): Kiến nghị của người da đỏ về việc bảo vệ môi trường, đất đai.

Câu c (trang 95 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Chỉ ra khác biệt trong quan niệm của người da đỏ với người da trắng về thiên nhiên, môi trường, đất đai. Nêu lên sự khác biệt này tác giả muốn thể hiện điều gì?

Trả lời:

Lời tác giả: Lên án hành vi và ý thức không bảo vệ môi trường của người da trắng. => Thông điệp bức thư: con người phải sống hòa hợp với thiên nhiên chăm lo bảo vệ môi trường thiên nhiên cũng như bảo vệ cuộc sống của chính bản thân mình.

Câu d (trang 95 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Liệt kê những phép tu từ được sử dụng trong văn bản. Chỉ ra tác dụng của những phép tu từ ấy.

Trả lời:

Phép nhân hóa:

     - Mảnh đất này là bà mẹ của người da đỏ.

     - Bông hoa ngát hương là người chị, người em.

     - Người da đỏ, mỏm đá, vũng nước, chú ngựa đều "cùng chung một gia đình".

=> Đất đai, cây cối, dòng nước… không còn là vô tri vô giác mà chúng như có linh hồn, quan hệ máu thịt gần gũi với con người.

Phép so sánh:

     - Nước óng ánh, êm ả trôi dưới những dòng sông, con suối là máu của tổ tiên.

     - Tiếng thì thầm của dòng nước chính là tiếng nói của cha ông.

   - So sánh tương phản: người da trắng và người da đỏ về thái độ với thiên nhiên, về cách sống.

=> Làm nổi bật quan hệ gắn bó giữa người da đỏ với đất đai, với thiên nhiên..

Phép đối lập: anh em >< kẻ thù; Yên tĩnh >< ồn ào; Xa lạ >< thân thiết

Điệp ngữ: Tôi biết... Tôi biết...; Tôi thật không hiểu...; Tôi đã chứng kiến... ngài phải phải nhớ... Ngài phải gìn giữ... ngài phải dạy... ngài phải bảo...

=> Nhấn mạnh sự hiểu biết và trân trọng thiên nhiên của người da đỏ.

Phép lặp:

   - Lặp từ ngữ (điệp ngữ): mảnh đất, tôi biết, dòng nước, người da đỏ, người da trắng...

   - Lặp kiểu câu: Nếu chúng tôi bán... ngài phải...; Ngài phải dạy...; Ngài phải bảo...; Ngài phải biết...; Ngài phải giữ gìn...

=> Sự lo lắng và tình cảm của người da đỏ với đất, với thiên nhiên.

Câu e (trang 95 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Theo em, thông điệp quan trọng nhất của bức thư là gì?

Trả lời:

Thông điệp: con người phải sống hòa hợp với thiên nhiên chăm lo bảo vệ môi trường thiên nhiên cũng như bảo vệ cuộc sống của chính bản thân mình.

Câu 3 (trang 95 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Sửa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ

Chỉ ra lỗi trong những câu sau và nêu cách sửa. Trao đổi với bạn về kết quả .

a) Khi chứng kiến cả trăm loài cá bị chết dần chết mòn trên những dòng sông ô nhiễm vì nước thải sinh hoạt từ các khu dân cư.

b) Ở thành phố của họ, nơi không hề có một chút yên tĩnh để nghe thấy tiếng cá lay động, hay tiếng côn trùng vỗ cánh đêm đêm.

c) Cây cầu đưa những chiếc xe vận tải nặng nề vượt qua sông và bóp còi rộn vang cả dòng sông yên tĩnh.

d) Miền Bắc, nơi đang hứng chịu những đợt rét đậm kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cây trồng và vật nuôi, đặc biệt là sức khỏe người già và trẻ em.

Trả lời:

a. Thiếu chủ ngữ

Sửa: Tôi xót xa chứng kiến cả trăm loài cá bị chết dần chết mòn trên những dòng sông ô nhiễm vì nước thải sinh hoạt từ các khu dân cư.

b. Thiếu chủ ngữ và vị ngữ

Sửa: Thành phố của họ là nơi không hề có một chút yên tĩnh để nghe thấy tiếng cá lay động, hay tiếng côn trùng vỗ cánh đêm đêm.

c. Sai về quan hệ ngữ nghĩa vì cây cầu không thể bóp còi rộn vang được.

Sửa: Cây cầu đưa những chiếc xe vận tải nặng nề vượt qua dòng sông và xe cộ bóp còi rộn vang cả dòng sông yên tĩnh.

d. Thiếu chủ ngữ

Sửa: Miền Bắc hứng chịu những đợt rét đậm kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cây trồng và vật nuôi, sức khỏe người già và trẻ em.

Câu 4 (trang 95, 96 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Luyện tập cách viết đơn và sửa lỗi

Chỉ ra lỗi trong các đơn sau, nêu lí do và đề xuất cách sửa .

ĐƠN XIN NGHỈ HỌC

Kính gửi : Cô giáo chủ nhiệm

Hôm qua đi học về chẳng may em bị ngã xe đạp , chân đau không thể đi đến lớp học được , vì vậy em viết đơn này xin cô cho phép em nghỉ học , khi nào khỏi em sẽ tiếp tục đi học.

Em xin chân thành cảm ơn cô.

********************************************************

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

.........*.........

ĐƠN XIN HỌC LỚP CỜ VUA

Kính gửi : Cô giáo phụ trách lớp học cờ vua

Sau khi tìm hiểu về tác dụng của môn cờ vua, môn thể thao góp phần không nhỏ vào việc phát triển trí tuệ, bố mẹ em đã đồng í cho em đi học lớp này tại trường. Vì vậy em viết đơn này xin phép cô cho em được học. Em xin hứa sẽ thực hiện nghiêm túc các quy định của lớp.

Em xin chân thành cảm ơn cô!

Học sinh

Nguyễn Thu Mai

Trả lời:

Đơn 1: Thiếu tiêu đề, tiêu ngữ, ngày tháng năm, họ tên người viết, lời cam đoan, kí tên

Sửa:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

.........*.........

Hà Nội , ngày 9 tháng 1 năm 2019

ĐƠN XIN NGHỈ HỌC

Kính gửi : Cô giáo chủ nhiệm

Tên em là: Lương Văn B. Học sinh lớp:6A

Hôm qua đi học về chẳng may em bị ngã xe đạp , chân đau không thể đi đến lớp học được , vì vậy em viết đơn này xin cô cho phép em nghỉ học ngày 10 tháng 1 năm 2019.

Em hứa sẽ làm bài và học bài đầy đủ

Em xin chân thành cảm ơn cô.

Người làm đơn

Lương Văn A

Đơn 2: Thiếu ngày tháng năm người viết.

Sửa:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

.........*.........

Hà Nội , ngày 21 tháng 1 năm 2019

ĐƠN XIN HỌC LỚP CỜ VUA

Kính gửi : Cô giáo phụ trách lớp học cờ vua.

Sau khi tìm hiểu về tác dụng của môn cờ vua, môn thể thao góp phần không nhỏ vào việc phát triển trí tuệ, bố mẹ em đã đồng í cho em đi học lớp này tại trường. Vì vậy em viết đơn này xin phép cô cho em được học. Em xin hứa sẽ thực hiện nghiêm túc các quy định của lớp.

Em xin chân thành cảm ơn cô!

Học sinh

Nguyễn Thu Mai

C. Hoạt động luyện tập

Câu 1 (trang 96 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Trả lời các câu hỏi sau :

a) Em hãy chỉ ra hai lí do khiến văn bản Bức thư của thủ lĩnh da đỏ dù được viết cách đây gần hai trăm năm nhưng vẫn thu hút được sự quan tâm của độc giả.

b) Trong văn bản có câu: “Đất là mẹ. Điều gì xảy ra với đất đai tức là với những đứa con của Đất.”. Em có đồng ý với suy nghĩ trên không? Nêu 2

- 3 dẫn chứng minh họa cho câu trả lời của em.

c) Chọn 2 - 3 câu văn hay (nói về không khí, ánh sáng, đất, nước, thực vật) trong văn bản. Lí giải cái hay của những câu văn đó.

Trả lời:

a. Bức thư của thủ lĩnh da đỏ vẫn thu hút sự quan tâm của độc giả sau 200 năm vì:

- Vấn đề nêu trong văn bản có giá trị đến nay: Vấn đề bảo vệ môi trường, thiên nhiên bị đe dọa.

- Giọng văn truyền cảm, lay động, chi tiết chân thực, giàu cảm xúc, đầy tinh thần dân tộc.

b. Em đồng ý với ý kiến trên bởi lẽ:

- Đất bị con người tàn phá quá mức, đất cần được bảo vệ.

- Đất rất quan trọng trong việc ngăn và phòng chống bão lũ.

- Đất nuôi sống thực vật, thực vật là thức ăn của người và động vật.

=> Đất là tài nguyên vô giá, con người cần phải bảo vệ nó. “Đất là mẹ”.

c.

+ Không khí quả là quý giá đối với người da đỏ, bởi lẽ bầu không khí này là của chung, muông thú, cây cối và con người cùng nhau hít thở.

+ Dòng nước óng ánh, êm ả trôi dưới những dòng sông, con suối đâu chỉ là những giọt nước, mà còn là máu của tổ tiên chúng tôi.

+ Khi người da trắng chết đi, họ thường dạo chơi giữa các vì sao và quên đi đất nước họ sinh ra. Còn chúng tôi, chúng tôi chẳng thể quên được mảnh đất tươi đẹp này. Bởi lẽ mảnh đất này là bà mẹ của người da đỏ.

=> Các câu văn dùng những từ ngữ hết sức thuyết phục, miêu tả so sánh chân thực để từ đó thể hiện sự quan trọng của thiên nhiên, môi trường:

Câu 2 (trang 96, 97 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh những câu sau:

a) Mỗi khi tan trường...

b) Ngoài cánh đồng...

c) Trong những khu chung cư...

d) Trên bờ biển...

e) Giữa bản làng...

Trả lời:

a) Mỗi khi tan trường, tôi hay đi la cà trước khi về nhà.

b) Ngoài cánh đồng có nhiều người đang gặt lúa.

c) Trong những khu chung cư, mọi người thích trồng nhiều cây.

d) Trên bờ biển, những con sò bị sóng dạt vào từ đêm qua.

e) Giữa bản làng một màu xanh bao trùm.

Câu 3 (trang 97 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Sử dụng đơn xin nghỉ học (hoặc đơn xin làm thẻ thư viện,...) và trao đổi theo các nội dung:

a) Đơn đã được trình bày đúng quy cách chưa?

b) Có lỗi nào cần sửa trong đơn? Chỉ rõ và nêu cách sửa.

c) Bản thân em đã khi nào tự viết đơn hoặc giúp người khác viết đơn chưa ? Em có gặp khó khăn gì không? Nếu có, đó là khó khăn gì?

Trả lời:

Có thể tham khảo đơn sau:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

.........*.........

Hà Nội , ngày 9 tháng 1 năm 2019

ĐƠN XIN NGHỈ HỌC

Kính gửi : Cô giáo chủ nhiệm

Tên em là: Lương Văn B. Học sinh lớp:6A

Hôm qua đi học về chẳng may em bị ngã xe đạp, chân đau không thể đi đến lớp học được, vì vậy em viết đơn này xin cô cho phép em nghỉ học ngày 10 tháng 1 năm 2019.

Em hứa sẽ làm bài và học bài đầy đủ

Em xin chân thành cảm ơn cô!

Người làm đơn

Lương Văn A

D. Hoạt động vận dụng

Câu 1 (trang 97 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Trao đổi với bạn bè, người thân về những nội dung sau:

a) Các khu vực như ao, hồ, sông, biển, đường phố, xóm làng,... nơi em sống có bị ô nhiễm không? Nếu có thì hiện tượng cụ thể là gì ?

b) Em thấy thái độ của mọi người như thế nào khi chứng kiến sự ô nhiễm đó ?

c) Địa phương/nhà trường nơi em sống/học tập đang thực hiện những hành động cụ thể nào để góp phần bảo vệ môi trường?

Trả lời:

a. Khu vực ao hồ nơi em sống bị ô nhiễm vì mọi người vứt rác thải sinh hoạt, túi ni lông, và cả xả trực tiếp chất thải từ nhà máy ra sông ngòi. Ngày xưa, nước sông sạch và người dân còn sử dụng, nhưng nay nhìn thấy cả đàn cá chết nổi trên sông.

b. Có người dửng dưng, có người nhìn sông mà ngậm ngùi không biết giải quyết như thế nào…

c. Một số hành động nơi em sống giúp bảo vệ môi trường: người dân có ý thức hơn qua các hoạt động tuyên truyền, những chiến dịch dọn rác của sinh viên, thanh niên tình nguyện, …

Câu 2 (trang 97 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Qua văn bản Bức thư của thủ lĩnh da đỏ, hãy rút ra đăc điểm của văn bản nhật dụng.

Trả lời:

Văn bản nhật dụng đề cập, thuyết minh, bàn luận, tường thuật, miêu tả, đánh giá… những vấn đề, hiện tượng gần gũi, bức xúc trong cuộc sống, có tính cập nhật.

Câu 3 (trang 97 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Tìm trong bài viết của em những câu sai (thiếu chủ ngữ/vị ngữ hoặc sai về quan hệ ngữ nghĩa giữa các thành phần câu). Hãy sửa lại những câu đó cho đúng.

Câu 4 (trang 97 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Chọn một trong các tình huống sau để viết một lá đơn:

a) Em là học sinh thuộc diện được miễn giảm học phí, hãy viết đơn gửi Ban Giám hiệu nhà trường trình bày vấn đề này.

b) Một cụ hàng xóm muốn nhờ em viết hộ đơn đề nghị chính quyền địa phương hỗ trợ hoàn cảnh khó khăn đột xuất.

c) Nơi em đang ở có một bãi rác ngày càng lớn. Hãy viết đơn đề nghị chính quyền xử lí tình trạng này.

Trả lời:

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

Hà Nội, ngày…tháng…năm…

ĐƠN XIN MIỄN GIẢM HỌC PHÍ

Kính gửi: Thầy Hiệu trưởng Trường THCS Đống Đa. Đồng kính gửi: Cô giáo chủ nhiệm lớp 6B

Em tên là: Bùi Văn A

Học sinh lớp 6 B Trường THCS Đống Đa

Em viết đơn này xin trình bày một việc như sau:

Gia đình em hiện nay gặp rất nhiều khó khăn về kinh tế. Bố em là thương binh hạng 2/ 4, vết thương thường xuyên bị tái phát; mẹ em đang ốm nặng phải nằm bệnh viện; em còn hai em nhỏ đang đi học. Vì vậy, em viết đơn xin nhà trường cho em được miễn học phí trong nămhọc này.

cam đoan những điều trên là đúng sự thật, nếu có gì sai em xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Em xin chân thành cảm ơn thầy cô.

Người làm đơn

Bùi Văn A

Câu 5 (trang 97 sgk Ngữ văn 6 tập 2 VNEN). Em cảm nhận nội dung nào quan trọng nhất trong Bức thư của thủ lĩnh da đỏ:

   A. Tình yêu quê cha đất tổ.

   B. Ý thức bảo vệ môi trường.

Trả lời:

   Chọn B

E. Hoạt động tìm tòi mở rộng

Đọc thêm

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 chương trình VNEN hay khác:

• Bài 28: Chữa lỗi về chủ ngữ và vị ngữ
• Bài 30: Ôn tập về dấu câu
• Bài 31: Ôn tập phần Văn và Tập làm văn
• Bài 32: Chương trình địa phương - Củng cố kiến thức Ngữ văn
• Bài 33: Ôn tập cuối năm

---