Soạn bài Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì 1 lớp 6 (trang 107, 108): Nội dung ôn tập - Cánh diều

Với soạn bài Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì 1: Nội dung ôn tập trang 107, 108 Tập 1 Ngữ văn lớp 6 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 6.

Soạn bài Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì 1 lớp 6 (trang 107, 108): Nội dung ôn tập - Cánh diều

ĐỌC HIỂU VĂN BẢN

Câu 1 trang 107 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Thống kê tên các thể loại, kiểu văn bản và tên văn bản cụ thể đã học trong sách Ngữ văn 6, tập một:

Trả lời: 

- Truyền thuyết: Thánh Gióng, Thạch Sanh, Sự tích Hồ Gươm

- Thơ lục bát: À ơi tay mẹ, Về thăm mẹ, Ca dao Việt Nam

- Kí: Trong lòng mẹ (hồi kí), Đồng Tháp Mười mùa nước nổi (du kí), Thời thơ ấu của Hon-đa (hồi kí)

- Văn bản nghị luận: Nguyên Hồng – nhà văn của những người cùng khổ, Vẻ đẹp của một bài ca dao, Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước

-  Văn bản thông tin (thuật lại sự kiện theo trật tự thời gian): Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” (văn bản truyền thống), Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ (đồ họa thông tin), Giờ Trái Đất (văn bản truyền thống)

Câu 2 trang 107 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Nêu nội dung chính của các văn bản đọc hiểu trong sách Ngữ văn 6, tập một theo bảng sau:

Loại	Tên văn bản	Nội dung chính
Văn bản văn học
Văn bản nghị luận	Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước	Chỉ ra nội dung và ý nghĩa của truyện Thánh Gióng
Văn bản thông tin

Trả lời: 

Loại	Tên văn bản	Nội dung chính
Văn bản văn học	Thánh Gióng	Người anh hùng làng Gióng đánh giặc cứu nước.
	Thạch Sanh	Chàng trai mồ côi, nghèo khó mà dũng cảm, bao dung.
	Sự tích Hồ Gươm	Sự tích vua Lê trả lại gươm thần.
	À ơi tay mẹ	Ghi lại những xúc động, bâng khuâng khi nghĩ về bàn tay của mẹ.
	Về thăm mẹ	Đầy ắp những cảm xúc nghẹn ngào.
	Ca dao Việt Nam	Tình cảm gia đình: công ơn cha mẹ, anh em gắn bó và nhớ về cội nguồn quê hương.
	Trong lòng mẹ	Ghi lại tình mẫu tử sâu nặng.
	Đồng Tháp Mười mùa nước nổi	Ghi chép về cảnh sắc thiên nhiên, con người vùng đất phương Nam.
	Thời thơ ấu của Hon-đa	Những dòng hồi ức về tuổi thiếu niên với những kỉ niệm đầy thú vị của tác giả Hon-đa Sô-i-chi-rô.
Văn bản nghị luận	Nguyên Hồng – nhà văn của những người cùng khổ	Giải thích vì sao Nguyên Hồng lại viết rất hay về tầng lớp dân nghèo.
	Vẻ đẹp của một bài ca dao	Chỉ ra sự cảm nhận tinh tế của tác giả dân gian trước vẻ đẹp của cô gái và cánh đồng lúa mênh mông, bát ngát.
	Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước	Phân tích ý nghĩa của truyện Thánh Gióng – một trong những tác phẩm hay nhất thể hiện chủ đề đánh giặc cứu nước.
Văn bản thông tin	Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập”	Thuật lại diễn biến dẫn đến sự kiện lịch sử quan trọng về Bác và bản Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9/1945
	Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ	Thuật lại 3 đợt tổng tấn công của chiến dịch Điện Biên Phủ.
	Giờ Trái Đất	Sự hình thành và lan tỏa của Giờ Trái Đất trên toàn thế giới.

Câu 3 trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Nêu những điểm cần chú ý về cách đọc truyện (truyền thuyết, cổ tích), thơ (lục bát) và kí (hồi kí, du kí).

Trả lời: 

Những điểm cần chú ý về cách đọc:

- Truyện (truyền thuyết, cổ tích): 

+ Xác định nhân vật chính của truyện

+ Xác định cốt truyện của tác phẩm.

+ Xác định các yếu tố hoang đường, kì ảo và tác dụng của chúng.

- Thơ (lục bát):

+ Xác định vần nhịp của cảu bài thơ.

+ Xác định tình cảm, cảm xúc nào được bộc lộ qua bài thơ.

+ Xác định những biện pháp tu từ đặc sắc trong bài thơ.

- Kí (hồi kí, du kí): 

+ Xác định sự việc nào được ghi chép lại.

+ Theo dõi các yếu tố xác thực: thời gian, địa điểm, sự có mặt của người khác,…

+ Xác định được cảm xúc của tác giả thể hiện qua bài kí.

Câu 4 trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Theo em, trong sách Ngữ văn 6, tập một có những nội dung nào gần gũi và có tác dụng với đời sống hiện nay và với chính bản thân em? Hãy nêu lên một văn bản và làm sáng tỏ điều đó.

Trả lời: 

Theo em, trong sách Ngữ văn 6, tập một có nội dung văn bản thông tin là gần gũi và có tác dụng với đời sống hiện nay và với chính bản thân em. Ví dụ như văn bản Giờ Trái Đất đem đến cho em những hiểu biết về chiến dịch. Từ đó tác động em khiến em phải nhận thức, thay đổi hành động của mình. Em hướng đến những cử chỉ nhỏ nhưng có tác động đến việc bảo vệ môi trường.

VIẾT

Câu 5 trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Thống kê tên các kiểu văn bản và yêu cầu luyện viết các kiểu văn bản đó trong sách Ngữ văn 6, tập một theo mẫu sau:

VD: - Văn bản tự sự:

+ Viết được bài hoặc đoạn văn kể về một kỉ niệm của bản thân

…

Trả lời: 

- Văn bản tự sự:

+ Viết được bài hoặc đoạn văn kể về một kỉ niệm của bản thân

+ Viết được bài văn kể lại một truyện truyền thuyết hoặc cổ tích

- Tập làm thơ lục bát: Viết đoạn một bài thơ lục bát đúng vần, đúng nhịp, đúng thanh điệu.

- Văn biểu cảm:

+ Viết được đoạn văn nêu cảm nghĩ về bài thơ lục bát

- Văn thuyết minh:

+ Viết được bài văn thuyết minh thuật lại một sự kiện

Câu 6 trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Nêu các bước tiến hành viết một văn bản, chỉ ra nhiệm vụ của mỗi bước:

Thứ tự các bước	Nhiệm vụ cụ thể
Bước 1: Chuẩn bị	- Thu thập, lựa chọn tư liệu và thông tin về vấn đề sẽ viết

Trả lời: 

Thứ tự các bước	Nhiệm vụ cụ thể
Bước 1: Chuẩn bị	- Xác định đề tài sẽ viết. - Xác định mục đích viết. - Xác định kiểu văn bản. - Thu thập, lựa chọn tư liệu và thông tin về vấn đề sẽ viết.
Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý	- Tìm ý: dựa vào đề tài, nêu lên và trả lời các câu hỏi để xem bài viết cần có những ý gì lớn, trong các ý lớn ấy có những ý nhỏ nào. - Lập dàn ý: sắp xếp các ý đã tìm theo bố cục ba phần của bài văn: mở bài, thân bài, kết bài. (ba phần của đoạn văn: mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn)
Bước 3: Viết bài	- Từ dàn ý đã có, diễn đạt thành lời văn bằng các câu văn, đoạn văn và bài văn hoàn chỉnh.
Bước 4: Kiểm tra và chỉnh sửa	- Nội dung: + Nội dung văn bản đã đầy đủ chưa? + Các ý trong bài có chính xác không? + Nội dung các phần trong bài văn đã thống nhất chưa? + Có nội dung nào mới mẻ, độc đáo không? - Hình thức: + Bài văn có đủ ba phần không? + Sắp xếp các ý đã hợp lí chưa? + Có lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp, liên kết câu không? + Diễn đạt có rõ ràng, dễ hiểu không? + Trình bày: Chữ viết, xuống dòng và độ dài văn bản có đúng không?

Câu 7 trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Nêu tác dụng của việc tập làm thơ lục bát và tập viết bài văn kể về một ki niệm của bản thân.

Trả lời: Nêu tác dụng của việc tập:

- Làm thơ lục bát: Giúp HS nắm rõ số tiếng, vần, nhịp và luật bằng trắc của thơ lục bát, qua đó bày tỏ tình cảm của HS đối với đối tượng được nhắc đến trong bài.

- Viết bài văn kể về một ki niệm của bản thân: Giúp HS diễn đạt lại một kỉ niệm của bản thân một cách sinh động thông qua yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm; HS biết lựa chọn những chi tiết đặc sắc, đáng nhớ để làm nổi bật kỉ niệm của bản thân; rút ra được ý nghĩa, ảnh hưởng của kỉ niệm tác động lên bản thân.

NÓI VÀ NGHE

Câu 8 trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Nêu các nội dung chính được rèn luyện trong kĩ năng nói và nghe ở sách Ngữ văn 6, tập một. Các nội dung nói và nghe liên quan gì đến nội dung đọc hiểu và viết?

Trả lời: 

- Nêu các nội dung chính được rèn luyện trong kĩ năng nói và nghe ở sách Ngữ văn 6, tập một:

+ Kể lại một truyện truyền thuyết hoặc cổ tích

+ Kể lại một trải nghiệm đáng nhớ

+ Kể về một kỉ niệm của bản thân

+ Trình bày ý kiến về một vấn đề

+ Trao đổi, thảo luận về ý nghĩa của một sự kiện lịch sử

- Các nội dung nói và nghe liên quan đến nội dung đọc hiểu và viết, chỉ khác cách thức thực hiện:

+ Nói là trình bày bằng lới nói (ngôn ngữ nói)

+ Viết là trình bày bằng văn viết (ngôn ngữ viết)

TIẾNG VIỆT

Câu 9 trang 108 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Liệt kê tên các nội dung tiếng Việt được học thành mục riêng trong sách Ngữ văn 6, tập một theo bảng sau: 

Trả lời:

- Bài 1: Từ đơn và từ phức (từ ghép, từ láy)

- Bài 2: Các biện pháp tu từ (ẩn dụ)

- Bài 3: Từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn

- Bài 4: Thành ngữ, dấu chấm phẩy

- Bài 5: Mở rộng vị ngữ

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 Cánh diều hay nhất, ngắn gọn khác:

• Tự đánh giá cuối học kì 1

• Kiến thức ngữ văn trang 3 - 4

• Bài học đường đời đầu tiên

• Ông lão đánh cá và con cá vàng

• Thực hành tiếng Việt trang 16

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 6 hay khác:

• Soạn Văn lớp 6 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Cánh diều (ngắn nhất)
• Giải lớp 6 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 6 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 6 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---