Top 50 Nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn

Tổng hợp các bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn hay nhất với dàn ý chi tiết giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.

Top 50 Nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn (hay nhất)

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 1

Con người Việt Nam ta từ xưa đến nay được biết đến với nhiều truyền thống quý báu, luôn đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ người khác. Một trong những đức tính, truyền thống tốt đẹp mà ta phải nhắc đến đó chính là đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”.

Câu tục ngữ vô cùng đúng đắn và mang nhiều ý nghĩa sâu xa. Nguồn theo nghĩa đen được hiểu là thượng nguồn, nơi bắt đầu của dòng sông, còn ý nghĩa của nguồn trong câu tục ngữ này là cội nguồn, là tổ tiên, thế hệ đi trước của con người chúng ta. Câu nói mang ý nghĩa khuyên nhủ con người được hưởng nền độc lập, những thành tựu bây giờ thì phải luôn nhớ về và biết ơn thế hệ đi trước đồng thời có những hành động đền ơn đáp nghĩa, xây dựng xã hội phát triển hơn để thế hệ mai sau có điều kiện phát triển.

Biểu hiện của hành động uống nước nhớ nguồn của đồng bào ta được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau. Đầu tiên là việc chúng ta biết ơn, trân trọng những thành tựu của thế hệ trước để lại bằng những tình cảm tốt đẹp nhất. Bên cạnh đó là việc chúng ta cố gắng học tập, lao động để có cuộc sống tốt đẹp và xây dựng đất nước phát triển văn minh hơn; gây dựng một tương lai tươi sáng cho thế hệ mai sau. Để tưởng nhớ những vị anh hùng, thế hệ đi trước, chúng ta có những hành động thiết thực để tưởng nhớ, khắc ghi công lao của họ như: tổ chức lễ hội, đặt tên các con đường theo tên vị anh hùng,… việc uống nước nhớ nguồn mang lại cho chúng ta ý nghĩa vô cùng to lớn: nó khơi gợi lòng biết ơn trong mỗi con người và lan tỏa tình cảm đó ra cộng đồng; tạo nên những thông điệp tích cực và truyền thống biết ơn. Bên cạnh đó, điều này còn giúp cho con người trong đất nước thêm đoàn kết, gắn bó với nhau hơn. Việc uống nước nhớ nguồn cũng góp phần xây dựng cho con người những đức tính quý báu khác.

Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện nay vẫn còn có nhiều người sống lạnh lùng, thờ ơ và vô ơn đối với những gì bản thân đang được hưởng, họ coi đó là những điều có sẵn, chỉ việc hưởng thụ. Lại có những người chạy theo lối sống phương Tây mà bỏ quên đi những truyền thống văn hóa dân tộc,… những người này đáng bị phê phán và chỉ trích.

Mỗi chúng ta đều có cội nguồn, có tổ tiên. Chính vì vậy, chúng ta cần phải có hành động đền ơn đáp nghĩa, biết ơn tổ tiên của mình và phát triển bản thân mình mạnh mẽ hơn nữa, gây dựng tương lai tươi sáng cho bản thân và trở thành công dân tốt cho xã hội.

Dàn ý Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn

1. Mở bài:

- Giới thiệu về câu tục ngữ “uống nước nhớ nguồn”.

- Đó là truyền thống quý báu của dân tộc ta.

2. Thân bài

a. Giải thích câu tục ngữ “ uống nước nhớ nguồn”

- “Uống nước”: là thành quả, là kết quả của người khác, chỉ việc hưởng thụ mà không làm gì hết

- “Nguồn”: là nơi bắt nguồn của nguồn nước, chúng ta có thể hiểu từ dùng để thể hiện cho sự bắt nguồn của thành quả mà mình hưởng được.

=> Câu tục ngữ như nhắc nhở chúng ta biết ơn những thành quả của thế hệ đi trước hay những người khác để lại.

b. Lí do cần phải uống nước nhớ nguồn

- Trong cuộc sống hằng ngày, trong xã hội thì các thành công và thành quả không có cái nào là không có nguồn gốc, không do sức lao động của con người tạo nên.

- Của cải do bàn tay ta lao động tạo nên, con cái do cha mẹ tạo nên, đất nước trở nên giàu đẹp là do cha ông ta đã giữ gìn và xây dựng.

- Lòng biết ơn là một đức tính tốt, ta cần phải có lòng biết ơn.

c. Cần làm gì để có được lòng biết ơn

- Chúng ta cần tự hào với lịch sử anh hùng và truyền thống văn hóa vẻ vang của dân tộc.

- Ra sức bảo vệ và tích cực học tập, lao động góp phần xây dựng đất nước.

- Có ý thức gìn giữ bản sắc, tinh hoa của dân tộc Việt Nam mình và đồng thời tiếp thu một cách có chọn lọc tinh hoa văn hóa nước ngoài.

- Có ý thức tiết kiệm, chống lãng phí khi sử dụng thành quả lao động của mọi người.

d. Phê phán những người đi ngược lại với đạo lí, sống với sự vô ơn.

3. Kết bài

Nêu ý nghĩa của câu tục ngữ “uống nước nhớ nguồn”.

Bài học kinh nghiệm rút ra từ câu tục ngữ.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 2

Tục ngữ là kho tàng quý báu của dân tộc ta, là túi khôn chứa đựng bao bài học trí tuệ sâu sắc của người xưa. Từ đó ta tìm thấy những kinh nghiệm sống trong thực tế, những bài học đạo đức giúp ta hoàn thiện nhân cách. Ông ta đã nhắc nhở thế hệ sau phải biết ơn những người đã tạo ra thành quả cho mình qua cây tục ngữ:

“Uống nước nhớ nguồn.”

Trước tiên ta hiểu “nguồn” là nơi xuất phát của dòng nước, từ núi, từ rừng đổ ra suối rồi ra sông, ra biển. Đây là thứ nước trong khiết, mát lành nhất. Bởi vậy khi uống nước làm vơi đi cơn khát chúng ta phải biết suy ngẫm đến nơi xuất phát dòng nước ấy. Đằng sau đó, ông cha ta còn gửi gắm một bài học ý nghĩa sâu sắc: chúng ta phải biết ơn những người đã tạo dựng thành quả cho mình trong cuộc sống.

Trong cuộc sống này, không có thứ gì mà tự nhiên sinh ra cả. Những gì mà chúng ta được hưởng thụ ngày hôm nay phần lớn đều là do công sức lao động của những người đi trước. Để tạo ra thành quả đó,họ đã phải đổ mồ hôi công sức, thậm chí là hi sinh nhiều thứ đáng giá. Trong khi đó, những người thế hệ sau như chúng ta lại có thể hưởng thụ mà không cần bỏ ra chút công sức nào. Chính vì thế ta phải biết ơn họ như là một cách để đền đáp phần nào những gì họ bỏ ra.

Không chỉ vì vậy, lòng biết ơn còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Lòng biết ơn sẽ giúp chúng ta gắn bó với cha anh, tạo lên một khối đoàn kết. Khi chúng ta biết ơn người đã làm ra thành quả cho ta hưởng thụ thì ta sẽ càng biết trân trọng những cống hiến đó, sử dụng nó vào những công việc có ích. Khi ấy, những công sức mà người đi trước bỏ ra sẽ không bị uổng phí. Con người biết sống ân nghĩa sẽ được mọi người yêu quý, tôn trọng. Ví dụ như để có được cuộc sống hòa bình hiện nay đã phải đánh đổi bằng bao nhiêu hi sinh của các chiến sĩ. Họ đã dũng cảm chiến đấu, sẵn sàng hi sinh vì bảo vệ Tổ quốc, đem ánh sáng tự do đến cho dân tộc ta, giúp ta có cuộc sống độc lập, ấm no như bây giờ. Chính bởi vậy, ta cần luôn ghi nhớ công ơn của họ để lấy nó làm động lực ngày càng cố gắng vươn lên xây dựng đất nước tươi đẹp hơn để xứng đáng với công sức các anh bỏ ra. Khi đó ta cũng không thấy thẹn với lòng.

Ngược lại, nếu như sống mà không biết biết ơn những người đã tạo ra thành quả cho ta hưởng thụ thì con người sẽ dần trở nên ích kỷ, vô trách nhiệm, bị mọi người chê trách mỉa mai, xa lánh trở thành người thừa trong xã hội.

Lòng biết ơn là một phẩm chất đạo đức mà ai cũng cần có, là đạo lí của dân tộc, là lẽ sống tốt đẹp từ bao đời nay. Trong kho tàng văn học dân gian, không phải một lần ông cha ta nhắc nhở chúng ta phải biết sống ân nghĩa: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Ai mà phụ nghĩa quên công, thì đeo trăm cánh hoa hồng chẳng thơm” hay “Đường mòn ân nghĩa chẳng mòn”... Bởi vậy, chúng ta, những thế hệ sau cần phải kế thừa và tiếp nối truyền thống tốt đẹp ấy.

Câu tục ngữ “Uống nước nhớ nguồn” đã đưa ra lời khuyên sâu sắc đối với mỗi chúng ta về lòng biết ơn trong cuộc sống. Thế nhưng hiện nay vẫn còn những kẻ vô ơn, sống vô trách nhiệm, coi những điều mà mình đang có là hiển nhiên. Những con người ấy cần phải lên án nghiêm khắc. Mỗi chúng ta cần nhận thức được rằng lòng biết ơn là một phẩm chất tốt đẹp mà mọi người phải có. Chúng ta cần hiểu rõ những thành quả người khác làm ra, ghi nhớ công của họ, trân trọng thành quả đó và ra sức cố gắng phát triển nó để không uổng phí công sức của người khác.

Trải qua bao nhiêu năm tháng, câu tục ngữ vẫn giữ nguyên giá trị. Mỗi chúng ta cần tiếp nhận bài học mà ông cha ta đã nhắn nhủ, sống và làm việc xứng đáng với đạo lí và truyền thống dân tộc.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 3

Qua quá trình lao động của nhân dân ta và trong hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, nhân dân ta đã chống lại ngoại xâm và thiên tai khắc nghiệt, lập nên bao chiến công hiển hách, những trang sử vẻ vang, nhiều câu ca dao, tục ngữ thấm nhuần nhiều đạo lí làm người. Qua đó, chúng khuyên bao thế hệ người Việt Nam những lời khuyên bổ ích cho việc làm người. Chính đặc điểm lịch sử đó đã tạo nên một truyền thống tốt đẹp và quý báu của dân tộc ta, đó là đạo lý “uống nước nhớ nguồn” thể hiện lòng biết ơn đối với những ai đã tạo nên thành quả cho người đời sau hưởng thụ.

Trước hết, chúng ta phải hiểu thế nào là “uống nước nhớ nguồn”. “Uống nước” là sự hưởng thụ thành quả, sản phẩm vật chất và tinh thần. “Nguồn” chỉ nguồn gốc, nguồn cội và tất cả những thành quả mà con người được hưởng bao gồm cả con người, lịch sử, truyền thống. “Nhớ nguồn” là hành động mang tính đạo đức cao, hưởng thụ những thành quả không tự nhiên mà có, do đó, người hưởng thụ phải biết tri ân, giữ gìn, phát huy thành quả của người làm ra chúng.

Câu tục ngữ như lời khuyên răn biết bao thế hệ sau về việc nhớ đến những người đã làm ra những thành quả cho mình hưởng thụ ngày nay. Cuộc đời có nhiều loại người cùng chung sống. Không phải ai cũng hiền lành, trung thực, đạo đức tốt, cũng có lắm kẻ dữ tợn, giả dối, vong ân bội nghĩa người làm ra thành quả. Câu tục ngữ thể hiện thật chính xác và sâu sắc ý nghĩa của mình nhằm khuyên răn những kẻ “khỏi vòng cong đuôi”, “có mới nới cũ”, “qua cầu rút ván”, “khỏi rên quên thầy”, “ăn cháo đá bát”,…

Như ta đã biết, đất nước Việt Nam ta ngày xưa đã có những vị anh hùng lịch sử, từ Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lê Lợi, Quang Trung,… đến Phan Bội Châu,Chủ tịch Hồ Chí Minh. Họ đã giúp giải phóng đất nước thoát khỏi chiến tranh cũng nhờ duy trì nền hoà bình dân tộc bền vững và đồng thời giúp đất nước ta tiến bộ, bắt nhịp theo thời đại. Họ là người có công với đất nước, góp phần xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh. Do đó, nhân dân ta ngày xưa đã nhắc nhở:

“Dù ai đi ngược về xuôi

Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba”

Cùng với việc phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, chúng ta đã chú ý rất nhiều đến chính sách xã hội để làm sao cho tăng trưởng kinh tế phải kết hợp hài hòa với phát triển văn hóa, xã hộ. Tăng trưởng kinh tế phải đi đôi với cải thiện đời sống của đại đa số nhân dân lao động cũng như kết hợp với xóa đói, giảm nghèo. Chúng ta đã cố gắng làm được nhiều việc để đền đáp công ơn thương binh, liệt sĩ, các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, người có công với nước. Vào dịp 27-7 hằng năm, ngày thương binh liệt sĩ, toàn Ðảng, toàn dân ta có dịp nhìn lại những việc đã làm để đền ơn đáp nghĩa thương binh, liệt sĩ.

Cùng với các chuyến hành hương thăm lại chiến trường xưa, tổ chức lễ cầu siêu cho các linh hồn liệt sĩ đã hy sinh vì đất nước, nhiều hoạt động tri ân khác cũng đồng loạt diễn ra với sự thành kính, biết ơn những người đã ngã xuống. Chắc khó có nơi nào trên thế giới, hoạt động đền ơn đáp nghĩa lại có sức lan tỏa rộng khắp như ở Việt Nam, để rồi trở thành phong trào tri ân trong toàn xã hội, trở thành đạo lý “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước, nhớ nguồn”… Dân tộc Việt Nam là vậy, con người Việt Nam là vậy – chung thủy, nghĩa tình.

Gần gũi với chúng ta hơn đó là cha mẹ. Từ khi mới lọt lòng, mỗi người đều đã ở trong vòng tay của mẹ. Ai ai cũng lớn lên qua những câu hát chứa chan tình thương. Rồi chính bố là người dẫn dắt ta đi khắp nẻo đường đời. Dù khôn lớn nhường nào, trong mắt cha mẹ, các con luôn là những đứa trẻ, luôn cần sự bảo bọc, che chở. Các thầy cô giáo là những người dạy dỗ chúng ta nên người. Họ trang bị cho chúng ta những hành trang vững chắc nhất để vào đời, đó là kiến thức. Do đó, ai cũng rất yêu mến cha mẹ, kính trọng thầy cô, không quên công lao to lớn của họ đã giúp chúng ta khôn lớn. Một lần nữa, đạo lí “Uống nước nhớ nguồn” được thể hiện cụ thể nhất.

Một đất nước, gia đình, xã hội mà giữ được đạo lí “uống nước nhớ nguồn” thì đất nước, gia đình, xã hội ấy tốt đẹp, bền vững biết bao. Đây là đạo lý cần có ở mỗi người, nó luôn có sẵn trong mỗi người, thể hiện tuỳ vào từng người. Mỗi khi nhận định một người, người ta vẫn hay quan tâm đến cách thực hiện và thể hiện đạo lí “uống nước nhớ nguồn” ở người ấy. Bởi vì đó là chuẩn mực quan trọng để đánh giá một con người có đạo đức tốt đẹp.

Mỗi khi được hưởng một thành quả nào do người khác làm nên, chúng ta phải có nghĩa vụ giữ gìn, trân trọng và phát huy chúng. Không chỉ có thế, mỗi người còn cần tự cố gắng, cống hiến bằng chính sức lực của mình cho đất nước để trở thành một con người có ích cho xã hội. Có như thế, xã hội mới phát triển, đó là cách “nhớ nguồn” thiết thực.

“Uống nước nhớ nguồn” là lời nhắn nhủ hết sức ngắn gọn và giản dị. Nhưng chính nó là một chân lí muôn đời. Nó là bài học sâu sắc, có giá trị từ ngàn xưa đến mai sau. Nếu chúng ta biết thực hành tốt lời dạy này, ta sẽ sống đẹp, sống có nhân cách, góp phần làm đẹp truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam ta.

Trong hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, nhân dân ta luôn phải gồng mình chống lại ngoại xâm và thiên tai khắc nghiệt, lập nên bao chiến công hiển hách, những trang sử vẻ vang. Ði liền với những vinh quang đó phải kể đến những tổn hại hết sức to lớn về người và của. Chính đặc điểm lịch sử đó đã tạo nên một truyền thống tốt đẹp và quý báu của dân tộc ta, đó là đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây”.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 4

“Uống nước nhớ nguồn” - chúng ta có suy nghĩ như thế nào khi đọc lời khuyên dạy của tiền nhân ? “Nguồn” là nơi xuất phát của dòng nước,mạch nước từ núi, từ rừng ra suối, ra sông rồi đổ ra biển cả mênh mông, không bao giờ cạn. Thứ nước khởi thủy đó trong mát, tinh khiết nhất. Khi ta uống dòng nước làm vơi đi cơn khát thì phải biết suy ngẫm đến nơi phát xuất dòng nước ấy

Từ hình ảnh cụ thể như vậy, người xưa còn muốn đề cập đến một vấn đề khái quát hơn.”Nguồn” có thể được hiểu chính là những người đã tạo ra thành quả về vật chất, tinh thần cho xã hội.Còn “uống nước” đó chính là sử dụng, đón nhận thành quả ấy. Câu tục ngữ nhằm khuyên nhủ chúng ta phải biết ơn những người đã tạo dựng thành quả cho mình trong cuộc sống.

Thật vậy, trong cuộc sống, không có hiện tượng nào là không có nguồn gốc, không có thành quả nào mà không có công lao của một ai đó tạo nên,tất cả mọi thành quả đều phần lớn do công sức lao động của con người làm ra. Ta không thể tự tạo mọi thứ từ đôi tay, khối óc của mình cho nên ta phải nghĩ đến những ai đã tạo ra nó.Mặt khác,người tạo ra thành quả phải đổ mồ hôi công sức,thậm chí phải chịu phần mất mát hy sinh. Trong khi đó người thụ hưởng thì không bỏ ra công sức nào cả, vì lẽ đó chúng ta phải biết ơn họ. Đó là sự công bằng trong xã hội.

Hơn nữa, lòng biết ơn sẽ giúp ta gắn bó với cha anh,với tập thể, tạo ra một xả hội thân ái kết đoàn. Cuộc sống sẽ tốt đẹp biết bao nếu truyền thống ấy được lưu giữ và xem trọng. Con người sống ân nghĩa sẽ được người khác quý trọng, được xã hội tôn vinh.

Ngược lại, thiếu tình cảm biết ơn, sống phụ nghĩa quên công, con người trở nên ích kỉ,vô trách nhiệm, những kẻ ấy sẽ bị người đời chê trách, mỉa mai, bị gạt ra ngoài lề xã hội và lương tâm của chính họ sẽ kết tội.

Bên cạnh đó, ta thấy “Uống nước nhớ nguồn” còn là đạo lí của dân tộc, là lẽ sống tốt đẹp từ bao đời nay cho nên thế hệ đi sau cần kế thừa và phát huy. Bài học đạo đức làm người ấy cứ trở đi trở lại trong kho tàng văn học dân gian: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ người đào giếng”, “Đường mòn ân nghĩa chẳng mòn”, “Ai mà phụ nghĩa quên công,thì đeo trăm cánh hoa hồng chẳng thơm”...

Thật đáng chê trách cho những ai còn đi ngược lại với lẽ sống cao thượng ấy. Sống dưới mái ấm gia đình,có những người con vẫn chưa cảm nhận hết công sức của đấng sinh thành, họ thản nhiên tiêu xài hoang phí những đồng tiền phải đánh đổi bằng những giọt mồ hôi, nước mắt của cha mẹ, thậm chí còn có kẻ đã ngược đãi với cả những người đã tạo dựng ra mình. Dưới mái học đường,nhiều học sinh vẫn còn xao lãng với chuyện học hành. Đó là gì, nếu không phải là vô ơn với thầy cô? Trong xã hội cũng không ít kẻ “uống nước” nhưng đã quên mất “nguồn”.

Câu tục ngữ là lời khuyên nhủ chân tình: con người sống phải có đạo đức nhân nghĩa, thủy chung, vừa là lời ca ngợi truyền thống đạo lí lâu đời của dân tộc Việt. Nó còn là hồi chuông cảnh tỉnh đối với ai đã đối xử một cách vô ơn,bạc nghĩa với những người đã tạo ra thành quả cho mình hưởng thụ. Học tập câu tục ngữ này, cụ thể là phải biết ơn, bảo vệ và sử dụng có hiệu quả những gì mà người khác tạo dựng. Là một người con trước hết ta phải biết khắc ghi công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ,còn là một người học sinh, biết ơn công ơn dạy dỗ của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ của tập thể lớp, trường. Sống trong cuộc đời, ta phải biết khắc ghi công ơn những ai đã cưu mang, giúp đỡ mình khi gặp hoạn nạn khó khăn. Suy rộng ra là con cháu vua Hùng,thuộc dòng dõi Lạc Hồng,ta phải biết tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc. Thừa hưởng cuộc sống tự do, thanh bình phải biết khắc ghi công ơn cua các anh hùng liệt sĩ, khi “bưng bát cơm đầy”, ta phải cảm hiểu”muôn phần đắng cay” của những người nông dân. Không chỉ biết ơn đối với những lớp người đi trước, ta còn phải ý thức quý trọng giữ gìn những giá trị mà quá khứ đã tạo nên bằng mồ hôi,nước mắt và xương máu, tiếp tục phát triển các thành quả của quá khứ. Nói như Bác: “Các vua Hùng đã có công dựng nước, bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Trong tưởng lai, hãy đem tài năng của mình ra xây dựng quê hương, hàn gắn vết thương chiến tranh đó chính là cách “trả ơn” quý báo nhất.

Đồng thời còn phải biết đấu tranh chống lại những biểu hiện vô ơn “ ăn cháo đá bát”, có thế xã hội sẽ tốt đẹp hơn. Mỗi con người sẽ sống chan hòa với nhau bằng những tình cảm chân thành hơn.

Qua việc sử dụng câu tục ngữ ngắn gọn, ngôn ngữ giản dị, hình ảnh cụ thể mà ý nghĩa thật vô cùng sâu sắc, người xưa đã khuyên nhủ thế hệ đi sau phải biết nhớ ơn những ai đã tạo dựng thành quả cho mình trong cuộc sống để từ đó khéo léo nhắc nhở, cảnh tỉnh những kẻ còn có lối sống bất nghĩa vô ơn. Mặc dù trải qua bao thâm trầm của thời đại, ý nghĩa câu tục ngữ trên vẫn sống mãi với thời gian. Đọc lại lời dạy của tổ tiên, ta không khỏi tự nhủ với lòng mình: Không bao giờ trở thành kẻ sống thiếu trách nhiệm đối với xã hội, sống và làm việc xứng đáng với đạo lí và truyền thống dân tộc, sống chân thành trọn nghĩa trọn tình, có trước có sau.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 5

Ân nghĩa, thuỷ chung là một lòng là nét đẹp mang tính truyền thống của đạo lí dân tộc, thể hiện lối ứng xử mang vẻ đẹp nhân văn của con người Việt Nam qua hàng nghìn năm lịch sử. Bài học đạo lí Uống nước nhớ nguồn đã thành tục ngữ, hoá thân trong lời hát câu ca, đã thấm sâu vào tâm hồn hàng triệu triệu con người Việt Nam xưa nay.

Câu tục ngữ Uống nước nhớ nguồn có hình tượng đẹp, hàm chứa một tư tưởng, tình cảm đẹp, một lối ứng xử đẹp.

Chỉ vỏn vẹn bốn chữ ngắn gọn mà ý nghĩa sâu xa. Uống nước là điều kiện, nhớ nguồn là hệ quả. Nguồn là nơi phát nguyên những nguồn nước. Nước đầu nguồn thì trong mát ngọt lành. Nguồn nước có bao giờ vơi cạn? Nhờ nguồn mà sông suối, ao hồ, biển cả có nước quanh năm, sự sống được nở hoa kết trái. Uống nước là được hưởng thụ; nhờ có nguồn mà ta được uống nước. Chữ nhớ trong câu tục ngữ thể hiện tấm lòng nhớ ơn, biết ơn.

Câu Uống nước nhớ nguồn nêu lên mối quan hệ lịch sử, xã hội. Đó là hưởng thụ và nghĩa vụ. Câu tục ngữ nhắc nhở mỗi chúng ta bài học đạo đức: Phải nhớ ơn, biết ơn những người đã đem lại ấm no, hạnh phúc và yên vui cho mình.

Câu tục ngữ đã nói lên mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người, giữa bốn nghìn lớp người trong xã hội ta. Nó nêu lên một quan niệm nhân sinh đầy tình người, đúc kết một nét đẹp về đạo lí, nhắc nhở mỗi người sống có tình có nghĩa, trọn vẹn thuỷ chung.

Lòng nhớ ơn, biết ơn là một tình cảm rất đẹp. Câu tục ngữ giáo dục chúng ta lòng biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Nó nhắc nhở chúng ta biết ơn nhân dân vĩ đại đã đem mồ hôi xương máu xây dựng và bảo vệ đất nước. Bát cơm ta ăn, mái nhà ta ở, trang sách, ngọn đèn, ngôi trường soi sáng tâm hồn ta... đã thấm sâu công ơn hàng triệu người dân cày, người thợ, thầy giáo, cô giáo... Lá quốc kì đỏ thắm, đất nước độc lập thanh bình... là do xương máu của biết bao anh hùng liệt sĩ. Giang sơn gấm vóc hôm nay là do nguồn thiêng ông cha, như một nhà thơ đã ca ngợi:

Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện mai sau
Hằng năm ăn đâu làm đâu
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ...

(Đất nước - Nguyễn Khoa Điềm.)

Lòng biết ơn không chỉ được khắc sâu trong tâm hồn mà còn phải được thể hiện bằng hành động cụ thể. Con cháu hiếu thảo với ông bà cha mẹ. Tục cúng lễ giỗ tết với nén hương thơm toả khói trên bàn thờ gia tiên. Con cái chăm học chăm làm, sống tốt đẹp làm vẻ vang cho dòng họ, biết săn sóc ông bà cha mẹ khi già yếu. Ngày 27/7 và ngôi nhà tình nghĩa là sự thể hiện lòng biết ơn của toàn dân đối với thương binh liệt sĩ. Học sinh biết tôn sư trọng đạo... Đó là hành động biết “Uống nước nhớ nguồn”.

Để giáo dục lòng biết ơn, nhân dân ta đã sáng tạo nên những câu tục ngữ, bài ca dao đậm đà, ý đẹp lời hay đã thấm sâu vào máu thịt và hồn người: "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", "Ai ơi bưng bát cơm đầy / Nhớ công hôm sớm cấy cày cho chăng?.", "Con người có tổ có tông/ Như cây có cội, như sông có nguồn."

Ở đời, người nhân hậu làm ơn không bao giờ nghĩ tới chuyện trả ơn. Họ coi việc cứu giúp mọi người là nghĩa vụ của lương tâm. Lòng biết ơn luôn nhắc nhở chúng ta vừa nhớ tới cội nguồn, nhớ tới thế hệ đi trước, đồng thời phải nghĩ tới những lớp người mai sau. Biết nhớ nguồn còn phải biết khơi nguồn là vậy.

Câu tục ngữ: Uống nước nhớ nguồn là bài học lớn dạy ta biết làm người. Nó gợi nhớ trong lòng ta món nợ đời sâu nặng:

Cơm cha, áo mẹ, chữ thầy
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 6

Trải qua nghìn năm dựng nước và giữ nước, ông cha ta đã đúc kết được vô vàn truyền thống tốt đẹp qua những câu tục ngữ ngắn gọn mà đi hết đời, chúng ta cũng không học hết được những điều hay lẽ phải ấy. Một trong những truyền thống quý báu được thể hiện qua câu tục ngữ hàm súc: "Uống nước nhớ nguồn".

Trước hết ta phải hiểu nội dung câu tục ngữ là như thế nào. “Uống nước” chính là sự hưởng thụ những thành quả vật chất và tinh thần; “Nhớ nguồn” là sự tri ân, giữ gìn phát huy những thành quả của người làm ra chúng. Như vậy cả câu tục ngữ là lời khuyên, lời dạy bảo chúng ta phải biết ơn thế hệ cha anh và phát huy những thành quả của họ.

Thật vậy, thành quả không tự nhiên mà có. Đất nước hoà bình mà chúng ta sống hôm nay được đổi bằng sinh mạng của biết bao người ngã xuống. Bởi vậy ta không được phép quên tổ tiên, nòi giống và những người đã chiến đấu, hy sinh bảo vệ quê hương. Cha mẹ, ông bà người thân đã sinh ra ta, nuôi dưỡng ta khôn lớn, thầy cô dạy dỗ ta học hành trở nên người có ích cho xã hội. Tất cả đều là “nguồn”để ta phải nhớ, phải tri ân.

Lòng biết ơn là cơ sở của đạo làm người. Một xã hội chỉ thực sự tốt đẹp khi được xây dựng vững vàng trên nền tảng đạo lý. Trên khắp đất nước Việt Nam lòng biết ơn thể hiện ở việc xây dựng các đền, miếu, chùa chiền phụng thờ, tôn vinh các bậc anh hùng có công với nước. Trong mỗi gia đình, bàn thờ tổ tiên được đặt ở nơi trang trọng. Nhiều năm nay, cả nước dấy lên phong trào đền ơn đáp nghĩa đối với những thương binh, liệt sĩ, bà mẹ Việt Nam anh hùng và những gia đình có công với cách mạng. Đến bất kỳ nơi nào cũng có thể tìm thấy những biểu hiện sinh động phong phú của đạo lý “uống nước nhớ nguồn ”trên đất nước ta .
Nhớ nguồn không chỉ là biết ơn, giữ gìn, bảo vệ thành quả đã có mà bản thân mỗi người cần cố gắng cống hiến, bổ sung thêm những thành quả mới cho “nguồn nước” dân tộc luôn tràn đầy và bất diệt. Có như vậy mới phát huy được tinh hoa truyền thống tốt đẹp của tổ tiên, làm cho xã hội ngày một phát triển. Đó mới là nhớ nguồn một cách thiết thực. Ở lứa tuổi học sinh, chúng ta chưa làm ra của cải vật chất, tinh thần cho xã hội, do đó hãy bày tỏ lòng biết ơn chân thành với cha mẹ, thầy cô bằng lời nói, việc làm cụ thể của mình: phấn đấu học tập, rèn luyện và tu dưỡng thành con ngoan, trò giỏi để trở thành những công dân có ích cho xã hội sau này .
Câu tục ngữ không chỉ là lời khuyên dạy, nó còn là lời nhắc nhở sâu sắc, thấm thía đối với những kẻ vô ơn,“khỏi vòng cong đuôi”,“qua cầu rút ván”,“khỏi rên quên thầy”. Mạch nguồn trong trẻo của truyền thống ân nghĩa thuỷ chung sẽ có một ngày làm cho những trái tim lầm đường thức tỉnh !
Lòng biết ơn thực sự là một nét truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc song nó không tự nhiên mà có. Nó là kết quả của quá trình rèn luyện, tu dưỡng lâu dài của con người.Có lẽ bởi vậy mà tự thuở ấu thơ, lời ru thấm đượm ân tình của bà của mẹ đã gieo mầm ân nghĩa:

“Công cha nghĩa mẹ ơn thầy
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao…”

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 7

Sống trong xã hội, con người cần có thái độ như thế nào đối với những người đã giúp đỡ mình? Trước mắt ta, không thiếu những kẻ trâng tráo vô ơn làm nên những hiện tượng “ăn cháo đá bát” mà nhân dân ta ai cũng cực lực phê phán. Những kẻ ấy đã không hiểu được một đạo lí truyền thống của dân tộc ta đã được đúc kết từ thực tế, một mối quan hệ cần thiết trong đời sống con người đó là : “Uống nước nhớ nguồn”. Ta nên hiểu câu tục ngữ này ra sao? Trong cuộc sống hiện nay, ý nghĩa của câu trên càng trở nên sâu sắc hơn như thế nào?

Trước tiên ta cần hiểu thế nào là “uống nước nhớ nguồn”. Câu tục ngữ đã bắt đầu bằng một hình ảnh cụ thể, dễ thấy và dễ hiểu đó là “uống nước”. ”Uống nước” là thừa hưởng hoặc sử dụng thành quả lao động hay thành quả đấu tranh cách mạng của các thế hệ trước đã qua rồi còn để lại. Nguồn là nơi xuất phát dòng nước. Nói rộng hơn, là nguyên nhân dẫn đến, là con người : cá nhân hay tập thể đã đổ tâm huyết và công sức làm ra thành quả đó. ”Uống nước nhớ nguồn” là lời khuyên nhủ, nhắc nhở của ông cha chúng ta đối với lớp người đi sau, đối với tất cả những ai, đang và sẽ thừa hưởng thành quả được tạo nên do công lao của bao thế hệ người đi trước.

Có điều là vì sao “uống nước” phải “nhớ nguồn” cũng như ăn trái phải nhớ kẻ trồng cây? Điều này thật là dễ hiểu! Bởi vì trong thiên nhiên cũng như trong xã hội, không có bất cứ một sự vật nào, một thành quả nào mà không có nguồn gốc, không do công sức lao động làm nên cả. Giống như hoa thơm trái ngọt phải có người trồng cây đổ biết bao mồ hôi công sức đôi khi cả xương máu của mình nữa để cây xanh non tươi tốt. Của cải vật chất trong xã hội cũng vậy, cũng đều cần đến bàn tay khối óc cần lao của người lao động khổ công nhọc trí làm ra.

Ngay cả đến một dải đất nước giàu đẹp của chúng ta hiện nay cũng chính là thành quả của biết bao thế hệ ông cha đã đổ máu xương công sức ra gầy dựng và tiếp truyền cho. Trong phạm vi hạn hẹp hơn là gia đình thì con cái là “thành quả” do các bậc cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục. Người thừa hưởng sử dụng các thành quả đó phải biết đến công lao của những người tạo ra chúng. Vì thế “nhớ nguồn” là đạo lí tất yếu. Ân nghĩa, thủy chung, không quên công lao của tổ tiên từ đó đã là một trong những phẩm chất tốt đẹp đã trở thành truyền thống cao quý của con người Việt Nam. Ta đã từng bắt gặp tình cảm ấy trong ca dao, tiếng nói tâm tình của dân tộc ta:

Ai ơi ! Bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần.

Khi “bưng bát cơm đầy” ta phải biết trân trọng nhớ ơn những ai đã “một nắng hai sương, muôn phần đắng cay” để làm nên “dẻo thơm một hạt”. Nói cách khác, được thừa hưởng cuộc sống thanh bình, no ấm hiện nay nhất thiết ta phải khắc ghi công lao của các vị anh hùng liệt sĩ đi trước đã hi sinh biết bao xương máu mồ hôi và nước mắt.

Do đó, ”Uống nước nhớ nguồn” chính là nền tảng vững chắc tạo nên một xã hội thân ái đoàn kết đầy đạo lí làm người. Ai chẳng biết là lòng vô ơn, bội bạc, thái độ “ăn cháo đá bát” sẽ làm con người trở nên nhỏ nhen, ích kỉ ăn bám gia đình và xã hội.

Thế nhưng để “nhớ nguồn” chúng ta phải làm gì? Là người Việt Nam, tự hào với lịch sử anh hùng, và truyền thống văn hóa vẻ vang của dân tộc, chúng ta phải ra sức góp phần bảo vệ đất nước, tích cực học tập và lao động để góp phần xây dựng đất nước trở nên giàu đẹp hơn.

Không những chỉ có ý thức giữ gìn bản sắc, tinh hoa của dân tộc Việt Nam mình mà chúng ta chứ không phải ai khác – phải ý thức tiếp thu một cách chọn lọc tinh hoa nhân loại để làm giàu thêm nền văn hóa nước nhà.

Ngoài ra, để “nhớ nguồn” chúng ta phải có ý thức tiết kiệm, chống lãng phí khi sử dụng thành quả lao động của mọi người. Có như thế mới xứng đáng trọn nghĩa trọn tình đúng với truyền thống đạo lí “uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp của cha ông.

Tóm lại, câu tục ngữ trên là lời khuyên, lời nhắc nhở ngắn gọn, súc tích, hình tượng rõ ràng đơn giản dễ hiểu mà ý nghĩa thật sâu sắc. Từ bao đời nay, cha ông chúng ta vẫn dùng câu tục ngữ để giáo dục chúng ta đạo lí làm người Việt Nam.

Là học sinh, hơn ai hết, chúng ta phải khắc ghi trong lòng công ơn sinh thành nuôi nấng của cha mẹ và công lao tận tâm dạy dỗ của thầy cô giáo. Phải biết bảo vệ các thành quả vật chất lẫn tinh thần của bao thế hệ cha ông để lại, và đồng thời cũng biết kế thừa phát huy và giữ gìn giá trị vật chất, tinh thần của những thành quả đó.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 8

Biết ơn người khác là một trong những vẻ đẹp trong kho tàng nhân cách của con người. Kẻ sống không có lòng biết ơn cũng chẳng khác nào dòng nước đục chảy giữa cánh đồng xanh, bông hoa không có hương thơm, loài chim không biết hót. Nhắc nhở con người sống phải có lòng biết ơn, người xưa từng nói khuyên uống nư­ớc phải nhớ lấy nguồn.

N­ước là sự vật tự nhiên, có vai trò duy trì sự sống của mọi sinh vật. Nguồn là nơi nư­ớc bắt đầu chảy. Uống n­ước là tận dụng môi trường tự nhiên để tồn tại và phát triển.

Nư­ớc chính là thành quả vật chất và tinh thần mang tính lịch sử của cộng đồng dân tộc. Uống n­ước là hưởng thụ các thành quả của dân tộc. Nguồn là những ngư­ời đi trước đã có công sáng tạo ra các giá trị vật chất và tinh thần của dân tộc. Nhớ nguồn thể hiện lòng biết ơn cha ông, tổ tiên, các vị tiền bối của dân tộc.

Sống phải biết ơn người khác luôn là đạo lí tồn tại trong mọi xã hội, bởi không ai một mình mà có thể tạo ra cả thế giới. Những gì chúng ta có được hôm nay được tạo dựng và bồi đắp từ muôn thế hệ đi trước. Mỗi lớp người đi qua trong lịch sử đều để lại những giá trị nhất định cho các thế hệ đi sau thừa hưởng và tiếp tục phát huy làm cuộc sống không ngừng phát triển.

Những dòng sông được bao bọc bởi con đê kiên cố, đồng bằng màu mỡ xanh tươi là công sức của cha ông đời đời trị thủy, cấy cày. Nền khoa học đạt được thành tựu rực rỡ như hôm nay được ươm mầm từ những sáng tạo không ngừng nghỉ của biết bao con người từ thời nguyên thủy cho đến tận ngày nay. Con người có thể bay vào vũ trụ, khám phá các thiên hà xuất phát từ ước mơ vươn tới những vì sao xa mà thuở hồng hoang, biết bao người dã khao khát. Cái gì là hiện thực của hôm nay đều xuất phát từ những ước mơ trong quá khứ. Không có những ước mơ ấy, không thể có tiến bộ như hôm nay.

Sống có lòng biết ơn, cách sống “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ kẻ trồng cây” vốn là truyền thống quý báu của dân tộc ta từ nghìn năm qua. Đó không chỉ là nét đẹp văn hóa mà trở thành cách sống, cách ứng xử, phẩm chất đạo đức cần ở mỗi con người. Không có truyền thống đó chắc hẳn sẽ không có những trang sử chống giặc ngoại xâm hiển hách, không có những hiền tài xuất chúng, không có lòng tốt để ngày nay chúng ta nhớ đến, tự hào và ngợi ca.

Sống có lòng biết ơn thể hiện phẩm chất cao quý của con người. Biết ơn người khác nâng cao nhân cách, xây dựng lòng tin và tình yêu thương ở người khác, là yếu tố dẫn đến thành công.

Đối với đa số người được giáo dục chu đáo, có hiểu biết sâu sắc và có lòng tự trọng thì luôn có ý thức tôn trọng, giữ gìn, phát huy những thành quả đã có của cha ông. Đối với một số kẻ kém hiểu biết thì dễ nảy sinh tư­ tưởng sùng ngoại, thái độ coi thường, chê bai những thành quả của dân tộc.

Ngày nay, khi đ­ược thừa hưởng những thành quả của dân tộc, mỗi chúng ta không chỉ khắc sâu lòng biết ơn, mà còn phải có trách nhiệm nỗ lực học tập và lao động tốt hơn nữa để đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào kho tàng di sản của dân tộc.

Câu tục ngữ “uống nước nhớ nguồn” đã nhắc nhở mọi ng­ười ghi nhớ một đạo lí của dân tộc, đạo lí của người đư­ợc hư­ởng thụ. Hãy sống và làm việc theo truyền thống tốt đẹp đó. Nghĩa là môi chúng ta không chỉ có quyền đ­ược hưởng thụ, mà còn phải có trách nhiệm và nghĩ vụ đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào sự phát triển chung của dân tộc.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 9

Uống nước nhớ nguồn là truyền thống có từ lâu đời của cha ông ta truyền lại cho thế hệ trẻ mai sau. Đây là truyền thống được gìn giữ, bảo tồn và phát huy từ đời này sang đời khác. Nó hình thành nên nét đẹp văn hóa của dân tộc Việt Nam.

Từ xưa đến nay, trong tâm linh của người Việt Nam thì lòng biết ơn, hướng về cội nguồn là điều mà mỗi người cần phải ghi nhớ. Hiểu một cách nôm na thì uống nước nhớ nguồn chính là sống luôn hướng về tổ tiên, về quê hương, đất nước, về những người đã có công ơn nuôi dưỡng và sinh thành chúng ta.

Biểu hiện của lòng biết ơn, uống nước nhớ nguồn trong cuộc sống rất rõ nét. Nó thể hiện qua lời ăn tiếng nói, qua hành động của mỗi người khi nhớ về quá khứ của mình. Dân tộc ta đã phải trải qua bao nhiêu thăng trầm của chiến tranh. Sự mất mát, hi sinh của những người đồng chí, đồng đội để đổi lấy sự yên bình của đất nước như bây giờ. Cha ông ta, những người con đã nằm lại với đất mẹ. Những người đã đánh đổi cả tuổi trẻ của mình vì độc lập tự do dân tộc. Họ không còn nữa nhưng vong linh của họ còn mãi nằm lại trong tâm trí của những người ở lại. Hằng năm cứ đến ngày 27/7, các cơ quan đoàn thể đều tổ chức Ngày thương binh liệt sĩ để tưởng nhớ công ơn của những người đã ngã xuống, cũng như những người còn sống nhưng dấu vết chiến tranh còn in hằn trên người họ.

Đó là một trong những biểu hiện của lòng biết ơn, lối sống uống nước nhớ nguồn đối với những người có công với cách mạng.

Chúng ta không phải kể đến những việc xa xôi, uống nước nhớ nguồn còn là thái độ, lòng biết ơn đối với bố mẹ, ông bà. Họ là những người có công lao sinh thành, nuôi dưỡng, giáo dục chúng ta từ khi còn bé đến lúc trưởng thành. Người xưa vẫn có câu:

Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Công lao trời biển ấy dù con cái có báo đáp cũng không thể báo đáp được, nhưng tấm lòng của con cái dành cho cha mẹ mới là điều quan trọng nhất. Dù mai này lớn lên, dù có đi đâu, làm gì thì ba mẹ vẫn luôn là nơi để chúng ta trở về. Họ mãi là người sẵn sàng chấp nhận và tha thứ cho những lỗi lầm bạn gây ra.

Truyền thống uống nước nhớ nguồn đã tạo nên một nét đẹp truyền thống đối với dân tộc Việt Nam. Truyền thống này giúp cho mối quan hệ giữa người với người trở nên tốt đẹp hơn. Nó sẽ hình thành nên hệ tư tưởng tốt đẹp được truyền từ đời này sang đời khác.

Bên cạnh những người có tinh thần biết ơn, uống nước nhớ nguồn thì còn có những kẻ đi ngược lại với đạo lý ấy. Đó là những người phản bội đất nước, bán nước, ích kỷ, không chịu cống hiến. Trong những năm qua tình trạng con cái bỏ rơi cha mẹ khi về già đang diễn ra ngày càng căng thẳng. Họ đang chà đạp lên những người đã có công ơn nuôi dưỡng, sinh thành. Thật đáng buồn cho những người như vậy.

Uống nước nhớ nguồn là truyền thống đạo đức tốt đẹp của nhân dân ta. Mỗi người cần phải giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp này để có thể xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh và văn minh hơn.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 10

Trong cuộc sống, đạo đức là một yếu tố rất quan trọng, nó thể hiện sự văn minh, lịch sự, nếp sống, tính cách và phần nào có thể đánh giá được phẩm chất, giá trị bản thân con người. Một trong số đó là sự biết ơn, nhớ ghi công lao mà người khác đã giúp đỡ mình. Đó cũng là một chân lí thiết thực trong đời thường. Chính vì vậy ông cha ta có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” hay “Uống nước nhớ nguồn”. Cả hai câu tục ngữ trên đều mang một triết lí nhân văn sâu xa. Đó là cần phải biết ơn những người đã mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho chúng ta.

Câu đầu tiên mượn hình ảnh “ăn quả” và “trồng cây” ý muốn nói, khi được hưởng thụ những trái ngọt, trái thơm, cần nhớ tới công sức, mồ hôi nước mắt của người đã làm ra nó. Điều đó được ẩn dụ nhằm khuyên răn thái độ của mỗi con người xử sự sao cho đúng, cho phải đối với những người đã giúp đỡ mình để không phải hổ thẹn với lương tâm. Hành động đó đã thể hiện một tư tưởng cao đẹp, một lối ứng xử đúng đắn. Lòng biết ơn đối với người khác đó chính là một truyền thống tốt đẹp của ông cha ta từ xưa tới nay. Đó cũng chính là biết sống ân nghĩa mặn mà, thuỷ chung sâu sắc giữa con người với con người. Tất cả những gì chúng ta đang hưởng thụ hiện tại không phải tự dưng mà có. Đó chính là công sức của biết bao lớp người. Từ những bát cơm dẻo tinh trên tay cũng do bàn tay người nông dân làm ra, một hạt lúa vàng chín giọt mồ hôi mà. Rồi đến tấm áo ta mặc, chiếc giày ta đi cũng đều bởi những bàn tay khéo léo của người thợ cùng với sự miệt mài, cần cù trong đó. Những di sản văn hoá nghệ thuật, những thành tựu độc đáo sáng tạo để lại cho con cháu. Còn nhiều, rất nhiều những công trình vĩ đại nữa mà thế hệ trước đã làm nên nhằm mục đích phục vụ thế hệ sau. Tất cả, tất cả cũng chỉ là những công sức lớn lao, sự tâm huyết của mỗi người dồn lại đã tạo nên một thành quả thật đáng khâm phục để ngày nay chúng ta cần biết ơn, phục hồi, tu dưỡng, phát triển những di sản đó. Những lòng biết ơn, kính trọng không phải chỉ là lời nói mà còn cần hành động để có thể thể hiện được hết ân nghĩa của ta. Đó chính là bài học thiết thực về đạo lí mà mỗi con người cần phải có.

Đến câu tục ngữ thứ hai “Uống nước nhớ nguồn”. Cũng giống câu tục ngữ thứ nhất. Câu tục ngữ này đều mang ý ẩn dụ dưới hình thức cụ thể, sinh động. Nước chính là thứ chúng ta hưởng thụ còn nguồn chính là người tạo ra cái để chúng ta hưởng thụ đó. Câu tục ngữ này chỉ vẻn vẹn có bốn chữ mà ý tứ sâu xa ẩn dưới cấu trúc mô hình điều kiện, hệ quả. Nói đến nước trong nguồn là nói đến sự mát mẻ, thanh tao. Và nguồn nước sẽ mãi không bao giờ vơi cạn. Chữ “nhớ” trong câu là một từ quan trọng, tâm điểm của câu tục ngữ. Ý nghĩa câu tục ngữ này thể hiện mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người. Lòng nhớ ơn luôn mang một tình cảm cao đẹp, thấm nhuần tư tưởng nhân văn. Nó giáo dục chúng ta cần biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ, những anh hùng vĩ đại đã hi sinh, lấy thân mình, mồ hôi xương máu để bảo vệ nền độc lập cho đất nước, giữ vững bình yên vùng trời Tổ quốc cho chúng ta có những năm tháng sống vui, sống khoẻ và có ích cho xã hội, phần để thực hiện đúng trách nhiệm, bổn phận của chúng ta, phần vì không hổ thẹn với những người ngã xuống giành lấy sự độc lập. Có ai hiểu được rằng, một sự biết ơn được thể hiện như một đoá hoa mai ửng hé trong nắng vàng, một lòng kính trọng bộc lộ như một ánh sao đêm sáng rọi trên trời cao. Đó là những cử chỉ cao đẹp, những hành động dù chỉ là nhỏ nhất cũng đều mang một tấm lòng cao thượng. Những người có nhân nghĩa là những người biết ơn đồng thời cũng biết giúp đỡ người khác mà không chút tính toán do dự. Chính những hành động đó đã khơi dậy tấm lòng của biết bao nhiêu con người, rồi thế giới này sẽ mãi là một thế giới giàu cảm xúc.

Tóm lại hai câu tục ngữ trên giúp ta hiểu được về đạo lí làm người. Lòng tôn kính, sự biết ơn không thể thiếu trong mỗi con người, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay. Chúng ta luôn phải trau dồi những phẩm chất cao quý đó, hãy biết rèn luyện, phấn đấu bằng những hành động nhỏ nhất vì nó không tự có trong mỗi chúng ta. Chúng ta cần phải biết ơn những người đã có công dẫn dắt ta trong cuộc sống nhất là đối với những người trực tiếp giúp đỡ chỉ bảo ta như cha mẹ, thầy cô. Bài học đó sẽ mãi là một kinh nghiệm sống ẩn chứa trong hai câu tục ngữ trên và nó có vai trò, tác dụng rất lớn đối với cuộc sống trên hành tinh này.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 11

Lật dở kho tàng ca dao tục ngữ của dân tộc, ta thấy không biết bao điều hay, điều quý được cha ông ngàn đời đúc kết. Ấy là kho báu tinh thần, là lời răn dạy ngàn đời sau vẫn cần tiếp thu và học hỏi. Một trong số đó là đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”, nhắc nhở về thái độ sống biết ơn của mỗi con người. Câu tục ngữ súc tích mà lại thật giàu hình ảnh sâu sắc.

Lời dạy của cố nhân nên được hiểu ra sao? “Uống nước” ở đây là việc hưởng thụ, đón nhận thành quả lao động của những người khác. Những giá trị mà ta đang sử dụng chính là việc “uống nước”. “Nguồn” lại chính là nơi bắt đầu của dòng nước, đầu những con suối, trên những ngọn núi cao. Mạch nguồn của nước theo sông, suối đổ ra bể lớn, không bao giờ nguôi cạn. Vì thế nó có thêm nét nghĩa là sự bắt nguồn của những thành quả mình hưởng thụ. Nơi ấy đã tạo ra “trái ngọt” về cả vật chất lẫn tinh thần cho xã hội. Vậy nên cần “Nhớ nguồn” hay cần ghi nhớ người tạo ra những giá trị lao động. Thật vậy, cuộc sống này mọi thứ mà ta đang hưởng đều do cá nhân, tập thể nào đó tạo nên, không phải ngẫu nhiên mà có. Câu tục ngữ “Uống nước nhớ nguồn” nhắc nhớ ta khi được hưởng thụ những thành quả do người khác tạo ra, ta cần biết ơn, tri ân, ghi nhớ những công lao ấy. Họ đã sẵn sàng đánh đổi mồ hôi, sức lực thận chí là cả nước mắt và sinh mạng để cho ra đời nhưng “nguồn sống” thật đẹp và hữu dụng. Lòng biết ơn vẫn luôn là truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam. Kho tàng tục ngữ dân tộc còn rất nhiều câu ca đồng nghĩa như: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Ăn cây nào, rào cây ấy”, … Tất cả đều mang ý nghĩa tích cực trong cuộc sống của mỗi người hiện nay.

Bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước, bốn nghìn năm khói lửa và bom tạt, bốn nghìn năm có biết bao thế hệ ngã xuống để cho thế hệ sau đứng lên:

“Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước”

(Mùa xuân nho nhỏ – Thanh Hải)

Lòng biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, với các vị anh hùng liệt sĩ, các bà mẹ Việt Nam anh hùng,.. chính là ngọn nguồn sức mạnh cho dân tộc “cứ đi lên phía trước”. Hàng năm, các lễ hội lại trải dài trên khắp đất nước thể hiện lòng hiếu kính của con cháu với những người có công: giỗ tổ Hùng Vương, hội Gióng, lễ hội Huyền Trân Công Chúa,… Một loạt các ngày ý nghĩa như 27/12, 20/11, 20/10,… cũng được chọn lựa nhằm truyền tải những tấm lòng biết ơn khác nhau. Đó là những biểu hiện tiêu biểu của lòng biết ơn, của đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”. “Nhớ nguồn” không chỉ là việc nhớ tới công lao đó mà cần có hành động cụ thể để đền đáp, phát huy những gì mà ta may mắn được nhận.

Trong cuộc sống, không có bất cứ thành quả nào là tự nhiên có, mà nó cần đánh đổi bằng mồ hôi, nước mắt để tạo nên. Chỉ khi được trả bằng sức lao động, thành quả ấy mới thực sự có ý nghĩa. Chúng ta được hưởng những “trái ngọt” đó từ bố mẹ, ông bà, từ những thế hệ đi trước đấu tranh, gìn giữ cho. Luôn giữ thái độ trân trọng những gì mình có cũng là thể hiện đức tính tốt đẹp của con người. Chỉ khi có lòng biết ơn, con người mới có thể có thái độ yêu quý với những gì mình được nhận và cố gắng cho tương lai. Tương lai ấy là một tương lai có sự chọn lọc tinh hoa nhân loại để làm giàu đẹp cho văn hoá nước nhà. “Uống nước nhớ nguồn” là nền tảng chắc chắn cho khối đoàn kết xã hội, con người luôn yêu thương và giúp đỡ nhau. Có nó là chúng ta đã cầm chắc trong tay chìa khoá giải quyết những khó khăn, thử thách sau này. Hơn nữa, nét sống ân nghĩa thuỷ chung càng tôn thêm giá trị con người trong xã hội, khiến ta được mọi người tôn vinh và kính trọng.

Càng hiểu vậy, ta lại càng thấy chê trách cho những người đi ngược lại với cách sống ấy. Trong xã hội còn nhiều lắm những kẻ “ăn cháo đá bát”, “qua cầu rút ván” và ta cần lên án, phê phán là hành động cần thiết. Dù sống dưới tình yêu thương của cha mẹ, thầy cô nhưng vẫn không thiếu những bạn cảm không biết trân quý những điều mình được nhận, coi đó là tất nhiên. Lòng vô ơn, ích kỉ sẽ biến con người thành kẻ thiếu đạo đức, gây ảnh hưởng xấu đến gia đình và xã hội. Họ thậm chí có thể ngược đãi cha mẹ, vô ơn với thầy cô, đi ngược lại tất cả những giá trị sống ngàn đời của dân tộc. Thực trạng này có đáng lên án hay không? Lời ru của bà, của mẹ năm xưa con còn nhớ hay đã quên:

“Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!”

Hơn nữa cũng cần nhớ rằng, giúp người khác cũng không phải để được trả ơn mà là để gìn giữ truyền thống dân tộc, để chia sẻ tình yêu thương. “Nước” không phải lúc nào cũng cần phải báo đáp “nguồn”, đôi khi “nước” chỉ cần làm tròn bổn phận và nghĩa vụ của mình trong cuộc đời đã là sự đền ơn đáp nghĩa đáng quý nhất.

Thế hệ trẻ hôm nay càng cần nhớ bài học đạo lí này. Mỗi người nên sử dụng một cách hợp lí, trân trọng những thành quả thế hệ trước để lại. Biết bao sức lao động mới đổi được những thành tự ngày hôm nay? Vậy nên, tự hào và biết ơn với những truyền thống tốt đẹp nhân dân ta đang từng ngày bảo vệ là thái độ sống đúng đắn, cần thiết. Trong bối cảnh hội nhập như hiện nay, khi văn hoá các nước ồ ạt giao thoa với nhau thì tự hào với những giá trị văn hoá dân tộc như nền tảng cho mọi sự hoà nhập sau này. Nó sẽ giúp ta tiếp thu một cách có chọn lọc văn hoá nước ngoài: “hoà nhập nhưng không hoà tan”. Bản thân mỗi cá thể cũng cần không ngừng cố gắng tôi luyện bản thân để giúp ích gia đình, xã hội. Có như thế, “nước” kia mới có thể báo đáp “nguồn”.

Như vậy, câu tục ngữ tuy ngắn gọn nhưng luôn là lời dạy bảo sâu sắc cho muôn thế hệ. Đạo lí “Uống nước nhớ nguồn” sẽ ở lại mãi với dân tộc Việt Nam, nhắc nhở con cháu về lòng biết ơn, đức báo đáp trong cuộc đời. Đây chính là bài học đạo đức căn bản cho những cánh chim trước khi rời tổ mẹ để vỗ cánh thực hiện hoài bão hay xây dựng nước nhà:

“Đừng hỏi Tổ Quốc đã làm gì cho ta
Mà hãy hỏi ta làm gì cho Tổ Quốc hôm nay?”

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 12

Chúng ta không tự nhiên có được thành quả như hiện nay. Tất cả là nhờ vào sự hi sinh, cống hiến của bao thế hệ đi trước. Chính vì thế, chúng ta cần sống và ghi nhớ đạo lí Uống nước nhớ nguồn. Nguồn là thượng nguồn, nơi bắt đầu của dòng sông và còn là cội nguồn, là tổ tiên, thế hệ đi trước của con người. Câu tục ngữ khuyên nhủ con người sống trong thời buổi hiện nay được hưởng nền độc lập, thành tựu thì phải luôn nhớ về và biết ơn thế hệ đi trước đồng thời có những hành động đền ơn đáp nghĩa, xây dựng xã hội phát triển hơn để thế hệ mai sau có điều kiện phát triển. Không có đất nước nào tự nhiên giàu đẹp, có sẵn những giá trị cốt lõi, tất cả là công sức lao động, sáng tạo của bao thế hệ đi trước, chúng ta phải biết ơn, trân trọng những thành tựu đó bằng những tình cảm tốt đẹp nhất và cố gắng học tập, lao động để xây dựng đất nước phát triển văn minh hơn. Tinh thần “Uống nước nhớ nguồn” khơi gợi lòng biết ơn trong mỗi con người và lan tỏa tình cảm đó ra cộng đồng; tạo nên những thông điệp tích cực và truyền thống biết ơn giúp cho con người trong đất nước thêm đoàn kết, gắn bó với nhau hơn. Một đất nước mà con người hiểu, biết ơn những giá trị mà bản thân mình được hưởng sẽ là một đất nước phát triển bền vững trên cơ sở của lòng biết ơn, tinh thần đoàn kết. Chúng ta bên cạnh việc hiểu ý nghĩa của việc uống nước nhớ nguồn và cố gắng cống hiến thì cũng cần phê phán những người sống vô ơn, chạy theo lối sống phương Tây mà bỏ quên đi những truyền thống văn hóa dân tộc; những người coi những gì đất nước mình đang có là những điều có sẵn không cần phải cố gắng gây dựng, bảo vệ,… Sự cống hiến của con người có tác động trực tiếp và to lớn đối với sự phát triển của đất nước. Hãy hướng đến và làm theo những điều tốt đẹp nhất để cuộc sống này thêm ý nghĩa hơn.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 13

Từ xưa đến nay, ông cha ta vẫn luôn căn dặn thế hệ mai sau cần phải “uống nước nhớ nguồn”, phải luôn ghi nhớ công lao của những người đã cho ta cuộc sống của ngày hôm nay. Bởi vậy, lòng biết ơn luôn là thái độ sống cần phải nâng niu và trân trọng. Trong xã hội ngày nay, lòng biết ơn là truyền thống tốt đẹp từ đời xưa để lại. Mỗi người, mỗi cá nhân cần phải nhận thức được điều này để cùng nhau xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn. Lòng biết ơn là nhớ về cội nguồn của mình với tấm lòng thành kính, thiêng liêng nhất. Mỗi người chúng ta sinh ra đều có nguồn gốc, không ai tự nhiên mà sinh ra. Mỗi ngày chúng ta trưởng thành và khôn lớn, công lao dưỡng dục, sinh thành ấy rất vĩ đại. "Biết ơn" mang giá trị nhân văn sâu sắc, là tấm lòng giữa người với người. Biết ơn không chỉ là nói suông, cần thể hiện bằng hành động thì nó mới thực sự ý nghĩa. Ngày nay, sự biết ơn được biểu hiện trên nhiều mặt, nhiều khía cạnh. Đâu đâu chúng ta cũng thấy được lòng biết ơn luôn hiển hiện khắp nơi. Là điều mà mỗi người đều có thể nhận thức được là cần làm, cần ghi nhớ. Để có một xã hội thái bình thịnh vượng như ngày hôm nay, ông cha ta đã phải trải qua bao cuộc chiến tranh xâm lược đẫm máu và nước mặt. Bao nhiêu người đã ngã xuống, bao nhiêu người còn ở lại nhưng thân thể không được lành lặn nữa. Lòng biết ơn luôn hiện diện xung quanh cuộc sống của chúng ta. Ai cũng có một cội nguồn để nhớ về để nâng niu và trân trọng. Nhưng biết ơn là điều không phải ai cũng có thể làm được. Có rất nhiều người đã chà đạp lên thành quả của xã hội, không coi trọng những gì mình đang có, điều đó đồng nghĩa với việc không coi trọng thế hệ đi trước đã dựng xây và cống hiến. Ý thức ấy sẽ khiến cho họ càng ngày càng không biết nâng niu và trân trọng cuộc sống. Đối với thế hệ trẻ này nay thì rèn luyện, bồi đắp sự biết ơn là điều cần thiết để không quên cội nguồn, nhắc nhở bản thân trân trọng thành quả của quá khứ.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 14

Người Việt Nam ta từ xưa đến nay được biết đến với nhiều phẩm chất, đức tính tốt đẹp khác nhau, trong đó phải kể đến truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”. “Nguồn” được hiểu là thượng nguồn, nơi bắt đầu của dòng sông, nghĩa bóng ở đây là cội nguồn, là tổ tiên, thế hệ đi trước của con người. Câu nói mang ý nghĩa khuyên nhủ con người được hưởng nền độc lập, những thành tựu bây giờ thì phải luôn nhớ về và biết ơn thế hệ đi trước đồng thời có những hành động đền ơn đáp nghĩa, xây dựng xã hội phát triển hơn để thế hệ mai sau có điều kiện phát triển. Việc “nhớ nguồn” được biểu hiện ở sự biết ơn, trân trọng những thành tựu của thế hệ trước để lại cho mình bằng những tình cảm tốt đẹp nhất. Bên cạnh đó là tinh thần cố gắng học tập, lao động để có cuộc sống tốt đẹp và xây dựng đất nước phát triển văn minh hơn; gây dựng một tương lai tươi sáng cho thế hệ mai sau. Việc nhớ đến công lao của người đi trước mang đến cho cuộc sống con người nhiều ý nghĩa quan trọng: khơi gợi lòng biết ơn trong mỗi con người và lan tỏa tình cảm đó ra cộng đồng; tạo nên những thông điệp tích cực và truyền thống biết ơn. Nó giúp cho con người trong đất nước thêm đoàn kết, gắn bó với nhau hơn; đồng thời góp phần xây dựng cho con người những đức tính quý báu. Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện nay vẫn còn có nhiều người sống lạnh lùng, thờ ơ và vô ơn đối với những gì bản thân đang được hưởng, họ coi đó là những điều có sẵn, lại có những người chạy theo lối sống phương Tây mà bỏ quên đi những truyền thống văn hóa dân tộc,… những người này đáng bị phê phán và chỉ trích. Là một con dân Việt Nam, mỗi chúng ta cần có trách nhiệm giữ gìn và phát huy những truyền thống quý báu của dân tộc đồng thời khắc ghi phẩm chất “Uống nước nhớ nguồn”.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 15

Kho tàng văn học dân gian của ông cha ta để lại vô cùng phong phú và đa dạng. Một trong số những câu tục ngữ gây ấn tượng nhất mà người Việt Nam ta ai ai cũng biết đó là “uống nước nhớ nguồn”. Nguồn nghĩa đen là thượng nguồn, nơi bắt đầu của dòng sông, nghĩa bóng ở đây là cội nguồn, là tổ tiên, thế hệ đi trước của con người. Câu tục ngữ khuyên nhủ con người sống trong thời buổi hiện nay được hưởng nền độc lập, thành tựu thì phải luôn nhớ về và biết ơn thế hệ đi trước đồng thời có những hành động đền ơn đáp nghĩa, xây dựng xã hội phát triển hơn để thế hệ mai sau có điều kiện phát triển. Không có đất nước nào tự nhiên giàu đẹp, có sẵn những giá trị cốt lõi, tất cả là công sức lao động, sáng tạo của bao thế hệ đi trước, chúng ta phải biết ơn, trân trọng những thành tựu đó bằng những tình cảm tốt đẹp nhất và cố gắng học tập, lao động để xây dựng đất nước phát triển văn minh hơn. Tinh thần “Uống nước nhớ nguồn” khơi gợi lòng biết ơn trong mỗi con người và lan tỏa tình cảm đó ra cộng đồng; tạo nên những thông điệp tích cực và truyền thống biết ơn giúp cho con người trong đất nước thêm đoàn kết, gắn bó với nhau hơn. Một đất nước mà con người hiểu, biết ơn những giá trị mà bản thân mình được hưởng sẽ là một đất nước phát triển bền vững trên cơ sở của lòng biết ơn, tinh thần đoàn kết. Bên cạnh đó vẫn còn có nhiều người sống vô ơn, người chạy theo lối sống phương Tây mà bỏ quên đi những truyền thống văn hóa dân tộc. Lại có những người coi những gì đất nước mình đang có là những điều có sẵn không cần phải cố gắng gây dựng, bảo vệ,… đây là những suy nghĩ lệch lạc mà chúng ta cần bài trừ. Mỗi người hãy là một công dân có ích cho xã hội và lan tỏa truyền thống uống nước nhớ nguồn ra bốn bể năm châu để cuộc sống này thêm tươi đẹp hơn.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 16

Tục ngữ là một bộ phận trong kho tàng văn học dân gian, được xem là túi khôn của nhân loại, bời vì đó là những bài học trí tuệ sâu sắc của người xưa được đúc kết bằng những câu nói ngắn gọn, điển hình là câu tục ngữ: “Uống nước nhớ nguồn”. "Nguồn" là nơi xuất phát của dòng nước, mạch nước từ núi, từ rừng ra suối, ra sông rồi đổ ra biển cả mênh mông, không bao giờ cạn. "Nguồn" còn có thể hiểu là những người đã tạo ra thành quả về vật chất, tinh thần cho xã hội. Còn "uống nước" đó chính là sử dụng, đón nhận thành quả ấy. Câu tục ngữ nhằm khuyên nhủ chúng ta phải biết ơn những người đã tạo dựng thành quả cho mình trong cuộc sống. Thật vậy, trong cuộc sống, không có thành quả nào mà không có công lao của một ai đó tạo nên. Mặt khác, người tạo ra thành quả phải đổ mồ hôi công sức, thậm chí phải chịu phần mất mát hi sinh. Trong khi đó người thụ hưởng thì không bỏ ra công sức nào cả, vì lẽ đó chúng ta phải biết ơn họ. Đó là sự công bằng trong xã hội. Hơn nữa, lòng biết ơn sẽ giúp ta gắn bó với cha anh, với tập thể tạo ra một xã hội thân ái, kết đoàn. Cuộc sống sẽ tốt đẹp biết bao nêu truyền thống ấy được lưu giữ và xem trọng. Con người sống ân nghĩa sẽ được người khác quý trọng, được xã hội tôn vinh. Thật đáng chê trách cho những ai còn đi ngược lại với lẽ sống cao thượng ấy. Họ sống lạnh lùng, thờ ơ và vô ơn đối với những gì bản thân đang được hưởng, họ coi đó là những điều có sẵn, chỉ việc hưởng thụ. Lại có những người chạy theo lối sống phương Tây mà bỏ quên đi những truyền thống văn hóa dân tộc,… những người này đáng bị phê phán và chỉ trích. Qua việc sử dụng câu tục ngữ ngắn gọn, ngôn ngữ giản dị, hình ảnh cụ thể mà ý nghĩa thật vô cùng sâu sắc, người xưa đã khuyên nhủ thế hệ đi sau phải biết nhớ ơn những ai đã tạo dựng thành quả cho mình trong cuộc sống. Mặc dù trái qua bao thăng trầm của thời đại, ý nghĩa câu tục ngữ trên vẫn sống mãi với thời gian.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 17

Dân tộc Việt Nam từ xưa đến nay có nhiều truyền thống quý báu được gìn giữ và lưu truyền. Một trong những truyền thống đạo lí tốt đẹp nhất được thể hiện qua câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn" đã nhắc nhở chúng ta phải biết ơn những người đã giúp đỡ ta. Đây là lời dạy mà mỗi người Việt Nam phải luôn ghi nhớ. Đến ngày nay, lời dạy của người xưa càng sâu sắc hơn.

"Uống nước" là thừa hưởng thành quả lao động của những người đi trước, thừa hưởng những gì mà họ đã bỏ công sức để tạo ra, để có được. "Nguồn" chính là nơi xuất phát, nơi khởi đầu của dòng nước, hiểu theo nghĩa bóng thì "nguồn" chính là những thế hệ trước, những con người mà đã tạo ra "dòng nước" hay nói cách khác là tạo ra thành quả mà chúng ta đã hưởng ngày hôm nay. Câu tục ngữ chính là lời răn dạy, nhắc nhở chúng ta, những lớp người đi sau, những thế hệ đang thừa hưởng thành quả phải luôn nhớ ơn công lao của thế hệ trước.

Trong vũ trụ, thiên nhiên và xã hội, mọi sự vật đều có nguồn gốc. Của cải, vật chất, tinh thần đó chính là công sức do con người làm ra. Như việc chúng ta thưởng thức một chén cơm, ta cảm thấy vị ngọt, nhưng thực ra thì chúng thật mặn, mặn vì những giọt mồ hôi, mặn vì những ngày dầm mưa dãi nắng. Họ đã phải sáng nắng chiều mưa làm việc ở ngoài đồng, nhổ mạ cấy lúa, gặt lúa, đập lúa… Bên cạnh đó, còn có sự hy sinh xương máu của các vị anh hùng dân tộc, các chiến sĩ yêu nước vì sắc áo của dân tộc để rồi xây dựng đất nước giàu đẹp phát triển đến ngày hôm nay. Lòng biết ơn phải xuất phát từ tình cảm, từ ý thức ghi nhớ công ơn của những người tạo ra thành quả phục vụ cuộc sống của chúng ta, đó chính là "nhớ nguồn", là đạo lý làm người tất yếu mà mỗi người cần có. Có câu:

“Dù ai đi ngược về xuôi

Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba

Dù ai buôn bán gần xa

Nhớ ngày giỗ tổ tháng ba thì về…”

Đó là lòng biết ơn của nhân dân nên hằng năm cả nước ta làm lễ “Giỗ tổ Hùng Vương” để ghi nhớ công lao của các vua Hùng đã dựng nước và giữ nước, hay hằng năm, để mừng sinh nhật Bác, cả nước đã cùng ôn lại chặng đường mà Bác đã đi qua, ca ngợi sự hy sinh của Bác để giành lại độc lập tự do cho nước nhà, đó cũng là một hình thức "nhớ nguồn" của chúng ta, thể hiện một tình cảm đẹp, một đạo lý đẹp của dân tộc ta.

Lòng biết ơn giúp ta gắn bó hơn với những người đi trước, sẽ trân trọng những thành quả và công sức của tiền nhân, gần gũi hơn với tập thể… và từ đó sẽ tạo nên một xã hội đoàn kết, thân ái hơn giữa mọi người. Điều đó cho ta thấy truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" là một truyền thống vô cùng cao đẹp. Nếu con người không có lòng biết ơn thì sẽ trở nên rất ích kỉ, không hiểu biết, thờ ơ với mọi người xung quanh và có thể sẽ trở thành con người ăn bám xã hội.

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 18

Đất nước ta đã trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, cha ông ta đã cùng nhau đứng lên để chống lại giặc ngoại xâm, tạo nên biết bao những chiến công, những mốc son chói lọi trong lịch sử, để lại những trang sử hào hùng của dân tộc. Và trong những năm tháng đầy gian khổ ấy đã tạo nên một truyền thống quý báu của dân tộc ta, đó là "Uống nước nhớ nguồn" - thể hiện sự biết ơn với những người đi trước đã gây dựng nên những thành quả để lại cho bao thế hệ sau này.

Đầu tiên, chúng ta cần hiểu được ý nghĩa của câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn". Về mặt ngữ nghĩa, "uống nước" là một hành động thể hiện cho sự hưởng thụ những thành quả, những kết quả của vật chất và tinh thần được để lại. "Nguồn" chính là nơi mà dòng nước mát lành ấy xuất phát, có thể từ những mạch nước ngầm nơi rừng sâu, từ những con suối trên núi cao đã đưa đến một thứ nước trong mát, ngọt lành nhất. Và "nguồn" còn có thể hiểu rằng đó chính là nguồn cội của lịch sử, nguồn gốc của những giá trị vật chất, tinh thần mà con người chúng ta đang được hưởng. "Nhớ nguồn" chính là một hành động thể hiện sự tri ân, luôn luôn nhớ đến những người đã không quản ngại khó khăn, gian khổ để tạo ra những thành quả ấy. Câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn" chính là một lời răn dạy của cha ông, muốn thế hệ con cháu sau này luôn phải nhớ đến, luôn biết ơn những công lao của cha ông để lại và phát huy những giá trị của thành quả đó.

Với mỗi người Việt Nam, lòng biết ơn chính là điều cơ bản, cốt lõi để hình thành nên nhân cách cũng như tạo nên một xã hội tốt đẹp. Trong suốt chiều dài lịch sử của dân tộc, đã có biết bao những người anh hùng dân tộc, biết bao con người đứng lên để giải phóng dân tộc, biết bao nhiêu nhân dân ta đã ngã xuống, đã lấy máu xương của mình để đổi lại một đất nước độc lập, tự do như ngày hôm nay. Những con người nhỏ bé ấy nhưng hành động lại thật vĩ đại để đưa dân tộc thoát khỏi cảnh lầm than, giúp đất nước ta ngày càng tiến bộ và theo kịp các cường quốc ở khắp năm châu. Bởi vậy, chúng ta không bao giờ được phép quên đi công lao của cha ông, những người đã hy sinh oanh liệt để bảo vệ đất nước, bảo vệ quê hương mình. Và quả thực, điều này đến ngày này vẫn được phát huy mạnh mẽ trên khắp mọi miền của đất nước ta. Ở tất cả các địa phương trên khắp đất nước Việt Nam nơi đâu cũng được xây dựng các đền, chùa, miếu, tượng đài.... để thờ phụng, để tôn vinh và tỏ lòng thành kính đối với các vị anh hùng, với những người có công với đất nước, với dân tộc. Hằng năm, cả nước đều có những dịp để thực hiện những việc làm đền ơn đáp nghĩa, để tri ân tới những gia đình của các thương binh, liệt sĩ, những bà mẹ Việt Nam anh hùng. Có thể nói rằng khó có thể thấy được ở nơi đâu sự tri ân, đền ơn đáp nghĩa lại được lan tỏa rộng rãi và trở thành một phần trong đạo lý, trong lẽ sống như ở Việt Nam.

"Uống nước nhớ nguồn" không chỉ thể hiện ở những điều lớn lao như biết ơn, tri ân tới những người có công với đất nước mà nó còn gần gũi hơn trong cuộc sống. Đó là sự biết ơn với ông bà, cha mẹ, những người trong gia đình luôn yêu thương, che chở cho chúng ta. Có thể nói rằng tình yêu thương, sự bao bọc, che chở của gia đình chính là lá chắn bảo vệ giúp chúng ta đương đầu với những khó khăn, thách thức ngoài kia, là nguồn động lực to lớn để chúng ta ngày càng lớn khôn, trưởng thành. Bởi vậy, mỗi chúng ta đều luôn phải ghi nhớ công ơn của ông bà, cha mẹ đã cho chúng ta một cơ thể lành lặn, một cuộc sống ấm no, đủ đầy. Bên cạnh đó, mỗi người cũng cần phải dành sự biết ơn tới thầy cô, những người đã không quản ngại khó khăn, vất vả mà truyền thụ cho chúng ta những tri thức, những kiến thức quan trọng, bổ ích để ta có thể bay cao, bay xa, tự tin vững bước trên con đường tương lai của chính mình. Nhờ những công lao to lớn ấy mà chúng ta khôn lớn, thành công trên con đường mà mình đã chọn. 

"Nhớ nguồn" không chỉ là sự biết ơn, bảo vệ những thành quả mà cha ông đã để lại mà còn là sự cố gắng, nỗ lực không ngừng nghỉ để tạo thêm nhiều những thành quả khác, để cho "nguồn" của dân tộc luôn được làm đầy không bao giờ vơi cạn. Chỉ có như vậy thì đất nước, xã hội của chúng ta mới ngày càng phát triển, cuộc sống mới trở nên ngày càng tốt đẹp hơn. Là một người học sinh, chúng ta có thể đóng góp vào "nguồn nước" ấy bằng cách luôn cố gắng tự trau dồi kiến thức, nhân cách để bản thân trở thành một công dân tốt, một người có ích cho xã hội và mang những kiến thức mình tiếp thu được để sau này xây dựng đất nước ngày càng lớn mạnh hơn. 

"Uống nước nhớ nguồn" dù chỉ là một lời nhắn nhủ, nhắc nhở đầy giản dị thế nhưng nó đã trở thành một truyền thống, một chân lý được lưu truyền muôn đời. Truyền thống ấy đã để lại những bài học sâu sắc, những giá trị thiết thực cho tới hiện tại và đến mãi mai sau. Lòng biết ơn thực sự đã trở thành một nét đẹp, một giá trị đạo đức của dân tộc từ ngàn đời nay. Đó chính là kết quả của cả một quá trình tu dưỡng và thấm nhuần những tư tưởng, đạo lý ấy của mỗi con người. 

Bài văn nghị luận Tại sao cần tôn trọng đạo lí uống nước nhớ nguồn - mẫu 19

Từ ngàn đời nay, lòng biết ơn luôn là một nét đẹp trong cách ứng xử của mỗi con người Việt Nam. Bài học được gửi gắm qua câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn" đã thấm sâu vào tâm hồn, vào hành động của biết bao thế hệ người dân Việt Nam từ xưa đến nay.

Câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn" đã cụ thể hoá bài học về lòng biết ơn vào những hình ảnh cụ thể, quen thuộc. " Uống nước" là sự hưởng thụ, sử dụng những thành quả mà cha ông ta đã tạo ra và để lại. "Nguồn" chính là nơi bắt nguồn của dòng nước trong mát ấy, hay hiểu rộng ra đó chính là cội nguồn, là những người đi trước đã tạo ra những thành quả về vật chất và tinh thần để lại cho con cháu đời sau. "Nhớ nguồn" chính là việc ghi nhớ, tri ân và phát triển những thành quả ấy để nó luôn tồn tại trong suốt hành trình phát triển của lịch sử nước nhà. Câu tục ngữ đó chính là một bài học quý báu, là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc của cha ông ta với những thế hệ sau, những người đã, đang và sẽ được hưởng thụ những thành quả mà thế hệ đi trước đã để lại. 

Trong cuộc sống này mỗi chúng ta đều được hưởng thụ những thành quả từ cha ông, từ những người đi trước đã cố gắng tạo ra. Bởi vậy mà chúng ta cần phải luôn ghi nhớ, luôn biết ơn những người đã tạo ra những thành quả ấy cho chúng ta được hưởng thụ. Để có được một đất nước hoà bình, để chúng ta được sống một cuộc sống không chiến tranh khói đạn, một cuộc sống no ấm đủ đầy như ngày nay thì đã biết bao thế hệ cha ông ta phải hy sinh tính mạng, đổi bằng máu xương để giành lại đất nước từ tay những kẻ ngoại xâm ấy. Hay ở một phạm vi nhỏ hơn chính là trong mỗi gia đình, chúng ta cũng phải dành sự biết ơn tới ông bà, cha mẹ - những người đã sinh thành, nuôi dưỡng và dành cho chúng ta những điều tốt đẹp nhất để có thể phát triển đủ đầy. Và chúng ta cũng luôn phải biết ơn tới thầy cô, những người không quản ngại khó khăn để truyền thụ cho ta tri thức, để chắp cho chúng ta một đôi cánh vững chắc làm hành trang tiến vào con đường tương lai. Tất cả đều là cội nguồn, là những người mà chúng ta luôn phải nhớ, phải biết ơn họ.

Lòng biết ơn chính là cốt lõi, là cơ sở để xây dựng lên một đất nước tốt đẹp, một xã hội mà con người luôn hướng đến những đạo lý tốt đẹp. Ở Việt Nam, từ Nam ra Bắc đến đâu chúng ta cũng có thể thấy các đền, chùa, miếu... được xây dựng lên để tưởng niệm, để ghi nhớ những công lao to lớn của các vị anh hùng dân tộc, của cha ông ta ngày trước đã có công dựng nước và giữ nước. Hay hằng năm, trên khắp mọi miền Tổ quốc mọi cơ quan, cá nhân đều luôn hưởng ứng phong trào đền ơn đáp nghĩa để tri ân tới những người có công với cách mạng, những thương binh, liệt sĩ hay những bà mẹ Việt Nam anh hùng trong thời chiến, và cả những tấm gương anh hùng trong thời bình đã ngã xuống vì bình yên của nhân dân, của đất nước. Đó chính là những hành động thể hiện cho truyền thống "uống nước nhớ nguồn" tốt đẹp ngàn đời nay của dân tộc ta.

Bên cạnh việc ghi nhớ, biết ơn và luôn bảo vệ những thành quả mà cha ông để lại, "nhớ nguồn" còn là những sự cố gắng cống hiến, tạo dựng nên những thành quả mới để khiến cho "nguồn nước" ấy mãi đầy, không bao giờ vơi cạn. Chỉ có như vậy thì những thành quả mà cha ông ta đã đạt được trong quá khứ mới có thể trường tồn cùng năm tháng, đất nước và dân tộc ta mới ngày càng phát triển mạnh mẽ, cuộc sống ngày một tốt đẹp hơn. Là những người học sinh, chúng ta cũng cần phải góp một phần nhỏ công sức của mình trong việc xây dựng đất nước từ những việc làm nhỏ nhất như cố gắng chăm chỉ học tập, trau dồi kiến thức, rèn luyện đạo đức của bản thân để trở thành một công dân có ích cho xã hội.

Câu tục ngữ "uống nước nhớ nguồn" đã trở thành một đạo lý, một truyền thống tốt đẹp của dân tộc đã được lưu truyền qua biết bao thế hệ từ ngàn đời nay. Mỗi chúng ta bên cạnh quyền được hưởng thụ những thành quả, những điều tốt đẹp mà cha ông đã gây dựng và để lại thì cũng phải có nghĩa vụ, có trách nhiệm giữ gìn và phát triển những thành quả ấy, để đất nước và dân tộc Việt Nam ngày càng mạnh mẽ và sánh vai với các cường quốc khác trên thế giới.

Xem thêm các bài viết Tập làm văn lớp 7 hay khác:

• Viết bài văn nghị luận về vấn đề cần biết sống vì người khác.
• Trong bài thơ Tiếng Việt, nhà thơ Lưu Quang Vũ viết: Tiếng tha thiết, nói thường nghe như hát ... Dấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh. Đoạn thơ trên muốn nói về vẻ đẹp gì của tiếng Việt? Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 7-8 dòng) nêu lên suy nghĩ của mình về vẻ đẹp ấy.
• Bài tản văn cho người đọc thấy sự hi sinh thầm lặng mà lớn lao của những người phụ nữ trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Vấn đề ấy gợi cho em suy nghĩ gì khi sống trong hòa bình?
• Viết một đoạn văn khoảng 5-7 dòng nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh cây tre được tác giả thể hiện trong bài tùy bút Cây tre Việt Nam, trong đó sử dụng ít nhất hai từ Hán Việt. Giải thích nghĩa của các từ Hán Việt đó.
• Viết bài văn biểu cảm về sự hi sinh thầm lặng của dì Bảy trong bài tản văn “Người ngồi đợi trước hiên nhà” của tác giả Huỳnh Như Phương.

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 7 hay khác:

• Soạn văn 7 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 7 Cánh diều (ngắn nhất)
• Giải lớp 7 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 7 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 7 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---