10+ Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên (điểm cao)

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên điểm cao, hay nhất được chọn lọc từ những bài văn hay của học sinh trên cả nước giúp bạn có thêm bài văn hay để tham khảo từ đó viết văn hay hơn.

10+ Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên (điểm cao)

Dàn ý Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên

a) Mở bài:

+ Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Đình Chiểu và đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.

+ Giới thiệu chung về nhân vật Lục Vân Tiên.

b) Thân bài:

*Lục Vân Tiên đánh bại bọn cướp

– Tình huống: Kiều Nguyệt Nga bị giặc cướp chặn đường, Lục Vân Tiên tình cờ đi ngang qua thấy vậy liền chạy đến cứu.

– Hành động của Lục Vân Tiên vô cùng dũng cảm

=> Hình ảnh so sánh Lục Vân Tiên với anh hùng Triệu Tử để thể hiện sức mạnh và tài năng của nhân vật Lục Vân Tiên.

– Kết quả: bọn cướp hoảng sợ, bỏ chạy tán loạn, thủ lĩnh Phong Lai không đánh trả được, bị Lục Vân Tiên tiêu diệt.

*Lục Vân Tiên gặp và trò chuyện với Kiều Nguyệt Nga

=> Lục Vân Tiên xúc động trước hoàn cảnh của hai cô gái, khẳng định mình đã dẹp sạch giặc cướp.

=> Từ ngôn ngữ đến cách nói năng đều cho thấy Lục Vân Tiên là người có học thức, coi trọng lễ nghi phong kiến.

=> Bày tỏ phương châm sống của người nam nhi: thấy việc nghĩa mà không làm thì không phải là anh hùng.

c) Kết bài:

Nêu cảm nhận về nhân vật Lục Vân Tiên.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - mẫu 1

Nguyễn Đình Chiểu là một trong những nhà thơ nổi tiếng của nước ta ở thế kỷ 19. Ông có cuộc đời đầy biến động và những biến động này đã ảnh hưởng đến văn chương của ông, khiến mỗi tác phẩm của ông đều trở nên vô cùng đặc biệt. Tác phẩm nổi bật nhất của ông là tác phẩm “Lục Vân Tiên”, phản ánh ánh sáng của xã hội Việt Nam thời bấy giờ và hình ảnh người anh hùng tưởng tượng Lục Vân Tiên. Trong toàn bộ tác phẩm, có một trích đoạn “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” thể hiện rõ nhất tinh thần anh hùng và khí phách hiên ngang của ông.

Trên đường đi thi, Lục Vân Tiên bắt gặp cảnh bọn cướp Phong Lai bắt người vô tội, chàng liền ra tay trợ giúp không chút toan tính:

Vân Tiên ghé lại bên đàng,

Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.

Kêu rằng: “Bớ lũ hung đồ,

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân

Tuy không biết hoàn cảnh của những người bị hại, nhưng chỉ nhìn thấy họ trong hoàn cảnh khó khăn, Vân Tiên không ngại gian khổ mà sẵn sàng thay trời hành đạo. Hành động “bẻ cây” làm vũ khí của chàng đã chứng minh lòng dũng cảm vô bờ bến của chàng khi chàng lao vào trận chiến bằng tay không. Qua đó cũng thể hiện sự quyết tâm và tinh thần chính nghĩa của chàng. Những hành động đó hoàn toàn đối lập với việc làm của những tên cướp Phong Lai. Vân Tiên anh dũng cứu người chẳng khác nào một vị danh tướng đang ra trận:

Vân Tiên tả đột hữu xung,

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dương.

Lâu la bốn phía vỡ tan,

Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.

Đặt trong mối tương quan giữa một bên là một nhóm cướp đông đảo được trang bị đầy đủ vũ khí và một bên là Lục Vân Tiên một mình sử dụng nhánh cây bên vệ đường, ta đã thấy sự thiệt thòi của chàng, nhưng cũng chính trong tình cảnh đó càng nổi bật sự nghĩa khí và tài nghệ hơn người của Lục Vân Tiên.  

Sau khi dọn sạch “lũ kiến chòm ong”, Vân Tiên đến thăm người trong xe ngựa vừa chịu sự càn quấy của bọn cướp. Nghe lời cảm ơn của người hầu gái, Vân Tiên liền đoán rằng người ngồi trong xe ngựa là một tiểu thư, nên đã can ngăn:

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,

Nàng là phận gái ta là phận trai

Chính lời can này cho thấy sự hợp lý của Lục Vân Tiên khi chàng dành cho Kiều Nguyệt Nga sự tôn trọng về lễ nghĩa của xã hội phong kiến, nam nữ không đụng chạm nhau. Cốt cách của người đàn ông này càng thể hiện rõ hơn qua việc Vân Tiên không màng danh lợi, thẳng thắn từ chối sự báo đáp của Kiều Nguyệt Nga:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn?

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.

Nhớ câu kiến ngãi bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

Những lời trên của Lục Vân Tiên một lần nữa khẳng định rằng chàng là một anh hùng không nghĩ đến lợi ích cá nhân, chàng chỉ đơn giản nghĩ rằng “giữa đường gặp chuyện bất bình chẳng tha” và không đòi hỏi sự đền đáp.

Thông qua những miêu tả chân thực với những từ ngữ và hình ảnh độc đáo, góp phần quan trọng trong việc miêu tả tính cách nhân vật, Nguyễn Đình Chiểu đã xây dựng thành công hình ảnh người anh hùng lý tưởng của dân tộc ta, một Lục Vân Tiên vừa giỏi văn vừa giỏi võ, có lễ nghi mẫu mực và tinh thần nhân nghĩa cao cả.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - mẫu 2

Đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” nằm ở đầu tác phẩm “Truyện Lục Vân Tiên” và là đoạn trích ấn tượng nhất trong tác phẩm. Trích đoạn kể về cuộc gặp gỡ bất ngờ trong một hoàn cảnh đặc biệt giữa hai nhân vật chính. Trên đường ra kinh đô thi cử, Lục Vân Tiên gặp một đám cướp và đã cứu giúp người gặp nạn, người đó chính là Kiều Nguyệt Nga. Nàng đang trên đường đến Hà Khê theo sự sắp xếp của phụ thân gả cho nàng một tấm chồng. Nhờ sự hào hiệp của Lục Vân Tiên, nàng đã biết ơn và đem lòng yêu Lục Vân Tiên. Trong trích đoạn, nhân vật Lục Vân Tiên hiện lên như một người anh hùng. Là một hiệp sĩ, sẵn sàng chiến đấu với cái ác để bảo vệ người tốt. Chàng cũng là một người trọng phép tắc, có lễ nghi của một người thanh lịch và có học thức.

Mở đầu đoạn trích, hình ảnh của Lục Vân Tiên hiện lên: “Vân Tiên ghé lại bên đàng/Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô” thể hiện sự nhanh trí của chàng khi đối đầu với bọn cướp. Đồng thời, chàng hét lớn: “Bớ đảng hung đồ/Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”, ta thấy được sự dũng cảm của một người quân tử, trước khi ra tay chàng đã nói rõ lý do ra tay vì công lý chứ không phải đánh lén. Trận đánh vô cùng quyết liệt, Phong Lai nổi giận: “Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây” và ra lệnh “Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng”. Nhưng Vân Tiên không hề sợ hãi, chàng chẳng khác nào người anh hùng Triệu Tử ngày xưa. Kết quả là bọn cướp thất bại thảm hại, “bốn phía vỡ tan”, “quăng gươm giáo để tìm đường trốn chạy” trong khi thủ lĩnh Phong Lai của bọn chúng thì không kịp trở tay đã bị Vân Tiên “một gầy thác rày thân phong”, nhận kết quả đúng với tội ác chúng gây ra.

Sau khi đã “dẹp xong lũ kiến chòm om”, Vân Tiên liền đến hỏi thăm người gặp nạn: “Ai than khóc ở trong xe này?”. Nghe thấy tiếng cảm ơn của người ngồi trong xe, đoán là phụ nữ, chàng đã hành động rất đúng mực: “Khoan khoan ngồi đó chớ ra/Nàng là phận gái, ta là phận trai”. Ở đây, Vân Tiên hiện ra như một người có học thức. Chàng luôn tuân thủ lễ nghi phong kiến, tôn trọng chuẩn mực đạo đức ngay cả khi ở vị trí ân nhân của người gặp nạn. Sau đó, chàng hỏi thăm về hoàn cảnh của Kiều Nguyệt Nga. Biết Lục Vân Tiên là người có nghĩa khí, Kiều Nguyệt Nga kể lại mọi việc, bày tỏ mong muốn báo đáp ân đức của chàng. Lục Vân Tiên nghe vậy cười nói:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn.

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì?

Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.

Có thể thấy Lục Vân Tiên coi việc hành hiệp là một việc làm nghĩa khí, xuất pháp từ tấm lòng chứ không phải vì muốn được đền đáp. Chàng từ lâu đã coi của cải, vật chất là những thứ phù phiếm. Còn việc giúp đỡ người gặp nạn là trách nhiệm cao cả của một bậc anh hùng.

Tóm lại, hình ảnh Lục Vân Tiên xuất hiện trong đoạn trích trên là một con người dũng cảm, tài giỏi và chính trực – đó là những phẩm chất đáng quý của một người anh hùng.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - mẫu 3

Nguyễn Đình Chiểu là một trong những nhà thơ nổi tiếng của thế kỉ XIX. Nguyễn Đình Chiểu có một cuộc đời đầy biến động và chính sự biến động ấy đã tác động đến văn chương của ông, khiến những tác phẩm của ông trở nên vô cùng đặc biệt. Nổi bật trong các sáng tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm là tác phẩm “Lục Vân Tiên”, phản ánh rõ xã hội Việt Nam thời bấy giờ và hình ảnh người anh hùng tưởng tượng Lục Vân Tiên. Trong cả tác phẩm có lẽ đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” đã thể hiện rõ nhất tinh thần trượng nghĩa cùng khí phách anh hùng của chàng.

Trên đường đi thi, Lục Vân Tiên bắt gặp cảnh bọn cướp Phong Lai bắt nạt dân lành, ngay lập tức chàng đã trợ giúp không do dự:

Vân Tiên ghé lại bên đàng,

Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.

Kêu rằng: "Bớ lũ hung đồ,

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân

Tuy không biết hoàn cảnh xuất thân của người gặp nạn nhưng chỉ cần thấy họ đang lâm phải cảnh khó khăn, Vân Tiên không ngại thay trời hành đạo không chút suy tính. Hành động “bẻ cây” làm vũ khí của chàng đã chứng tỏ sự dũng cảm vô biên khi dám tay không lao vào trận chiến, cũng thể hiện sự quyết đoán cùng tinh thần trượng nghĩa của chàng. Hành động của chàng đối lập hoàn toàn với việc mà tên cướp Phong Lai “mặt đỏ phừng phừng” đang làm, so với hắn, Vân Tiên chẳng khác nào một vị danh tướng đang đánh trận:

Vân Tiên tả đột hữu xung,

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dương.

Lâu la bốn phía vỡ tan,

Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.

Quả thật đặt trong tương quan giữa một bên là bọn cướp đông đảo với vũ khí đầy đủ với một bên là Lục Vân Tiên đơn thương độc mã với cây gậy tiện bẻ bên đường ta đã thấy sự thiệt thòi của chàng nhưng cũng chính vì vậy khi một lần nữa đặt trong tương quan với sự tán loạn của lũ cướp cùng sự bình tĩnh sau khi thể hiện võ nghệ hơn người của chàng, mới thấy Lục Vân Tiên quả là con người văn võ song toàn, có khả năng đội trời đạp đất, có tinh thần nghĩa hiệp trừ gian diệt hại cứu giúp dân lành.

Sau khi dẹp xong “lũ kiến chòm ong”, Vân Tiên mới hỏi thăm đến người trong xe vừa chịu sự càn quấy của bọn cướp. Nghe được lời cảm tạ của cô hầu gái, Vân Tiên liền đoán ra người ngồi trong xe là một tiểu thư nên can:

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,

Nàng là phận gái ta là phận trai

Chính lời can này đã thể hiện sự thấu tình đạt lí của Lục Vân Tiên khi dành cho Kiều Nguyệt Nga sự tôn trọng về lễ nghĩa nam nữ thụ thụ bất thân. Cốt cách của người con trai này càng thể hiện rõ hơn ở sự không màng danh lợi, từ chối sự báo đáp của người mình đã cứu:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn?

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.

Nhớ câu kiến ngãi bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

Những lời trên của Lục Vân Tiên đã lần nữa khẳng định sự anh hùng của chàng, một người anh hùng không màng danh lợi của cải, đơn giản chỉ vì “giữa đường gặp chuyện bất bình chẳng tha” chứ không đòi được báo đáp.

Bằng lối miêu tả chân thực với những từ ngữ, hình ảnh đặc sắc góp phần quan trọng trong việc lột tả tính cách nhân vật, Nguyễn Đình Chiểu đã thành công xây dựng hình ảnh người anh hùng lý tưởng của nhân dân ta, một Lục Vân Tiên văn võ song toàn, lễ nghi đúng mực và tinh thần hiệp nghĩa thanh cao.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - mẫu 4

Trong văn học trung đại các nhân vật luôn có vẻ đẹp mang tính lí tưởng hóa và là chuẩn mực của cái đẹp. Nhắc tới thơ ca trung đại, không thể không kể đến đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga", trong đó em ấn tượng nhất là hình ảnh của Lục Vân Tiên, một người trượng nghĩa xứng đấng nam nhi.

Đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga" nằm ở phần mở đầu của tác phẩm "Truyện Lục Vân Tiên". Đoạn trích kể về cuộc gặp gỡ bất ngờ trong hoàn cảnh đặc biệt giữa hai nhân vật chính. Lục Vân TIên trên đường lên kinh dự thi đã gặp một đám cướp và ra tay cứu giúp người gặp nạn, người đó là Kiều Nguyệt Nga. Nàng đang trên đường đi đến Hà Khê để phụ thân gả cho một tấm chồng. Cảm ân cứu mạng hiệp nghĩa của Lục Vân Tiên, nàng đã đem lòng yêu mến Lục Vân Tiên. Trong đoạn trích, nhân vật Lục Vân Tiên hiện lên là một trang nam nhi hảo hán. Là người nghĩa hiệp, sẵn sàng đấu tranh với cái ác cái xấu để bảo vệ những người lương thiện. Chàng còn là người trọng phép tắc, lễ nghi mang phong thái của người trang nhã, có học thức.

Trước hết, Lục Vân Tiên hiện lên với vẻ đẹp của một bậc anh hùng trượng nghĩa sẵn sàng đấu tranh với cái xấu cái ác.

Vân Tiên ghé lại bên đàng

Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô

Kêu rằng: "Bớ đảng hung đồ

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân"

Đang trên đường lên kinh dự thi nhưng chàng luôn sẵn lòng giúp người. Thấy có chuyện bất bình, Lục Vân Tiên liền "ghé lại bên đàng". Hành động "bẻ cây" và "xông vô" vô cùng dứt khoát, không chút do dự. Nó thể hiện một con người xả thân vì nghĩa, không cần suy tính đến lợi ích cá nhân. Đạo lí của nhân dân ta rất đẹp: " Thương người như thể thương thân". Lục Vân Tiên đã hành động vì tình thương bao la ấy. Tình thương người đã nâng cao chí khí và lòng dũng cảm cho người thư sinh họ Lục. Lũ cướp rất đông và đáng sợ, gươm giáo sáng ngời. Tướng cướp Phong Lai "mặt đỏ phừng phừng" đầy sát khí. Hắn dữ tợn và có sức khỏe muôn người khôn địch! Giữa vòng vây của lũ cướp, không một tấc sắt trong tay, một mình với cành cây làm gậy, Lục Vân Tiên đã dũng cảm đánh cướp. Đột kích bên tả, xung phong bên hữu, chàng tung hoành giữa bọn cướp. Chúng bị đánh tơi bời. Bọn lâu la đã khiếp đảm quăng gươm giáo bỏ chạy tan tác. Tướng cướp Phong Lai bị tiêu diệt. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã so sánh Lục Vân Tiên đánh cướp với chiến công của hổ tướng Triệu Tử Long phá vòng vây Đương Dang thời Tam quốc để ca ngợi tinh thần quả cảm của người anh hùng vị nghĩa:

Vân Tiên tả đột hữu xung

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang

Lâu la bốn phía vỡ tan

Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay

Phong Lai trở chẳng kịp tay

Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.

Lời thơ không trang trọng nhưng vô cùng xác đáng, vừa ca ngợi bậc anh hùng tài cao lại vừa cho thấy sự thất bại thảm hại của bọn hung đồ. Thủ pháp đối lập đã được Nguyễn Đình chiểu sử dụng thành công để khắc họa hình ảnh của Lục Vân Tiên mạnh mẽ, một đấng hào kiệt. Tất cả đã tái hiện sinh động bức chân dung Lục Vân Tiên tài giỏi, cao cường.

Đó còn là hình ảnh của một chàng thư sinh nho nhã, trọng lễ nghi. Nó được thể hiện qua cuộc trò chuyện giữa chàng và Kiều Nguyệt Nga: Đánh xong bọn cướp thấy hai cô gái còn chưa hết hãi hùng Vân Tiên đã ân cần hỏi han, an ủi họ.

Dẹp rồi lũ kiến chòm ong

Hỏi ai than khóc ở trong xe này?

Hành động của chàng thật đàng hoàng, chững chạc. Tuy có phần câu nệ nhưng vẫn là phong độ giữ lễ của một con người có văn hóa trong khi ứng xử với hai người con gái: “Khoan khoan ngồi đó chớ ra. Nàng là phận gái ta là phận trai”. Vân Tiên đã từ chối cái lạy trả ơn, từ chối lời mời đền đáp, không nhận trâm vàng trao tặng mà chỉ nhận lời cùng Nguyệt Nga làm thơ xướng họa. Câu trả lời “Làm ơn há dễ trông người trả ơn” và đặc biệt là câu nói của Vân Tiên: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi. Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”, cho thấy một người anh hùng lí tưởng của Nguyễn Đình Chiểu là thấy việc nghĩa thì tự nguyện làm, và đã làm việc nghĩa thì không cần trả ơn. Đó cũng là quan niệm của nhân dân ta: Làm phúc không cần được phúc. Lục Vân Tiên, qua đoạn trích, không chỉ là một chàng trai tài ba, dũng cảm mà còn là một con người trọng nghĩa khinh tài.

Quả thực, Nguyễn Đình Chiểu đã có cái nhìn vô cùng nhân đạo, sâu sắc và mới mẻ. Hình tượng nhân vật Lục Vân Tiên trong đoạn trích đã mang trong mình rất nhiều tư tưởng của ông. Tái hiện một con người trượng nghĩa, nhà thơ muốn truyền tải quan niệm về một đấng nam nhi là phải biết hành động vì lẽ phải. Tái hiện một người trọng lễ nghi, có gia giáo là để gửi gắm tư tưởng về bậc trượng phu đương thời không chỉ cần có tài mà cần có cả đức. Nhờ vậy mà hình tượng Lục Vân Tiên đến nay vẫn sống mãi trong lòng bạn đọc nhiều thế hệ và lưu danh tên tuổi của NGuyễn Đình Chiểu trong nền thơ ca trung đại nói riêng và văn học nước nhà nói chung.

Và như vậy, vẻ đẹp của Lục Vân Tiên là vẻ đẹp lí tưởng hóa của con người trong giai đoạn bấy giờ và có lẽ cho tới hôm nay, vẻ đẹp ấy vẫn đáng được trân trọng. Chính vẻ đẹp sáng ngời ấy đã làm nên tên tuổi của Nguyễn Đình Chiểu có một vị trí xứng đáng trong nền văn học Việt từ cổ chí kim.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - mẫu 5

“Truyện Lục Vân Tiên” là một trong những truyện thơ nổi tiếng của nền văn học trung đại Việt Nam. Đến với đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, người đọc sẽ không thể quên được hình ảnh một Lục Vân Tiên tài ba, dũng cảm và trọng nghĩa khí.

Đoạn trích trên nằm ở phần mở đầu của truyện. Vân Tiên đang trên đường về thăm cha mẹ thì gặp bọn cướp đang hoành hành, vốn bản tính trượng nghĩa, chàng chẳng thể dung tha:

Vân Tiên ghé lại bên đàng,

Bẻ cây làm gậy, nhằm làng xông vô.

Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ!

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.”

Hình ảnh “bẻ cây làm gậy” cho thấy sự nhanh trí của Lục Vân Tiên khi đối đầu với bọn cướp. Lời kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ/Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân” đã cho thấy bản lĩnh của một người quân tử, trước khi ra tay chàng đã nêu rõ lý do là vì chính nghĩa, đây không phải là hành vi đánh lén. Trận chiến diễn ra vô cùng quyết liệt. Nhưng Lục Vân Tiên khi tung hoành được so sánh với người anh hùng Triệu Tử. Kết quả cuối cùng là bọn cướp “bốn phía vỡ tan”, “quăng gươm giáo để tìm đường trốn chạy” còn thủ lĩnh của bọn chúng là Phong Lai thì chẳng kịp trở tay. Như vậy, ở đây Lục Vân Tiên hiện lên như một dũng tướng tài ba đang trừ hại cho nhân dân.

Sau khi đánh tan bọn cướp, chàng nghe thấy tiếng khóc ở trong xe thì liền đến ân cần hỏi han: “Ai than khóc ở trong xe này?”. Người bên trong trả lời rõ sự tình: “Tôi thiệt người ngay/Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ”. Lục Vân Tiên động lòng trước hoàn cảnh của hai cô gái, khẳng định mình đã dẹp yên bọn cướp. Hành động tiếp theo của chàng lại thật đàng hoàng, chuẩn mực:

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,

Nàng là phận gái, ta là phận trai.

Sau đó, Lục Vân Tiên hỏi thăm tên tuổi, xuất thân và lý do vì sao gặp nạn trên đường. Có thể thấy, từ ngôn ngữ đến cách nói chuyện thể hiện là một con người có học thức, trọng lễ giáo phong kiến. Đặc biệt, khi Kiều Nguyệt Nga ngỏ ý muốn Vân Tiên đến gặp cha cùng nàng để cảm tạ ơn cứu mạng, chàng đã từ chối với phương châm:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn.

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì?

Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.

Đối với chàng - một đáng nam nhi đầu đội trời, chân đạp đất thấy việc nghĩa mà không làm thì không phải là anh hùng. Đó là một phương châm sống cao đẹp của bậc trượng phu.

Tóm lại, qua đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, Nguyễn Đình Chiểu đã xây dựng hình ảnh Lục Vân Tiên nhằm thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời đầy cao đẹp của ông.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - mẫu 6

Lục Vân Tiên - nhân vật hội tụ được những phẩm chất tốt đẹp của một người anh hùng. Những nét đẹp đó được thể hiện cụ thể qua đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.

“Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” thuộc phần mở đầu của “Truyện Lục Vân Tiên”. Lục Vân Tiên quê ở quận Đông Thành, bề ngoài khôi ngô tuấn tú lại có tài văn võ. Khi nghe tin triều đình mở khoa thi, Vân Tiên liền từ giã thầy xuống núi để tranh tài. Trên đường trở về nhà thăm mẹ, chàng một mình đánh tan bọn cướp do Phong Lai cầm đầu, cứu được Kiều Nguyệt Nga:

Vân Tiên ghé lại bên đàng,

Bẻ cây làm gậy, nhằm làng xông vô.

Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ!

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.”

Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:

“Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây.

Trước gây việc dữ tại mầy,

Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng.”

Vân Tiên tả đột hữu xông,

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.

Lâu la bốn phía vỡ tan,

Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.

Phong Lai trở chẳng kịp tay,

Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.

Một loạt hành động của Vân Tiên “bẻ cây làm gậy”, “nhằm làng xông vô”, “kêu rằng bớ đảng hung đồ…” cho thấy sự nhanh trí, dũng cảm của chàng. Vân Tiên đã được tác giả so sánh chẳng khác nào Triệu Tử khi xưa. Triệu Tử (Triệu Vân) là một tướng trẻ có tài của Lưu Bị thời Tam quốc. Khi Lưu Bị bị quân Tào đánh đuổi, chạy đến Đương Dương (tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc) phải bỏ cả vợ con chạy về phía nam. Triệu Tử đã một mình phá vòng vây của Tào Tháo để bảo vệ A Đẩu - con nhỏ của Lưu Bị. Khí phách của một đấng nam nhi thấy bọn cướp hoành hành thì chẳng thể nào giấu nổi sự tức giận mà phải ra tay dẹp yên.

Sau khi “dẹp xong lũ kiến chòm om”, Vân Tiên ân cần đến hỏi han người gặp nạn ở trong xe: “Ai than khóc ở trong xe này?”. Nghe được lời cảm tạ của người ngồi trong xe, chàng đã có một hành động thật chuẩn mực:

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,

Nàng là phận gái, ta là phận trai.

Chỉ với một câu nói, nhưng thể hiện được hình ảnh một chàng trai có học thức, hiểu biết lễ nghĩa phong kiến “nam nữ thụ thụ bất tương thân”. Sau đó, chàng lại tiếp tục hỏi han sự tình của Kiều Nguyệt Nga. Sau khi nghe lời lẽ của Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga biết người cứu mình là một nam tử hán, liền kể rõ sự tình: Nàng cùng với tì tất tên là Kim Liên, quê ở quận Tây Xuyên, cha là tri phủ miền Hà Khê nhận được bức thư của cha đến đó để định việc hôn nhân. Trên đường đi thì gặp phải bọn cướp đang hoành hành, may nhờ có Vân Tiên cứu giúp.

Lục Vân Tiên biết rõ sự tình, nghe thấy Nguyệt Nga bày tỏ mong muốn Tiên đi cùng mình đến gặp cha để đền tạ công ơn thì cười và bảo rằng:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn.

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì?

Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.

Đối với Vân Tiên, việc hành hiệp cứu người không phải vì muốn được đền đáp. Chàng coi việc đó như trách nhiệm của bậc anh hùng. Cái cười của chàng là của bậc nam tử hán - đầy chí khí.

Bằng việc sử dụng ngôn ngữ hết sức giản dị và đời thường, người anh hùng Lục Vân Tiên hiện lên dưới ngòi bút của Nguyễn Đình Chiểu vô cùng chân thực. Chàng chính là đại diện cho chính nghĩa, khát vọng hành hiệp cứu đời của tác giả.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - mẫu 7

"Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu là một trong những tác phẩm có tiếng của nền văn học trung đại Việt Nam. Ở đây, tác giả đã xây dựng hình tượng nhân vật chính với rất nhiều phẩm chất tốt đẹp. Vẻ đẹp anh hùng ấy của Lục Vân Tiên đã được thể hiện rất rõ qua đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga".

Trước tiên, có thể thấy Lục Vân Tiên là một người anh hùng tài giỏi, trượng nghĩa, hào hiệp. Khi gặp chuyện bất bình trên đường, chàng không ngại ra tay cứu giúp:

"Vân Tiên ghé lại bên đàng,

Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô

Kêu rằng: "Bớ đảng hung đồ

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân""

Trong tình thế nguy cấp, chàng chẳng nghĩ ngợi nhiều mà nhanh chóng lấy cây làm vũ khí, lao vào giao chiến với quân gian ác. Chính tình yêu thương đã tăng thêm sức mạnh cho chàng, giúp đấng nam nhi đầy nghĩa khí ấy dẹp tan "lũ kiến chòm ong", trả lại sự bình yên cho con người. Bằng giọng thơ hùng tráng, Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả trận đấu hết sức hấp dẫn, li kì:

"Vân Tiên tả đột hữu xông

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương dang

Lâu la bốn phía vỡ tan

Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay

Phong Lai trở chẳng kịp tay

Bị Tiên một gậy thác rày thân vong"

Bọn cướp bị đánh tơi bời, khiếp đảm mà bỏ chạy. Qua đó, người đọc càng thấy rõ hơn về võ nghệ cao cường cùng tinh thần trượng nghĩa đáng quý của một đấng nam nhân. Chàng chính là đại diện cho hình tượng người anh hùng của nhân dân trong xã hội loạn lạc khi xưa.

Tiếp đó, Nguyễn Đình Chiểu đã xây dựng Lục Vân Tiên là một người quân tử trọng lễ nghĩa. Khi thấy người trong kiệu đang hoảng sợ, chàng đã ân cần hỏi thăm. Biết hai người là nữ nhi, Vân Tiên nhất mực giữ khoảng cách, bảo vệ danh dự cho chủ tớ Kiều Nguyệt Nga:

"Khoan khoan ngồi đó chớ ra

Nàng là phận gái ta là phận trai"

Khi ấy, ngôn ngữ của chàng cũng vô cùng chuẩn mực, mang đầy sự tôn trọng dành cho người đối diện. Các từ "tiểu thơ", "khuê môn" đã thể hiện rất rõ sự dịu dàng, lễ tiết của người quân tử.

Không chỉ vậy, Lục Vân Tiên còn hiện lên với tinh thần trượng nghĩa, hào sảng, không ham danh lợi lộc. Khi nghe Kiều Nguyệt Nga bày tỏ mong muốn báo ơn, chàng chỉ cười mà từ chối khéo:

"Vân Tiên nghe nói liền cười:

"Làm ơn há dễ trông người trả ơn

Nay đà rõ đặng nguồn cơn

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì

Nhớ câu kiến nghĩa bất vi

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng""

Nụ cười của chàng ở đây mang đầy sự vô tư, hào hiệp. Với chàng, việc đánh cướp giúp người là chuyện thường tình, không đáng để so đo thiệt hơn. Nếu như làm việc nghĩa mà lại mong nhận được đền đáp, của cải, vật chất thì chẳng phải mất đi phẩm giá của người anh hùng hay sao. Điều này càng chứng minh cho người đọc tấm lòng cao cả, đáng quý của Lục Vân Tiên.

Hình tượng người anh hùng trong tác phẩm được miêu tả một cách hết sức bình dị, gần gũi. Bằng ngôn ngữ Nam Bộ dân giã, Nguyễn Đình Chiểu đã đem tới một Lục Vân Tiên với bao phẩm chất đáng quý. Chàng chính là hiện thân của tinh thần chính nghĩa, thể hiện ước mơ của tác giả về xã hội bình yên, công bằng.

Tựu chung lại, nhân vật Lục Vân Tiên trong đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga" đã hiện lên vô cùng cao cả. Chàng trượng nghĩa, hào hiệp mà cũng không kém phần dịu dàng, chu đáo. Đây chính là một trong những hình mẫu lí tưởng mà nhân dân mong muốn về người anh hùng, người quân tử khi xưa.

Xem thêm những bài văn mẫu đạt điểm cao của học sinh trên cả nước hay khác:

• Phân tích nhân vật Lượm
• Phân tích nhân vật Mị liên hệ với Chí Phèo
• Phân tích nhân vật Mị và A Phủ
• Phân tích nhân vật Mỵ Châu
• Phân tích nhân vật Ngô Tử Văn ngắn nhất

---