Kiến thức trọng tâm Lịch sử 10 Bài 36: Sự hình thành và phát triển của phong trào công nhân

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức môn Lịch sử lớp 10 năm 2021, VietJack biên soạn Lịch sử 10 Bài 36: Sự hình thành và phát triển của phong trào công nhân theo bài học đầy đủ, chi tiết nội dung lý thuyết, câu hỏi trắc nghiệm và giải các bài tập trong sgk Lịch sử 10.

A. Lý thuyết bài học

Lịch Sử 10 Bài 36: Sự hình thành và phát triển của phong trào công nhân

Lao động ở mỏ than.

Thợ mỏ than

1. Sự ra đời và tình cảnh giai cấp vô sản công nghiệp. Những cuộc đấu tranh đầu tiên

- Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản dẫn đến sự ra đời của giai cấp tư sản và vô sản.

- Nguồn gốc giai cấp vô sản: Nông dân mất ruộng đất đi làm thuê, thợ thủ công phá sản trở thành công nhân. Giai cấp vô sản ra đời cuối thế kỷ XVIII trước tiên ở Anh

- Đời sống của giai cấp công nhân:

+ Không có đủ tư liệu sản xuất, làm thuê bán sức lao động của mình.

+ Lao động vất vả nhưng lương chết đói luôn bị đe dọa sa thải.

- Mâu thuẫn giữa công nhân với tư sản ngày càng gay gắt, dẫn đến các cuộc đấu tranh.

- Hình thức đấu tranh: Đập phá máy móc, đốt công xưởng, hình thành đấu tranh tự phát đầu tiên của giai cấp công nhân.Phong trào đấu tranh diễn ra từ cuối thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XIX. Đầu tiên ở Anh rồi lan sang các nước khác.

Kết quả: Phong trào đập phá máy móc không đem lại kết quả gì; mặt khác giai cấp tư sản lại càng tăng cường đàn áp.

Hạn chế: Nhầm tưởng máy móc là kẻ thù.

Tác dụng

+ Phá hoại cơ sở vật chất của tư sản.

+ Công nhân tích lũy thêm được kinh nghiệm đấu tranh.

+ Thành lập được tổ chức công đoàn.

Lao động của trẻ em ở Anh

2. Phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân hồi nửa đầu thế kỷ XIX

- Ở Pháp năm 1831 công nhân dệt Liông khởi nghĩa đòi tăng lương giảm giờ làm. Quân khởi nghĩa đã làm chủ được thành phố trong 10 ngày. Họ chiến đấu với khẩu hiệu "Sống trong lao động hoặc chết trong chiến đấu".

- Năm 1834 thợ tơ ở Liông khởi nghĩa đòi thiết lập nền Cộng hòa. Cuộc chiến đấu ác liệt đã diễn ra suốt 4 ngày cuối cùng bị dập tắt.

- Ở Anh từ năm 1836 - 1848 diễn ra phong trào "Hiến chương đòi phổ thông đầu phiếu, tăng lương, giảm giờ làm".

Công nhân Anh đưa hiến chương đến Quốc hội.

Kết quả: Tất cả các phong trào đấu tranh của công nhân đều thất bại.

Nguyên nhân: Thiếu sự lãnh đạo đúng đắn, chưa có đường lối chính sách rõ ràng.

Ý nghĩa: Đánh dấu sự trưởng thành của công nhân, là tiền đề dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học.

Trong xã hội tư bản chủ nghĩa, quần chúng lao động

chịu nhiều tầng áp bức và bóc lột

3. Chủ nghĩa xã hội không tưởng.

- Hoàn cảnh ra đời: Chủ nghĩa tư bản ra đời với những mặt trái của nó.

+ Bóc lột tàn nhẫn người lao động.

+ Những người tư sản tiến bộ thông cảm với nỗi khổ của những người lao động mong muốn xây dựng một chế độ tốt đẹp hơn không có tư hữu bóc lột.

- Chủ nghĩa xã hội không tưởng ra đời mà đại diện là Xanh-xi-mông, Phu-ri-ê và Ô-oen.

Tích cực

- Nhận thức được mặt trái của chế độ tư sản là bóc lột người lao động.

- Phê phán sâu sắc xã hội tư bản, dự đoán tương lai.

Hạn chế:

- Không vạch ra được lối thoát, không giải thích được bản chất của chế độ đó.

- Không thấy được vai trò và sức mạnh của giai cấp công nhân.

Ý nghĩa: Là tư tưởng tiến bộ trong xã hội lúc đó. Cổ vũ nguồn lao động đấu tranh, là tiền đề ra đời chủ nghĩa Mác.

Giai cấp tư sản trong xã hội tư bản bóc lột xương máu của nhân dân lao động.

Giai cấp tư sản dùng mọi quyền thống trị để đàn áp quần chúng lao động

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1. Giai cấp vô sản ra đời là do hệ quả của

A. Cách mạng tư sản

B. Các cuộc đấu tranh dân tộc và giai cấp ở các nước châu Âu

C. Cách mạng công nghiệp

D. Cách mạng vô sản

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Câu 2. Giai cấp vô sản ra đời từ bao giờ, ở đâu đầu tiên

A. Thế kỉ XVI, Nêđéctan

B. Thế kỉ XVII, Anh

C. Thế kỉ XVIII, Pháp

D. Nửa cuối thế kỉ XVIII, Anh

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 3. Nguồn gốc hình thành giai cấp vô sản là

A. Nông dân, thợ thủ công

B. Nông dân

C. Thợ thủ công

D. Nô lệ da đen

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 4. Hình thức đấu tranh đầu tiên của công nhân là

A. Bỏ việc

B. Đập phá máy móc, đốt công xưởng

C. Biểu tình, bãi công

D. Khởi nghĩa vũ trang

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 5. Khẩu hiệu “Sống trong lao động hoặc chết trong chiến đấu” xuất hiện trong

A. Khởi nghĩa Liông (Pháp)

B. Khởi nghĩa Sơlêđin (Đức)

C. Phong trào Hiến chương (Anh)

D. Phong trào đập phá máy móc, đốt công xưởng (Anh)

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 6. Tổ chức mít tinh, lấy chữ kí đưa kiến nghị đến Nghị viện là hình thức đấu tranh trong

A. Khởi nghĩa Liông (Pháp)

B. Khởi nghĩa Sơlêđin (Đức)

C. Phong trào Hiến chương (Anh)

D. Phong trào đập phá máy móc, đốt công xưởng (Anh)

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Câu 7. Trong các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân, cuộc đấu tranh diễn ra với thời gian dài nhất là

A. Khởi nghĩa Liông (Pháp)

B. Phong trào Hiến chương (Anh)

C. Khởi nghĩa Sơlêđin (Đức)

D. Cả ba cuộc khởi nghĩa trên

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 8. Trong các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân có quy mô, tổ chức và mang tính chất chính trị rõ rệt ở nửa đầu thế kỉ XIX là

A. Khởi nghĩa Liông (Pháp)

B. Phong trào Hiến chương (Anh)

C. Khởi nghĩa Sơlêđin (Đức)

D. Cuộc biểu tình của công nhân Sicagô (Mĩ)

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 9. Nguyên nhân thất bại trong các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân nửa đầu thế kỉ XIX là gì?

A. Giai cấp tư sản đàn áp quyết liệt

B. Thiếu sự lãnh đạo đúng đắn

C. Tạo điều kiện cho sự ra đời của lí luận khoa học sau này

D. Thiếu sự lãnh đạo đúng đắn và chưa có đường lối chính trị rõ ràng

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 10. Nguyên nhân sâu xa làm xuất hiện chủ nghĩa xã hội không tưởng là

A. Do giai cấp tư sản lúc này đã thống trị trên phạm vi toàn thế giới

B. Do giai cấp công nhân đã bước lên vũ đại chính trị như một lực lượng chính trị độc lập

C. Do mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân và giai cấp tư sản ngày càng gay gắt

D. Do chủ nghĩa tư bản đã bộc lộ những hạn chế của nó

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 11. Các nhà tư tưởng tiêu biểu của chủ nghĩa xã hội không tưởng là

A. Môngtexkiơ, Ôoen, Phuriê

B. Ôoen, Phuriê, Xanh Xmông

C. Môngtexkiơ, Rútxô, Vônte

D. Rútxô, Vônte, Xanh Ximông

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 12. Ý không phản ánh đúng quan điểm của các nhà tư tưởng tiến bộ nửa đầu thế kỉ XIX để xây dựng xã hội mới là

A. Không có chế độ tư hữu

B. Không có bóc lột

C. Nhân dân làm chủ phương tiện sản xuất

D. Người lãnh đạo làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 13. Hạn chế lớn nhất của các nhà xã hội không tưởng là

A. Chưa đấu tranh bảo vệ quyền lợi của giai cấp vô sản mà mới chỉ đòi quyền lợi cho giai cấp tư sản

B. Chưa đánh giá đúng vai trò của giai cấp công nhân

C. Chưa nhận thức đúng bản chất bóc lột của chủ nghĩa tư bản

D. Chưa nhận thức đúng bản chất bóc lột của chủ nghĩa tư bản chưa đánh giá đúng vai trò của giai cấp công nhân

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 14. Ý nào không đánh giá đúng về ý nghĩa của chủ nghĩa xã hội không tưởng?

A. Là một trào lưu tư tưởng tiến bộ

B. Là sự kế thừa tư tưởng của các nhà triết học Ánh sáng Pháp (cuối thế kỉ XVIII)

C. Có tác dụng cổ vũ những người lãnh đạo

D. Là một trong những tiền đề cho sự hình thành học thuyết Mác sau này

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

C. Giải bài tập sgk

Xem thêm các bài học Lịch sử lớp 10 đầy đủ, chi tiết khác:

Đã có lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

Sách VietJack cho 2k8-2k9: Trọng tâm Toán, Văn, Anh, Lí, Hóa... 10-11. Giảm 10% năm học mới!

Tủ sách VIETJACK shopee lớp 10-11 cho học sinh và giáo viên (cả 3 bộ sách):

Săn shopee giá ưu đãi :

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, SÁCH LUYỆN THI DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 10

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi, sách dành cho giáo viên và gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Giáo án, bài giảng powerpoint Văn, Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đs

199,000 VNĐ

Đề thi, chuyên đề Cánh diều, Kết nối tri thức, Chân trời sáng tạo...

4.5 (243)

799,000đ

99,000 VNĐ

Sách luyện 30 đề thi thử THPT năm 2025 mới

4.5 (243)

199,000đ

99.000 - 149.000 VNĐ

xem tất cả

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.