Kiến thức trọng tâm Lịch sử 10 Bài 38: Quốc tế thứ nhất và công xã Pa-ri 1871

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức môn Lịch sử lớp 10 năm 2021, VietJack biên soạn Lịch sử 10 Bài 38: Quốc tế thứ nhất và công xã Pa-ri 1871 theo bài học đầy đủ, chi tiết nội dung lý thuyết, câu hỏi trắc nghiệm và giải các bài tập trong sgk Lịch sử 10.

A. Lý thuyết bài học

Quang cảnh buổi lễ thành lập Quốc tế thứ nhất

I. QUỐC TẾ THỨ NHẤT

1. Hoàn cảnh ra đời

- Giữa thế kỷ XIX đội ngũ công nhân thêm đông đảo và tập trung cao.

- Giai cấp tư sản tăng cường áp bức, bóc lột đối với công nhân.

- Nhiều cuộc đấu tranh của công nhân diễn ra song trong tình trạng phân tán, chịu ảnh hưởng của nhiều khuynh hướng phi vô sản, thiếu thống nhất về mặt tư tưởng, mặt khác đặt ra yêu cầu cần phải có một tổ chức cách mạng quốc tế lãnh đạo phong trào công nhân các nước.

- Thực tế đấu tranh, công nhân nhận thấy tình trạng biệt lập của phong trào ở mỗi nước kết quả còn hạn chế, mặt khác đặt ra yêu cầu thành lập một tổ chức quốc tế lãnh đạo đoàn kết phong trào công nhân quốc tế các nước.

- Ngày 28 - 9 - 1864 một cuộc mít tinh lớn được tổ chức tại Luân Đôn, 2000 người tham dự gồm đại biểu của các nước Anh, Pháp, Đức và nhiều nước khác trên thế giới. Nhiều nhà hoạt động cách mạng ở nước ngoài đang sống ở Luân Đôn cũng tham dự. C.Mác được mời dự buổi mít tinh và tham gia đoàn chủ tịch. Với niềm vui phấn khởi vô cùng song những người tham dự mít tinh thông qua nghị quyết thành lập Hội liên hiệp lao động quốc tế, tức Quốc tế thứ nhất.

- Hội nghị bầu ra Ban Chấp hành Trung ương gồm 32 người. Việc soạn thảo tuyên ngôn và điều lệ được giao cho một tiểu ban trong đó có C.Mác.

- Ngày 28 - 9 - 1864 Quốc tế thứ nhất thành lập tại Luân Đôn với sự tham gia của C.Mác.

2. Hoạt động của Quốc tế thứ nhất.

- Hoạt động của quốc tế thứ nhất chủ yếu được thông qua các kỳ đại hội (từ 9-1864 đến 7-1876 tiến hành 5 đại hội) Nhằm truyền bá học thuyết Mác, chống lại tư tưởng lệch lạc trong nội bộ, thông qua những nghị quyết quan trọng.

- Ảnh hưởng của Quốc tế thứ nhất: Công nhân các nước tham gia ngày càng nhiều vào các cuộc đấu tranh chính trị, các tổ chức công đoàn ra đời.

- Vai trò:

+ Truyền bá rộng rãi chủ nghĩa Mác trong phong trào công nhân quốc tế.

+ Đoàn kết, thống nhất các lực lượng vô sản quốc tế dưới ngọn vờ chủ nghĩa Mác.

II. CÔNG XÃ PA-RI 1871

Lịch Sử 10 Bài 38: Quốc tế thứ nhất và công xã Pa-ri 1871

Lược đồ Công xã Paris

1. Cuộc cách mạng ngày 18-3-1871 và sự thành lập Công xã

Nguyên nhân

- Mâu thuẫn của xã hội tư bản ngày càng sâu sắc, tạo điều kiện cho công nhân đấu tranh.

- Cuộc chiến tranh Pháp - Phổ (19-7-1870),với sự thất bại của Pháp làm cho nhân dân căm ghét chế độ thống trị dẫn đến cuộc khởi nghĩa ngày 4-9-1870 lật đổ đế chế II.

- Sự phản động của giai cấp tư sản Pháp cướp đoạt thành quả cách mạng của quần chúng, đầu hàng Đức để đàn áp quần chúng.

- Dẫn đến cuộc cách mạng ngày 18-3-1871.

Diễn biến

- Khi quân Phổ tiến vào Pa-ri, "Chính phủ vệ quốc" đã trở thành chính phủ phản quốc, mở cửa cho quân Đức tiến vào nước Pháp. Trong khi đó, nhân dân Pa-ri tổ chức thành các đơn vị Quốc dân quân, tự vũ trang và xây dựng phòng tuyến bảo vệ thủ đô.

- Khoảng 3 giờ sáng ngày 18-3-1871, Chính phủ Vệ quốc cho quân đánh chiếm đồi Mông-mác nơi tập trung đại bác của quân quốc dân. Quần chúng nhân dân đã kịp thời kéo đến hỗ trợ, bao vây quân chính phủ.

- Ngày 18-3-1871 Quốc dân quân chiếm các cơ quan chính phủ và công sở, làm chủ thành phố, thành lập công xã. Lần đầu tiên trên thế giới chính phủ thuộc về giai cấp vô sản.

- Toán quân chính phủ chạy về Véc-xai, chính quyền giai cấp tư sản bị lật đổ

Sơ đồ bộ máy Hội đồng Công xã (tháng 4-1871)

2. Công xã Pa-ri - Nhà nước kiểu mới

- Ngày 26-3-1871 công xã được thành lập, cơ quan cao nhất là Hội đồng Công xã được bầu theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu. Hội đồng gồm nhiều ủy ban là một ủy viên công xã, chịu trách nhiệm trước công nhân và có thể bị bãi miễn.

- Những việc làm của công xã:

+ Quân đội cảnh sát cũ bị giải tán, thay vào đó là các lực lượng vũ trang nhân dân.

+ Nhà thờ tách khỏi trường học.

+ Công xã còn thi hành nhiều chính sách tiến bộ khác: Công nhân được làm chủ những xí nghiệp có chủ bỏ trốn, kiểm soát chế độ tiền lương, giảm lao động ban đêm, cấm cúp phạt công nhân, đề ra chủ trương giáo dục bắt buộc...

* Nhận xét: Công xã Pa-ri là một nhà nước kiểu mới do dân và vì dân.

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1. Quốc tế thứ nhất được thành lập trong hoàn cảnh nào?

A. Cuộc đấu tranh của công nhân trong tình trạng phân tán về tổ chức, thiếu thống nhất về tư tưởng

B. Phong trào công nhân thu được nhiều thắng lợi quan trọng

C. Công nhân và nông dân đã đoàn kết trong một mặt trận

D. Giới chủ đã có những thỏa hiệp đối với công nhân

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 2. Quốc tế thứ nhất được thành lập vào năm nào?

A. Năm 1848

B. Năm 1864

C. Năm 1876

D. Năm 1895

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 3. Ý nào không phải là mục đích hoạt động của Quốc tế thứ nhất?

A. Truyền bá học thuyết Mác trong giai cấp công nhân

B. Chống những tư tưởng lệnh lạc trong nội bộ

C. Thông qua những nghị quyết có ý nghĩa chính trị và kinh tế quan trọng

D. Chỉ đạo việc thành lập các chính đảng của công nhân các nước

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 4. Dưới sự chỉ đạo của Quốc tế thứ nhất, phong trào công nhân có nhiều biến chuyển, ngoại trừ

A. Nhiều chính đảng của công nhân các nước được thành lập

B. Công nhân tham gia ngày càng nhiều vào các phong trào đấu tranh chính trị

C. Các tổ chức quần chúng của công nhân được thành lập

D. Đoàn kết công nhân quốc tế

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 5. Tình hình xã hội nổi bật ở nước Pháp những năm 70 của thế kỉ XIX như thế nào?

A. Sản xuất công nghiệp phát triển nhanh chóng

B. Đội ngũ công nhân đông đảo

C. Tư sản tăng cường bóc lột công nhân

D. Mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 6. Pháp gây chiến tranh với Phổ nhằm mục đích gì?

A. Dùng chiến tranh để giải quyết những khó khăn trong nước

B. Ngăn cản nước Đức thống nhất

C. Khắc phục khủng hoảng trong nước và ngăn cản công cuộc thống nhất nước Đức

D. Chiếm đất, giành dân, mở rộng lãnh thổ

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Câu 7.Kết cục của Chiến tranh Pháp – Phổ là

A. Quân Phổ bại trận

B. Quân Pháp thua, Napôlêông III phải đầu hàng Phổ

C. Pháp – Phổ kí hiệp định đình chiến

D. Nhân dân Pari nổi dậy đòi lật đổ Đế chế II, thiết lập nền cộng hòa

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 8. Sự kiện nào xảy ra vào ngày 4 – 9 – 1870 ở Pari?

A. Nhân dân Pari khởi nghĩa lật đổ Đế chế II

B. Toàn bộ quân Pháp bị bắt tù binh

C. Công xã Pari được thành lập

D. Nền cộng hòa II được thiết lập

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 9. Quần chúng nhân dân và các tầng lớp dân nghèo Pari nổi dậy nhằm

A. Lật đổ Đế chế II, thiết lập nền cộng hòa

B. Lật đổ Đế chế II, thiết lập chính phủ tư sản

C. Lật đổ Đế chế II, thiết lập Công xã Pari

D. Khôi phục lại chế độ quân chủ

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 10. Quần chúng đã thành lập lực lượng nào để chống quân Phổ

A. Quốc dân quân

B. Tự vệ

C. Quân đội cách mạng

D. Tự vệ và du kích

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 11. Trước áp lực tấn công của quân Phổ, giai cấp tư sản Pháp đã

A. Thành lập “Chính phủ vệ quốc”

B. Thành lập “Chính phủ phản quốc”

C. Đầu hàng và xin đình chiến, để cho quân Phổ tràn vào nước Pháp

D. Lãnh đạo nhân dân chống quân Phổ

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Câu 12. Ngày 18 – 3 – 1871, tại Pari diễn ra sự kiện gì?

A. Thành lập “Chính phủ vệ quốc”

B. Lực lượng Quốc dân quân chiếm thủ đô Pari, lật đổ chính quyền của giai cấp tư sản

C. Pari thất thủ trước quân Phổ

D. Công xã Pari thành lập

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 13. Sau khi chiếm được Pari, để củng cố chính quyền mới, quân cách mạng đã thành lập

A. Hội đồng quân sự

B. Chính phủ vệ quốc

C. Chính phủ cách mạng

D. Công xã

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Câu 14. Cơ quan cao nhất của Nhà nước mới là

A. Chính phủ lâm thời

B. Hội đồng Xô viết

C. Hội đồng Công xã

D. Ủy ban Công xã

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Câu 15. Cơ quan cao nhất của Nhà nước mới được bầu ra theo nguyên tắc

A. Tiến cử

B. Bầu cử

C. Căn cứ vào cống hiến của từng cá nhân

D. Phổ thông đầu phiếu

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 16. Nhiệm vụ ban bố pháp luật của Nhà nước mới thuộc về

A. Hội đồng Công xã

B. Các Ủy ban

C. Ủy ban Pháp luật

D. Ủy ban Lập pháp

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 17. Thi hành pháp luật là nhiệm vụ của

A. Hội đồng Công xã

B. 10 ủy ban

C. ủy ban thực thi pháp luật

D. chính phủ

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 18. Nội dung nào không phải là chính sách của Công xã Pari?

A. Thành lập “Chính phủ vệ quốc”

B. Ra sắc lệnh giải tán quân đội và bộ máy cảnh sát của tư sản, thành lập lực lượng vũ trang nhân dân

C. Tách nhà thờ ra khỏi hoạt động của Nhà nước

D. Thực hiện nhiều chính sách tiến bộ

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 19. Tại sao nói : “Công xã Pari là Nhà nước kiểu mới”

A. Là Nhà nước của dân, do dân và vì dân

B. Nhà nước chưa từng có trong lịch sử

C. Nhà nước có những chính sách vì nhân dân

D. Nhà nước do nhân dân lập nên

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 20. Nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến sự thất bại của Công xã Pari là

A. Giai cấp vô sản chưa đủ lớn mạnh để lãnh đạo cách mạng giành thắng lợi

B. Công xã thiếu kiên quyết trấn áp kẻ thù, thiếu liên minh công nông, thiếu chính đảng có đủ khả năng lãnh đạo cách mạng

C. Chủ nghĩa tư bản đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ

D. Tư sản Pháp cấu kết với quân Phổ đàn áp khốc liệt

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 21. Hãy điền từ thích hợp để hoàn thiện đoạn dữ liệu sau : “Công xã Pari chỉ tồn tại 72 ngày, nhưng đã để lại “một kinh nghiệm lịch sử có ý nghĩa vô cùng to lớn, một bước tiến nhất định của …………trên thế giới”

A. Cách mạng tư sản

B. Cách mạng tư sản kiểu mới

C. Cách mạng vô sản

D. Cuộc đấu tranh chống áp bức, bóc lột

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

C. Giải bài tập sgk

Xem thêm các bài học Lịch sử lớp 10 đầy đủ, chi tiết khác:

Lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

Tài liệu cho giáo viên: Giáo án, powerpoint, đề thi giữa kì cuối kì, đánh giá năng lực, thi thử THPT, HSG, chuyên đề, bài tập cuối tuần..... độc quyền VietJack, giá hợp lí

Tủ sách VIETJACK shopee lớp 10-11 cho học sinh và giáo viên (cả 3 bộ sách):

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, SÁCH LUYỆN THI DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 10

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi, sách dành cho giáo viên và gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Giáo án, bài giảng powerpoint Văn, Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đs

199,000 VNĐ

Đề thi, chuyên đề Cánh diều, Kết nối tri thức, Chân trời sáng tạo...

4.5 (243)

799,000đ

99,000 VNĐ

Sách luyện 30 đề thi thử THPT năm 2025 mới

4.5 (243)

199,000đ

99.000 - 149.000 VNĐ

xem tất cả

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.