Giáo án bài Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả - Giáo án Ngữ văn lớp 6

Hoạt động 1: hình thành khái niệm mới

- Gọi HS đọc đoạn văn

- Ba đoạn văn trên người viết tả gì?

- Điểm nổi bật của đối tượng miêu tả là gì và được thể hiện qua những từ ngữ hình ảnh nào?

- Để tả được như trên người viết cần có được những năng lực gì?

- Tìm những câu văn có sự liên tưởng so sánh trong mỗi đoạn?

- Sự liên tưởng và so sánh ấy có gì đặc sắc?

* GV cho HS đọc bài 3

- Em hãy so sánh với đoạn nguyên văn ở trên để chỉ ra đoạn này đã bỏ đi những chữ gì? Những chữ bị bỏ đi đã làm ảnh hưởng đến đoạn văn miêu tả này như thế nào?

- Quan sát, tưởng tượng , so sánh và nhận xét có vai trò tác dụng gì trong văn miêu tả?

I. Quan sát tưởmg tượng so sánh và nhận xét trong văn miêu tả:

1. Bài tập (SGK - 27 -28).

2. Kết luận:

* Đoạn 1:

-Tả chàng Dế Choắt gầy ốm, đáng thương.

- Thể hiện qua các từ ngữ:, hình ảnh: Gầy gò, lêu nghêu, bè bè, nặng nề, ngẩn ngẩn ngơ ngơ...

* Đoạn 2:

- Tả cảnh đẹp thơ mộng và hùng vĩ của sông nước Cà Mau - Năm Căn.

- Các từ ngữ, hình ảnh thể hiện: giăng chi chít như mạng nhện, trời xanh, nước xanh, rừng xanh,rì rào bất tận, mênh mông, ầm ầm như thác...

* Đoạn 3:

- Tả cảnh mùa xuân đẹp, vui, náo nức như ngày hội.

- Các từ ngữ, hình ảnh thể hiện:

Chim ríu rít, cây gạo, tháp đèn khổng lồ, ngàn hoa lửangàn búp nõn, nến trong xanh...

- Các năng lực cần thiết: quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét ..cần sâu sắc, dồi dào, tinh tế.

- Các câu văn có sự liên tưởng, tưởng tượng so sánh và nhận xét:

+Đ1: Như gã nghiện thuốc phiện

+Đ2: Như mạng nhện, như thác, như người bơi ếch, như dãy trường thành vô tận...

+ Đ3: Như tháp đèn, như ngọn lửa, như nến xanh.

- Các hình ảnh so sánh, tưởng tượng, liên tưởng trên nhìn chung đều rất đặc sắc vì nó thể hiện đúng, rõ hơn, cụ thể hơn về đối tượng và gây bất ngờ, lí thú cho người đọc.

* Tất cả những chữ bị bỏ đi đều là những động từ, tính từ, những so sánh, liên tưởng và tưởng tượng làm cho đoạn văn trở nên chung chung và khô khan

*. Ghi nhớ : (SGK - tr280)