Giáo án bài Viết bài văn kể lại một trải nghiệm đáng nhớ - Cánh diều

Chuyến đi đáng nhớ nhất là gì? Xảy ra khi nào?

………………………………………

Những ai có liên quan đến chuyến đi đó? Họ đã nói và làm gì?

………………………………………

Điều gì đã diễn ra ? Theo thứ tự thế nào?

………………………………………

Sự việc nào là ấn tượng nhất? Vì sao ?

………………………………………

 Cảm xúc của em như thế nào khi chuyến đi diễn ra và khi kể lại chuyến đi đó?

GIỚI THIỆU KIỂU BÀI

a) Mục tiêu:

- Biết được kiểu bài kể về một trải nghiệm.

- Nhận biết được ngôi kể thứ nhất trong văn kể chuyện.

b) Nội dung:

- GV hỏi, HS trả lời.

c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d) Tổ chức thực hiện

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

B1: Chuyển giao nhiệm vụ

GV hỏi:

? Trong “Bài học đường đời đầu tiên” Dế Mèn đã kể lại trải nghiệm đáng nhớ nào?

? Câu chuyện sử dụng ngôi kể thứ mấy?

? Em có một trải nghiệm nào đáng nhớ không? Hãy kể lại trải nghiệm đó một cách ngắn gọn ?

B2: Thực hiện nhiệm vụ

HS:

- Quan sát vb “Bài học đường đời đầu tiên”.

- Suy nghĩ cá nhân

- HS kể lại trải nghiệm của bản thân.

GV:

- Dự kiến khó khăn HS gặp: không biết kể về trải nghiệm của bản thân.

- Tháo gỡ bằng cách đặt thêm câu hỏi phụ:

? Trải nghiệm đó tên là gì (kỉ niệm, lỗi lầm, chuyến tham quan…)? Diễn ra khi nào? Ra sao?

B3: Báo cáo, thảo luận

- GV chỉ định 1 – 2 HS trả lời câu hỏi

- HS trả lời.

- Các bạn còn lại nhận xét về nội dung báo cáo của bạn đã trình bày.

B4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét câu trả lời của HS. Nhận xét, bổ sung từ các bạn khác.

- Kết nối với mục “Tìm hiểu các yêu cầu đối với bài văn kể lại một trải nghiệm”.

Văn bản: “Bài học đường đời đầu tiên”

- Dế Mèn kể về bài học đường đời đầu tiên của bản thân từ sự việc trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt.

- Dế Mèn xưng “tôi”.

TÌM HIỂU CÁC YÊU CẦU

ĐỐI VỚI BÀI VĂN KỂ LẠI MỘT TRẢI NGHIỆM

Nhiệm vụ 1: Định hướng

a) Mục tiêu: HS biết được các yêu cầu đối với kiểu bài kể lại một trải nghiệm:

- Sử dụng ngôi kể thứ nhất.

- Biết cách kể trải nghiệm của bản thân

b) Nội dung:

- GV chia nhóm lớp

- Cho HS làm việc nhóm trên phiếu học tập

c) Sản phẩm: Phiếu học tập sau khi HS đã hoàn thành.

d) Tổ chức thực hiện

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

B1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV Chia nhóm lớp& giao nhiệm vụ:

Với đề bài:  Kể lại một trải nghiệm đáng nhớ.

? Kiểu bài yêu cầu chúng ta làm gì?

? Người kể sẽ phải sử dụng ngôi kể thứ mấy? Vì sao?

B2: Thực hiện nhiệm vụ

HS :

- Nhớ lại văn bản “Bài học đường đời đầu tiên”.

- Làm việc cá nhân 2’.

- Làm việc nhóm 3’ để thống nhất ý kiến

B3: Báo cáo, thảo luận

- GV yêu cầu HS lên trình bày sản phẩm.

- HS:

- Trình bày sản phẩm nhóm.

- Các nhóm khác theo dõi, nhận xét, bổ sung (nếu cần).

B4: Kết luận, nhận định (GV)

- Nhận xét sản phẩm của HS và chốt kiến thức.

- Kết nối với đề mục sau

I. Định hướng.

1. Đề bài.

Kể về một trải nghiệm đáng nhớ.

2. Các yêu cầu.

- Kể về một trải nghiệm của bản thân.

- Thời gian, địa điểm diễn ra câu chuyện.

- Truyện gồm những ai.

- truyện diễn ra như thế nào

- Người kể: sử dụng ngôi kể thứ nhất (xưng “tôi).

- Cảm xúc của bản thân…

ĐỌC VÀ PHÂN TÍCH VÍ DỤ

a) Mục tiêu:

- Biết được ngôi kể thứ nhất trong văn kể chuyện (người kể chuyện xưng “tôi”).

- Chỉ ra được các yếu tố tạo nên bài văn (nhân vật, sự việc, thời gian, địa điểm), các phần của bài văn (mở bài, thân bài, kết bài).

b) Nội dung:

- HS đọc SGK

- Thảo luận để hoàn thành nhiệm vụ GV đưa ra.

c) Sản phẩm: Câu trả lời và sản phẩm nhóm của HS.

d) Tổ chức thực hiện

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

B1: Chuyển giao nhiệm vụ

GV hỏi: Bài văn kể về trải nghiệm của ai?

GV chia nhóm lớp và giao nhiệm vụ cho nhóm

1. Xác định ngôi kể trong bài?

2. Truyện có những nhân vật nào?

3. Thời gian, địa điểm được đề cập đến?

3. Có những sự việc nào trong câu chuyện? Xác định các sự việc theo trình tự: sự việc mở đầu; sự việc phát triển; sự việc kết thúc.

4. Những từ ngữ nào thể hiện cảm xúc  trước sự việc được kể?

B2: Thực hiện nhiệm vụ

HS:

- Đọc SGK và trả lời câu hỏi

- Làm việc cá nhân 2’

- Làm việc nhóm 5’ để hoàn thiện nhiệm vụ mà GV giao.

GV:

- Hướng dẫn HS trả lời

- Quan sát, theo dõi HS thảo luận

B3: Báo cáo thảo luận

HS:

- Trả lời câu hỏi của GV

- Đại diện nhóm báo cáo sp của nhóm, những HS còn lại quan sát sp của nhóm bạn, theo dõi nhóm bạn trình bày và nhận xét, bổ sung (nếu cần).

GV: Hướng dẫn HS cách trình bày sp nhóm

B4: Kết luận, nhận định

GV:

- Nhận xét

+ Câu trả lời của HS

+ Thái độ làm việc của HS khi làm việc nhóm

+ Sản phẩm của các nhóm

- Chốt kiến thức và kết nối với mục sau

Văn bản “ Bài học đường đời đầu tiên”

- Kể về trải nghiệm của Dế Mèn.

- Ngôi kể: ngôi thứ nhất (xưng “tôi”- nhân vật Dế Mèn)

- Nhân vật: Dế Mèn; chị Cốc; Dế Choắt.

- Thời gian, địa điểm: buổi chiều; trước cửa hang.

- Các sự việc:

+ Sự việc mở đầu: sang chơi nhà Dế Choắt

+ Sự việc phát triển: trêu chị Cốc.

+ Sự việc kết thúc: chứng kiến cái chết của Dế Choắt. Sự ân hận của Dế Mèn.

Nhiệm vụ 2: Thực hành

a) Mục tiêu: Giúp HS

- Biết viết bài theo các bước.

- Lựa chọn đề tài để viết, tìm ý, lập dàn ý.

- Tập trung vào những sự việc đã xảy ra.

-  Sử dụng ngôi kể thứ nhất.

b) Nội dung:

- GV sử dụng KT công não để hỏi HS về việc lựa chọn đề tài.

- HS suy nghĩ cá nhân và trả lời câu hỏi của GV.

c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d) Tổ chức thực hiện

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)

? Em đã có những chuyến đi nào? trong đó chuyến đi nào là đáng nhớ ?

? Tìm ý, lập dàn ý và viết bài theo dàn ý cho đề tài mà em lựa chọn?

? Sửa lại bài sau khi đã viết xong?

B2: Thực hiện nhiệm vụ

GV:

- Hướng dẫn HS và hoàn thiện phiếu tìm ý.

HS:

- Đọc và lựa chọn đề tài.

- Tìm ý bằng việc hoàn thiện phiếu.

- Lập dàn ý ra giấy và viết bài theo dàn ý.

- Sửa lại bài sau khi viết.

B3: Báo cáo thảo luận

- GV yêu cầu HS báo cáo sản phẩm.

HS:

- Đọc sản phẩm của mình.

- Theo dõi, nhận xét, bổ sung (nếu cần) cho bài của bạn.

B4: Kết luận, nhận định (GV)

- Nhận xét thái độ học tập và sản phẩm của HS. Chuyển dẫn sang mục sau.

II. Thực hành.

1, Chuẩn bị.

2, Tìm ý và lập dàn ý.

b) Tìm ý

c) Lập dàn ý

- Mở bài: Giới thiệu câu chuyện

( giới thiệu chuyến đi đáng nhớ)

- Thân bài: Kể diễn biến câu chuyện

( Kể lại diễn biến của chuyến đi đó đã diễn ra như thế nào?)

+ Lí do có chuyến đi

+ Thời gian

+ Không gian

+ Những nhân vật có liên quan

+ Kể lại các sự việc ( bắt đầu, trên đường, điểm đến ... kết hợp với miêu tả quang cảnh thiên nhiên...)

- Kết bài: kết thúc câu chuyện và cảm xúc của bản thân ( Cảm xúc khi chuyến đi kết thúc)

2. Viết bài

- Kể theo dàn ý

- Nhất quán về ngôi kể

- Sử dụng những từ ngữ biểu cảm, biện phá nghệ thuật...

3. Chỉnh sửa bài viết

- Đọc và sửa lại bài viết theo.

Nhiệm vụ 3: Trả bài

a) Mục tiêu: Giúp HS

- Thấy được ưu điểm và tồn tại của bài viết.

- Chỉnh sửa bài viết cho mình và cho bạn.

b) Nội dung:

- GV trả bài, yêu cầu HS thảo luận nhóm nhận xét bài của mình và bài của bạn.

- HS đọc bài viết, làm việc nhóm.

c) Sản phẩm: Bài đã sửa của HS.

d) Tổ chức thực hiện

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)

Trả bài cho HS & yêu cầu HS đọc, nhận xét.

B2: Thực hiện nhiệm vụ

- GV giao nhiệm vụ

- HS làm viện theo nhóm

B3: Báo cáo thảo luận

- GV yêu cầu HS nhận xét bài của bạn.

- HS nhận xét bài viết.

B4: Kết luận, nhận định (GV)

- GV chốt lại những ưu điểm và tồn tại của bài viết.

- Nhắc HS chuẩn bị nội dung bài nói dựa trên dàn ý của bài viết.

Bài viết đã được sửa của HS

Hoạt động 3: Luyện tập

a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức của bài học vào việc làm bài tập cụ thể.

b) Nội dung: HS suy nghĩ cá nhân làm bài tập của GV giao.

c) Sản phẩm: Bài làm của học sinh.

d) Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV giao bài tập cho HS:

Bài tập: Hãy đóng vai Ông lão để hình dung về trải nghiệm đã qua của Ông lão trong văn bản “Ông lão đánh cá và con cá vàng”. Bài học rút ra?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

GV: Hướng dẫn HS:

- Dựa vào trải nghiệm của nhân vật Dế Mèn trong văn bản“Bài học đường đời đầu tiên” để thực hiện đối với nhân vật Ông lão trong văn bản “Ông lão đánh cá và con cá vàng”.

- Chú ý chuỗi sự kiện (mở đầu, phát triển, kết thúc), các sự việc gì, có những nhân vật nào, cảm xúc qua các sự việc.....

HS: Đóng vai Ông lão trong văn bản “Ông lão đánh cá và con cá vàng” để xác định các yêu cầu.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- GV yêu cầu HS trình bày sản phẩm của mình.

- HS trình bày, theo dõi, nhận xét, đánh giá và bổ sung cho bài của bạn (nếu cần).

Bước 4: Kết luận, nhận định:

GV đánh giá bài làm của HS bằng nhận xét.

Hoạt động 4: Vận dụng

a) Mục tiêu: Phát triển năng lực kể lại truyện ( thông qua việc xác định sự việc, nhân vật, tình huống truyện...)

b) Nội dung: Giáo viên giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ.

c) Sản phẩm: Sản phẩm của HS sau khi đã được chỉnh sửa (nếu cần).

d) Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV giao nhiệm vụ:

? Hãy kể lại một trải nghiệm khác của bản thân ( một lần mắc lỗi).

- Nộp sản phẩm bằng giấy hoặc qua zalo của cô giáo.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

GV: Hướng dẫn HS xác nhiệm vụ.

HS: Đọc, xác định yêu cầu của bài tập.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

GV: Hướng dẫn các em cách nộp sản phẩm.

HS: Nộp sản phẩm bằng giấy hoặc qua zalo của cô giáo.

Bước 4: Kết luận, nhận định (GV)

- Nhận xét ý thức làm bài của HS (HS nộp bài không đúng qui định (nếu có).

- Dặn dò HS những nội dung cần học ở nhà.