Giáo án Sinh học 6 Bài 52: Địa y

HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)

Mục tiêu: Định hướng cho học sinh nội dung cần hướng tới của bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Trên những thân cây to có những vảy màu xanh lam bám chặt vào vỏ cây, đó là địa y. Bài học hôm nay ta tìm hiểu nó.

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

Mục tiêu: cấu tạo và vai trò của địa y.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

- GV yêu cầu HS quan sát mẫu và tranh, trao đổi → trả lời các câu hỏi sau:

+ Mẫu địa y em lấy ở đâu ?

- HS quan sát mẫu và tranh, trao đổi → trả lời các câu hỏi:

+ Trên thân cây to, hoặc mãnh vỏ cây.

1: Quan sát hình dạng và cấu tạo

+ Nhận xét hình dạng bên ngoài của địa y?

+ Mô tả hình dạng (thường ở đồng bằng chỉ có địa y vảy).

- Hình dạng: Địa y có hình vảy hay hình cành.

+ Nhận xét về thành phần cấu tạo của địa y?

+ Gồm tảo và nấm.

- Cấu tạo của địa y gồm những sợi nấm xen lẫn các tế bào tảo màu xanh, trong đó:

+ Nấm cung cấp nước muối khoáng cho tảo.

+ Tảo quang hợp → tạo chất hữu cơ và nuôi sống hai bên.

- GV nhận xét.

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục SGK tr.171 → trả lời:

+ Vai trò của nấm và tảo trong đời sống địa y?

- HS lắng nghe

- HS đọc thông tin mục SGK tr.171 → trả lời câu hỏi:

+ Nấm cung cấp nước muối khoáng cho tảo.

+ Tảo quang hợp → tạo chất hữu cơ và nuôi sống hai bên.

+ Thế nào là hình thức sống cộng sinh?

- GV tổng kết kiến thức.

+ Cộng sinh là hình thức sống chung giữa hai cơ thể sinh vật (hai bên đều có lợi)

- HS ghi bài.

- Cộng sinh là hình thức sống chung giữa hai cơ thẻ sinh vật (hai bên đều có lợi)

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục 2 → trả lời câu hỏi: Địa y có vai trò gì trong tự nhiên?

- GV tổng kết kiến thức

- GV cung cấp: Trong nghiên cứu sinh thái, địa y được dùng làm vật chỉ thị để đo mức độ ô nhiễm môi trường không khí, đặc biệt những nơi có mật độ giao thông lớn. Khi hoạt động, các loại xe thải ra không khí một số loại kim loại nặng độc hại và một số địa y có khả năng hấp thụ những kim loại này. Nghiên cứu nồng độ kim loại mà địa y hấp thụ, người ta xác định được mức độ ô nhiễm môi trường.

- HS đọc thông tin → trả lời câu hỏi: Tạo thành đất; Là thức ăn của hươu Bắc Cực; Là nguyên liệu chế nước hoa, phẩm nhuộm.

- HS ghi bài

- HS lắng nghe.

2: Vai trò

- Địa y phân huỷ đá tạo thành đất

- Là thức ăn của hươu Bắc Cực.

- Là nguyên liệu chế nước hoa, phẩm nhuộm, làm thuốc…

- Chỉ thị mức độ ô nhiễm môi trường không khí.

1. C

2. D

3. D

4. A

5. D

6. B

7. D

8. B

9. C

10. A

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)

Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV chia lớp thành nhiều nhóm

( mỗi nhóm gồm các HS trong 1 bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi sau và ghi chép lại câu trả lời vào vở bài tập

Địa y có những hình dạng nào? Chúng mọc ở đâu?

Hãy nêu vai trò của địa y trong thiên nhiên và đời sống con người ?

2. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trả lời.

- HS nộp vở bài tập.

- HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện.

HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

- Vận dụng kiến thức ứng dụng thực tế, phân biệt được đâu là địa y, những tác dụng của nó trong đời sống.