Phản ứng trùng hợp là gì (chi tiết nhất)

Bài viết Phản ứng trùng hợp là gì lớp 12 chi tiết nhất là kiến thức có trong chương trình Hóa học 12 giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm về Phản ứng trùng hợp.

Phản ứng trùng hợp là gì (chi tiết nhất)

1. Phản ứng trùng hợp là gì?

- Trùng hợp là quá trình nhiều phân tử nhỏ giống nhau hay tương tự nhau tạo thành phân tử có phân tử khối lớn (polymer).

Ví dụ:

- Các monomer tham gia phản ứng trùng hợp thường có liên kết đôi (CH₂=CHR) hoặc vòng kém bền.

2. Kiến thức mở rộng

2.1. Khái niệm

- Polymer là những hợp chất có phân tử khối lớn do nhiều đơn vị nhỏ (gọi là mắt xích) liên kết với nhau tạo nên.

- Monomer là những phân tử nhỏ, phản ứng với nhau để tạo nên polymer.

2.2. Danh pháp

Các polymer đơn giản có tên gọi chung như sau:

Poly + Tên monomer

(thêm ngoặc đơn nếu tên của monomer gồm hai cụm từ)

Một số polymer thường gặp:

2.3. Tính chất vật lí

- Hầu hết polymer là những chất rắn, không bay hơi, không bị nóng chảy hoặc nóng chảy ở một khoảng nhiệt độ khá rộng. Các polymer bị nóng chảy khi đun nóng được gọi là polymer nhiệt dẻo. Các polymer không bị nóng chảy mà bị phân huỷ bởi nhiệt được gọi là polymer nhiệt rắn.

- Hầu hết polymer không tan trong nước, một số tan được trong dung môi hữu cơ.

- Tính chất vật lí của polymer thường phụ thuộc vào cấu tạo: nhiều polymer có tính dẻo (PE, PP (polypropylene),...); một số polymer có tính đàn hồi (polyisoprene, polybuta-1,3-diene,...); một số polymer khác có tính dai, bền và có thể kéo sợi (capron, nylon-6,6,...). Nhiều polymer có tính cách điện (PE, PVC,...); một số polymer có tính bán dẫn.

- Sáu polymer nhiệt dẻo thường gặp có thể tái chế được kí hiệu như hình bên dưới:

3. Bài tập minh họa

Câu 1. Cho các polymer sau: nhựa PVC; thuỷ tinh hữu cơ; tơ nylon-6,6; tơ lapsan; tơ capron; nhựa PE; tơ visco; và tơ enang. Trong các polymer đã cho thì số polymer được điều chế bằng phản ứng trùng hợp monomer tương ứng là

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Có 3 polymer đã được điều chế bằng phản ứng trùng hợp đó là: nhựa PVC; thủy tinh hữu cơ; nhựa PE.

4 polymer: tơ nylon-6,6; tơ lapsan; tơ capron; tơ enang được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng.

Tơ visco là polymer bán tổng hợp, được chế hóa từ cellulose có sẵn trong tự nhiên, không phải tơ được điều chế bằng trùng hợp hay trùng ngưng.

Câu 2. Chất có thể trùng hợp tạo ra polymer

A. CH₃OH.

B. CH₃COOH.

C. HCOOCH₃.

D. CH₂=CH−COOH.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Các monomer tham gia phản ứng trùng hợp thường có liên kết đôi (CH₂=CHR) hoặc vòng.

Như vậy CH₂=CH−COOH có thể trùng hợp tạo ra polymer.

Câu 3. Polyethylene là sản phẩm của phản ứng trùng hợp

A. CH₂=CH−Cl.

B. CH₂=CH₂.

C. CH₂=CH−CH=CH₂.

D. CH₂=CH−CH₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Polyethylene là sản phẩm của phản ứng trùng hợp ethylene CH₂=CH₂.

Câu 4. Poly(vinyl acetate) là polymer được điều chế bằng phản ứng trùng hợp

A. C₂H₅COO−CH=CH₂.

B. CH₂=CH−COO−C₂H₅.

C. CH₃COO−CH=CH₂.

D. CH₂=CH−COO−CH₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Poly(vinyl acetate) là polymer được điều chế bằng phản ứng trùng hợp vinyl acetate: CH₃COO−CH=CH₂.

Câu 5.Polymer dùng để chế tạo thuỷ tinh hữu cơ được điều chế bằng phản ứng trùng hợp

A. CH₂=C(CH₃)COOCH₃.

B. CH₂=CHCOOCH₃.

C. C₆H₅CH=CH₂.

D. CH₃COOCH=CH₂.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Polymer dùng để chế tạo thuỷ tinh hữu cơ được điều chế bằng phản ứng trùng hợp methylmethacrylate: CH₂=C(CH₃)COOCH₃.

Câu 6. Cao su được sản xuất từ sản phẩm trùng hợp của buta-1,3-diene với CN−CH=CH₂ có tên gọi thông thường là

A. cao su Buna.

B. cao su Buna-S.

C. cao su Buna-N.

D. cao su chloroprene.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Khi trùng hợp buta-1,3-diene (CH₂=CH−CH=CH₂) với acrylonitrile(CN−CH=CH₂) thu được cao su Buna-N.

Câu 7.Thủy tinh hữu cơ có thể điều chế được bằng cách thực hiện phản ứng trùng hợp monome nào?

A. Methylmethacrylate.

B. Acrylic acid.

C. Methacrylic acid.

D. Ethylene.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Thủy tinh hữu cơ: poly (methyl methacrylate) được tổng hợp bằng phương pháp trùng hợp methyl methacrylate: CH₂=C(CH₃)COOCH₃ (trong phân tử có liên kết đôi C=C).

Câu 8. Poly (vinyl acetate) là polymer được điều chế bằng phảnứng trùng hợp

A.CH₂=CH−COO−CH₃.

B.CH₂=CH−COO−C₂H₅.

C.CH₃COO−CH=CH₂.

D.C₂H₅COO−CH=CH_2.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Poly (vinyl acetate) là polymer được điều chế bằng phảnứng trùng hợp vinyl acetate: CH₃COO−CH=CH₂.

Tên các ester còn lại: CH₂=CH−COO−CH₃: methyl acrylate; CH₂=CH−COO−C₂H₅: ethyl acrylate; C₂H₅COO−CH=CH₂: vinyl propionate.

Câu 9. Chất nào sau đây có khảnăng trùng hợp thành cao su?

A. CH₂=CHCl.

C. CH₃−CH₂−C≡CH.

B. CH₂=C(CH₃)−CH=CH₂.

D. CH₂=CH₂.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Trùng hợp CH₂=C(CH₃)−CH=CH₂ (isoprene) thu được cao su isoprene.

Xem thêm các bài viết về định nghĩa & khái niệm môn Hóa học hay, chi tiết khác:

• Phản ứng trùng ngưng là gì?

• Phản ứng màu biuret là gì?

• Polymer là gì?

• Monomer là gì?

• Polymer nhiệt dẻo là gì?

• Polymer nhiệt rắn là gì?

---