Phản ứng trùng ngưng là gì (chi tiết nhất)

Bài viết Phản ứng trùng ngưng là gì lớp 12 chi tiết nhất là kiến thức có trong chương trình Hóa học 12 giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm về Phản ứng trùng ngưng.

Phản ứng trùng ngưng là gì (chi tiết nhất)

1. Phản ứng trùng ngưng là gì?

- Trùng ngưng là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monomer) thành phân tử lớn (polymer) đồng thời giải phóng những phân tử nhỏ khác (thường là nước).

- Các monomer tham gia phản ứng trùng ngưng phải có ít nhất hai nhóm chức có khả năng phản ứng.

Ví dụ:

2. Kiến thức mở rộng

2.1. Khái niệm

- Polymer là những hợp chất có phân tử khối lớn do nhiều đơn vị nhỏ (gọi là mắt xích) liên kết với nhau tạo nên.

- Monomer là những phân tử nhỏ, phản ứng với nhau để tạo nên polymer.

2.2. Danh pháp

Các polymer đơn giản có tên gọi chung như sau:

Poly + Tên monomer

(thêm ngoặc đơn nếu tên của monomer gồm hai cụm từ)

Một số polymer thường gặp:

2.3. Tính chất vật lí

- Hầu hết polymer là những chất rắn, không bay hơi, không bị nóng chảy hoặc nóng chảy ở một khoảng nhiệt độ khá rộng. Các polymer bị nóng chảy khi đun nóng được gọi là polymer nhiệt dẻo. Các polymer không bị nóng chảy mà bị phân huỷ bởi nhiệt được gọi là polymer nhiệt rắn.

- Hầu hết polymer không tan trong nước, một số tan được trong dung môi hữu cơ.

- Tính chất vật lí của polymer thường phụ thuộc vào cấu tạo: nhiều polymer có tính dẻo (PE, PP (polypropylene),...); một số polymer có tính đàn hồi (polyisoprene, polybuta-1,3-diene,...); một số polymer khác có tính dai, bền và có thể kéo sợi (capron, nylon-6,6,...). Nhiều polymer có tính cách điện (PE, PVC,...); một số polymer có tính bán dẫn.

- Sáu polymer nhiệt dẻo thường gặp có thể tái chế được kí hiệu như hình bên dưới:

3. Bài tập minh họa

Câu 1. Quá trình nhiều phân tử nhỏ (monomer) kết hợp với nhau thành phân tử lớn (polymer) đồng thời giải phóng những phân tử nước gọi là phản ứng

A. nhiệt phân.

B. trao đổi.

C. trùng hợp.

D. trùng ngưng

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Quá trình nhiều phân tử nhỏ (monomer) kết hợp với nhau thành phân tử lớn (polymer) đồng thời giải phóng những phân tử nước gọi là phản ứng trùng ngưng.

Câu 2. Chất không có khả năng tham gia phản ứng trùng ngưng là

A. glycine.

B.terephthalic acid.

C. acetic acid

D. ethylene glycol.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Trùng ngưng là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monomer) thành phân tử lớn (polymer) đồng thời giải phóng những phân tử nhỏ khác (thường là nước).

Các monomer tham gia phản ứng trùng ngưng phải có ít nhất hai nhóm chức có khả năng phản ứng.

Acetic acid: CH₃COOH chỉ có một nhóm −COOH có khả năng tham gia phản ứng nên không đủ điều kiện tham gia phản ứng trừng ngưng.

Câu 3. Cho các hợp chất:CH₂=CH−COOCH₃;CH₂=CH₂;HO−(CH₂)₆−COOH; HOOC−(CH₂)−COOH; C₆H₅−CH=CH₂. Sốchất có thể tham gia phản ứng trùng ngưng là

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Trùng ngưng là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monomer) thành phân tử lớn (polymer) đồng thời giải phóng những phân tử nhỏ khác (thường là nước).

Các monomer tham gia phản ứng trùng ngưng phải có ít nhất hai nhóm chức có khả năng phản ứng.

Vậy các chất tham gia phản ứng trùng ngưng là: HO−(CH₂)₆−COOH;HOOC−(CH₂)−COOH.

Câu 4. Polymer nào sau đây trong thành phần chứa nguyên tố nitrogen?

A. Nylon-6,6.

B. Polybutadiene.

C. Polyethylene.

D. Poly(vinyl chloride).

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Tơ nylon-6,6 được tổng hợp từ phản ứng trùng ngưng hexamethylenediamine và adipic acid, chứa liên kết −CO−NH− trong phân tử, nên có chứa nguyên tố nitrogen.

Câu 5: Tơ nylon-6,6 được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng

A. HOOC−(CH₂)₂−CH(NH₂)−COOH.

B. HOOC−(CH₂)₄−COOH và HO−(CH₂)₂−OH.

C. HOOC−(CH₂)₄−COOH và H₂N−(CH₂)₆−NH₂.

D. H₂N−(CH₂)₅−COOH.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Tơ nylon-6,6 được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng 2 chất có 6C trong phân tử đó là: HOOC−(CH₂)₄−COOH và H₂N−(CH₂)₆−NH₂.

Câu 6. Quá trình kết họp nhiều phân tử nhỏ (monomer) thành phân tử lớn (polymer), đồng thời giải phóng những phân tử nhở khác (thường là H₂O) được gọi là phản ứng

A. trùng hợp.

B. thế.

C. tách.

D. trùng ngưng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Quá trình kết họp nhiều phân tử nhỏ (monomer) thành phân tử lớn (polymer), đồng thời giải phóng những phân tử nhở khác (thường là H₂O) được gọi là phản ứng trùng ngưng.

Câu 7. Tơ capron, còn được gọi là tơ polyamide 6 (PA6). Tơ capron thường được sử dụng để sản xuất sợi sợi tổng hợp và các sản phẩm khác như sợi dệt, cáp, và các ứng dụng khác trong công nghiệp và công nghệ. Tơ capron thường có đặc tính về độ bền và độ bền kéo cao, khá bền với nhiệt độ và có khả năng chống ẩm tốt. Do tính chất này, nó thường được sử dụng trong sản xuất quần áo, sợi dệt, vải bọc, và các sản phẩm gia dụng khác

Cho các phát biểu sau đây:

a. Phản ứng tổng hợp capron từ nguyên liệu caprolactam thuộc loại phản ứng trùng hợp.

b. Trùng ngưng acid H₂N-[CH₂]₅-COOH có thể thu được polymer cấu tạo tương tự capron.

c. Caprolactam tham gia được phản ứng trùng hợp là do có vòng kém bền.

d. Capron là polymer thuộc loại polyamide, nên có thể bị thủy phân trong acid hoặc kiềm mạnh.

Số phát biểu đúng là

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Bao gồm: a, b, c, d.

Câu 8. Cho các polymer sau: nhựa PVC; thuỷ tinh hữu cơ; tơ nylon-6,6; tơ lapsan; tơ capron; nhựa PE; tơ visco; và tơ enang. Trong các polymer đã cho thì số polymer được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng monomer tương ứng là

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Có 3 polymer đã được điều chế bằng phản ứng trùng hợp đó là: nhựa PVC; thủy tinh hữu cơ; nhựa PE.

4 polymer: tơ nylon-6,6; tơ lapsan; tơ capron; tơ enang được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng.

Tơ visco là polymer bán tổng hợp, được chế hóa từ cellulose có sẵn trong tự nhiên, không phải tơ được điều chế bằng trùng hợp hay trùng ngưng.

Xem thêm các bài viết về định nghĩa & khái niệm môn Hóa học hay, chi tiết khác:

• Cách gọi tên amino acid là gì?

• Phản ứng trùng hợp là gì?

• Phản ứng màu biuret là gì?

• Polymer là gì?

• Monomer là gì?

• Polymer nhiệt dẻo là gì?

---