10+ Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước (điểm cao)

Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước điểm cao, hay nhất được chọn lọc từ những bài văn hay của học sinh trên cả nước giúp bạn có thêm bài văn hay để tham khảo từ đó viết văn hay hơn.

10+ Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước (điểm cao)

Dàn ý Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước

1. Mở bài

- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm.

- Trình bày khái quát về hình tượng "Đất Nước" trong bài thơ.

2. Thân bài

a) Ý nghĩa của hình tượng Đất Nước trong câu thơ mở đầu:

- Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng

+ Biểu tượng của sự sinh ra và phát triển của dân tộc, nói về cội nguồn dân tộc qua huyền thoại Lạc Long Quân và Âu Cơ.

+ Bọc trứng tượng trưng cho sự bảo vệ, sự nuôi dưỡng và gắn bó với đất mẹ.

b) Những người đã khuất và người hiện tại:

- Những ai đã khuất / Những ai bây giờ: Là sự nối tiếp giữa các thế hệ, thể hiện lòng biết ơn đối với những người đi trước đã xây dựng và bảo vệ đất nước.

c) Yêu thương, sinh con đẻ cái và trách nhiệm nối tiếp:

- Yêu nhau và sinh con đẻ cái: Mối quan hệ giữa con người với nhau và sự tiếp nối qua các thế hệ.

- Gánh vác phần người đi trước để lại: Trách nhiệm của thế hệ hiện tại trong việc duy trì và phát triển đất nước.

d) Lòng nhớ ơn tổ tiên:

- Dặn dò con cháu chuyện mai sau: Nhắc nhở về giá trị truyền thống, trách nhiệm gìn giữ văn hóa và lịch sử.

- Hằng năm ăn đâu làm đâu / Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ: Lòng kính trọng, biết ơn đối với tổ tiên, tưởng nhớ ngày giỗ Tổ Hùng Vương.

3. Kết bài

- Tóm tắt lại những ý chính trong bài phân tích.

- Khẳng định giá trị tư tưởng của bài thơ: Đất Nước không chỉ là một phạm trù lãnh thổ mà là mối quan hệ tình cảm, trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với cộng đồng và lịch sử.

Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước - mẫu 1

Nền văn học Việt Nam giai đoạn năm 1945 -1975 là nền văn học mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn, bên cạnh các đề tài “lực lượng vũ trang- chiến tranh cách mạng” thì các đề tài xây dựng đất nước, hoặc ca ngợi đất nước cũng được nhiều tác giả chọn đưa vào tác phẩm của mình mới những vần thơ, lời văn chân thành tha thiết, thấm đẫm hào khí dân tộc. Nguyễn Khoa Điềm là một trong những nhà thơ trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, cũng chọn cho mình đề tài đất nước, giữa những năm tháng cuộc chiến đấu của nhân dân đang vào lúc cao trào sục sôi máu lửa. Thế nhưng Nguyễn Khoa Điềm không đặt nặng trong tác phẩm của mình màu sắc tuyên truyền, không ồn ào, rộn rã mà ông cho riêng cho mình một chất giọng êm dịu, thiết tha, gần gũi và thân thuộc. Nguyễn Khoa Điềm đã nhìn đất nước bằng một cách rất riêng, bằng một cảm xúc mới lạ giữa thời chinh chiến “hoa lửa”, ông nhìn nhận Tổ quốc từ những điều giản dị, từ những con người rất đỗi bình thường. Sử dụng thành công giọng thơ mang tính triết luận trữ tình, đặc biệt là sự kết hợp với các chất liệu văn hóa dân gian lấy từ vốn hiểu biết rộng lớn của nhà thơ về văn hóa ngàn đời của dân tộc. Tất cả đã tạo nên một Đất Nước với vẻ giản dị, thân thương, Đất Nước của nhân dân, một Đất Nước bước ra từ những câu chuyện kể, những truyền thuyết, những phong tục tập quán của 4000 năm văn hiến tự hào.

Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ” lại cho ta thấy Đất Nước ở một dáng vẻ khác, nếu ở trên ta thấy một Đất Nước nhỏ bé dung dị thì tới những câu thơ này ta lại thấy Đất Nước mang một dáng vẻ kỳ vĩ và lớn lao được đo bằng sải cánh của con chim phượng hoàng bay về núi bạc, được đo bằng sự mênh mông, rộng lớn của biển khơi. Và cuối cùng dù đi đâu về đâu thì phượng hoàng cũng phải về núi, cá ngư ông thì phải vùng vẫy ở biển và dân tộc Việt Nam thì phải đoàn tụ ở nơi có tên là Đất Nước. Như vậy có thể tóm gọn lại Đất Nước chính là nơi trở về của những tâm hồn thiết tha với quê hương.

Lạc Long Quân và Âu Cơ
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng
Những ai đã khuất
Những ai bây giờ
Yêu nhau và sinh con đẻ cái
Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện mai sau
Hằng năm ăn đâu làm đâu
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ”

Về phương diện thời gian lịch sử, tác giả đã trả lời cho câu hỏi Đất Nước là gì bằng một cái nhìn bao quát suốt chiều dài thời gian lịch sử để đưa ra một câu trả lời chính xác nhất. Trong quá khứ đó là một Đất Nước thiêng liêng và lớn lao, khi tác giả gợi nhắc về truyền thuyết Lạc Long Quân - Âu Cơ, gợi nhắc về giống nòi cao quý của dân tộc ta, vốn là con rồng cháu tiên. Đồng thời còn gợi nhắc về truyền thống hào hùng dựng nước và giữ nước của cha ông, mở ra triều đại đầu tiên của nước ta, triều đại vua Hùng tục truyền kéo dài đến 18 đời. Kèm với đó là những lời dặn dò chân thành tha thiết, phải biết kế tục hương hỏa, duy trì nòi giống dân tộc, phải đứng lên mạnh giữ gìn non sông gấm vóc, và luôn nhớ về nguồn cội của mình với tấm lòng thành kính, trân trọng.

“Trong anh và em hôm nay
Đều có một phần Đất Nước
Khi hai đứa cầm tay
Đất Nước trong chúng mình hài hòa nồng thắm
Khi chúng ta cầm tay mọi người
Đất nước vẹn tròn, to lớn”

Trong hiện tại, Đất Nước hiện lên một cách gần gũi và thân thuộc, hiện diện ở trong mỗi con người, bao gồm ngôn ngữ để con người giao tiếp tư duy, bao gồm cả những phong tục tập quán tốt đẹp vẫn tồn tại trong từng nếp sống. “Khi hai đứa cầm tay/Đất Nước trong chúng mình hài hòa nồng thắm” là sự tiếp nối của ý thơ “Đất Nước là nơi ta hò hẹn”, thì đến đây trên cơ sở tình yêu lứa đôi mỗi con người phải có trách nhiệm xây dựng một tổ ấm để góp phần xây dựng một “Đất Nước hài hòa nồng thắm”. Không chỉ dừng lại ở đó, trách nhiệm của mỗi con người còn là “cầm tay mọi người”, phải nối vòng tay lớn, xây dựng khối đại đoàn kết cộng đồng vững mạnh để tạo nên một “đất nước vẹn trong to lớn” để sánh vai với các cường quốc năm châu. Không chỉ vậy hình ảnh thơ “cầm tay mọi người” còn gợi nhắc về nguồn gốc tổ tiên, nhắc nhở chúng đều cùng một mẹ sinh ra, thế nên phải biết yêu thương đùm bọc lẫn nhau.

“Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang đất nước đi xa
Đến những tháng ngày mơ mộng”

Trong tương lai đó là một Đất Nước với triển vọng tươi sáng, những thế hệ tương lai được kỳ vọng, được đặt lên vai cái trách nhiệm lớn lên cả về trí tuệ lẫn tầm vóc, để làm nên những điều kỳ diệu cho cả dân tộc cả Đất Nước. Con sẽ đưa Đất Nước đi xa, sánh vai cùng với các cường quốc trên thế giới, đưa Đất Nước trở nên giàu đẹp vững mạnh gấp nhiều lần hôm nay.

Sau khi đã định nghĩa một cách rõ ràng Đất Nước cả về không gian và thời gian, cả về địa lý lẫn lịch sử thì Nguyễn Khoa Điềm đã chốt lại bằng những câu thơ rất tha thiết về trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với Đất Nước.

“Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình

Phải biết gắn bó san sẻ

Lời thơ như là lời tâm tình của người anh với người em, lời tâm tình của chàng trai đối với một người con gái, cũng là lời lay tỉnh của nhà thơ, của thế hệ trước với thế hệ sau, cũng là lời lay tỉnh của cách mạng đối với tuổi trẻ đô thị vùng tạm chiếm miền Nam, những con người đang ngủ quên trong cuộc sống hưởng thụ . Đất Nước là một khái niệm trừu tượng, thế nhưng khi so sánh Đất Nước với hình ảnh “máu xương của mình” thì đó lại là một khái niệm cụ thể, hữu hình. Đây cũng là phần nối tiếp trong ý thơ “trong anh và em hôm nay đều có một phần Đất Nước”, thì ở đây Nguyễn Khoa Điềm đã chỉ rõ Đất Nước là máu xương của mỗi con người, đã là phần căn cơ cốt yếu trong mỗi cá nhân, ai cũng phải có. Điệp từ “phải biết” trong hai câu thơ sau là biểu hiện của một mệnh lệnh, xác định trách nhiệm cho mỗi người, yêu nước không phải là một khái niệm chung chung, một tư tưởng trừu tượng mà yêu nước phải thực hiện bằng hành động. Mỗi con người cần phải biết “gắn bó san sẻ”, đặc biệt phải “biết hóa thân cho dáng hình xứ sở”, dâng cả sự sống, thanh xuân cho Đất Nước, coi trọng Đất Nước hơn cả hạnh phúc riêng của bản thân mình.

Nguyễn Khoa Điềm qua đoạn trích Đất Nước với giọng văn chính luận trữ tình đã bộc lộ suy nghĩ sâu sắc và nói lên những tình cảm tha thiết của mình đối với đất nước trên nhiều bình diện, địa lý, lịch sử, và bình diện văn hóa với tư tưởng bao trùm xuyên suốt ấy là tư tưởng Đất Nước của nhân dân. Về nghệ thuật đoạn trích được viết theo lối quy nạp, biểu hiện nội dung chính luận một cách trữ tình bằng cách mượn các chất liệu văn hóa dân gian thân thuộc, mượt mà, êm ái, mang đến cho người đọc những xúc cảm thẩm mỹ độc đáo. Giọng điệu xuyên suốt đoạn trích là giọng thơ tâm tình tình, tha thiết, sâu lắng như giọng điệu của đôi lứa yêu nhau làm cho nội dung nghị luận vốn khô khan trở nên mềm mại, ngọt ngào thấm sâu vào lòng người.

Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước - mẫu 2

"Ôi Tổ Quốc ta yêu như máu thịt
Như mẹ cha ta, như vợ như chồng
Ôi Tổ Quốc nếu cần ta chết
Cho mỗi ngôi nhà ngọn núi con sông"

Đó là những câu thơ thiết tha của Chế Lan Viên khi nhắc về đất nước. Cùng viết về đề tài đó, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm có bài thơ "Đất Nước". Tác phẩm giúp người đọc cảm nhận được cội nguồn, những nét đẹp của đất nước. Từ đó, nhắc nhở mỗi người cần có trách nhiệm bảo vệ đất nước.

Quả đúng, đất nước bắt nguồn từ tình yêu bé nhỏ nhất rồi lớn dần lên đến hùng vĩ , thiêng liêng hợp nhất, thống nhất toàn vẹn.Về phương diện lịch sử thì đất nước là nơi dân mình đoàn tụ.

Lạc Long Quân và Âu Cơ
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng"

Đất nước là không gian sinh sống của cộng đồng dân tộc ta qua bao thế hệ từ thời Lạc Long Quân và Âu Cơ sinh ra đồng bào ta trong bọc trứng cho đến nay và cả mai sau vẫn là không gian tồn tại, phát triển, trải rộng trên một không gian mênh mông. Từ cách cảm nhận đó nhà thơ nhắn nhủ phải có ý thức cội nguồn dân tộc, hay thế hệ đi sau phải biết nhớ ơn thế hệ đi trước hướng về đất Tổ , nhớ đến dòng giống Rồng Tiên của mình.

"Những ai đã khuất
Những ai bây giờ
Yêu nhau và sinh con đẻ cái
Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện mai sau
Hằng năm ăn đâu làm đâu
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ".

Bằng cách diễn đạt bình dị, vừa hiện đại gây ấn tượng vừa gần gũi đoạn thơ không chỉ thể hiện cảm nhận về đất nước mà còn thể hiện tình yêu nước tha thiết của tác giả và lời nhắn nhủ của tác giả với tất cả cháu con. Đất nước gần gũi và gắn bó thân thiết với anh , với em, với mọi người:

"Trong anh và em hôm nay
Đều có một phần Đất Nước"

Với giọng thơ tâm tình , ngọt ngào như lời của đôi lứa yêu nhau tác giả khẳng định con người là hạt nhân làm nên đất nước, hay mỗi con người là một phần tử của cộng đồng, đất nước bằng sự gần gũi, yêu thương và tự hào.

"Đất là nơi em đến trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm"

Đất nước nằm trong chính không gian sống với tất cả thân thương, trìu mến. Chính vì thế mà:

“Khi hai đứa cầm tay
Đất Nước trong chúng ta hài hòa nồng thắm
Khi chúng ta cầm tay mọi người
Đất Nước vẹn tròn to lớn.”

Khi đôi lứa giao duyên, yêu thương cũng là khi đất nước nhỏ được dựng xây để cùng vun lên đất nước to lớn. Khi chúng ta cầm tay mọi người – mọi người có cầm tay nhau,yêu thương giúp đỡ lẫn nhau - có đoàn kết, yêu thương đồng bào thì mới tạo nên sức mạnh cho đất nước “vẹn tròn to lớn để làm nên lịch sử dân tộc và đất nước .

“Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang Đất Nước đi xa
Đến những tháng ngày mơ mộng”

Thế hệ con cháu mai sau sẽ tiếp bước cha ông chèo lái xây dựng đất nước ngày càng tươi đẹp, ngày càng cường thịnh, văn minh . Giọng thơ trở nên ngọt ngào, say đắm :

"Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ

Nhà thơ cất lời gọi yêu thương “ em ơi em” để nhắn nhủ đất nước là mồ hôi xương máu của tổ tiên, của dân tộc ngàn đời. Vì vậy mà “phải biết “ gắn bó, san sẻ, hóa thân cho dáng hình đất nước – phải biết đoàn kết, chia sẻ và cống hiến, hi sinh cho đất nước . Ngay trong hoàn cảnh chống Mĩ quyết liệt, lời thơ của Nguyễn Khoa Điềm là hồi trống đánh thức tinh thần quyết chiến của mỗi cá nhân để giành và giữ đất nước.

Như vậy, bằng việc sử dụng nhuần nhuyễn và sáng tạo, cách diễn đạt bình dị, hiện đại gây ấn tượng vừa gần gũi vừa mới mẻ cho người đọc kết hợp giọng thơ trữ tình – chính trị tha thiết, sâu lắng và giàu chất suy tư Nguyễn Khoa Điềm nhắc nhở lớp lớp thế hệ trẻ hôm nay phấn đấu hơn nữa vì đất nước muôn đời.

Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước - mẫu 3

Từ xưa đến nay viết về đất nước luôn là nguồn mạch cảm hứng chủ đạo của nền văn học. Tiếp tục mạch nguồn của văn học dân tộc, Nguyễn Khoa Điềm một gương mặt nổi bật của văn học kháng chiến chống Mỹ đã có những quan điểm hết sức mới mẻ về đất nước. Quan điểm đó đã được ông thể hiện đầy đủ nhất qua đoạn trích Đất nước thuộc trường ca Mặt đường khát vọng.

Lạc Long Quân và Âu Cơ

Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng

Nếu như Nguyễn Trãi phát hiện ra Đất Nước qua các triều đại lịch sử "Triệu, Đinh, Lý, Trần" thì Nguyễn Khoa Điềm lại đưa ta trở về với cái thuở sơ khai gắn với truyền thuyết về nguồn gốc tổ tiên. Đất Nước bắt đầu từ thuở khai thiên lập địa - nhà thơ cảm nhận và lý giải Đất và Nước theo chiều dài vô tận của thời gian, chiều sâu của quá khứ lịch sử và phảng phất chất huyền thoại qua những câu chuyện vọng về. Hình ảnh "chim về", "Rồng ở" đưa ta về nguồn gốc của người con đất Việt, từ thuở Lạc Long Quân và Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng, năm mươi con xuống biển, năm mươi con lên non, trở thành 54 dân tộc anh em của chúng ta bây giờ. Dù là miền ngược, miền xuôi, dù là Bắc, Trung, Nam, tất cả đều có chung tiếng gọi "đồng bào" thiêng liêng, đều là con Lạc cháu Hồng, anh em một nhà. Chúng ta dù trẻ hay già, gái hay trai đều chung sức, chung lòng hướng về tổ tiên, nhớ ơn nguồn cội, mang trong tim niềm tự hào dân tộc sâu sắc.

Không chỉ tự hào về cội nguồn văn hóa của Đất Nước, nhà thơ còn hướng tới những truyền thống văn hóa tốt đẹp từ ngàn đời nay.

"Hàng năm ăn đâu làm đâu

Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ"

Trong dân gian đã từng có câu ca nhắc về mỗi người:

"Dù ai đi ngược về xuôi

Nhớ ngày giỗ Tổ mùng 10 tháng 3"

hay 

"Dù ai buôn bán gần xa

Nhớ ngày giỗ Tổ mùng 10 tháng 3"

Tiếp nối mạch nguồn văn học dân gian, Nguyễn Khoa Điềm đã khơi gợi trong mỗi chúng ta ý thức về nguồn gốc, dòng giống tổ tiên, từ đó biết ơn những thế hệ đi trước đã làm nên giang sơn đất nước. Hai chữ "cúi đầu" thể hiện niềm thành kính thiêng liêng, để hướng về lịch sử các vua Hùng đã có công dựng nước. "Cúi đầu" để tri ân, để tâm nguyện với lòng mình phải giữ lấy đạo lý "uống nước nhớ nguồn", "ăn quả nhớ kẻ trồng cây". Người Việt dù đi đâu về đâu trên mọi nẻo đường, ở quê hương hay nơi xứ người nhưng đều một lòng hướng về quê cha đất tổ như một ngôi nhà chung để họ cùng trở về trong cái nôi văn hóa đầy yêu thương, gắn bó.

Với lời thơ tự do, đằm thắm ngọt ngào như lời trò chuyện, tâm tình giữa anh và em, với kiến thức phong phú và khả năng sáng tạo những yếu tố của văn hóa dân gian, Nguyễn Khoa Điềm đã nêu ra định nghĩa đa dạng về Đất Nước từ chiều rộng không gian, chiều dài lịch sử cho đến chiều sâu văn hóa với một cái nhìn thật mới mẻ, sâu sắc.

Đất Nước không chỉ hiện lên ở không gian địa lý, ở chiều dài lịch sử, chiều sâu văn hóa mà Đất Nước còn có trong mỗi người, hiện thân trong mỗi con người.

"Trong anh và em hôm nay

Đều có một phần Đất Nước"

Đất Nước có trong những hình ảnh bình dị, đời thường của cuộc sống hàng ngày từ miếng trầu bà ăn, hạt gạo ta trồng, cây tre ven đường hay những con đường đến trường, nơi ta từng hẹn hò. Và hơn thế, Đất Nước còn hóa thân trong hình hài của mỗi con người, có trong máu thịt, trái tim, hơi thở, sự sống của mỗi cá nhân. Cuộc sống của mỗi người không chỉ là của riêng mà là thuộc về Đất Nước, đã và đang thừa hưởng, tiếp nối và phát triển những giá trị văn hóa, vật chất tinh thần của Đất Nước. Đất Nước cho chúng ta hình hài, cách sống, cách nghĩ, và cũng chính là những truyền thống văn hóa, đạo lý từ ngàn đời nay đã làm nên cốt cách, vẻ đẹp tâm hồn bao thế hệ con người Việt Nam.

Câu thơ vang lên như một niềm vui sướng, tự hào khi tác giả nhận thức ra rằng dù anh và em chỉ là một phần nhỏ của Đất Nước nhưng xiết bao yêu thương, gắn bó khi ta trở thành những côn dân, một phần tử không thể thiếu trong cộng đồng Đất Nước. 

Bên cạnh sự nhận thức và khẳng định Đất Nước hóa thân, kết tinh trong cuộc sống của mỗi người, nhà thơ còn cho thấy Đất Nước là sự gắn bó hòa quyện sâu sắc giữa cá nhân và cộng đồng, giữa tinh yêu lứa đôi và tình yêu Tổ quốc. 

"Khi hai đứa cầm tay nhau

Đất Nước trong chúng ta hài hòa nồng thắm

Khi chúng ta cầm tay mọi người

Đất Nước vẹn tròn, to lớn."

Đất Nước là nơi ta từng họ hẹn, là nơi em "đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm. Và giờ đây, Đất Nước là nơi "hai đứa cầm tay". Cầm tay để trao gửi yêu thương, thề nguyện đính ước, để trao duyên mặn nồng. Và khi đó "Đất Nước hài hòa nồng thắm". Tình yêu lứa đôi trở thành bệ phóng vun đắp cho tình yêu gia đình, yêu quê hương, yêu đất nước. Hạnh phúc của mỗi cá nhân được tạo nên bởi niềm hạnh phúc chung của Đất Nước.

"Xưa yêu quê hương vì có chim có bướm

Có những ngày trốn học bị đòn roi

Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất

Có một phần xương thịt của em tôi."

Nếu "khi hai đứa cầm tay" biểu thị mối quan hệ gắn bó giữa cá nhân với cá nhân, giữa anh và em thì "khi hai đứa cầm tay mọi người" lại khẳng định mối quan hệ đoàn kết, yêu thương giữa cá nhân với cộng đồng để làm nên hình ảnh "Đất Nước vẹn tròn to lớn". Từ "hài hòa nồng thắm" đến "vẹn tròn to lớn" là cả một bước phát triển đi lên của lịch sử dân tộc, là quá trình tiếp nhận những giá trị bền vững, thiêng liêng trong đời sống tinh thần, tình cảm của mấy nghìn năm Đất Nước để rồi tạo ra mối thân tình đoàn kết của đồng bào, đồng chí. Và cũng từ đó, những lời dạy tha thiết và nghiêm khắc của cha ông vẫn luôn là bài học về đạo lí làm người, về tình yêu thương đùm bọc gắn bó.

"Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng"

Những câu thơ tiếp theo đã thể hiện niềm tin vào tương lai của Đất Nước với một viễn cảnh tươi sáng, huy hoàng:

"Mai này con ta lớn lên

Con sẽ mang Đất Nước đi xa

Đến những tháng ngày mơ mộng."

Các từ ngữ "mai này", "lớn lên", "đi xa" trong tháng ngày mơ mộng đã cho thấy cái nhìn tích cực về một tương lai tốt đẹp, một hành trình chinh phục ước mơ thật đẹp đẽ. Lời nhắn nhủ chân thành, thấm thía của tác giả đã hướng đến thế hệ mai sau, những người sẽ "gánh vác phần người đi trước để lại", xây dựng Đất Nước giàu đẹp văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu như lời Bác Hồ từng căn dặn. Hai chữ "lớn lên" đã đặt kì vọng, niềm tin vào trí tuệ, bản lĩnh của nhân dân. Và họ sẽ là người "mang Đất Nước đi xa" đến với chân trời tươi sáng, đến với "những tháng ngày mơ mộng". Từ một Đất Nước nghèo khí hôm qua trở thành một Đất Nước huy hoàng, rực rỡ, thực hiện được những điều mà ngày hôm qua chỉ là khao khát, hi vọng.

Bốn câu thơ cuối của đoạn thơ là cảm xúc trào dâng khi nhà thơ thấm thía sâu sắc ý thức trách nhiệm của cá nhân với Đất Nước:

"Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình

Phải biết gắn bó và san sẻ

Lời thơ thủ thỉ tâm tình "em ơi em" như một tiếng gọi yêu thương , san sẻ với bao niềm vui sướng khi ta nhận ra "Đất Nước là máu xương của mình". Vì lẽ đó mà ta phải biết "gắn bó và san sẻ", "phải biết hóa thân" cho dáng hình xứ sở. Hai từ "phải biết" nhấn mạnh ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ cao cả và thiêng liêng của mỗi con người để làm nên "Đất Nước muôn đời". Đó cũng chính là mệnh lệnh phát ra từ trái tim mỗi con người Việt Nam yêu nước để rồi nó trở thành lời hiệu triệu mạnh mẽ mà tha thiết ngân vang. Để bảo vệ từng tấc đất quê hương, những con người Việt Nam sẵn sàng đấu tranh và "hóa thân" cho núi sông, cho Đất Nước mãi mãi trường tồn.

Đất Nước là cái nôi ấp ủ, dạy chúng ta tình yêu thương gia đình từ tấm bé, dạy ta biết quý công sức mình. Đất Nước còn dạy ta biết kiên trì, phấn đấu cho mục tiêu phía trước, nuôi dưỡng ý chí để ngày mai thành công. "Ôi những dòng sông bắt nước từ đâu", từ nguồn cội nào đưa câu hát về với Đất Nước? "Người đến khi chèo đò, kéo thuyền vượt thác" như ông lái đò trên sông Đà của Nguyễn Tuân, như đoàn thuyền đánh cá trong thơ Huy Cận,... Tất cả họ đều gợi lên rõ ràng hình ảnh người lao động góp từng phần nhỏ tạo ra một Đất Nước kì vĩ, tạo nên "trăm màu trên trăm dáng sông xuôi". Bởi vậy, nhân dân chính là người đã làm ra Đất Nước!

Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước - mẫu 4

Đất nước luôn là tiếng gọi thiêng liêng muôn thuở, muôn nơi và của bao triệu trái tim con người. Đất nước đi vào đời chúng ta qua những lời ru ngọt ngào êm dịu, qua những làn điệu dân ca mượt mà và những vần thơ sâu lắng, thiết tha và rất đỗi tự hào của bao lớp thi nhân. Ta bắt gặp một hình tượng đất nước đau thương nhưng vẫn ngời lên ý chí đấu tranh trong trang thơ Nguyễn Đình Thi đồng thời cũng rất dịu dàng ý tứ trong thơ Hoàng Cầm. Nhưng với Nguyễn Khoa Điềm, ta bắt gặp một cái nhìn toàn vẹn, tổng hợp từ nhiều bình diện khác nhau về một đất nước của nhân dân. Tư tưởng ấy đã qui tụ mọi cách nhìn và cảm nhận của Nguyễn Khoa Điềm về đất nước. Thông qua những vần thơ kết hợp giữa cảm xúc và suy nghĩ, trữ tình và chính luận, nhà thơ muốn thức tỉnh ý thức, tinh thần dân tộc, tình cảm với nhân dân, đất nước của thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm chống Mĩ cứu nước.

Đất nước đồng thời là chiều dài thời gian lịch sử:

“Lạc Long Quân và Âu Cơ

Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng”

Những ai đã khuất

Những ai bây giờ

Yêu nhau và sinh con đẻ cái

Gánh vác phần người đi trước để lại

Dặn dò con cháu chuyện mai sau

Hằng năm ăn đâu làm đâu

Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ.”

Đến Nguyễn Khoa Điềm, đó là thời gian đằng đẵng, không gian mênh mông. Đó là truyền thuyết về bọc trăm trứng, với nơi chim về, rồng ở, và ngày giỗ Tổ thiêng liêng. Đó là kết quả trước tưởng tượng bay bổng của tâm hồn đầy khát vọng, đẹp một cách gần gũi và mơ mộng, bay bổng và mĩ lệ,…mà dường như trước và sau Nguyễn Khoa Điềm chưa ai nói được như thế.

Đất nước cũng đi vào chiều sâu trong sự riêng tư đời người:

“Trong anh và em hôm nay

Đều có một phần Đất Nước

Khi hai đứa cầm tay

Đất Nước trong chúng ta hài hòa nồng thắm

Khi chúng ta cầm tay mọi người

Đất Nước vẹn tròn, to lớn

Mai này con ta lớn lên

Con sẽ mang Đất Nước đi xa

Đến những tháng ngày mơ mộng

Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình

Phải biết gắn bó và san sẻ

Khi hai đứa “cầm tay” thì đất nước “hài hòa nồng thắm”, ta “cầm tay mọi người” thì “vẹn tròn, to lớn”. Đất nước mang tình yêu lứa đôi, tình đồng đội quê hương và còn là “cốt nhục tình thâm”, Đất Nước là “máu xương” của ta. Đất nước được nhìn từ cái chung đến cái riêng, cá nhân đến cộng đồng, từ xa đến gần, từ bề rộng về bề sâu, từ cái hữu hình đến cái vô hình. Một cách sắp xếp tự nhiên, chặt chẽ và đượm lí, đượm tình.

Tiếp sau đó là tư tưởng đất nước của nhân dân. Một loạt những câu thơ tự do với biên giới thơ mở rộng. Nhịp thơ chậm lại, mang không khí tâm tình trò chuyện. Nghệ thuật liệt kê và cách điệp lại cấu trúc nhấn mạnh ý thơ và liền mạch.

Lời thơ, giọng thơ sôi nổi, thiết tha và tràn đầy nhiệt huyết, khẳng định những đóng góp của nhân dân trong việc làm ra đất nước. Đó là núi Vọng Phu – những năm tháng chờ đợi chung thủy sừng sững giữa trời. Đó là núi bút non nghiêng xây đắp bởi lòng hiếu học của những tháng năm miệt mài đèn sách và hàng loạt các địa danh “Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm”, với niềm tự hào vời vợi trong lời ca ngợi non sông gấm vóc, “non kỳ thủy tú”. Con người cùng bao vật vô tri khác đã “hóa thân cho dáng hình xứ sở” và với tác giả đó là niềm yêu kính trước công lao to lớn của nhân dân, xây đắp “hình sông thế núi”.

Khẳng định đất nước là của nhân dân đồng thời là lời yêu cầu tình yêu đất nước, thức tỉnh lòng tự hào và tinh thần dân tộc trong mỗi người. “Em ơi em” là lời gọi ngọt ngào, tha thiết, trìu mến, đầy thủ thỉ tâm tình. Vậy là nói về những điều lớn lao mà không hề sáo rỗng. Nhân dân là ai? Là những người “con gái, con trai” bằng tuổi chúng ta, và người ra trận, kẻ ở lại, có những anh hùng “cả anh và em đều nhớ” nhưng cũng có những anh hùng vô danh “Không ai nhớ mặt đặt tên – Nhưng họ đã làm ra đất nước”. “Họ đã sống và chết – Giản dị và bình tâm”, lời thơ giống như một nén hương tận tâm còn vương khói thắp lên cho nhân dân, dân tộc.

“Đất Nước” của Nguyễn Khoa Điềm là bản nhạc mang âm hưởng dân gian hóa trong điệu hồn kháng chiến, là lời thúc giục tình yêu nước cho mỗi thế hệ Việt Nam hôm nay và mai sau.

Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước - mẫu 5

Mặt đường khát vọng là tập trường ca hùng tráng được Nguyễn Khoa Điềm hoàn thành ở chiến khu Trị - Thiên năm 1971. Bản trường ca khái quát quá trình thức tỉnh của tuổi trẻ các đô thị vùng tạm chiến miền Nam. Họ nhận rõ bộ mặt xâm lược của đế quốc Mỹ; hướng về nhân dân, về đất nước; ý thức được sứ mệnh của thế hệ mình, đứng dậy xuống đường đấu tranh hòa nhịp với cuộc chiến đấu của toàn dân tộc. Đoạn trích Đất Nước thuộc phần đầu chương V của trường ca Mặt đường khát vọng.

Đất Nước có thể coi là chương hay nhất trình bày sự cảm nhận và lý giải của tác giả về đất nước, cũng đồng thời thể hiện sâu sắc tư tưởng cốt lõi của cả bản trường ca, đó là tư tưởng "Đất Nước của Nhân dân". Trình tự triển khai mạch suy nghĩ và cảm xúc của tác giả khá chặt chẽ nhưng cũng rất phóng túng. Đoạn thơ mở đầu bằng những lời định nghĩa say sưa về đất nước. Tiếp đó là sự hình dung về đất nước qua chiều dài thời gian - lịch sử, qua về rộng của không gian - lãnh thổ địa lí và qua chiều sâu văn hóa - phong tục, lối sống, tính cách của người dân Việt Nam, với một niềm tự hào sâu sắc. Từ ba bình diện này, lời thơ hào hứng, giàu chất suy tư hướng đến tư tưởng chủ đạo: "Đất Nước này là Đất Nước Nhân dân". Mạch cảm xúc và suy tư của bài thơ trôi chảy một cách tự nhiên, vừa chặt chẽ vừa đầy hứng khởi, đồng thời lại cũng có những vang động sâu xa.

Lạc Long Quân và Âu Cơ
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng

Đất nước là không gian sinh sống của cộng đồng dân tộc ta qua bao thế hệ từ thời Lạc Long Quân và Âu Cơ sinh ra đồng bào ta trong bọc trứng cho đến nay và cả mai sau vẫn là không gian tồn tại, phát triển, trải rộng trên một không gian mênh mông. Từ cách cảm nhận đó nhà thơ nhắn nhủ phải có ý thức cội nguồn dân tộc, hay thế hệ đi sau phải biết nhớ ơn thế hệ đi trước hướng về đất Tổ , nhớ đến dòng giống Rồng Tiên của mình.

"Những ai đã khuất
Những ai bây giờ
Yêu nhau và sinh con đẻ cái
Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện mai sau
Hằng năm ăn đâu làm đâu
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ".

Bằng cách diễn đạt bình dị, vừa hiện đại gây ấn tượng vừa gần gũi đoạn thơ không chỉ thể hiện cảm nhận về đất nước mà còn thể hiện tình yêu nước tha thiết của tác giả và lời nhắn nhủ của tác giả với tất cả cháu con. Đất nước gần gũi và gắn bó thân thiết với anh , với em, với mọi người:

"Trong anh và em hôm nay
Đều có một phần Đất Nước"

Với giọng thơ tâm tình , ngọt ngào như lời của đôi lứa yêu nhau tác giả khẳng định con người là hạt nhân làm nên đất nước, hay mỗi con người là một phần tử của cộng đồng, đất nước bằng sự gần gũi, yêu thương và tự hào.

Đất là nơi em đến trường

Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn

Đất nước nằm trong chính không gian sống với tất cả thân thương, trìu mến. Chính vì thế mà:

“Khi hai đứa cầm tay
Đất Nước trong chúng ta hài hòa nồng thắm
Khi chúng ta cầm tay mọi người
Đất Nước vẹn tròn to lớn.”

Khi đôi lứa giao duyên, yêu thương cũng là khi đất nước nhỏ được dựng xây để cùng vun lên đất nước to lớn. Khi chúng ta cầm tay mọi người – mọi người có cầm tay nhau,yêu thương giúp đỡ lẫn nhau - có đoàn kết, yêu thương đồng bào thì mới tạo nên sức mạnh cho đất nước “vẹn tròn to lớn để làm nên lịch sử dân tộc và đất nước .

“Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang Đất Nước đi xa
Đến những tháng ngày mơ mộng”

Thế hệ con cháu mai sau sẽ tiếp bước cha ông chèo lái xây dựng đất nước ngày càng tươi đẹp, ngày càng cường thịnh, văn minh . Giọng thơ trở nên ngọt ngào, say đắm :

Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ

Nhà thơ cất lời gọi yêu thương “ em ơi em” để nhắn nhủ đất nước là mồ hôi xương máu của tổ tiên, của dân tộc ngàn đời. Vì vậy mà “phải biết “ gắn bó, san sẻ, hóa thân cho dáng hình đất nước – phải biết đoàn kết, chia sẻ và cống hiến, hi sinh cho đất nước . Ngay trong hoàn cảnh chống Mĩ quyết liệt, lời thơ của Nguyễn Khoa Điềm là hồi trống đánh thức tinh thần quyết chiến của mỗi cá nhân để giành và giữ đất nước.

Như vậy, bằng việc sử dụng nhuần nhuyễn và sáng tạo, cách diễn đạt bình dị, hiện đại gây ấn tượng vừa gần gũi vừa mới mẻ cho người đọc kết hợp giọng thơ trữ tình – chính trị tha thiết, sâu lắng và giàu chất suy tư Nguyễn Khoa Điềm nhắc nhở lớp lớp thế hệ trẻ hôm nay phấn đấu hơn nữa vì đất nước muôn đời và hãy nhớ:

“Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta mà phải hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay”.

Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước - mẫu 6

Bài thơ "Đất Nước" của Nguyễn Khoa Điềm là một tác phẩm mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử và tình yêu đất nước. Với 20 câu thơ, tác giả đã vẽ nên một bức tranh tuyệt đẹp về mối quan hệ giữa mỗi cá nhân với Đất Nước, khẳng định tình yêu, trách nhiệm và sự gắn bó mật thiết giữa con người và quê hương đất nước.

Lạc Long Quân và Âu Cơ

Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng

Câu mở đầu "Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng" chính là sự nhắc đến nguồn gốc dân tộc Việt Nam từ huyền thoại Lạc Long Quân và Âu Cơ. Hình ảnh bọc trứng tượng trưng cho sự sinh ra và bảo vệ, một biểu tượng cho sự yêu thương, che chở của đất mẹ đối với con người. Đất nước được hình thành từ đó, mang đậm dấu ấn huyền thoại và tình yêu giữa hai vị thần, thể hiện sự gắn bó khăng khít giữa dân tộc và cội nguồn.

Những ai đã khuất

Những ai bây giờ

Yêu nhau và sinh con đẻ cái

Gánh vác phần người đi trước để lại

Thể hiện sự tiếp nối giữa các thế hệ, giữa những người đã qua đời và những người còn sống. Tác giả không chỉ ca ngợi tổ tiên mà còn nhắc đến trách nhiệm của thế hệ hiện tại trong việc tiếp tục gìn giữ, phát huy những giá trị mà tổ tiên đã tạo dựng. Tác giả muốn nhấn mạnh rằng mỗi cá nhân trong xã hội, dù sống trong hoàn cảnh nào, đều có trách nhiệm nối tiếp và bảo vệ đất nước. Đây là trách nhiệm không chỉ về mặt thể chất mà còn về mặt tinh thần, tiếp nối truyền thống văn hóa và xây dựng tương lai.

Dặn dò con cháu chuyện mai sau

Hằng năm ăn đâu làm đâu

Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ

Trong anh và em hôm nay

Đều có một phần Đất Nước

Khi hai đứa cầm tay Đất Nước trong chúng mình hài hoà nồng thắm

Khi chúng ta cầm tay mọi người

Đất nước vẹn tròn, to lớn

Những câu thơ thể hiện sự hòa nhập giữa cá nhân và đất nước. Đất nước không chỉ là một khái niệm vĩ mô mà là một phần trong mỗi con người. Mỗi người là một tế bào trong cơ thể của Đất Nước, mang trong mình những giá trị, truyền thống và ký ức của dân tộc. Ông muốn diễn tả sự hòa hợp giữa các cá nhân trong xã hội. Đất Nước không phải là một thể thống nhất bên ngoài mà là sự hòa quyện giữa các phần tử, mỗi phần tử đóng góp vào sự hoàn thiện của Đất Nước. Tác giả khẳng định rằng sự đoàn kết là yếu tố then chốt làm nên một Đất Nước vững mạnh. Đất Nước không chỉ lớn mạnh nhờ sự đóng góp của từng cá nhân mà còn nhờ sự gắn kết, chia sẻ và hợp tác của toàn thể cộng đồng.

Mai này con ta lớn lên

Con sẽ mang đất nước đi xa

Đến những tháng ngày mơ mộng

Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình

Phải biết gắn bó san sẻ

Thế hệ tương lai chính là những người tiếp tục mang trên mình trọng trách gìn giữ và phát triển Đất Nước. Câu thơ này khơi gợi niềm hy vọng và tự hào về tương lai, khi lớp trẻ sẽ tiếp bước các thế hệ đi trước. Nguyễn Khoa Điềm nhấn mạnh rằng Đất Nước chính là bản thể của mỗi cá nhân. Đất Nước không phải là cái gì đó xa vời, mà là phần không thể thiếu trong mỗi con người, là lý tưởng sống và là động lực để mọi người gắn bó, yêu thương và xây dựng tương lai.

Bài thơ "Đất Nước" của Nguyễn Khoa Điềm là một tác phẩm đầy tính nhân văn, với thông điệp rõ ràng về sự gắn bó giữa cá nhân và Đất Nước. Đất Nước là máu thịt của mỗi con người, là trách nhiệm chung của mọi thế hệ. Với cách viết mượt mà và hình ảnh sinh động, tác giả đã khắc họa được một bức tranh về lòng yêu nước, sự kế thừa và niềm tự hào dân tộc.

Phân tích 20 câu tiếp bài Đất nước - mẫu 7

Nguyễn Khoa Điềm, trong bài thơ "Đất Nước," đã thể hiện tình yêu sâu sắc và trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với đất nước qua những hình ảnh gần gũi và giản dị. Qua 20 câu thơ, ông đã khắc họa một bức tranh về sự gắn kết giữa con người và quê hương, giữa các thế hệ, đồng thời khẳng định giá trị của Đất Nước trong trái tim mỗi người.

Lạc Long Quân và Âu Cơ

Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng

Những ai đã khuất Những ai bây giờ

Yêu nhau và sinh con đẻ cái

Gánh vác phần người đi trước để lại

Dặn dò con cháu chuyện mai sau

Hằng năm ăn đâu làm đâu

Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ

Câu mở đầu "Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng" thể hiện sự bắt nguồn của dân tộc Việt Nam từ huyền thoại Lạc Long Quân và Âu Cơ. Hình ảnh bọc trứng không chỉ là biểu tượng của sự sinh sôi mà còn là sự bảo vệ, che chở của đất mẹ đối với con người. Đất Nước được sinh ra từ đó, gắn liền với sự yêu thương, chăm sóc của tổ tiên. Tác giả không chỉ tưởng nhớ đến những người đã hy sinh mà còn nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm của thế hệ hiện tại trong việc duy trì và phát triển Đất Nước. "Yêu nhau và sinh con đẻ cái / Gánh vác phần người đi trước để lại" là một lời nhắc nhở về trách nhiệm của mỗi con người trong việc bảo vệ, gìn giữ và phát huy những giá trị mà tổ tiên đã tạo dựng. Đây là trách nhiệm không chỉ trong đời sống vật chất mà còn trong tinh thần, trong văn hóa và lịch sử. Ngày giỗ Tổ là dịp để mọi người nhắc nhở mình về nguồn cội, về những hy sinh và cống hiến của tổ tiên.

Trong anh và em hôm nay

Đều có một phần Đất Nước

Khi hai đứa cầm tay Đất Nước trong chúng mình hài hoà nồng thắm

Khi chúng ta cầm tay mọi người

Đất nước vẹn tròn, to lớn

Mai này con ta lớn lên

Con sẽ mang đất nước đi xa

Đến những tháng ngày mơ mộng

Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình

Phải biết gắn bó san sẻ

Tác giả khẳng định rằng Đất Nước không phải là một khái niệm xa vời mà chính là máu thịt của mỗi người. Mỗi con người đều mang trong mình Đất Nước, là phần không thể thiếu trong cơ thể của dân tộc. "Khi hai đứa cầm tay / Đất Nước trong chúng mình hài hoà nồng thắm" là hình ảnh đẹp về tình yêu, sự kết nối giữa các cá nhân. Đất Nước không chỉ là lãnh thổ mà là tình cảm, là sự hòa hợp giữa con người với nhau và với thiên nhiên. Câu "Khi chúng ta cầm tay mọi người / Đất nước vẹn tròn, to lớn" nhấn mạnh rằng sự đoàn kết là yếu tố quan trọng để xây dựng một Đất Nước vững mạnh. Đất Nước lớn mạnh không chỉ nhờ vào công lao của mỗi cá nhân mà còn nhờ sự đồng lòng của cộng đồng. Thế hệ sau sẽ là người tiếp tục đưa Đất Nước phát triển và mở rộng tầm vóc của dân tộc. Nguyễn Khoa Điềm khẳng định Đất Nước là phần không thể thiếu trong mỗi con người, là lý tưởng sống, là động lực để mọi người gắn bó và yêu thương.

Bài thơ "Đất Nước" của Nguyễn Khoa Điềm là một tác phẩm đẹp về tình yêu đất nước, về trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với quê hương. Đất Nước không phải là một khái niệm trừu tượng mà là máu thịt, là một phần trong mỗi con người. Qua đó, tác giả đã khắc họa một thông điệp về sự gắn kết, đoàn kết và phát triển chung của dân tộc.

Xem thêm những bài văn mẫu đạt điểm cao của học sinh trên cả nước hay khác:

• Phân tích 3 khổ cuối bài Ánh trăng
• Phân tích 3 khổ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ
• Phân tích 3 khổ cuối bài Sóng
• Phân tích 3 khổ đầu bài Ánh trăng
• Phân tích 3 khổ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ

---