Kiến thức trọng tâm Địa Lí 10 Bài 27: Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

---

---

Kiến thức trọng tâm Địa Lí 10 Bài 27: Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức môn Địa Lí lớp 10 năm 2021, VietJack biên soạn Địa Lí 10 Bài 27: Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp theo bài học đầy đủ, chi tiết nội dung lý thuyết, câu hỏi trắc nghiệm và giải các bài tập trong sgk Địa Lí 10.

A. Lý thuyết bài học

I. Vai trò và đặc điểm của nông nghiệp

1. Vai trò

- Cung cấp lương thực, thực phẩm cho con người.

- Nguyên liệu cho các ngành công nghiệp.

- Nguồn hàng có giá trị xuất khẩu, thu ngoại tệ.

2. Đặc điểm

a. Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu và không thể thay thế

- Đặc điểm quan trọng phân biệt nông nghiệp với công nghiệp.

- Cần phải duy trì và nâng cao độ phì cho đất, sử dụng hợp lí, tiết kiệm.

b. Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cây trồng, vật nuôi

- Sinh trưởng và phát triển theo quy luật sinh học và chịu tác động lớn của quy luật tự nhiên.

- Cần phải hiểu biết và tôn trọng quy luật sinh học.

c. Sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ

- Thời gian sinh trưởng và phát triển dài thông qua các giai đoạn kế tiếp nhau.

- Cần phải xây dựng cơ cấu hợp lí, đa dạng hóa sản xuất,…

d. Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên

- Đối tượng lao động của nông nghiệp là cây trồng, vật nuôi.

- Các yếu tố tự nhiên có mối quan hệ gắn kết chặt chẽ với nhau và cùng tác động đến sự phát triển, sinh trưởng của cây trồng, vật nuôi.

e. Trong nền kinh tế hiện đại, nông nghiệp trở thành ngành sản xuất hàng hóa.

II. Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp

- Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp

- Ví dụ:

   + Đất: Ảnh hưởng đến quy mô, cơ cấu, năng xuất, phân bố cây trồng vật nuôi.

   + Khí hậu, nước: Ảnh hưởng đến thời vụ, cơ cấu, khả năng xen canh tăng vụ, mức ổn định của sản xuất nông nghiệp.

   + Tiến bộ khoa học kĩ thuật: Ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng, sản lượng.

   + Thị trường tiêu thụ: Ảnh hưởng đến giá cả, điều tiết sản xuất, hướng chuyên môn hóa.

III. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

- Các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp: trang trại, thể tổng hợp nông nghiệp, vùng nông nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình,…

- Vai trò: Tạo những tiền đề cần thiết nhằm sử dụng hợp lí các điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hôi.

1. Trang trại

- Điều kiện hình thành: Hình thành và phát triển trong thời kì công nghiệp hóa thay thế kinh tế tiểu nông.

- Mục đích: Sản xuất hàng hóa.

- Cách tổ chức quản lí: chuyên môn hóa, thâm canh, ứng dụng KHKT, thuê nhân công lao động.

Hình 27. Trang trại nuôi cừu và trồng rau sạch

2. Thể tổng hợp nông nghiệp (thuộc chương trình giảm tải)

3. Vùng nông nghiệp

- Khái niệm: Là hình thức cao nhất của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.

- Đặc điểm:

   + Là lãnh thổ nông nghiệp tương đối đồng nhất về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội.

   + Phân bố hợp lí cây trồng vật nuôi, hình thành vùng chuyên môn hóa nông nghiệp.

- Ở Việt Nam có 3 vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn: Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, Trung du và miền núi Bắc Bộ.

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Để khắc phục tính mùa vụ trong sản xuất nông nghiệp cần phải

A. Thay thế các cây ngắn ngày bằng các cây dài ngày.

B. Xây dựng cơ cấu nông nghiệp hợp lí, đa dạng hóa sản xuất.

C. Tập trung vào những cây trồng có khả năng chịu hạn tốt.

D. Tập trung vào một số cây trồng, vật nuôi.

Lời giải:

Để khắc phục tính mùa vụ trong sản xuất nông nghiệp cần phải xây dựng cơ cấu nông nghiệp hợp lí, đa dạng hóa sản xuất.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 2: Qũy đất nhiều hay ít ảnh hưởng tới

A. Năng suất cây trồng.

B. Sự phân bố cây trồng.

C. Quy mô sản xuất nông nghiệp.

D. Cơ cấu nông nghiệp.

Lời giải:

Quỹ đất nhiều → diện tích đất canh tác lớn → quy mô sản xuất nông nghiệp lớn và ngược lại.

⇒ Qũy đất nhiều hay ít ảnh hưởng tới quy mô sản xuất nông nghiệp.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 3: Chất lượng của đất ảnh hưởng tới

A. Năng suất cây trồng.

B. Sự phân bố cây trồng.

C. Quy mô sản xuất nông nghiệp.

D. Cơ cấu nông nghiệp.

Lời giải:

Chất lượng của đất là độ phì của đất → có ảnh hưởng tới năng suất cây trồng.

Chất lượng đất cao → độ phì đất cao → cây trồng cho năng suất lớn và ngược lại đất thoái hóa, độ phì thấp → cho năng suất cây trồng thấp.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 4: Khí hậu và nguồn nước có ảnh hưởng rất lớn tới việc

A. Xác định thời vụ, cơ cấu, khả năng xen canh tăng vụ, mức ổn định của sản xuất nông nghiệp.

B. Quy mô sản xuất nông nghiệp.

C. Đầu tư cơ sở vật chất cho sản xuất nông nghiệp.

D. Hình thành các vùng chuyên canh trong sản xuất nông nghiệp.

Lời giải:

Khí hậu và nguồn nước có ảnh hưởng rất lớn tới việc xác định thời vụ, cơ cấu, khả năng xen canh tăng vụ, mức ổn định của sản xuất nông nghiệp.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 5: Mục đích chủ yếu của trang trại là sản xuất hàng hóa với cách thức tổ chức và quản lí sản xuất tiến bộ dựa trên

A. Tập quán canh tác cổ truyền.

B. Chuyên môn hóa và thâm canh.

C. Công cụ thủ công và sức người.

D. Nhu cầu tiêu thụ sản phẩm tại chỗ.

Lời giải:

Mục đích chủ yếu của trang trại là sản xuất hàng hóa với cách thức tổ chức và quản lí sản xuất tiến bộ dựa trên chuyên môn hóa và thâm canh, ứng dụng KHKT, thuê nhân công lao động.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 6: Hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp cao nhất là

A. Trang trại.

B. Hợp tác xã.

C. Hộ gia đình.

D. Vùng nông nghiệp.

Lời giải:

Vùng nông nghiệp là hình thức cao nhất, là lãnh thổ nông nghiệp tương đối đồng nhất về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 7: Ý nghĩa của việc phân chia các vùng nông nghiệp là

A. Đảm bảo lương thực, thực phẩm cho mỗi gia đình.

B. Tự cung, tự cấp các sản phẩm nông nghiệp trong vùng.

C. Phân bố cây trồng, vật nuôi phù hợp với các điều kiện sinh thái nông nghiệp, điều kiện kinh tế - xã hội của từng vùng.

D. Loại bỏ được tinh bấp bênh, không ổn định trong sản xuất nông nghiệp.

Lời giải:

Vùng nông nghiệp là hình thức cao nhất, là lãnh thổ nông nghiệp tương đối đồng nhất về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội nhằm phân bố hợp lí cây trồng vật nuôi, hình thành vùng chuyên môn hóa nông nghiệp.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 8: Vai trò quan trọng nhất của nông nghiệp mà không ngành nào có thể thay thế được là

A. Cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng.

B. Cung cấp lương thực, thực phẩm đảm bảo sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người.

C. Tạo việc làm cho người lao động.

D. Sản xuất ra những mặt hàng xuất khẩu để tăng nguồn thu ngoại tệ.

Lời giải:

Nông nghiệp sản xuất ra các nông sản như lúa gạo, lúa mì, ngô, kê..và các loại rau củ, quả, vật nuôi. Đây là những sản phẩm có nguồn gốc từ tự nhiên, phục vụ cho bữa ăn hằng ngày của con người; cung cấp chất dinh dưỡng, đạm, xơ đảm bảo cho sự sống loài người.

- Các ngành sản xuất vật chất khác như công nghiệp và dịch vụ không thể tạo ra lương thực thực phẩm có nguồn gốc tự nhiên để thay thế vai trò to lớn của ngành nông nghiệp được.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 9: Đâu không phải là vai trò của nông nghiệp?

A. Cung cấp lương thực, thực phẩm.

B. Tạo ra máy móc thiết bị cho các ngành sản xuất.

C. Nguyên liệu cho công nghiệp.

D. Nguồn hàng xuất khẩu, thu ngoại tệ.

Lời giải:

Nông nghiệp hiểu theo nghĩa rộng bao gồm nông – lâm – ngư nghiệp, có vai trò:

- Cung cấp lương thực, thực phẩm.

- Nguyên liệu cho công nghiệp.

- Nguồn hàng xuất khẩu, thu ngoại tệ.

⇒ Loại trừ đáp án A, C, D

- Tạo ra máy móc thiết bị cho các ngành sản xuất là vai trò của công nghiệp, không phải của nông nghiệp

Đáp án cần chọn là: B

Câu 10: Trong sản xuất nông nghiệp cần hiểu biết và tôn trọng các quy luật tự nhiên vì

A. Nông nghiệp trở thành ngành sản xuất hàng hóa.

B. Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên.

C. Quy mô và phương hướng sản xuất phụ thuộc nhiều vào đất đai.

D. Con người không thể làm thay đổi được tự nhiên.

Lời giải:

Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cây trồng nuôi, chúng tồn tại và phát triển phụ thuộc chặt chẽ vào các điều kiện tự nhiên như đất, nhiệt độ, ánh sáng, nước, không khí. Mặt khác, quá trình sinh trưởng và phát triển cây trồng vật nuôi cũng tuân theo các quy luật sinh học và chịu tác động rất lớn của các quy luật tự nhiên. Cần hiểu và biết tôn trọng các quy luật sinh học, quy luật tự nhiên trong sản xuất nông nghiệp.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 11: Tai biến thiên nhiên và điều kiện thời tiết khắc nghiệt sẽ làm

A. Tài nguyên thiên nhiên bị suy giảm.

B. Trồng trọt, chăn nuôi chỉ có thể phát triển ở một số đối tượng.

C. Tính mùa vụ trong sản xuất nông nghiệp ngày càng rõ rệt.

D. Tăng tính bấp bênh và không ổn định của sản xuất nông nghiệp.

Lời giải:

Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên (đất, khí hậu, địa hình,.)

Do vậy các thiên tai (bão, hạn hán, lũ lụt…) và hiện tượng thời tiết khắc nghiệt (giá rét, sương muối, băng tuyết) sẽ có tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất nông nghiệp: bão lũ gây phá hoại mùa màng, ngập úng các đồng ruộng, hạn hán gây thiếu nước cho sản xuất nông nghiệp, thời tiết giá rét sương muối, tuyết rơi cũng kìm hãm quá trình sinh trưởng của sinh vật.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 12: Đặc điểm nào sau đây của sản xuất nông nghiệp đã làm cho nông nghiệp ngày càng xích gần với công nghiệp?

A. Sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ.

B. Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên.

C. Nông nghiệp ngày càng trở thành ngành sản xuất hàng hóa.

D. Cây trồng và vật nuôi là đối tượng lao động chủ yếu của nông nghiệp.

Lời giải:

Phát triển nông nghiệp trở thành ngành sản xuất hàng hóa, góp phần tạo ra khối lượng nông sản lớn và có chất lượng ⇒ đảm bảo nguồn nguyên liệu cho các ngành công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm, sản xuất hàng tiêu dùng, nâng cao giá trị nông sản.

⇒ Như vậy đẩy mạnh phát triển sản xuất hàng hóa sẽ làm cho nông nghiệp ngày càng xích gần với công nghiệp.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 13: Để sử dụng hiệu quả đất nông nghiệp, biện pháp có ý nghĩa hàng đầu là

A. Khai hoang mở rộng diện tích.

B. Bảo vệ độ phì của đất.

C. Đẩy mạnh thâm canh.

D. Hạn chế việc chuyển đổi mục đích sử dụng.

Lời giải:

Trong điều kiện diện tích đất nông nghiệp nước ta đang bi thu hẹp (do chuyển đổi mục đích sử dụng) và thoái hóa. Áp dụng thâm canh trong nông nghiệp sẽ góp phần nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng, đem lại hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất nông nghiệp.

⇒ Vậy để sử dụng hiệu quả đất nông nghiệp, biện pháp có ý nghĩa hàng đầu là đẩy mạnh thâm canh.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 14: Biện pháp nào sau đây được sử dụng chủ yếu trong “ Cách mạng xanh”?

A. Tăng cường cơ giới hóa.

B. Thực hiện hóa học hóa.

C. Tạo ra và sử dụng các giống mới có năng suất cao.

D. Áp dụng công nghệ sinh học.

Lời giải:

Cách mạng xanh áp dụng các thành tựu khoa học trong ngành trồng trọt.

Cụ thể là việc tạo ra các giống lúa mới có năng suất cao, chất lượng tốt hơn. Cách mạng xanh bắt đầu từ Mê-xi-cô lan sang Ấn Độ (tạo ra các giống ngô và lúa mì cho năng suất cao) → giải quyết vấn đề lương thực cho Ấn Độ.

Đáp án cần chọn là: C

C. Giải bài tập sgk

• Trả lời câu hỏi Bài 27: Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp sản xuất nông nghiệp ...; phân bố nông nghiệp ...; lãnh thổ nông nghiệp ...

• Bài 1 (trang 106 sgk Địa Lí 10): Hãy nêu vai trò của ...

• Bài 2 (trang 106 sgk Địa Lí 10): Ngành sản xuất nông nghiệp ...

• Bài 3 (trang 106 sgk Địa Lí 10): Em hãy phân biệt ...

Xem thêm các bài học Địa Lí lớp 10 đầy đủ, chi tiết khác:

• Địa Lí 10 Bài 28: Địa Lí ngành trồng trọt
• Địa Lí 10 Bài 29: Địa Lí ngành chăn nuôi
• Địa Lí 10 Bài 31: Vai trò, đặc điểm của công nghiệp. Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố công nghiệp
• Địa Lí 10 Bài 32: Địa Lí các ngành công nghiệp
• Địa Lí 10 Bài 32: Địa Lí các ngành công nghiệp (tiếp)

Đã có lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

• (mới) Giải bài tập Lớp 10 Kết nối tri thức
• (mới) Giải bài tập Lớp 10 Chân trời sáng tạo
• (mới) Giải bài tập Lớp 10 Cánh diều

Săn shopee siêu SALE :

• Sổ lò xo Art of Nature Thiên Long màu xinh xỉu
• Biti's ra mẫu mới xinh lắm
• Tsubaki 199k/3 chai
• L'Oreal mua 1 tặng 3

---

---

---