Kiến thức trọng tâm Lịch sử 10 Bài 34: Các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa

---

---

Kiến thức trọng tâm Lịch sử 10 Bài 34: Các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức môn Lịch sử lớp 10 năm 2021, VietJack biên soạn Lịch sử 10 Bài 34: Các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa theo bài học đầy đủ, chi tiết nội dung lý thuyết, câu hỏi trắc nghiệm và giải các bài tập trong sgk Lịch sử 10.

A. Lý thuyết bài học

1. Những thành tựu về khoa học- kĩ thuật cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX

Vật lý

- Phát minh về điện của các nhà bác học G.Ôm người Đức, G.Jun người Anh, E.Len-xơ người Nga mở ra khả năng ứng dụng nguồn năng lượng mới.

- Phát hiện về phóng xạ của Hăng-ri Béc-cơ-ren (Pháp), Ma-ri Quy-ri đã đặt nền tảng cho việc tìm kiếm nguồn năng lượng hạt nhân.

- Rơ-dơ-pho (Anh) có bước tiến vĩ đại trong việc tìm hiểu cấu trúc vật chất.

- Phát minh của Rơn-ghen (Đức) về tia X vào năm 1895 có ứng dụng quan trọng trong y học.

Trong lĩnh vực sinh học

- Học thuyết Đác-uyn (Anh) đề cập đến sự tiến hóa và di truyền...

- Phát minh của nhà bác học Lu-i Paster (Pháp) giúp phát hiện vi trùng và chế tạo thành công vắc xin chống bệnh chó dại.

- Pap-lốp (Nga) nghiên cứu hoạt động của hệ thần kinh cao cấp của động vật và người.

Louis Pasteur

Ivan Petrovich Pavlov

Những phát minh khoa học được áp dụng vào sản xuất

- Kĩ thuật luyện kim được cải tiến, với việc sử dụng lò Bét-xme và lò Mác-tanh, tuốc bin phát điện được sử dụng để cung cấp điện năng.

- Dầu hỏa được khai thác để thắp sáng và cung cấp nguồn nhiên liệu mới cho giao thông vận tải. Công nghiệp hóa học ra đời.

- Việc phát minh ra điện tín.

- Cuối thế kỷ XIX ô tô được đưa vào sử dụng nhờ phát minh về động cơ đốt trong.

- Tháng 12 - 1903 anh em người Mĩ đã chế tạo những chiếc máy bay đầu tiên.

Trong nông nghiệp

- Máy móc được sử dụng nhiều như máy kéo, máy cày, máy gặt...

- Phương pháp canh tác được cải tiến, việc sử dụng phân hóa học nâng cao năng suất cây trồng.

-> Đã làm thay đổi cơ bản nền sản xuất và cơ cấu kinh tế tư bản chủ nghĩa, đánh dấu bước tiến mới của chủ nghĩa tư bản ở giai đoạn này.

Pie Qui ri và Mari Quyri

2. Sự hình thành các tổ chức độc quyền

Nguyên nhân

- Do tiến bộ của khoa học - kĩ thuật sản xuất công nghiệp của các nước Âu - Mĩ tăng nhanh dẫn đến tích tụ tư bản. Đây là thời kỳ "Cá lớn nuốt cá bé".

- Các ngành kinh tế chuyển từ tự do cạnh tranh sang tổ chức độc quyền dưới nhiều hình thức: Các-ten, Xanh-đi-ca, Tờ-rớt.

Đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc

- Trong công nghiệp: Diễn ra quá trình tập trung vốn lớn thành lập những công ty độc quyền như ở Pháp, Đức, Mĩ... lũng đoạn đời sống kinh tế các nước tư bản.

- Trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng: Một vài ngân hàng lớn khống chế mọi hoạt động kinh doanh của cả nước ,hình thành tư bản tài chính.

- Tư bản tài chính còn đầu tư vốn ra nước ngoài đem lợi nhuận cao: năm 1900, nước Anh đầu tư vốn ra ngoài 2 tỉ Li-vrơ xtéc-ling, đến năm 1913 lên gần 4 tỉ.

- Ở Pháp, ngành luyện kim và khai thác mỏ tập trung trong tay hai công ty lớn, công ty "Snây-đơ Crơ-dô" nắm nhà máy quân sự Crơ-dô và các nhà máy chế tạo đồ đồng, thép cùng các ngành khác ở nhiều vùng trong nước.

- Tổng công ty đường sắt và điện khí cùng 6 công ty khác độc quyền ngành đường sắt trong nước, 50% trọng tải biển do 3 công ty lớn nắm. Hai công ty "Xanh Gô-ben" và "Cu-man" kiểm soát toàn bộ công nghiệp hóa chất.

- Ở Đức: Công ty than Ranh-Vet-xpha-len đã kiểm soát 95% tổng sản lượng than vùng Rua - vùng công nghiệp lớn nhất của Đức và hơn 55% tổng sản lượng than cả nước.

Mỗi đế quốc còn có đặc điểm riêng:

- Mĩ là sự hình thành các Tờ-rớt khổng lồ với những tập đoàn tài chính giàu sụ.

- Anh là đế quốc thực dân với hệ thống thuộc địa rộng lớn và đông dân.

- Pháp là đế quốc cho vay nặng lãi.

Xuất hiện nhiều mâu thuẫn:

- Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc trong việc tranh chấp thuộc địa gay gắt dẫn đến các cuộc chiến tranh để phân chia thuộc địa.

- Mâu thuẫn giữa nhân dân thuộc địa với đế quốc; giữa giai cấp tư sản với nhân dân lao động giữa các nước tư bản.

- Mâu thuẫn trên đã dẫn đến cuộc đấu tranh giai cấp và cách mạng xã hội.

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1. Khoảng 30 năm cuối thế kỉ XIX, lực lượng sản xuất ở các nước tư bản như thế nào?

A. Tương đối phát triển

B. Phát triển đạt đến trình độ cao

C. Tồn tại đan xen giữa các yếu tố tư bản chủ nghĩa và phong kiến

D. Không phát triển được vì thiếu vốn, nguyên liệu và thị trường

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 2. Người đặt nền tảng cho việc tìm kiếm năng lượng hạt nhân

A. Maicơn Pharađây

B. Pie Quyri và Mari Quyri

C. Rơnghen

D. Jun

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 3. Đặt cơ sở cho sự phân hạng các nguyên tố hóa học là nhà bác học nào?

A. Maicơn Pharađây

B. Lômônôxốp

C. Menđêlêép

D. Jun

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Câu 4. Học thuyết Tiến hóa là do nhà bác học nào nêu ra?

A. Đácuyn      B. Lômônôxốp

C. Pápl      D. Lenxơ

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 5. Việc sử dụng động cơ đốt trong đã tạo ra khả năng phát triển ngành nào?

A. Chế tạo ô tô

B. Chế tạo máy bay

C. Khai thác mỏ

D. Giao thông vận tải

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 6. Năm 1903 là mốc đánh dấu

A. Sự xuất hiện chiếc ô tô đầu tiên trên thế giới

B. Sự xuất hiện chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới

C. Sự xuất hiện chiếc tàu thủy đầu tiên trên thế giới

D. Sự xuất hiện chiếc tàu hỏa đầu tiên trên thế giới

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 7. Trong giai đoạn cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, nhiều nguồn năng lượng được phát hiện và đưa vào sử dụng, ngoại trừ

A. Than đá      B. Điện

C. Dầu mỏ      D. Hạt nhân

Hiển thị đáp án

Đáp án: D

Câu 8. Pie Quyri và Mari Quyri là các nhà khoa học nổi tiếng thuộc lĩnh vực

A. Toán học      B. Vật lí học

C. Hóa học      D. Sinh học

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

Câu 9. Ý không phản ánh đúng nguyên nhân dẫn đền sự phát triển của nông nghiệp?

A. Tiến hành cuộc “cách mạng xanh”

B. Sử dụng nhiều máy móc trong sản xuất

C. Sử dụng phân bón hóa học

D. Phương pháp canh tác được cải tiến

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 10. Vì sao khoảng 30 năm cuối thế kỉ XIX, nền kinh tế các nước tư bản phát triển nhanh chóng

A. Chú trọng phát minh khoa học và áp dụng tiến bộ khoa học – kĩ thuật vào sản xuất

B. Sự phát triển của nền công nghiệp quân sự

C. Tiến hành các cuộc chiến tranh thôn tính lẫn nhau

D. Xuất hiện giai cấp công nhân

Hiển thị đáp án

Đáp án: A

Câu 11. Quá trình tập trung sản xuất ở nước tư bản chủ nghĩa dẫn tới hệ quả

A. Kinh tế bị đình trệ

B. Xuất hiện bộ phận tư bản công nghiệp

C. Các công ti nhỏ bị phá sản, sáp nhập vào công ti lớn

D. Xuất hiện giai cấp công nhân

Hiển thị đáp án

Đáp án: C

Câu 12. Biểu hiện quan trọng nhất của sự xuất hiện chủ nghĩa đế quốc là

A. Xuất hiện giai cấp tư sản và vô sản

B. Sự ra đời của các tổ chức độc quyền

C. Chiến tranh đế quốc nhằm phân chia thuộc địa

D. Mâu thuẫn xã hội gay gắt

Hiển thị đáp án

Đáp án: B

C. Giải bài tập sgk

• Trả lời câu hỏi Bài 34 (trang 172): Trình bày những phát minh lớn ...

• Trả lời câu hỏi Bài 34 (trang 173): Các tổ chức độc quyền ...

• Bài 1 (trang 173 sgk Lịch Sử 10): Vì sao các nước đế quốc ...

• Bài 2 (trang 173 sgk Lịch Sử 10): Tại sao trong giai đoạn ...

Xem thêm các bài học Lịch sử lớp 10 đầy đủ, chi tiết khác:

• Lịch sử 10 Bài 35: Các nước Anh, Pháp, Đức, Mĩ và sự bành trướng thuộc địa
• Lịch sử 10 Bài 36: Sự hình thành và phát triển của phong trào công nhân
• Lịch sử 10 Bài 37: Mác và Ăng-ghen. Sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học
• Lịch sử 10 Bài 38: Quốc tế thứ nhất và công xã Pa-ri 1871
• Lịch sử 10 Bài 39: Quốc tế thứ hai

Lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

• Giải bài tập Lớp 10 Kết nối tri thức
• Giải bài tập Lớp 10 Chân trời sáng tạo
• Giải bài tập Lớp 10 Cánh diều

---

---

---