Giáo án bài Tìm hiểu chung về văn miêu tả - Giáo án Ngữ văn lớp 6

Hoạt động 1: hình thành khái niệm mới

* GV treo bảng phụ

- Yêu cầu HS đọc 3 tình huống

- Trong 3 tình huống này, tình huống nào cần sử dụng văn miêu tả? Vì sao?

- Em hãy chỉ ra 2 đoạn văn tả Dế Mèn và Dế Choắt?

- Qua đoạn văn trên em thấy Dế Mèn có đặc điểm gì nổi bật? Những chi tiết hình ảnh nào cho thấy điều đó?

- Dế Choắt có đặc điểm gì khác Dế Mèn, tìm chi tiết hình ảnh đó?

Em hiểu thế nào là văn miêu tả?

GV Nhấn mạnh ,khắc sâu nội dung khái niệm.

* GV: Văn miêu tả rất cần thiết trong đời sống con người và không thể thiếu trong tác phẩm văn chương.

- Em hãy tìm một số tình huống khác cũng sử dụng văn miêu tả?

I. Thế nào là văn miêu tả?

1. Bài tập Sgk Tr. 15

2. Kết luận

* Cả 3 tình huống dều sử dụng văn miêu tả vì căn cứ vào hoàn cảnh và mục đích giao tiếp:

- Tình huống 1: tả con đường và ngôi nhà để người khác nhận ra, không bị lạc.

- Tình huống 2: tả cái áo cụ thể để người bán hàng không bị lấy lẫn, mất thời gian.

- Tình huống 3: tả chân dung người lực sĩ để người ta hình dung người lực sĩ như thế nào.

→ Rõ ràng, việc sử dụng văn miêu tả ở đây là hết sức cần thiết

* Hai đoạn văn tả Dế Mèn và Dế Choắt rất sinh động:

- Đoạn tả Dế Mèn: "Bởi tôi ăn uống điều độ...đưa cả hai chân lên vuốt râu..."

- Đoạn tả Dế Choắt: "Cái anh chàng Dế Choắt...nhiều ngách như hang tôi..."

* Hai đoạn văn trên giúp ta hình dung đặc điểm của hai chàng Dế rất dễ dàng.

* Những chi tiết và hình ảnh:

- Dế Mèn: Càng, chân, khoeo, vuốt, đầu, cánh, răng, râu... những động tác ra oai khoe sức khoẻ.

- Dế Choắt: Dáng người gầy gò, dài lêu nghêu...những so sánh, gã nghiện thuốc phiện, như người cởi trần mặc áo ghi-lê...những động tính từ chỉ sự yếu đuối.

*Ghi nhớ:

Văn miêu tả là loại văn nhằm giúp người đọc hình dung ra được những đặc điểm,tính chất của một sự vật, sự việc, con người, phong cảnh...

- Các tình huống:

+ Em mất cái cặp và nhờ các chú công an tìm hộ

+ Bạn không phân biệt được con cua đực và cua cái.

Hoạt động 2: luyện tập

- GV: Gọi HS đọc bài tập

- Gọi hs làm bài tập

* GV: Gọi HS đọc bài tập a

- Sau khi HS trình bày ý kiến, GV kết luận những điều cần lưu ý khi viết 2 đoạn văn

II. Luyện tập:

Bài 1:

Đoạn 1: Chân dung Dế Mèn được nhân hoá: khoả, đẹp, trẻ trung, càng mẫm bóng, vuốt cứng, nhọn hoắt...

- Đoạn2: Hình ảnh chú Lượm gầy, nhanh, vui, hoạt bát, nhí nhảnh như con chim chích...

- Đoạn 3: Cảnh hồ ao, bờ bãi sau trận mưa lớn. Thế giới loài vật ồn ào, náo động kiếm ăn..

Bài 2:

a. Nếu phải viết bài văn tả cảnh mùa đông đến

ở quê hương em, ta cần phải nêu các đặc điểm.

- Lạnh lẽo và ẩm ướt: gió bấc và mưa phùn.

Đêm dài, ngày ngắn.

Bầu trời âm u: như thấp xuống, ít thấy trăng sao, nhiều mây và sương mù.

Cây cối trơ trụi, khẳng khiu: lá vàng rụng nhiều…

Mùa của hoa: đào, mai, mận, mơ, hoa hồng và nhiều loài khác chuẩn bị cho mùa xuân đến.

b. Nếu phải viết đoạn văn miêu tả cảnh một buổi lao động vệ sinh đường làng ngõ xóm vào một buổi sáng thì em sẽ chú ý đến những đặc điểm sau:

- Tả qua về cảnh môi trường ở ngõ xóm nơI em ở.

- Cảnh mọi người dọn vệ sinh……