10+ Phân tích hình tượng các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi

Viết bài văn phân tích hình tượng các cô gái thanh niên xung phong trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi hay nhất giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.

10+ Phân tích hình tượng các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi

Quảng cáo

Phân tích hình tượng các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi - mẫu 1

Những dấu chân lùi lại phía sau

Dấu chân in trên đời chúng tôi những tháng năm trẻ nhất

Mười tám hai mươi sắc như cỏ.

(Khúc bảy – Thanh Thảo)

Đó là tinh thần của lớp thanh niên Việt Nam thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Ở đó, ai cũng sẵn một lòng hi sinh vì đất nước, sẵn sàng lên những chiến tuyến xa xôi nhất, hiểm nguy nhất, không tiếc thân mình để bảo vệ tổ quốc yêu thương. Một lần nữa, Lê Minh Khuê với truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi lại đem đến cho ta hình ảnh của những con người anh hùng, vĩ đại ấy.

Lê Minh Khuê viết Những ngôi sao xa xôi năm 1971, ngay khi cuộc chiến tranh chống Mỹ đang trong giai đoạn ác liệt nhất. Cả dân tộc gồng mình chống lại âm mưu xâm lược và xâm chiếm của kẻ thù. Nhiều người đã ngã xuống nhưng không thể khiến dân tộc ta nao núng. Tuổi trẻ đã đứng lên. Tuổi trẻ đã lấy tấm thân mình che chở cho đất nước. Tuổi trẻ đã gắn sinh mệnh của mình với sinh mệnh của dân tộc, quyết gìn giữ tổ quốc thiêng liêng. Tinh thần ấy sáng rực hào quang, trở thành nguồn sáng trong văn học và trong cuộc chiến.

Quảng cáo

Nhẹ nhàng như tâm hồn phụ nữ của mình, Lê Minh Khuê đi tìm những vẻ đẹp ẩn khuất và phát hiện ra vẻ đẹp đằm sâu ở những nữ thanh niên xung phong trong cuộc sống đời thường và trong chiến đấu. Câu chuyện kể về ba nữ thanh niên xung phong làm nhiệm vụ trinh sát mặt đường gồm Thao, Phương Định và Nho. Công việc của họ là quan sát tọa độ ném bom của địch, kiểm tra đo đạc các hố bom, san lấp mặt đường và nếu cần sẽ phá bom nổ chậm. Đó là một công việc vất vả và vô cùng hiểm nguy, trong khi ba cô gái có tuổi đời rất trẻ.

Ở ba nữ thanh niên xung phong có những phẩm chất chung của người chiến sĩ kiên trung, bất khuất. Ba cô gái ấy là những cô gái còn rất trẻ và đang trong độ tuổi đôi mươi. Họ sẵn sàng nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc mà rời xa thành phố đầy tiện nghi, rời xa mái trường mến yêu và tình nguyện đi đến chiến trường nơi mà có đầy bom đạn vô cùng nguy hiểm. Họ đã hi sinh tuổi thanh xuân của mình để có thể thực hiện những lý tưởng cao đẹp trong họ.

Quảng cáo

Cả ba cô gái đều có tinh thần trách nhiệm vô cùng cao trong công việc của mình. Họ bình tĩnh, can trường, gan dạ và có tinh thần hy sinh vô cùng cao cả. Mặc dù những cô gái ấy có tuổi đời còn rất trẻ, nhưng các cô ấy luôn phải đối mặt với bom đạn vô cùng nguy hiểm. Do để con đường mà các anh chiến sĩ lái xe đi an toàn thì họ luôn sẵn sàng trong việc ra ngoài mặt trận, mồi khi có lệnh là các cô đi ngày, họ luôn làm việc một cách tự nguyện và lúc nào cũng nhận nguy hiểm về phía mình.

Ở ba cô gái còn có tình đồng chí keo sơn, thắm thiết và ba người bọn họ như ba chị em mặc dù họ không được sinh ra trong cùng một gia đình, nhưng từ khi họ cùng nhau vào sinh ra tử trên tuyến đường Trường Sơn đầy bom đạn và đầy hiểm nguy đã giúp họ ngày càng gắn kết với nhau và dần trở thành các chị em vô cùng thân thiết với nhau. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi được nghỉ ngơi, họ luôn vui đùa cùng nhau. Nhưng khi ra chiến trường thì họ luôn tương trợ lẫn nhau và luôn liều mình giúp đỡ và động viên nhau mỗi khi ai đó bị thương.

Quảng cáo

Cuộc sống của họ thật nhiều gian khổ và nguy hiểm như vậy nhưng họ lúc nào cũng yêu đời. Bởi lẽ trong lòng họ biết rõ rằng cuộc chiến này sẽ còn kéo dài và chỉ có những niềm tin và những lời động viên nhau mới có thể giúp họ vượt qua được nhưng khó khăn và gian khổ này. Và cứ như thế, cuộc đời của họ lúc nào cũng rộn ràng những tiếng cười và đầy ắp niềm vui mặc dù cuộc chiến xung quanh họ vẫn diễn ra vô cùng khốc liệt và tàn nhẫn.

Ba cô gái ấy như một mùa xuân rực rỡ, trong lành, tràn trề sức sống, khiến cho ai cũng say đắm. Họ đẹp ở hình thức và đẹp cả trong tâm hồn. Tuy sống mỗi ngày trong hang đá, sống giữa khói bụi và những lần mặt đất rung chuyển dữ dội nhưng những cô gái này lại có tâm hồn rất đẹp, rất hồn nhiên, mơ mộng và lạc quan về tương lai. Như thể những tâm hồn ấy chưa từng bị chiến tranh làm bẩn dù chỉ một chút thôi. Ngoài Nho, Thao, Phương Định, dưới mưa bom bão đạn của kẻ thù, trên tuyến đường Trường Sơn ấy vẫn có rất nhiều những tâm hồn trong như những giọt sương đầu ngày và đẹp như những cánh hoa đầu xuân.

Dàn ý Phân tích hình tượng các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi

1. Mở bài:

Giới thiệu về tác giả Lê Minh Khuê, tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" và hình ảnh những nữ thanh niên xung phong trong tác phẩm.

2. Thân bài:

a. Trình bày khái quát về tác giả và tác phẩm:

- Lê Minh Khuê (1949) là một trong những nhà văn tiêu biểu trong thời kì kháng chiến chống Mỹ có sở trường về truyện ngắn. Bà có phong cách sáng tác dung dị, giàu nữ tính, đa sắc thái.

- Tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" được viết năm 1971 khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt, được đưa vào tuyển tập "Nghệ thuật truyện ngắn thế giới" xuất bản ở Mỹ.

b. Điểm chung của những nữ thanh niên trong tác phẩm:

- "Những ngôi sao xa xôi" là câu chuyện kể về ba nữ thanh niên xung phong: Phương Định, Nho, Thao cùng làm nhiệm vụ trinh sát mặt đường trên tuyến đường Trường Sơn.

- Công việc mỗi ngày của họ rất nguy hiểm, họ sống trong một cái hang dưới chân cao điểm.

- Ba cô gái với ba tính cách khác nhau nhưng họ đều có phẩm chất chung của người chiến sĩ thanh niên xung phong: Lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm, có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ.

- Họ có tâm hồn trẻ trung, trong sáng, nhạy cảm và giàu mơ ước.

c. Nhân vật Phương Định:

- Phương Định là cô gái Hà Thành có nét đẹp duyên dáng, trẻ trung, tâm hồn trong sáng.

- Phương Định có cách cư xử ý nhị, kiêu kì của con gái Hà Thành, nhạy cảm biết mình được nhiều anh lính để ý.

- Phương Định vẫn giữ nguyên nét đẹp trong sáng của những cô gái mới lớn: Thích làm duyên, làm điệu, thích hát, hay hát, tự bịa lời bài hát, đêm đêm nhìn lên bầu trời mơ về ngày mai hòa bình.

d. Nhân vật chị Thao:

- Chị Thao là tổ trưởng, có nhiều kinh nghiệm hơn Phương Định và Nho.

- Chị Thao hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm nhưng ai cũng gờm chị về tính cương quyết, táo bạo.

- Chị Thao là cô gái bình tĩnh, máy bay địch đến nhưng vẫn "móc bánh quy trong túi, thong thả nhai".

- Là cô gái đáng yêu, hát nhạt sai bét, giọng thì chua nhưng có tới ba quyển sổ dày chép lời bài hát.

e. Phân tích nhân vật Nho:

- Nho là cô gái trẻ, xinh xắn và rất dễ thương: "Trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng", "cái cổ tròn và những chiếc cúc áo nhỏ nhắn" khiến Phương Định muốn "bế nó lên tay".

- Nho là cô gái hồn nhiên, khi bị thương nằm trong hang vẫn "nhổm dậy, xòe tay xin mấy viên đá mưa".

- Dũng cảm chiến đấu khi giặc tới, trong một lần phá bom đã bị sập hầm, đất phủ kín lên người.

f. Đánh giá:

- Tác giả đã sử dụng phương thức trần thuật, miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, đặt ba nhân vật vào hoàn cảnh đầy nguy hiểm để ngợi ca vẻ đẹp của những nữ thanh niên xung phong.

- Tác phẩm đã cho ta thấy sự tài năng của Lê Minh Khuê, tác giả đã làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn và sự gan dạ của ba cô gái, đây cũng là hình ảnh của những thanh niên xung phong Việt Nam trong thời kì kháng chiến.

3. Kết bài:

Khái quát lại vẻ đẹp của những nữ thanh niên xung phong trong "Những ngôi sao xa xôi".

Phân tích hình tượng các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi - mẫu 2

"Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê - một trong những truyện ngắn hay và tiêu biểu nhất nói về thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, truyện xoay quanh cuộc sống chiến đấu của ba cô gái trong một tổ trinh sát phá bom ở một cao điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Ba nữ thanh niên xung phong Phương Định, Thao, Nho cũng là những đại diện tiêu biểu nhất của thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Ba nữ thanh niên xung phong: Phương Định, Thao, Nho đã làm thành một tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, họ đều là những người con gái còn rất trẻ. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom của địch gây ra cản trở đường giao thông đi lại, đánh dấu vị trí các trái bom chưa nổ và tìm cách phá bom. Họ ở nơi cao điểm nên là nơi tập trung bom đạn và nhiều sự nguy hiểm nhất, không những thế công việc của họ lại càng đặc biệt nguy hiểm. Máy bay địch luôn lảng vảng thăm dò ở trên và có thể thả bom bất cứ lúc nào, họ vẫn phải chạy đi chạy lại ngoài đường ngay giữa ban ngày. Sau mỗi trận bom, họ phải lao ra trọng điểm, đo và ước tính khối lượng đất đá bị bom địch đào bới, đếm những quả bom chưa nổ và dùng những khối thuốc nổ đặt vào cạnh nó để phá. Phá bom đâu phải đơn giản, công việc đó như là đối đầu với thần chết, chỉ trong gang tấc thôi có thể mất đi tính mạng, nếu không có một tinh thần thép cùng sự bình tĩnh và dũng cảm kiên cường thì không thể làm được. Tuy nhiên với cả ba cô gái, công việc ấy đã trở thành công việc thường ngày - diễn ra hàng ngày thậm chí mấy lần trong một ngày, số lần họ rà phá bom là số lần họ đối mặt với thần chết chỉ trong gang tấc.

Trong hoàn cảnh khắc nghiệt và nguy hiểm nơi chiến trường ấy, ta tưởng như các cô gái sẽ hoàn toàn bị vùi dập, mệt mỏi và chán nản. Nhưng không, cuộc sống của họ có mùi của bom đạn khét mù nhưng vẫn có màu hồng, màu hồng của những niềm vui hồn nhiên, những lúc nghỉ ngơi thanh thản, nghĩ về ước mơ, hoài bão. Hơn thế hoàn cảnh càng nhắc nhở họ phải đoàn kết, gắn bó và sát cánh bên nhau cùng sống, cùng hoàn thành nhiệm vụ. Là những cô gái còn rất trẻ, cá tính và hoàn cảnh riêng không giống nhau nhưng ở họ đều có những phẩm chất chung của những chiến sĩ thanh niên xung phong ở chiến trường: đó là tinh thần trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ, là lòng dũng cảm không sợ gian khổ hy sinh, tình đồng đội luôn gắn bó. Ở họ còn có những nét chung của các cô gái trẻ: Hay mơ mộng, nhạy cảm và ôm nhiều cảm xúc, ấp ủ nhiều ước mơ. Cả ba đều giữ lại những nét cá tính con gái của mình mặc cho hoàn cảnh sống và chiến đầu giữa chiến trường, bom đạn vẫn là nơi họ vẽ ra khoảng trời riêng của mình. Nho "hoa tay" chẳng có nhưng cứ rảnh lại ngồi thêu thùa, chị Thao hát chẳng sai lời thì cũng sai tông sai nhạc ấy vậy mà lại cặm cụi ngồi chép lời bài hát vào sổ tay. Còn Phương Định, nàng thơ của Hà Nội rất mộng mơ hay ngồi hát vu vơ, thường đứng trước gương rồi ngắm chính bản thân mình.

Cả ba cô gái cùng sống với nhau như ba chị em gái trong gia đình, mặc dù rất gắn bó với nhau nhưng vẫn khác nhau về tính nết, tính cách. Đầu tiên là nhân vật Phương Định - chính là người kể truyện, Định vốn là cô học sinh thành phố, nhạy cảm và hồn nhiên, thích mơ mộng và hay sống với những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư giữa gia đình và thành phố của mình. Là con gái Hà Nội vào chiến trường, kỉ niệm thanh bình trước chiến tranh ở Hà Nội luôn sống lại trong cô ngay giữa chiến trường, nó vừa là niềm khao khát, vừa là dòng nước mát làm dịu tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến trường. Phương Định thích hát "Tôi mê hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát...", cô yêu mến những người đồng đội trong tổ và cả đơn vị mình, dành tình yêu và niềm cảm phục cho tất cả những người chiến sĩ cô đã gặp trên con đường vào mặt trận.

Đặc biệt, trong lần phá bom ở cuối bài, tác giả đã dành phần lớn để diễn tả tâm lí của Phương Định, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ, hiện lên một thế giới nội tâm phong phú nhưng trong sáng, không phức tạp. Thứ hai là nhân vật chị Thao, là người chị lớn tuổi hơn trong số ba cô gái, chị Thao ít nhiều cũng đã có sự từng trải, vậy nên trong con người chị không dễ dàng hồn nhiên, mơ mộng, chị khác nhiều so với cái tuổi trẻ bồng bột ban đầu mà đã trưởng thành hơn cả về suy nghĩ và dự định tương lai, tuy nhiên vẫn không mất đi những rung động và khao khát, hoài bão của tuổi trẻ. Chị gan dạ và dũng cảm lắm nhưng có lẽ vì lý do tâm lí nào đó mà chị rất sợ nhìn thấy máu, có lẽ đó cũng là điểm yếu duy nhất của chị. Cuối cùng là nhân vật Nho - như là cô em út trong gia đình ba chị em gái, Nho bé người, mảnh khảnh, không khéo tay nhưng lại thích thêu thùa, cô thường hay nhớ về quê nhà nhất là khi nhận được lá thư của một người bạn. Nho là cô gái giàu tình cảm, luôn lo lắng và suy nghĩ cho người khác, khi thấy hai người kia lên cao điểm mãi chưa về cô sốt ruột bồn chồn. Trong con người vóc dáng nhỏ bé, mỏng manh ấy lại có tinh thần chiến đấu luôn sẵn sàng, trên người có vô số vết thương to nhỏ nhưng quyết không nằm trong quân y, muốn chạy trên cao điểm phá bom cùng đồng đội. Trong lần phá bom ở cuối truyện, ta thấy Nho bị thương, quả bom phát nó làm hầm của cô sập xuống, cô bị vùi trong đất, mệt lả "Máu túa ra từ cánh tay Nho, túa ra, ngấm vào đất... Da xanh đi, mắt nhắm nghiền,quần áo đầy bụi" nhưng vẫn đùa vui coi như bị xúi quẩy, coi cái chết nhẹ tựa như không.

Bằng cách sử dụng hệ thống ngôn ngữ, cả lời trần thuật và đối thoại, linh hoạt, tự nhiên và đậm chất trẻ trung, tác giả Lê Minh Khuê đã tạo nên một sức hấp dẫn ở truyện ngắn ở chính ba cô gái thanh niên xung phong. Cuộc sống chiến đấu cùng tâm lí, tình cảm và suy nghĩ của ba cô gái đại diện cho thế hệ trẻ trên tuyến đường Trường Sơn, tuy có không ít những mất mát, éo le nhưng lại thể hiện được chủ nghĩa anh hùng, vẻ đẹp tâm hồn, tư tưởng và những phẩm chất cao cả của con người Việt Nam trong cuộc chiến tranh yêu nước, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và độc lập tự do của dân tộc.

Phân tích hình tượng các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi - mẫu 3

"Có lẽ nào anh lại mê em

Một cô gái không nhìn rõ mặt

Đại đội thanh niên đi lấp hố bom

Áo em hình như trắng nhất"

(Phạm Tiến Duật)

Để được sống trong nền hòa bình như ngày hôm nay thì nhân dân ta đã phải trải qua rất nhiều cuộc chiến tranh đầy đau thương và mất mát. Một trong những yếu tố quyết định trực tiếp đến sự thắng lợi của dân tộc đó chính là sự dũng cảm, gan dạ của những người lính hay những thanh niên xung phong. Chính vì vậy, hình ảnh đáng trân quý của những nữ thanh niên xung phong làm công việc hết sức nguy hiểm trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đã được Lê Minh Khuê phác họa lại trong tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi".

Lê Minh Khuê (1949) là một trong những nhà văn của thời kì kháng chiến chống Mỹ có sở trường về truyện ngắn. Bà có phong cách sáng tác dung dị, giàu nữ tính, đa sắc thái. Tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" được viết năm 1971 khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt, được đưa vào tuyển tập "Nghệ thuật truyện ngắn thế giới" xuất bản ở Mỹ.

Những nữ thanh niên trong tác phẩm là Phương Định, Nho, Thao với những tính cách khác nhau nhưng ở họ vẫn có những điểm chung nhất định. Họ cùng làm nhiệm vụ trinh sát mặt đường trên tuyến đường Trường Sơn. Công việc mỗi ngày của họ rất nguy hiểm, họ sống trong một cái hang dưới chân cao điểm. Họ phải chạy ở trên cao cả ban ngày, phơi mình giữa vùng trọng điểm bắn phá của máy bay địch, sau mỗi trận bom phải đo lượng đất đá, đánh dấu những quả bom chưa nổ và thậm chí là phá bom. Ở họ đều có phẩm chất chung của người chiến sĩ thanh niên xung phong đó là lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm, có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ.

Tuy cuộc sống của họ là nơi chiến trường ác liệt, luôn đối mặt với nguy hiểm và cái chết nhưng để cho mạch giao thông luôn thông suốt thì các cô gái vẫn luôn sẵn sàng cho việc ra trận địa mà không mong chờ vào sự giúp đỡ của người khác. Là con gái nên đôi khi các cô cũng sợ hãi nhưng những điều ấy chỉ "thoáng qua rất mờ nhạt" để nhường chỗ cho những ý nghĩ làm thế nào để những quả bom kia phải nổ. "Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người" như cứa vào da thịt khiến cho các cô gái căng thẳng chờ đợi tiếng nổ của quả bom. Phải chăng sự khốc liệt của chiến tranh đã tôi luyện những tâm hồn yếu đuối thành bản lĩnh kiên cường của người anh hùng cách mạng nhưng họ vẫn giữ được tâm hồn trẻ trung, trong sáng, nhạy cảm và giàu mơ ước. Khi Nho bị thương, tinh thần đồng chí, đồng đội của ba cô gái được thể hiện rõ nét. Phương Định và chị Thao tất tưởi lo lắng, chăm sóc Nho như những nữ y tá dày dặn kinh nghiệm và coi Nho như là em gái. Ba cô gái chính là hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mỹ bởi ở họ hội tụ đầy đủ vẻ đẹp và phẩm chất cao quý của những thanh niên xung phong dũng cảm.

Bên cạnh những điểm chung, mỗi cô gái đều có những vẻ đẹp riêng tạo nên sự cá tính của từng người. Phương Định là cô gái Hà Thành có nét đẹp duyên dáng, trẻ trung, tâm hồn trong sáng. Một cô gái có "cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn", "hai bím tóc dài, mềm mại", "đôi mắt dài dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng", "cái nhìn xa xăm". Phương Định có cách cư xử ý nhị, kiêu kì của con gái Hà Thành, nhạy cảm biết mình được nhiều anh lính để ý. Cô không "săn sóc, vồn vã" như những cô gái khác nhưng trong tâm trí cô thì "những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ". Sống ở nơi nguy hiểm như thế, nhưng Phương Định vẫn giữ nguyên nét đẹp trong sáng của những cô gái mới lớn: Thích làm duyên, làm điệu, cô thích "ngắm mình trong gương", "ngồi bó gối mơ màng". Không chỉ vậy, cô còn rất yêu đời, cô thích hát, hay hát, tự bịa lời bài hát, đêm đêm nhìn lên bầu trời mơ về ngày mai hòa bình. Khi một trận chiến khốc liệt vừa đi qua thì một cơn mưa đá bất chợt ập xuống núi rừng Trường Sơn khiến cho Phương Định quên hết cả căng thẳng, hiểm nguy của bom đạn mà cùng đồng đội tận hưởng niềm vui như con trẻ và cũng chính cơn mưa đã khiến cô nhớ lại những kí ức vui tươi ngày còn ở Hà Nội bên gia đình và thành phố thân yêu.

Khác với Phương Định, chị Thao lại là người có những dự tính về tương lai thiết thực hơn bởi chị Thao là tổ trưởng nhưng cũng không thiếu những khát khao và lãng mạn của tuổi trẻ. Chị duyên dáng, thích làm đẹp, áo lót của chị cái nào cũng được thêu chỉ màu, đôi lông mày được chị tỉ nhỏ như cái tăm, thế nhưng trong công việc chị lại là một người gan dạ, cương quyết. Có lẽ, việc đối mặt với máy bay của địch đã quá quen thuộc nên chị Thao trở nên bình tĩnh hơn hẳn. Khi máy bay địch đến nhưng chị vẫn "móc bánh quy trong túi, thong thả nhai". Nhưng có ai ngờ được một con người gan dạ như thế lại sợ máu và vắt "thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét". Thế nhưng chị Thao vẫn là một cô gái rất đáng yêu, lấy tiếng hát để "át tiếng bom" dù hát nhạc sai bét, giọng thì chua theo chị tự nhận xét và chị hát không trôi chảy được bài nào nhưng có tới ba quyển sổ dày để chép lời bài hát.

Nho là cô em út trẻ, xinh xắn và rất dễ thương: "Trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng", "cái cổ tròn và những chiếc cúc áo nhỏ nhắn" khiến Phương Định muốn "bế nó lên tay". Không những vậy, Nho còn rất hồn nhiên "vừa tắm ở dưới suối lên, cứ quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo", khi bị thương nằm trong hang vẫn "nhổm dậy, xòe tay xin mấy viên đá mưa". Thế nhưng lòng yêu nước đã khiến Nho trở thành một cô gái dũng cảm chiến đấu khi giặc tới cô "cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi". Thật không may, trong một lần phá bom đã bị sập hầm, đất phủ kín lên người Nho khiến Nho suýt thiệt mạng "da xanh đi, mắt nhắm nghiền, quần áo đầy bụi" nhưng cô vẫn nhất quyết chiến đấu vì đất nước.

Tác giả đã sử dụng phương thức trần thuật, miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, đặt ba nhân vật vào hoàn cảnh đầy nguy hiểm để ngợi ca vẻ đẹp của những nữ thanh niên xung phong. Tác phẩm đã cho ta thấy sự tài năng của Lê Minh Khuê, tác giả đã làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn và sự gan dạ của ba cô gái, đây cũng là hình ảnh của những thanh niên xung phong Việt Nam trong thời kì kháng chiến.

Có lẽ, hình ảnh về những nữ thanh niên xung phong trong "Những ngôi sao xa xôi" đã chạm tới trái tim độc giả bằng tất cả sự đáng yêu, gan dạ của mỗi nhân vật. Ở họ đều tiềm ẩn một sức mạnh phi thường để chiến đấu vượt lên trên mọi hiểm nguy, vất vả trên tuyến đường Trường Sơn trong cuộc chiến đấu khốc liệt với Mĩ.

Phân tích hình tượng các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi - mẫu 4

Truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê viết về tổ trinh sát mặt đường gồm ba cô gái: Nho, Phương Định, và chị Thao. Công việc của họ là đo khối lượng đất đai và san lấp mặt đường, đánh dấu những quả bom chưa nổ nếu cần thì phá bom, họ đến Trường Sơn tạo thành tổ trinh sát và cùng nhau sống trong những cái hang dưới chân cao điểm. Hoàn cảnh sống khó khăn, công việc nguy hiểm và tinh thần chiến đấu của họ vô cùng dũng cảm. Suốt ngày đối mặt với đạn và bom, họ đã vượt qua tất cả là nhờ những nét tính cách đáng yêu, sự hồn nhiên, mơ mộng.

Ba cô gái từ những miền quê khác nhau đến với con đường Trường Sơn, tại một vùng trọng điểm ác liệt và ở họ đều hình thành những phẩm chất chung của người chiến sĩ thanh niên xung phong: Tinh thần trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ, lòng dũng cảm không sợ hy sinh, tình đồng đội gắn bó. Ở họ còn có những nét chung của các cô gái trẻ: dễ xúc cảm, nhiều mơ ước, hay mơ mộng, dễ vui mà cũng dễ trầm tư. Họ cũng thích làm đẹp cho cuộc sống của mình, ngay cả trong hoàn cảnh chiến trường (Nho thích thêu thùa, chị Thao chăm chép bài hát, Định thích ngắm mình trong gương, ngồi bó gối mơ mộng và hát). Trong ba người thì Nho và Phương Định trẻ hơn nên cũng hồn nhiên và giàu mơ mộng, còn chị Thao lớn tuổi hơn nên những mơ ước và dự định về tương lai cũng thiết thực hơn. Người tổ trưởng ấy chiến đấu rất dũng cảm, chỉ huy rất kiên cường nhưng lại rất sợ khi phải nhìn thấy máu và còn sợ cả vắt nữa.

Phương Định là nhân vật kể chuyện, đồng thời cũng là nhân vật trung tâm của truyện. Ở nơi trọng điểm ác liệt, hàng ngày giáp mặt với hiểm nguy và cái chết, chiến đấu dũng cảm, nhưng ở cô vẫn không mất đi sự hồn nhiên, nhạy cảm, tâm hồn trong sáng và nhiều mơ mộng. Cũng như các cô gái mới lớn, Phương Định nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình. Cô tự đánh giá: Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá, hai bím tóc dày tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: "Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!". Cô biết mình được nhiều người, nhất là các anh lính để ý và có thiện cảm. Điều đó làm cô thấy vui và cả tự hào, nhưng chưa dành riêng tình cảm cho một ai. Nhạy cảm, nhưng cô lại không hay biểu lộ tình cảm của mình, tỏ ra kín đáo giữa đám đông, tưởng như là kiêu kỳ. Phương Định là cô gái hồn nhiên, hay mơ mộng và thích hát (Tôi mê hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn mà ngớ ngẩn đến tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình, Tôi thích nhiều bài. Những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận. Tôi thích dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng. Thích Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô. Thích ngồi bó gối mơ màng). Phương Định là con gái Hà Nội vào chiến trường. Cô có một thời học sinh hồn nhiên, vô tư bên người mẹ, một căn buồng nhỏ ở một đường phố yên tĩnh trong những ngày thanh bình trước chiến tranh ở thành phố của mình. Những kỷ niệm ấy luôn sống lại trong cô ngay giữa chiến trường dữ dội. Nó vừa là niềm khao khát, vừa làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến trường. (Để đỡ dài, văn bản truyện đưa vào sách giáo khoa đã lược đi nhiều đoạn hồi tưởng của nhân vật). Tâm lý nhân vật Phương Định được bộc lộ qua những lời kể, lời tự bạch một cách tự nhiên như lời trò chuyện với bạn đọc – một kiểu độc thoại nội tâm đơn giản. Đây là cảm giác của một người chạy trên cao điểm giữa ban ngày và giữa những loạt bom của máy bay địch. Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ…

Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang. Tâm lý nhân vật Phương Định trong một lần phá bom đã được miêu tả rất cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác, ý nghĩ dù chỉ thoáng qua trong giây lát. Mặc dù đã rất quen công việc nguy hiểm này, thậm chí một ngày có thể phải phá tới năm quả bom, nhưng mỗi lần vẫn là một thử thách với thần kinh cho đến từng cảm giác. Từ khung cảnh và không khí chứa đầy sự căng thẳng đến cảm giác là các anh cao xạ ở trên kia đang dõi theo từng động tác, cử chỉ của mình, để rồi lòng dũng cảm ở cô như được kích thích bởi sự tự trọng: Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước đi.

Ở bên quả bom, kề sát với cái chết im lìm và bất ngờ, từng cảm giác của con người như cũng trở nên sắc nhọn hơn: Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Tiếp đó là cảm giác căng thẳng chờ đợi tiếng nổ của quả bom. Đoạn kết truyện cũng là một sáng tạo rất thành công của tác giả. Sau một trận chiến đấu của ba cô gái để phá bốn quả bom giữa vùng trọng điểm, căng thẳng, hồi hộp và cả sự lo lắng khi Nho bị sập hầm, bị thương, thì bất chợt một cơn mưa kéo đến, mà lại là một trận mưa đá. Cơn mưa ấy làm dịu cả bầu không khí ngột ngạt ở bên ngoài hang và cũng làm dịu mát tâm hồn ba côn gái sau những căng thẳng của một trận chiến đấu, nó đánh thức dậy sự hồn nhiên, vô tư của tuổi trẻ và gợi về những kỷ niệm tuổi thơ với những trận mưa nơi thành phố quê hương.

Đến đây thì người đọc đã cảm nhận được trọn vẹn vẻ đẹp của Những ngôi sao xa xôi – vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng và tâm hồn trong sáng của những cô gái thanh niên xung phong ở nơi trọng điểm ác liệt trên đường Trường Sơn, cũng là tiêu biểu cho vẻ đẹp của cả thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Những ngôi sao lấp lánh một thứ ánh sáng không rực rỡ mà sáng trong, tưởng như xa mà lại rất gần. Trong văn học thời kỳ này, người ta đã dùng nhiều hình ảnh biểu tượng để thể hiện vẻ đẹp giản dị mà giàu chất lãng mạn của những nhân vật như thế: Mảnh trăng cuối rừng trong truyện ngắn cùng tên của Nguyễn Minh Châu, ráng đỏ trong truyện của Đỗ Chu, khoảng trời trong thơ Lâm Thị Mỹ Dạ.

Truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã được đưa vào tuyển tập Nghệ thuật truyện ngắn thế giới xuất bản ở Mỹ. Đó là một sự ghi nhận về thành công nghệ thuật của tác phẩm này.

Xem thêm các bài Soạn văn 9 Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn khác:

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 9 hay khác:

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, SÁCH ĐỀ THI DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 9

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi dành cho giáo viên và sách dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Loạt bài Soạn văn 9 Kết nối tri thức của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk Ngữ văn 9 Tập 1 và Tập 2 (NXB Giáo dục).

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Giải bài tập lớp 9 Kết nối tri thức khác
Tài liệu giáo viên