Luyện từ và câu lớp 5 trang 10 (Câu đơn và câu ghép) | Chân trời sáng tạo Giải Tiếng Việt lớp 5

Lời giải Tiếng Việt lớp 5 Luyện từ và câu: Câu đơn và câu ghép trang 10 sách Chân trời sáng tạo giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tập 2.

Luyện từ và câu lớp 5 trang 10 (Câu đơn và câu ghép) - Chân trời sáng tạo

Câu 1 (trang 10 sgk Tiếng Việt lớp 5 Tập 2): Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu:

Mùa đông đến. Gió bắc hun hút, trời rét căm căm. Rặng xoan trút xuống những chiếc lá cuối cùng, những chùm quả ngả sang màu vàng sậm và khô tóp lại. Lúa đang kì chín rộ nên thôn xóm nhộn nhịp hẳn lên. Lũ sẻ non theo bố mẹ ra đồng, chúng ríu rít giành thóc rơi với đàn chim ri đá. Đàn chim gáy cũng bay về. Chúng tha thẩn nhặt thóc.

Theo Hà Lương

a. Đoạn văn có mấy câu?

b. Xác định chủ ngữ, vị ngữ của từng câu.

c. Xếp các câu vào nhóm thích hợp:

Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ – vị ngữ tạo thành).
Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ – vị ngữ ghép lại với nhau tạo thành).

Trả lời:

a. Đoạn văn có 7 câu.

b.

Mùa đông/ đến.

CN           VN

Gió bắc/ hun hút, trời rét/ căm căm.

CN           VN       CN       VN

Rặng xoan/ trút xuống những chiếc lá cuối cùng, những chùm quả/ ngả sang

CN                                           VN                       CN                       VN

màu vàng sậm và khô tóp lại.

Lúa/ đang kì chín rộ nên thôn xóm/ nhộn nhịp hẳn lên.

CN              VN                CN                      VN

Lũ sẻ non/ theo bố mẹ ra đồng, chúng/ ríu rít giành thóc rơi với đàn chim ri đá.

     CN                   VN              CN                                 VN

Đàn chim gáy/ cũng bay về.

          CN              VN

Chúng/ tha thẩn nhặt thóc.

CN              VN

c.

Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ – vị ngữ tạo thành).	- Mùa đông đến. - Đàn chim gáy cũng bay về. - Chúng tha thẩn nhặt thóc.
Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ – vị ngữ ghép lại với nhau tạo thành).	- Gió bắc hun hút, trời rét căm căm. - Rặng xoan trút xuống những chiếc lá cuối cùng, những chùm quả ngả sang màu vàng sậm và khô tóp lại. - Lúa đang kì chín rộ nên thôn xóm nhộn nhịp hẳn lên. - Lũ sẻ non theo bố mẹ ra đồng, chúng ríu rít giành thóc rơi với đàn chim ri đá.

Câu 2 (trang 10 sgk Tiếng Việt lớp 5 Tập 2): Có thể tách các cụm chủ ngữ – vị ngữ trong các câu ghép ở bài tập 1 thành các câu đơn được không ? Vì sao?

Trả lời:

Không thể thể tách các cụm chủ ngữ – vị ngữ trong các câu ghép ở bài tập 1 thành các câu đơn.

Mỗi vế câu thể hiện một ý và có quan hệ chặt chẽ với vế khác trong câu.

Ghi nhớ Câu đơn là câu do một cụm chủ ngữ – vị ngữ tạo thành. Câu ghép là câu do nhiều cụm chủ ngữ – vị ngữ (về câu) ghép lại với nhau tạo thành. Mỗi vế câu thể hiện một ý và có quan hệ chặt chẽ với vế khác trong câu.

Câu 3 (trang 10 sgk Tiếng Việt lớp 5 Tập 2): Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu:

Mặt trời lên, cả cánh đồng lấp lóa nắng. Trời càng nắng, lúa càng sẫm lại, trĩu bông. Lúc này, cánh đồng đẹp như một tấm thảm. Mỗi khi có gió, những bông lúa ngả đầu vào nhau, sóng lúa nhấp nhô.

Khánh Nam

a. Xác định chủ ngữ, vị ngữ của từng câu.

b. Chỉ ra các câu ghép trong đoạn văn.

Trả lời:

a.

Mặt trời/ lên, cả cánh đồng/ lấp lóa nắng.

CN         VN         CN              VN

Trời/ càng nắng, lúa/ càng sẫm lại, trĩu bông.

CN    VN          CN        VN

Lúc này, cánh đồng/ đẹp như một tấm thảm.

                   CN              VN

Mỗi khi có gió, những bông lúa/ ngả đầu vào nhau, sóng lúa/ nhấp nhô.

                             CN                       VN                 CN           VN

b.

Các câu ghép trong đoạn văn:  

- Mặt trời lên, cả cánh đồng lấp lóa nắng.

- Trời càng nắng, lúa càng sẫm lại, trĩu bông.

- Mỗi khi có gió, những bông lúa ngả đầu vào nhau, sóng lúa nhấp nhô.

Câu 4 (trang 10 sgk Tiếng Việt lớp 5 Tập 2): Đặt 1 – 2 câu ghép nói về nội dung của mỗi tranh sau. Xác định chủ ngữ, vị ngữ của mỗi câu vừa đặt.

Trả lời:

- Nhờ trời/ nắng nên muôn hoa/ đua nở.

          CN  VN                CN   VN

- Vào giờ ra chơi, sân trường/ nhộn nhịp, các bạn học sinh/ nô đùa.

                               CN            VN              CN                 VN

Xem thêm lời giải bài tập Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

• Tiếng Việt lớp 5 Bài 2: Giờ Trái Đất
• Tiếng Việt lớp 5 Bài 3: Mùa xuân em đi trồng cây
• Tiếng Việt lớp 5 Bài 4: Rừng xuân
• Tiếng Việt lớp 5 Bài 5: Bầy chim mùa xuân
• Tiếng Việt lớp 5 Bài 6: Thiên đường của các loài động vật hoang dã

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 5 hay khác:

• Giải sgk Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo
• Giải Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo
• Giải lớp 5 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 5 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 5 Cánh diều (các môn học)

---