Cảm nhận về hình tượng nhân vật Lor-ca (hay, ngắn gọn)

---

---

Đề bài: Nêu cảm nhận của em về hình tượng Lor–ca trong bài thơ "Đàn ghi ta của Lor-ca" của Thanh Thảo.

Cảm nhận về hình tượng nhân vật Lor-ca (hay, ngắn gọn)

Bài giảng: Đàn ghi ta của lor-ca - Cô Nguyễn Ngọc Anh (Giáo viên VietJack)

Cảm nhận về hình tượng nhân vật Lor-ca - mẫu 1

    Lor-ca là nhà thơ lỗi lạc, là chiến sĩ tiên phong chống phát xít của Tây Ban Nha trong thế kỉ XX, Ngày 19-8-1936, ông đã bị bọn phát xít Phrăng-cô sát hại dã man.

    Thanh Thảo đã nhắc lại câu thơ của Lor-ca "Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn" vừa làm đề từ cho bài thơ, vừa như nguyện cầu cho linh hồn Lor-ca, nhà nghệ sĩ tài ba đời đời bất tử.

    Lor-ca đã nhiều năm ngồi vắt vẻo trên yên ngựa, mặc áo choàng đỏ như các lực sĩ đấu bò tót, khoác chiếc đàn ghi ta sau lưng đi rong ruổi ngược xuôi khắp đất nước Tây Ban Nha để sưu tầm dân ca, để học tập những điệu hát đồng quê dân dã. Tiếng đàn của chàng nghệ sĩ cứ tan ra như bọt nước. Các hình ảnh "áo choàng đỏ gắt", "vâng trăng chếnh choáng", "yên ngựa mỏi mòn" và các từ láy lang thang, đơn độc, chếnh choáng, mỏi mòn phối âm với tiếng đàn "li-la li-la li- la" như tan ra trong không trung, đã gợi lên bao liên tưởng về nhà thơ thiên tài, về nhạc sĩ Lor-ca xa xôi, thuở ấy:

    những tiếng đàn bọt nước

    Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt

    li-la li-la li-la

    đi lang thang về miền đơn độc

    với trầng trăng chếnh choáng

    trên yên ngựa mỏi mòn

    Khổ thơ thứ hai, thứ ba tái hiện lại giây phút "kinh hoàng" khi Lor-ca người chiến sĩ đấu tranh cho tự do đã bị bọn phát xít Phrăng-cô dẫn ra pháp trường sát hại. Chàng nghệ sĩ "đi như người mộng du" giữa bầy ác quỷ, tiếng hát nghêu ngao và tiếng đàn của chàng "bỗng kinh hoàng", "đứt ngang giây" chỉ còn lại, chỉ nhìn thấy "áo choàng bê bết đỏ".

    Lor-ca đã ngã xuống trước làn đạn của bè lũ phát xít dã man, đã để lại một "bầu trời" thương nhớ mênh mông cho "cô gái ấy", cho người yêu (nàng An-na Ma-ri-a)! "Tiếng ghi ta nâu", "tiếng ghi ta lá xanh" là biểu tượng cho một tâm hồn nghệ sĩ mang một tình yêu tha thiết và yêu đời, gắn bó với quê hương, với nhân dân. Sau loạt đạn của quân thù, một tài năng đã bị huỷ diệt; tiếng đàn bị "vỡ tan" như bọt nước, bị "đứt ngang dây", với bao máu đỏ chảy "ròng ròng". Thanh Thảo qua các ẩn dụ, so sánh, tượng trưng và điệp ngữ đã tạo nên những vần thơ giàu hình tượng và biểu cảm, bộc lộ nỗi tiếc thương Lor-ca, một thiên tài bị cái ác sát hại. Điệp ngữ "tiếng ghi ta" bốn lần vang lên như tiếng nói, tiếng nấc nghẹn ngào:

    Tiếng ghi ta nâu

    bầu trời cô gái ấy

    tiếng ghi ta lá xanh biết mấy

    tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan

    tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy

    Phần cuối bài thơ (13 câu), Thanh Thảo dùng lối nói phủ định để khẳng định một chân lí, để ca ngợi sự bất tử của người nghệ sĩ. Không ai có thể chôn cất được tiếng đàn? Sắc đẹp của giai nhân, tài năng nghệ sĩ có thế lực nào có thể "chôn cất" được? Có gì nhiều bằng cỏ? Có gì xanh bằng cỏ? Có gì sống mãnh liệt bằng cỏ trên mặt đất bao la? Và vầng trăng thì vĩnh hằng cùng vũ trụ mênh mông. Lor-ca cũng vậy. Cuộc đời chỉ có 38 mùa xuân nhưng tài năng và tinh thần của nhà thơ, nhà nghệ sĩ mãi mãi bất diệt như tiếng đàn ghi ta, như cỏ xanh trên thảo nguyên, như vầng trăng trên bầu trời lấp lánh soi đáy giếng. Thơ Thanh Thảo tuy hạn chế vé vần điệu, nhưng anh đã tạo nên được một số hình ảnh, một số đường nét đầy ấn tượng để khẳng định Lor-ca "thác là thể phách, còn là tinh anh":

    Không ai chôn cất tiếng đàn

    tiếng đàn như cỏ mọc hoang

    giọt nước mắt vầng trăng

    long lanh trong đáy giếng

    Tài sắc của nàng Kiều còn mãi trong tâm hồn những chàng Kim trong cõi đời. Tiếng đàn, tiếng hát "thậm hay" của anh Trương Chi vãn còn thổn thức tâm hồn thiếu nữ gần xa. Tiếng đàn diệu huyền của cô Cầm mà thi hào Nguyễn Du đã nhắc tới trong bài thơ chữ Hán "Long Thành cầm già ca" vẫn còn vang vọng khấp 36 phố phường Hà Nội hôm nay và ngày mai! Hình như Thanh Thảo đã "nghĩ tới" những tài năng và thân phận đầy bi kịch ấy khi viết những dòng thơ trên đây?

    Khi số phận đã hết, "đường chỉ tay đã đứt", Lor-ca bước sang thế giới bên kia, đã "bơi sang ngang" dòng sông với chiếc ghi ta "màu bạc". Chàng nghệ sĩ đã bỏ lại đời, "ném lại" tình yêu và số phận mình vào "xoáy nước" cuộc đời đầy máu và nước mắt để ra đi. Và âm thanh "li-la li-la li-la"diệu huyền của tiếng đàn ghi ta cứ vang vọng mãi, cứ "ròng ròng - máu chảy" mãi, để lại bao đau đớn tiếc thương trong lòng người.

    Lor-ca như một lực sĩ đấu bò tót. Lor-ca áo choàng bê bết máu đỏ trên pháp trường. Lor-ca đã đi vào cõi bất tử và để lại tiếng đàn ghi ta. Đó là cấu tứ của bài thơ, cũng là hình tượng Lor-ca qua bài thơ của Thanh Thảo mà chúng ta cảm nhận được.

    Bài thơ "Đàn ghi ta của Lor-ca" là tiếng khóc thương, là tình đồng điệu liên tài của một nhà thơ xứ Quảng miền Trung Việt Nam gửi tới hương hồn nhà thơ xứ sở Grê-na-đa bên trời Âu. Có những câu thơ của Thanh Thảo cất lên như tiếng khóc "ròng máu chảy"....

Cảm nhận về hình tượng nhân vật Lor-ca - mẫu 2

Nếu chúng ta đã từng tìm hiểu về phong cách thơ trữ tình chính trị của Tố Hữu qua Việt Bắc, cũng tìm hiểu về phong cách thơ trữ tình chính luận của Chế Lan Viên qua Tiếng hát con tàu hay qua Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm. Thì Thanh Thảo lại mang một phong cách thơ khác biệt hơn hẳn đó là phong cách thơ trữ tình tượng trưng, siêu thực, hơi hướng phương Tây, điều đó thể hiện trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca với hình tượng người nghệ sĩ anh hùng Federico García Lorca, tài hoa nhưng bạc mệnh.

Thanh Thảo sinh năm 1946, tên khai sinh là Hồ Thành Công, quê ở huyện Mộ Đức tỉnh Quảng Ngãi, từng tốt nghiệp khoa Ngữ văn của trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, chính vì vậy ông có một nền tảng kiến thức rất dày dặn và nhà thơ từng tham gia vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Trước năm 1975, Thanh Thảo thuộc vào hàng những nhà thơ trẻ trưởng thành trong kháng chiến, xuất hiện vào những năm cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ khi đất nước gần được độc lập, thể hiện một tiếng thơ sôi nổi trẻ trung của một thế hệ trẻ tự giác cầm súng xông pha vì độc lập dân tộc. Thanh Thảo để lại một khối lượng tác phẩm rất đồ sộ: Những người đi tới biển (trường ca), Dấu chân trên trảng cỏ (thơ), Khối vuông ru bích (thơ),... Nội dung thơ ông là tiếng nói của người trí thức nhiều suy tư trăn trở về các vấn đề của xã hội thời đại, về nghệ thuật ông khước từ những thể thức thơ dễ dãi, luôn đi đầu trong việc cách tân thơ Việt, bởi ông cho rằng những kiểu mẫu thơ truyền thống không thể nào chứa đựng hết nội dung trong thơ của ông.

Đàn ghi ta của Lor-ca nằm trong tập thơ Khối vuông ru bích xuất bản năm 1985, đây là tập thơ đánh dấu sự trưởng thành của Thanh Thảo trong con đường cách tân thơ Việt. Bài thơ là kết quả của sự ấn tượng và nhận thức sâu sắc về cuộc đời và số phận của người nghệ sĩ Lor-ca, tất cả đều đẹp và cao cả, thể hiện sự ngưỡng mộ, niềm cảm thông thấu hiểu và thương xót trước bi kịch của người nghệ sĩ này.

Nói về Federico García Lorca, ông là một người nghệ sĩ cũng là một người chiến sĩ, nhưng trước hết ông là một người nghệ sĩ, một người nghệ sĩ thiên tài trên rất nhiều lĩnh vực nghệ thuật, ông là một nhà thơ, một nhạc sĩ, một ca sĩ, một nhà hoạt động sân khấu và là một họa sĩ xuất sắc. Lor-ca được xem là một biểu tượng sáng chói của nền thi ca Tây Ban Nha, thậm chí là cả nhân loại, được ví như chú chim họa mi trên bầu trời thi ca Tây Ban Nha. Lor-ca cũng là một người chiến sĩ. Người chiến sĩ ấy đã dành cả cuộc đời cho sự nghiệp đấu tranh, trước hết là đấu tranh với nền nghệ thuật già nua cũ kỹ của đất nước Tây Ban Nha, để đề xướng một nền nghệ thuật mới mẻ cách tân, Lor-ca còn đấu tranh với chế độ độc tài phát xít Frăng-cô, một chế độ tù túng bó buộc, để giành lại quyền sống chính đáng, quyền tự do dân chủ cho người dân Tây Ban Nha. Tuy nhiên, ông đã bị chính chế độ độc tài ấy bắt giữ và sát hại một cách tàn khốc, nhưng cũng chính sự kiện này đã tạo nên một làn sóng phẫn nộ trên toàn thế giới, khởi xướng sự đấu tranh chống phát xít của toàn nhân loại.

Lor-ca vẫn luôn tồn tại sự ám ảnh khôn nguôi về cái chết của chính bản thân mình ngay cả khi ông vẫn còn sống, vẫn còn một lòng ôm cây đàn ghi ta để đấu tranh cho nghệ thuật và dân tộc. Chính vì vậy trong lời đề từ của bài thơ, Thanh Thảo đã để vào đó di nguyện của Lor-ca: "Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn", điều đó đã thể hiện sự trân trọng và gắn bó với cây đàn ghi ta - biểu tượng nghệ thuật của đất nước Tây Ban Nha của Lor-ca, đồng thời cũng là hình ảnh tượng trưng cho tư tưởng nghệ thuật của người nghệ sĩ yểu mệnh.

"những tiếng đàn bọt nước

Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt

li-la li-la li-la

đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chếnh choáng

trên yên ngựa mỏi mòn"

Thanh Thảo đem so sánh "tiếng đàn" với "bọt nước", một hình ảnh lạ và độc đáo vừa thể hiện được cái sôi nổi, phập phù cũng thể hiện được sự mong manh, trong trẻo của tiếng đàn, đây là hình ảnh ẩn dụ cho thân phận và cuộc đời của người nghệ sĩ, Lor-ca cũng như tiếng đàn ấy, trong trẻo cao đẹp nhưng lại chóng tan biến, đây là dự báo về bi kịch số phận của người nghệ sĩ thiên tài. Bóng dáng anh hùng của Lorca hiện lên thông qua hình ảnh "chiếc áo choàng đỏ gắt" vốn là một trong những biểu tượng của Tây Ban Nha, với những trận đấu bò gay cấn hấp dẫn và ông là người kỵ sĩ dũng cảm, thân khoác vào màu áo đỏ rực rỡ sẵn sàng đương đầu với lũ bò tót mọi rợ, hung hãn (hiện thân của bè lũ phản động). Nhưng đáng buồn thay, người anh hùng thường phải chịu sự đơn độc, bởi ông quá tài giỏi, quá thiên tài, thế nên nhân dân thường nhìn ông bằng một ánh mắt ngưỡng mộ, còn lũ độc tài thì nhìn ông bằng ánh mắt căm ghét. Ông bước "đi lang thang về miền đơn độc", làm bạn với ông chỉ có "vầng trăng chếnh choáng" và "yên ngựa mỏi mòn", dường như người nghệ sĩ ấy sau những nỗ lực đấu tranh hết mình đã bắt đầu mỏi mệt cả về thể xác lẫn tâm hồn, ông cô độc trong chính nơi mà ông dành cả tuổi trẻ để đấu tranh, ông thở dài và định ngừng lại nghỉ ngơi một lát, đây là một phần trong bi kịch cuộc đời của Lor-ca.

"Tây Ban Nha

hát nghêu ngao

bỗng kinh hoàng

áo choàng bê bết đỏ

Lorca bị điệu về bãi bắn

chàng đi như người mộng du

tiếng ghi-ta nâu

bầu trời cô gái ấy

tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy

tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan

tiếng ghi-ta ròng ròng

máu chảy"

Kinh hoàng nhất đó là cái chết đầy bi thảm của người nghệ sĩ, ông bị bắt một cách bất ngờ, khi giấc mơ và mọi nỗ lực của ông vẫn còn chưa có kết quả, người kỵ sĩ đấu bò vẫn còn chưa chiến thắng được con bò tót hung hãn. Lúc này đây, chính bản thân Lor-ca cũng trở nên bàng hoàng, ông đã linh cảm trước về cái chết của bản thân, nhưng không nghĩ điều đó lại tới sớm như vậy, ông vẫn còn bao dự định ấp ủ, nay đây chỉ một lúc nữa thôi nó đều sẽ tiêu tan hết, tiêu tan cùng với sự ra đi của ông như "tiếng đàn bọt nước" vỡ tan cả rồi. Lor-ca bước đi như người mất hồn, bởi ông đang mải chìm đắm trong cái suy tư về cuộc đời và những đấu tranh còn dang dở, những tiếc nuối đầy day dứt, cái chết đối với người anh hùng chẳng qua chỉ là cát bụi, nhưng chết khi chưa hoàn thành sự nghiệp đấu tranh cho đất nước thì đó là một niềm đau đớn khôn nguôi. Tiếng ghi ta cứ lặp đi lặp lại như nhắc nhở về tâm hồn hồn của người nghệ sĩ, đó là một tâm hồn với màu "nâu" đầy suy tư chất chứa, một niềm ước mong sống trong bầu trời xinh đẹp, hạnh phúc, để tiếng ghi ta của tâm hồn được phiêu lưu rộng mở như lá xanh mọc mơn mởn trên cành. Nhưng chao ôi, tàn ác làm sao, xót thương làm sao khi tiếng ghi ta ấy như bọt nước vỡ tan, "tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy", Lor-ca đã chết, một cái chết đầy máu và nỗi tiếc nuối vô cùng.

"không ai chôn cất tiếng đàn

tiếng đàn như cỏ mọc hoang

giọt nước mắt vầng trăng

long lanh trong đáy giếng"

Nhưng tiếng đàn tưởng từ đây đã dứt, không còn vang vọng trong trời đất Tây Ban Nha nữa lại bất ngờ như cỏ mọc hoang, nhanh chóng sinh sôi nảy nở, điều đó chứng tỏ Lor-ca đã chết nhưng tâm hồn nghệ thuật của ông vẫn còn đó, dấy lên trong dư luận một làn sóng mạnh mẽ, đấu tranh giành lại công bằng từ bè lũ phát xít tà ác, đồng thời đây cũng là lòng xót thương vô tận của nhân dân dành cho Lor-ca trong hình ảnh siêu thực "giọt nước mắt vầng trăng/long lanh trong đáy giếng". Cái chết của Lor-ca là sự mất mát to lớn đối với người dân Tây Ban Nha và cả nhân loại, chính vì thế ngay cả vầng trăng cũng phải xót thương mà rớt nước mắt, phủ lên tấm thân lạnh lẽo của người nghệ sĩ đang cô độc nơi đáy giếng tối tăm, lạnh lẽo.

"đường chỉ tay đã đứt

dòng sông rộng vô cùng

Lor-ca bơi sang ngang

trên chiếc ghi-ta màu bạc

chàng ném lá bùa cô gái di-gan

vào xoáy nước

chàng ném trái tim mình

vào lặng yên bất chợt

li-la li-la li-la..."

Lor-ca chết đi nhưng tâm hồn ông mãi mãi là trường tồn bất diệt, ông lại tiếp tục phiêu du ở một thế giới khác, ông vẫn ôm lấy linh hồn nghệ thuật của mình đó là chiếc ghi ta. Ông chấp nhận từ bỏ hết tất cả ở thế giới tăm tối này, kể cả tình yêu với cô giá di-gan xinh đẹp, người luôn ngự trị trong trái tim vĩ đại ấy. Có lẽ ông đã chấp nhận số phận ở kiếp này, ông đành buông bỏ tất cả để tìm tới một thế giới khác, đẹp hơn, thanh thản hơn, một thế giới có thể bao dung người nghệ sĩ thiên tài, thấu hiểu được niềm khao khát tự do, cùng bao hoài bão đẹp của ông.

Lor-ca là hình tượng tiêu biểu của những con người anh hùng dám đứng lên đấu tranh vì lý tưởng cao đẹp, vì tự do trong nghệ thuật, vì sự công bằng, quyền được sống của nhân dân. Thanh Thảo viết bài thơ trong sự thấu hiểu và đồng cảm với người nghệ sĩ tài hoa bạc mệnh Lor-ca, nhưng bao trùm lên tất cả những cảm xúc ấy vẫn là sự ngưỡng mộ sâu sắc của nhà thơ dành cho tâm hồn cao đẹp và nhân cách vĩ đại của người nghệ sĩ. Qua đó, tác giả ngợi ca khao khát được sống tự do, ý chí đấu tranh mạnh mẽ, sự dũng cảm của Lor-ca khi phải một mình đương đầu với chế độ thân phát xít độc tài, tàn ác.

Cảm nhận về hình tượng nhân vật Lor-ca - mẫu 3

Ngẫm về thơ, Thanh Thảo từng chia sẻ rằng: “Thơ là chữ nghĩa cũng không là chữ nghĩa, là ý thức mà không phải ý thức, là vô thức mà không hẳn vô thức. Thơ đúng nghĩa là sự bộc lộ tận cùng của nhà thơ”. Đọc thơ Thanh Thảo, nhiều lúc chiêm nghiệm lâu ta mới cảm được sự “bộc lộ tận cùng” của cảm xúc, hình tượng hay ý niệm nhà thơ. Một cách đầy ấn tượng, Thanh Thảo đã xây dựng thành công hình tượng Lorca trong “Đàn ghi – ta của Lorca” để lại nhiều dấu ấn trong lòng bạn đọc.

Nhà thơ Thanh Thảo tên khai sinh là Hồ Thành Công, quê ở Mộ Đức, Quảng Ngãi. Trước năm 1975, có một thời gian nhà thơ tham gia chiến đấu chiến đấu trên chiến trường và trở thành một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ những nhà thơ trẻ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ. Từ năm 1975 trở về sau này, phần lớn thời gian ông dành để làm thơ, viết báo, viết tiểu luận phê bình…Nói đến Thanh Thảo, người ta sẽ nghĩ đến một trí thức luôn trăn trở, suy tư về những vấn đề của thời cuộc và đồng thời cũng là một cây bút có nhiều đóng góp tích cực trong sự cách tân của thơ ca Việt Nam. “Đàn ghi – ta của Lorca” nằm trong tập “Khối vuông rubic” xuất bản năm 1985. Nhan đề bài thơ đã đề cập đến hình tượng Lorca và hình ảnh cây đàn ghi – ta.

Lorca là một người nghệ sĩ tài hoa, một người chiến sĩ quả cảm. Ông là nghệ sĩ đa tài của đất nước Tây Ban Nha, người ta gọi ông bằng cái tên vô cùng đẹp “con chim họa mi của xứ Adalonsia”. Được xem như một người mở đường đầy tài ba trên con đường cách tân nghệ thuật Tây Ban Nha. Với nét đẹp tâm hồn mình, Lorca còn được coi là biểu tượng của sự tự do, dân chủ của nhân dân Tây Ban Nha. Nhà thơ từng tham gia liên đoàn liên minh chống phát xít và có ảnh hưởng lớn tới xã hội Tây Ban Nha lúc bấy giờ. Chất người lấp lánh tỏa ra từ cuộc đời Lorca, khát vọng sáng tạo, khát vọng tự do ngời lên từ sự nghiệp, tất cả đã gây cho Thanh Thảo một ấn tượng mạnh mẽ, thôi thúc ông viết “Đàn ghi – ta của Lorca” như một khúc hát tri âm trước hết của một độc giả với người nghệ sĩ lớn, sau đó là một tâm hồn nghệ sĩ đối với một tâm hồn nghệ sĩ khác.

Với cảm xúc chân thành, dạt dào nhất cùng tài năng sử dụng ngôn từ, hình ảnh, Thanh Thảo đã phác họa nên một hình tượng Lorca mang nhiều ý nghĩa. Lorca trước hết hiện ra với chân dung một người nghệ sĩ trên hành trình cách tân, sáng tạo. Hình ảnh “tiếng đàn bọt nước”, “chuỗi âm li la li la” đưa dẫn người đọc vào một không gian đậm chất Tây Ban Nha. Ở đó, tiếng đàn ghi – ta như một dòng suối âm thanh bập bùng tuôn chảy, hiện rồi tan, tan rồi hiện trong một hành trình tái sinh không ngừng. Ở đó, còn có những bông hoa tử đinh hương, loài hoa đặc trưng của miền xứ sở này. Hình ảnh tiếng đàn, chuỗi âm li la li la khi kết hợp cùng một loạt các từ láy gợi hình gợi cảm: “chếnh choáng”, “mỏi mòn”, “lang thang”, “đơn độc”…đã giúp Lorca hiện ra với bóng vẻ một người nghệ sĩ đang kiếm tìm một giai điệu mới cho cây đàn xứ sở mình, tìm kiếm và lưu giữ trọn vẹn hương thơm cho bông hoa nghệ thuật quê hương mình. Đâu chỉ mang chân dung một người nghệ sĩ trên hành trình cách tân, Thanh Thảo còn phác họa ra hình ảnh Lorca với chân dung người chiến sĩ trên hành trình kiếm tìm lý tưởng. Hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” gợi liên tưởng hình dung đến lễ hội đấu bò tót sôi động với những đấu trường mang nét đặc trưng của đời sống Tây Ban Nha, với những đấu sĩ kiêu dũng, khỏe khoắn. Nơi đây, cái đẹp và sức mạnh trong một thoáng đã hòa vào nhau thăng hoa mãnh liệt. “Đỏ gắt”, gam độ màu sắc ấy ngầm ám chỉ xã hội Tây Ban Nha trong thời đại Lorca chẳng khác nào một đấu trường nơi khát vọng dân chủ đang quyết đấu với chế độ độc tài, cái đẹp cái thiện đang chiến đấu chống lại những điều mù quáng. Chân dung Lorca đã được nhà thơ dựng lên trên hành trình theo đuổi giấc mơ, những giấc mơ cao cả và thiêng liêng.

Khi xây dựng hình tượng Lorca, bên cạnh việc khắc họa chân dung nhân vật, Thanh Thảo còn đề cập đến cái chết và số phận bi kịch của người nghệ sĩ tài hoa này. Lorca, con người tài năng, quả cảm ấy, đã phải chịu một cái chết vô cùng đau thương. Đó là một cái chết bất ngờ khi tác giả viết “bỗng kinh hoàng”. Đó là một cái chết bi thảm, đẫm máu khi “áo choàng bê bết đỏ”. Đó còn là một cái chết đầy phi lí trong hình ảnh đối lập “Tây Ban Nha hát nghêu ngao/ Lorca bị điệu về bãi bắn”. Những câu thơ, ngôn từ, hình ảnh còn thể hiện rõ số phận bi kịch của Lorca. Người nghệ sĩ ấy tha thiết với tình yêu, với sự sống muôn màu, nhưng buồn thay, chính cuộc đời lại ngắn ngủi, sự sống lại mong manh. Người nghệ sĩ ấy đã nhiệt thành cống hiến, đã nhiệt huyết đấu tranh nhưng rồi cuộc đời kết thúc đầy bi thương. Âm thanh tiếng đàn ghi – ta cả cuộc đời Lorca gắn bó được hình ảnh hóa và sinh mệnh hóa. Hình ảnh thơ láy lại âm điệu của tiếng ghi – ta trong khúc dạo đầu phần nào biểu lộ sự mong manh của nghệ thuật, của cái đẹp trong cuộc đời. Hình ảnh tiếng ghi – ta “ròng ròng máu chảy” nhà thơ nhắc đến là nhiều người đọc phải trăn trở. Liệu đó có phải hình ảnh những giọt âm thanh nuối tiếc, nức nở của cây đàn trước sự bạo tàn? Hay liệu chăng trái tim Lorca đang bị thương trước súng đạn kẻ thù, trái tim người dân Tây Ban Nha rỉ máu trước cái chết Lorca? Hoặc cũng có thể, đó là trái tim Thanh Thảo, trái tim những con người yêu cái đẹp nghệ thuật cũng đang quặn thắt đớn đau. Cơ hồ, số phận của Lorca chính là số phận của cái đẹp trước bạo tàn, số phận của người nghệ sĩ trước cường quyền bạo lực.

Thanh Thảo đã gửi gắm khéo léo cảm xúc, suy nghĩ của mình qua chân dung, số phận bi kịch và sự bất tử của Lorca. Nghệ thuật khắc họa hình tượng nhân vật ông sử dụng trong bài thơ cũng là nét dấu ấn nhiều người đọc chú ý. Nhà thơ đã tinh tế sử dụng chính những chất liệu nghệ thuật trong thơ ca Lorca, những hình ảnh, chi tiết đậm dấu ấn Tây Ban Nha để khắc tạo chân dung nhân vật của mình. Song song với đó, hình tượng Lorca còn được phác họa bằng bút pháp tượng trưng siêu thực với hình ảnh và ngôn ngữ được tạo dựng bằng phép tương giao; với cấu tứ và nhạc điệu được tạo dựng bằng lối viết tự động tâm linh, đi sâu vào tiềm thức con người.

Người ta nói “hình tượng nghệ thuật là khách thể đời sống được nghệ sĩ tái hiện bằng tưởng tượng sáng tạo trong những tác phẩm nghệ thuật”. Thanh Thảo đã tạo dựng thành công hình tượng Lorca như một sự tri âm dành cho người nghệ sĩ lớn người Tây Ban Nha này, nhưng qua đó, người đọc cũng chia sẻ và trân trọng hơn vẻ đẹp tâm hồn, tài năng của cả hai người nghệ sĩ, Lorca và Thanh Thảo.

Cảm nhận về hình tượng nhân vật Lor-ca - mẫu 4

Bài thơ "Đàn ghi ta" của Thanh Thảo là một tác phẩm thơ xuất sắc, thể hiện sự biểu cảm và tượng trưng sâu sắc về người nghệ sĩ anh hùng Federico García Lorca và những góc khuất của cuộc đời và sự nghiệp nghệ thuật của ông. Thanh Thảo là một nhà thơ có phong cách rất riêng biệt, khác hẳn so với những tác giả thơ trữ tình chính trị thường thấy trong văn học Việt Nam. Thanh Thảo sử dụng phong cách thơ tượng trưng và siêu thực để thể hiện tâm hồn, tình cảm và tương tác với Lor-ca. Tiếng đàn ghi ta, áo choàng đỏ, lá bùa cô gái di-gan, và vầng trăng đều được sử dụng như những biểu tượng tượng trưng cho cuộc đời và sự nghiệp của Lor-ca. Phong cách này mang tính hiện thực và mơ hồ, giúp tạo nên sự phấn khích và tưởng tượng trong tác phẩm.

Bài thơ thể hiện ảnh hưởng của văn hóa phương Tây trong cách sử dụng hình ảnh và tượng trưng. Lor-ca, như một biểu tượng vĩ đại, đặt trong ngữ cảnh Tây Ban Nha và văn hóa Tây Ban Nha, được thể hiện dưới góc độ siêu thực, khiến cho người đọc cảm nhận được một vẻ đẹp và niềm huy hoàng của nghệ thuật và tâm hồn. Bài thơ thể hiện sự hiểu biết và đồng cảm sâu sắc của Thanh Thảo đối với Lor-ca. Nhà thơ đã diễn đạt sự ngưỡng mộ và tôn vinh sự hy sinh và tinh thần đấu tranh của người nghệ sĩ. Việc sử dụng hình ảnh siêu thực và tượng trưng giúp kết nối tâm hồn của người đọc với tâm hồn của Lor-ca.

Thanh Thảo được biết đến với tư duy sáng tạo và sự cách tân trong thơ Việt Nam. Ông luôn đặt mình vào vị trí tiên phong trong việc thử nghiệm và cách tân thể loại thơ truyền thống, cho rằng những kiểu mẫu thơ truyền thống không thể nào chứa đựng hết nội dung trong thơ của ông. "Đàn ghi ta" là một ví dụ xuất sắc về sự cách tân thơ trữ tình trong văn học Việt. Bài thơ "Đàn ghi ta" của Thanh Thảo không chỉ là một tác phẩm về Lor-ca, mà còn là một tác phẩm về tâm hồn nghệ sĩ, sự đam mê và tình yêu dành cho nghệ thuật, và tất cả điều này được thể hiện thông qua sự cách tân và tượng trưng độc đáo.

"những tiếng đàn bọt nước

Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt

li-la li-la li-la

đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chếnh choáng

trên yên ngựa mỏi mòn"

Thanh Thảo đã sử dụng sự so sánh đầy tinh tế và biểu cảm trong bài thơ "Đàn ghi ta," để tạo ra những hình ảnh ẩn dụ sâu sắc về cuộc đời và số phận của Federico García Lorca, một người nghệ sĩ thiên tài. Thanh Thảo tạo sự đối lập thông qua so sánh "tiếng đàn" và "bọt nước." Tiếng đàn thể hiện sự sôi động, tươi trẻ và phập phù của người nghệ sĩ Lor-ca, nhưng đồng thời cũng ám chỉ đến sự mong manh và thoáng qua của cuộc đời nghệ sĩ. Bọt nước là biểu tượng cho sự phù vân và tàn phai, nói lên cuộc sống ngắn ngủi và dễ dàng biến mất. Qua hình ảnh này, Thanh Thảo dự báo bi kịch số phận của người nghệ sĩ thiên tài, thể hiện sự tương phản giữa sự sáng rạng và tàn phai. Hình ảnh chiếc áo choàng đỏ của Lor-ca đại diện cho tinh thần dũng cảm và sự hy sinh trong cuộc đấu tranh của ông. Áo choàng đỏ là biểu tượng của Tây Ban Nha và các trận đấu bò đầy quả cảm và gay cấn. Nhưng, đáng tiếc, hình ảnh này còn ám chỉ sự đơn độc của người anh hùng. Lor-ca, với sự thiên tài vượt trội, thường phải đối mặt với sự ngưỡng mộ và căm ghét của mọi người, cảm giác cô độc giữa dòng đời.

Bài thơ thể hiện sự cô độc của Lor-ca trong cuộc đời và nghệ thuật của ông khi ông đã dành cả tuổi trẻ để đấu tranh cho nghệ thuật và tâm hồn. Lor-ca bước "đi lang thang" trong cuộc đời, chỉ có "vầng trăng chếnh choáng" và "yên ngựa mỏi mòn" để làm bạn. Thanh Thảo thông qua những dòng này truyền đạt tình trạng tinh thần của người nghệ sĩ sau những nỗ lực đấu tranh, khi ông bắt đầu cảm thấy mệt mỏi và đơn độc. Bài thơ "Đàn ghi ta" không chỉ đơn thuần là việc so sánh về Lor-ca, mà còn là một tác phẩm về những tâm hồn nghệ sĩ, về đam mê và tình yêu dành cho nghệ thuật, đồng thời thể hiện sự sâu lắng và phức tạp trong cuộc đời của một người nghệ sĩ thiên tài.

"Tây Ban Nha

hát nghêu ngao

bỗng kinh hoàng

áo choàng bê bết đỏ

Lorca bị điệu về bãi bắn

chàng đi như người mộng du

tiếng ghi-ta nâu

bầu trời cô gái ấy

tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy

tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan

tiếng ghi-ta ròng ròng

máu chảy"

Cuộc đời và cái chết của Federico García Lorca trong bài thơ "Đàn ghi ta" của Thanh Thảo được thể hiện một cách đầy cảm xúc và bi thảm. Hãy cùng xem xét cách tôi sẽ mô tả lại các khía cạnh này:

Trong khoảnh khắc thăng hoa của cuộc đấu tranh cho nghệ thuật và tự do, cái chết của Lor-ca xuất hiện như một cơn ác mộng bất ngờ. Khi ước mơ và cống hiến của ông vẫn chưa được thăng quan tiến chức, khi ông vẫn chưa chiến thắng con bò tót hung hãn trong cuộc đấu tranh, cái chết đã đến một cách đột ngột. Lor-ca bàng hoàng và hoàn toàn bất ngờ, nhận thấy rằng cuộc đời và tất cả những ước mơ, kế hoạch và đam mê của ông sẽ chấm dứt trong chớp nhoáng.

Lor-ca đã cảm nhận trước về cái chết, nhưng ông không ngờ rằng nó lại ập đến quá nhanh, trước khi ông kịp hoàn thành những dự định của mình. Các dự án và lý tưởng của ông nay chỉ còn lại trong tâm hồn và sắp tan biến, giống như "tiếng đàn bọt nước" vỡ tan trong bão táp của cuộc đời.

Khi Lor-ca bước đi, ông trở nên lạc hồn, bởi tâm hồn ông đang lạc hậu trong suy tư về cuộc đời và những đấu tranh chưa hoàn tất. Lor-ca mang theo những tiếc nuối, những yêu thương bất tận và cuộc sống chưa thể kết thúc, nhưng cái chết lại đến quá sớm. Đối với một người anh hùng như ông, cái chết không chỉ đơn giản là "cát bụi," mà là một bi kịch đau đớn khôn nguôi.

Tiếng ghi ta vang vọng, lặp đi lặp lại, như một bản nhạc nền cho tâm hồn của người nghệ sĩ. Đó là tâm hồn màu "nâu," đầy suy tư và tương tư, ước mơ về một cuộc sống trong tầm với và hạnh phúc. Nhưng bi thảm, "tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy," tiếng ghi ta đã bị cướp đi bởi cái chết đẫm máu, và Lor-ca đã ra đi, để lại lại một thế giới tràn đầy nước mắt và hối tiếc vô tận.

"Không ai chôn cất tiếng đàn

Tiếng đàn như cỏ mọc hoang

Giọt nước mắt vầng trăng

Long lanh trong đáy giếng"

Nhưng tiếng đàn, một thời tưởng như đã chấm dứt, bất ngờ như mầm cây mọc hoang, nảy nở, vang vọng trên bầu trời và đất đai Tây Ban Nha. Điều này chứng tỏ rằng Lor-ca có thể đã ra đi, nhưng tâm hồn nghệ thuật của ông vẫn tiếp tục tồn tại mạnh mẽ. Nó đã thức tỉnh một làn sóng mạnh mẽ trong tâm trí những người biết đến Lor-ca, một cuộc đấu tranh mạnh mẽ để bảo vệ công bằng và đối mặt với bè lũ phát xít ác độc.

Hình ảnh siêu thực của "giọt nước mắt vầng trăng" trong bài thơ thể hiện lòng xót thương và sự kính trọng không giới hạn từ nhân dân dành cho Lor-ca. Cái chết của ông là một mất mát lớn lao không chỉ đối với người dân Tây Ban Nha mà còn đối với toàn nhân loại. Mọi người biết ơn và yêu quý Lor-ca đến mức thậm sâu, ngay cả vầng trăng cũng phải xót thương và tuôn trào nước mắt. Nó đọng lên tấm thân lạnh lẽo của người nghệ sĩ, đang cô độc nằm trong bóng tối sâu thẳm của giếng.

"đường chỉ tay đã đứt

dòng sông rộng vô cùng

Lor-ca bơi sang ngang

trên chiếc ghi-ta màu bạc

chàng ném lá bùa cô gái di-gan

vào xoáy nước

chàng ném trái tim mình

vào lặng yên bất chợt

li-la li-la li-la..."

Lor-ca, dù đã ra đi, nhưng tâm hồn ông vẫn tồn tại mãi mãi, vẫn bay bổng ở một thế giới tươi đẹp khác. Ông nắm vững linh hồn nghệ thuật của mình - chiếc ghi ta - và đặt nó vào tâm hồn của một thế giới hạnh phúc hơn, thấm đẫm niềm tự do, nơi ông tìm thấy bình yên. Trái ngược với tất cả những gì có ở thế giới tăm tối này, ông sẵn sàng từ bỏ tất cả, thậm chí là tình yêu đối với cô nàng xinh đẹp gia-dan, người luôn chiếm trọn vị trí trong trái tim của ông. Điều này thể hiện lòng kiên định của ông trong việc tìm kiếm một thế giới tốt đẹp hơn, nơi có thể tồn tại cho những người nghệ sĩ thiên tài, thể hiện lòng khát khao tự do và đam mê vô tận của ông.

Lor-ca trở thành biểu tượng sống động của những người anh hùng dũng cảm, nguyện đứng lên vì lý tưởng đẹp, vì tự do nghệ thuật, vì sự công bằng và quyền sống của nhân dân. Thanh Thảo viết bài thơ này với sự thấu hiểu và đồng cảm sâu sắc đối với người nghệ sĩ tài hoa như Lor-ca, nhưng trên tất cả, tác giả thể hiện sự ngưỡng mộ sâu sắc đối với tâm hồn cao đẹp và phẩm cách vĩ đại của người nghệ sĩ. Thông qua bài thơ, Thanh Thảo cũng tỏ rõ khao khát sống tự do, ý chí đấu tranh mạnh mẽ, và niềm tin vào một tương lai tươi sáng.

Cảm nhận về hình tượng nhân vật Lor-ca - mẫu 5

Thanh Thảo, một nhà thơ Việt Nam tài năng, luôn nổi tiếng với sự trăn trở sâu sắc trong việc cách tân nghệ thuật thơ Việt. Bài thơ "Lor-ca" của Thanh Thảo không chỉ là một tác phẩm thơ, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đầy sức mạnh và triết lý. Trong bài thơ này, Lor-ca không chỉ đơn thuần là một nhân vật lịch sử, mà là biểu tượng cho lòng dũng cảm và niềm đam mê không ngừng của các nhà nghệ sĩ.

Thanh Thảo bắt đầu bài thơ bằng việc vẽ nên một hình ảnh sáng tạo về Lor-ca, người nghệ sĩ chiến sĩ, một người đầy gan dạ và lòng dũng cảm. "Những tiếng đàn bọt nước" không chỉ là hình ảnh của âm nhạc lung linh mà Lor-ca tạo ra, mà còn là biểu tượng cho sự mong manh và ngắn ngủi của cuộc đời người nghệ sĩ. "Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt" mô tả một cuộc đấu tranh giữa sự dũng cảm của dân chủ tự do và sức mạnh độc tài. Lor-ca, với "tiếng ghi ta nâu", là biểu tượng cho tình yêu và niềm tự hào về quê hương, trong khi "tiếng ghi ta lá xanh" đại diện cho nghệ thuật của ông, liên quan chặt chẽ với tuổi trẻ và sự sống mãnh liệt.

Cuối cùng, trong bài thơ, Thanh Thảo thể hiện sự trân trọng không ngừng của mình đối với Lor-ca, người nghệ sĩ bất tử, người đã đánh đổi cả cuộc đời mình để theo đuổi niềm đam mê nghệ thuật. Sự hy sinh và lòng dũng cảm của Lor-ca không chỉ là nguồn cảm hứng mà còn là hướng dẫn cho những thế hệ nghệ sĩ tiếp theo. Thanh Thảo, thông qua bài thơ này, thể hiện quyết tâm của mình, tiếp tục hành trình nghệ thuật với khát vọng làm cho nghệ thuật Việt Nam vươn xa, vươn cao hơn nữa, không ngừng khẳng định giá trị và vị thế của nghệ thuật trong xã hội và lịch sử.

Cảm nhận về hình tượng nhân vật Lor-ca - mẫu 6

Thơ, theo nhà thơ Thanh Thảo, không chỉ là những từ ngữ đơn thuần mà còn chứa đựng những ý thức sâu sắc và vô thức mà không dễ dàng diễn đạt bằng lời nói. Đọc thơ Thanh Thảo, người ta không thể tránh khỏi việc chiêm nghiệm và suy tư lâu dài để cảm nhận được sự "bộc lộ tận cùng" của cảm xúc và tư duy của nhà thơ. Trong bài thơ "Đàn Ghi-Ta của Lorca," Thanh Thảo đã một lần nữa chứng minh sự tinh tế và sâu sắc của tưởng tượng và ý thức thơ ca của mình. Đây không chỉ là một bức tranh tưởng tượng về Lorca, mà còn là một cách Thanh Thảo bày tỏ lòng kính trọng và tôn sùng của mình đối với người nghệ sĩ vĩ đại này.

Thanh Thảo, tên khai sinh là Hồ Thành Công, không chỉ là một nhà thơ xuất sắc của Việt Nam mà còn là một chiến sĩ trí thức có đóng góp lớn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Sau năm 1975, ông dành phần lớn thời gian để theo đuổi niềm đam mê thơ ca, viết báo, và phê bình văn học. "Đàn Ghi-Ta của Lorca" là một trong những tác phẩm nổi bật của ông, nằm trong tập "Khối Vuông Rubic" xuất bản năm 1985. Tiêu đề của bài thơ đã đưa chúng ta đến hình ảnh đầy ý nghĩa của Lorca và cây đàn ghi-ta, không chỉ là công cụ âm nhạc mà còn là biểu tượng của nghệ thuật và tự do sáng tạo.

Federico García Lorca, tên thật là Federico del Sagrado Corazón de Jesús García Lorca, là một trong những nghệ sĩ lớn của Tây Ban Nha. Ông không chỉ là một nhà thơ và nhà soạn nhạc xuất sắc, mà còn là một chiến sĩ đầy can đảm. Hình ảnh của Lorca không chỉ đơn thuần là một người nghệ sĩ, mà còn là biểu tượng của sự tự do và dân chủ trong xã hội Tây Ban Nha lúc bấy giờ. Tham gia liên đoàn liên minh chống phát xít, Lorca đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người dân và giới văn nghệ sĩ. Điều này đã chạm đến lòng của Thanh Thảo, khiến ông viết nên tác phẩm "Đàn Ghi-Ta của Lorca" như một hành trình tri âm trước một người nghệ sĩ vĩ đại, và đồng thời là một tấm lòng người nghệ sĩ dành cho một người đồng đẳng.

Trong bài thơ này, Thanh Thảo đã sử dụng ngôn từ tinh tế và hình ảnh sâu sắc để phác họa nên hình tượng của Lorca. Tiếng đàn ghi-ta, "chuỗi âm li la li la," như một dòng suối âm nhạc, chảy mãi không ngừng, gợi lên hình ảnh của sự sáng tạo không ngừng, và cũng là biểu hiện của sự mong manh và ngắn ngủi của cuộc đời nghệ sĩ. Hình ảnh "áo choàng đỏ gắt" là biểu tượng cho cuộc đấu tranh không ngừng giữa cái đẹp và tự do với sự hà khắc của thực tại. Thanh Thảo không chỉ mô tả hình ảnh của Lorca, mà còn lồng ghép những cảm xúc, tư tưởng và hy vọng của mình vào trong bức tranh thơ này. Tiếng đàn ghi-ta của Lorca, trong bài thơ của Thanh Thảo, không chỉ là âm thanh của một nhạc cụ, mà còn là tiếng ca hát của tự do và lòng đam mê nghệ thuật không ngừng cháy bỏng.

Với sự tinh tế trong lời viết và sức sáng tạo không ngừng, Thanh Thảo đã tạo nên một tác phẩm thơ ca đầy cảm xúc và tầm vóc nghệ thuật. "Đàn Ghi-Ta của Lorca" không chỉ là một bức tranh hình tượng về một nhà thơ lớn, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật sâu sắc và đầy ý nghĩa, đánh thức lòng đam mê và tôn trọng đối với nghệ thuật và tự do. Bằng cách này, Thanh Thảo đã để lại dấu ấn mạnh mẽ trong lòng độc giả và chứng minh sức mạnh của từng từ ngữ, từng hình ảnh trong thơ ca. Qua bài thơ này, chúng ta không chỉ hiểu hơn về Lorca và Thanh Thảo, mà còn cảm nhận được sức hút mãnh liệt của nghệ thuật và ngôn từ.

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 Ôn thi THPT Quốc gia khác:

• Dàn ý Phân tích hình tượng nhân vật Lor-ca trong bài đàn ghi ta của Lor-ca

• Phân tích hình tượng nhân vật Lor-ca trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca

• Phân tích hình tượng nhân vật Lor-ca trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca

• Phân tích hình tượng nhân vật Lor-ca trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca

• Bình luận ý kiến về hình tượng nhân vật Lor-ca trong bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca

---

---